Tại sao Samsung chọn Việt Nam là địa điểm tốt để xây dựng nhà máy
|
The Economist lý giải về quan hệ chặt chẽ hai bên đều có lợi giữa tập đoàn Hàn Quốc Samsung với Việt Nam. Tờ báo kinh tế Anh đặt câu hỏi: Tại sao Samsung của Hàn Quốc lại là công ty lớn nhất tại Việt Nam? Và ghi nhân đây là nơi mà tập đoàn Hàn Quốc sản xuất đại bộ phận điện thoại thông minh của mình.
Cho đến nay, Samsung đã đầu tư vào Việt Nam tổng cộng 17 tỷ USD, với những nhà máy tạo ra gần 1/3 lượng sản phẩm mà tập đoàn Hàn Quốc xuất khẩu trên toàn thế giới. Chi nhánh tại Việt Nam của Samsung đã trở nên tối quan trọng đối với Việt Nam vì là doanh nghiệp sử dụng đến hơn 100.000 nhân viên, đạt được doanh số 58 tỷ USD vào năm ngoái, giúp Việt Nam chiếm vị trí nước xuất khẩu điện thoại thông minh thứ hai thế giới, chỉ đứng sau Trung Quốc. Một mình Samsung đã chiếm gần một phần tư tổng xuất khẩu của Việt Nam trong năm ngoái, với trị giá lên đến 214 tỷ USD. Một chi tiết thú vị được The Economist nêu bật: Nhà máy chính của Samsung ở Thái Nguyên, miền bắc Việt Nam, sử dụng hơn 60.000 người. Ba nhà ăn tập thể của nhà máy này cần đến khoảng 13 tấn gạo mỗi ngày. Đây là nhà máy có sản lượng điện thoại di động lớn hơn bất kỳ cơ sở sản xuất nào khác trên thế giới. Samsung đã mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế Việt Nam. Nhờ tập đoàn Hàn Quốc, Thái Nguyên và tỉnh Bắc Ninh lân cận đã trở thành hai trong số những địa phương tăng trưởng ấn tượng nhất nước. Nhà hàng, cửa hàng và khách sạn mọc lên như nấm quanh các khu công nghiệp Samsung. Số lượng các công ty Việt Nam được coi là nhà cung cấp quan trọng cho Samsung đã tăng lên gấp 7 lần trong 3 năm qua. Và Samsung đã nghiễm nhiên trở thành nhà đầu tư Hàn Quốc lớn nhất tại Việt Nam. Trong số 108 tỷ USD đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mà Việt Nam đã nhận được kể từ khi gia nhập WTO vào năm 2007, một phần ba xuất xứ từ Hàn Quốc. Ngoài Samsung, còn có LG - một người khổng lồ khác của Hàn Quốc, sản xuất màn hình truyền hình trong nhà máy trị giá 1,5 tỉ USD tại cảng Hải Phòng. Hay tập đoàn Lotte chuyên doanh siêu thị và trung tâm thương mại. Đối với Samsung, Việt Nam là một lựa chọn hấp dẫn thay thế của Trung Quốc. Trước hết, Việt Nam có một lực lượng lao động trẻ, đông đảo và giá rẻ. Đấy từng là lợi thế của Trung Quốc, nhưng ngày nay thì công nhân Trung Quốc bình quân đã già hơn 7 tuổi so với Việt Nam, và lương lai đắt hơn gấp hai lần so với Việt Nam. Lao động giá rẻ giúp Samsung hạ thấp chi phí sản xuất, tạo cho nhà sản xuất điện thoại thông minh Hàn Quốc một lợi thế cạnh tranh so với Apple. Trong lúc nhiều nước khác trong khu vực có xu hướng xuất khẩu nguyên liệu hoặc linh kiện sang Trung Quốc để được lắp ráp thành sản phẩm, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu thành phẩm hoàn chỉnh. Việt Nam cũng là một hàng rào có giá trị, giúp tránh được rủi ro thương mại từ Trung Quốc. Năm ngoái, chính phủ Trung Quốc tổ chức tẩy chay các công ty và sản phẩm của Hàn Quốc để trừng phạt chính quyền Seoul vì đã cho triển khai một hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ trên lãnh thổ Hàn Quốc. Mặc dù hệ thống này nhằm mục đích bảo vệ chống lại một cuộc tấn công từ Triều Tiên, nhưng Bắc Kinh cho rằng nó có thể được dùng để làm suy yếu hệ thống phòng thủ của Trung Quốc. Cuộc tẩy chay dù đã kết thúc, nhưng đã làm cho các nhà đầu tư Hàn Quốc rất lo ngại. Trái lại, Việt Nam đang tự do hóa nền kinh tế để đón chào giới công nghiệp nước ngoài. Năm 2015, Việt Nam đã mở cửa 50 ngành công nghiệp cho nước ngoài và giảm nhẹ ràng buộc trong hàng trăm ngành khác. Việt Nam đã bán đi phần lớn cổ phần của Sabeco, hãng sản xuất bia quốc doanh lớn nhất, cho một công ty nước ngoài vào năm ngoái. Theo The Economist, sự nhiệt tình của Việt Nam đối với các hiệp định thương mại tự do đã khiến cho Việt Nam trở nên đặc biệt hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Việt Nam cũng là một thành viên sáng lập của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương, một hiệp định thương mại đa phương bao gồm cả Úc, Canada và Nhật Bản. Việt Nam cũng sắp ký kết một hiệp định thương mại với Liên hiệp Châu Âu. Thỏa thuận đã ký với Hàn Quốc vào năm 2015 đã giúp Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ tư của Hàn Quốc. Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In vừa có chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 3, cùng với các đại diện của Samsung và nhiều công ty khác. Đây là chuyến đi thứ hai của ông tới Việt Nam trong vòng chưa đầy một năm đắc cử tổng thống. Các cố vấn của tổng thống Hàn Quốc đã cho rằng Hàn Quốc không nên tự thỏa mãn với việc trở thành «con tôm giữa bầy cá voi» như Trung Quốc và Nhật Bản, mà trái lại phải trở thành một cường quốc khu vực bằng cách kết minh với các đồng minh nhỏ hơn. Nếu thực hiện được mục tiêu này sẽ giúp Hàn Quốc trở thành một "chú cá heo", làm chủ được vận mệnh của chính mình. Và tại Việt Nam, kế hoạch của Hàn Quốc đã như cá gặp nước, The Economist đánh giá. Trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo cấp cao của Samsung Electronics Việt Nam (SEV) - xin được giấu tên, cho biết con số cả chục tỷ USD được đầu tư vào Bắc Ninh là một tín hiệu tốt, chứng tỏ chính sách thu hút, hỗ trợ nhà đầu tư của tỉnh này đang phát huy hiệu quả cần có. - Đầu tư vào Bắc Ninh từ năm 2008, Samsung đã gắn bó với mảnh đất này gần 1 thập kỷ. Quay ngược lại quá khứ, Samsung có thể chia sẻ lý do tại sao lại chọn đầu tư vào Bắc Ninh? Đâu là lợi thế mạnh nhất khi đó để Samsung tìm tới Bắc Ninh? Năm 2008, nhà máy Samsung Electronics Việt Nam (SEV) chính thức được thành lập tại Bắc Ninh. Chúng tôi đã có mặt ở đây gần một thập kỉ và cho đến nay chúng tôi vẫn hoàn toàn tự hào về quyết định lịch sử của mình. Lựa chọn địa điểm cho một nhà máy lớn như SEV cần có các yếu tố thuận lợi về chính trị, kinh tế, con người, vị trí địa lý và Bắc Ninh đã đáp ứng được toàn bộ những yêu cầu đó. Trước hết, Bắc Ninh thừa hưởng nền chính trị ổn định của Việt Nam. Đặc biệt hơn, vị trí địa lý của Bắc Ninh vô cùng thích hợp với các dự án lớn, Bắc Ninh rất gần Hà Nội, gần sân bay Nội Bài và cảng Hải Phòng, gần Trung Quốc, là nơi có các nhà máy khác của Samsung nên viêc vận chuyển hàng hóa, sản phẩm của Samsung Việt Nam đi thị trường toàn cầu là điều rất dễ dàng. - Với các DN FDI lớn như Samsung, người ta hay nói tới cụm từ “ưu đãi đặc biệt”, Samsung có thể chia sẻ khái quát những ưu đãi đặc biệt mà mình được nhận tại Bắc Ninh? SEV chỉ là một trong rất nhiều doanh nghiệp FDI khác có mặt tại Bắc Ninh và chúng tôi đều được tỉnh Bắc Ninh tạo sân chơi công bằng trong các hoạt động kinh doanh - Từ góc nhìn của một DN FDI lớn, Samsung đánh giá thế nào về cơ sở hạ tầng của Bắc Ninh? So với những địa phương khác tại Việt Nam như Thái Nguyên, Tp HCM thì Bắc Ninh có gì vượt trội? Cơ sở hạ tầng của Bắc Ninh nhìn chung rất tốt cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Không phải đơn giản khi có rất nhiều doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp Việt Nam cùng chọn Bắc Ninh làm địa bàn sản xuất và kinh doanh. Sản xuất không thể phát triển nếu cơ sở hạ tầng yếu kém và điều quan trọng nhất mà chúng tôi nhận thấy là chính quyền Bắc Ninh đã và đang có rất nhiều các hoạt động tích cực để cải thiện cơ sở hạ tầng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của doanh nghiệp và của toàn bộ người dân. - Khi Samsung đầu tư vào Thái Nguyên, lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên cũng cho biết sẽ áp dụng chính sách tương tự như Bắc Ninh. Mặc dù vậy, mới đây Samsung tuyên bố vẫn muốn rót thêm 2,5 tỉ USD giải ngân vào Bắc Ninh trong 5 năm kể từ năm 2018, qua đó nâng mức tổng đầu tư lên 6,5 tỉ USD. Vì sao Samsung vẫn quyết tâm chọn đầu tư vào Bắc Ninh trong giai đoạn mới này mà không phải địa phương khác? Xin khẳng định rằng tất cả các dự án mở rộng kinh doanh của Samsung Việt Nam đều xuất phát từ nhu cầu của khách hàng và chiến lược của Tập đoàn, hoàn toàn không bởi vì chính sách ưu đãi hay bất kì điều gì khác. Việc đầu tư thêm 2,5 tỉ USD vào Bắc Ninh là kế hoạch của Công ty Samsung Display Việt Nam (SDV), chứ không phải của Samsung Electronics Việt Nam. Nhà máy SDV tại Bắc Ninh chính thức đi vào hoạt động từ năm 2014, được đầu tư thêm 2,5 tỉ USD vào dự án mở rộng nhà máy. - Công nghiệp phụ trợ của Bắc Ninh đã đáp ứng nhu cầu linh kiện, phụ kiện Samsung đến mức nào? Bắc Ninh có bao nhiêu nhà cung cấp cấp 1, cấp 2 cho Samsung? Hiện nay, chúng tôi có hơn 50 nhà cung cấp cấp 1 tại Bắc Ninh. Nhìn chung, các nhà cung cấp trên địa bàn tỉnh đã đáp ứng được phần lớn nhu cầu sản xuất của Samsung tuy vậy chúng tôi mong muốn trong tương lai sẽ có nhiều hơn các doanh nghiệp cung cấp được các linh kiện có hàm lượng chất xám và công nghệ cao. - Thuận lợi cũng đi kèm với khó khăn, Samsung có thể chia sẻ những khó khăn lớn nhất mà những DN FDI như Samsung gặp phải khi đầu tư vào Bắc Ninh là gì? DN đã đối mặt và giải quyết những vấn đề đó như thế nào? Bên cạnh những thuận lợi chúng tôi cũng gặp phải một số khó khăn nhất định khi đầu tư tại Bắc Ninh, như việc ùn tắc giao thông do lưu lượng phương tiện quá lớn trong giờ cao điểm, môi trường sống của những nhân viên sản xuất sống xa nhà máy. Tuy nhiên, nhìn chung chúng tôi hài lòng với môi trường đầu tư tại đây. - Trong một buổi làm việc hồi tháng 5 giữa Shin Jong Kyun, Tổng giám đốc Điều hành Samsung cho biết số lượng nhân viên của Samsung làm việc tại Việt Nam đang chiếm tới 86,6% tổng số nhân viên trên toàn cầu của tập đoàn này. Samsung có thể chia sẻ con số cụ thể về số nhân công tại Việt Nam nói chung và Bắc Ninh nói riêng? Tổng số nhân viên của Samsung Electronics tại Việt Nam hiện nay là gần 110.000 người, tương đương 33% tổng số nhân viên toàn cầu của Samsung Electronics. Trong đó, có khoảng 44.000 người đang làm việc tại nhà máy SEV, Bắc Ninh. |
