Mục tiêu của chiến dịch Điện Biên Phủ là gì
(Bqp.vn) - Năm 1954, trên đại ngà n Tây Bắc của đất nÆ°á»›c, quân và dân Việt Nam dÆ°á»›i sá»± lãnh đạo của Trung Æ°Æ¡ng Äảng và Chủ tịch Hồ Chà Minh đã đạp bằng má»i khó khăn thá» thách, Ä‘áºp tan táºp Ä‘oà n cứ Ä‘iểm Äiện Biên Phủ mạnh nhất Äông DÆ°Æ¡ng của thá»±c dân Pháp và can thiệp của đế quốc Mỹ, dá»±ng lên mốc son chói lá»i trong dòng chảy lịch sá» dân tá»™c, đồng thá»i là m “chấn Ä‘á»™ng địa cầuâ€, tác Ä‘á»™ng mạnh đến phong trà o đầu tranh vì hòa bình, Ä‘á»™c láºp dân tá»™c, dân chủ và tiến bá»™ xã há»™i trên thế giá»›i.
Chiá»u 7/5/1954, CỠ“Quyết chiến - Quyết thắng†của Quân Ä‘á»™i nhân dân Việt Nam tung bay trên nóc hầm tÆ°á»›ng De Castries. Chiến dịch lịch sá» Äiện Biên Phủ đã toà n thắng. Tráºn quyết chiến chiến lược Äến năm 1953, sau 8 năm trở lại xâm lược Äông DÆ°Æ¡ng, dù đã huy Ä‘á»™ng tiá»m lá»±c kinh tế, quân sá»± đến mức cao nhÆ°ng thá»±c dân Pháp vẫn không đạt được mục Ä‘Ãch cÆ¡ bản Ä‘á» ra là tiêu diệt chÃnh phủ cách mạng và lá»±c lượng kháng chiến, thiết láºp lại ná»n cai trị trên toà n Äông DÆ°Æ¡ng nhÆ° trÆ°á»›c năm 1945. Trái lại, chúng phải chịu những tổn thất nặng ná»: bị thiệt hại 390.000 quân, vùng chiếm đóng thu hẹp, mâu thuẫn giữa táºp trung và phân tán lá»±c lượng ngà y cà ng sâu sắc... Mặt khác, những khó khăn vá» kinh tế, tà i chÃnh và phong trà o đấu tranh của các tầng lá»›p nhân dân trong nÆ°á»›c ngà y cà ng dâng cao đẩy chÃnh phủ Pháp rÆ¡i và o cuá»™c khủng hoảng chÃnh trị má»›i. Lợi dụng tình thế nà y, đế quốc Mỹ tăng cÆ°á»ng can thiệp và o Äông DÆ°Æ¡ng, tÃch cá»±c viện trợ cho Pháp kéo dà i và mở rá»™ng cuá»™c chiến nhằm phục vụ cho chiến lược toà n cầu phản cách mạng. Tháng 5/1953, chÃnh phủ Pháp cá» tÆ°á»›ng Nava - ngÆ°á»i được đánh giá là “má»™t nhà chiến lược văn võ kiêm toà n†sang là m tổng chỉ huy quân viá»…n chinh ở Äông DÆ°Æ¡ng vá»›i hy vá»ng sá»›m già nh thắng lợi quân sá»± quyết định, tìm “lối thoát danh dự†dứt Ä‘iểm cuá»™c chiến tranh. Sau má»™t thá»i gian tìm hiểu tình hình chiến trÆ°á»ng, tháng 7/1953, tÆ°á»›ng Nava Ä‘á» ra kế hoạch quân sá»± má»›i ở Äông DÆ°Æ¡ng (còn gá»i Kế hoạch Nava), gồm hai bÆ°á»›c. BÆ°á»›c 1 (Thu Äông năm 1953 và Xuân năm 1954): giữ thế phòng ngá»± chiến lược ở chiến trÆ°á»ng miá»n Bắc, tránh giao chiến vá»›i chủ lá»±c đối phÆ°Æ¡ng; tiến công chiến lược ở chiến trÆ°á»ng phÃa Nam, đánh chiếm các căn cứ kháng chiến, trÆ°á»›c hết là vùng tá»± do Liên khu 5 và Khu 9 của cách mạng; đồng thá»i ra sức bắt lÃnh mở rá»™ng ngụy quân, táºp trung xây dá»±ng khối chủ lá»±c cÆ¡ Ä‘á»™ng mạnh. BÆ°á»›c 2 (từ Thu Äông năm 1954): dồn lá»±c lượng ra chiến trÆ°á»ng miá»n Bắc, thá»±c hiện các đòn tiến công chiến lược, tiêu diệt quân chủ lá»±c đối phÆ°Æ¡ng để già nh thắng lợi quyết định, buá»™c chÃnh phủ kháng chiến phải đầu hà ng, hoặc chấp nháºn Ä‘Ã m phán kết thúc chiến tranh theo những Ä‘iá»u kiện do Pháp đặt ra. Cả thá»±c dân Pháp và đế quốc Mỹ Ä‘á»u đánh giá kế hoạch Nava là “hoà n hảo, phù hợpâ€, sẽ mang đến thắng lợi trong vòng 18 tháng! Thá»±c hiện kế hoạch quân sá»± má»›i Ä‘á» ra, thá»±c dân Pháp mở nhiá»u cuá»™c hà nh quân đánh phá, cà n quét bình định, ra sức bắt lÃnh; đồng thá»i Ä‘Æ°a thêm nhiá»u Ä‘Æ¡n vị quân viá»…n chinh và o Äông DÆ°Æ¡ng. Chỉ sau má»™t thá»i gian ngắn, địch đã củng cố, xây dá»±ng được 84 tiểu Ä‘oà n cÆ¡ Ä‘á»™ng chiến lược, trong đó táºp trung 44 tiểu Ä‘oà n ở Äồng bằng Bắc Bá»™. Vá» phÃa ta, cuối tháng 9/1953, Bá»™ ChÃnh trị Ban Chấp hà nh Trung Æ°Æ¡ng Äảng há»p bà n, Ä‘á» ra chủ trÆ°Æ¡ng chiến lược cho hoạt Ä‘á»™ng quân sá»± Äông Xuân 1953 - 1954: Sá» dụng má»™t bá»™ pháºn chủ lá»±c mở những cuá»™c tiến công và o những hÆ°á»›ng địch tÆ°Æ¡ng đối yếu, có nhiá»u sÆ¡ hở, đồng thá»i tranh thủ cÆ¡ há»™i tiêu diệt địch ở những hÆ°á»›ng địch có thể đánh sâu và o vùng tá»± do của ta; trong lúc đó, đẩy mạnh chiến tranh du kÃch ở khắp các chiến trÆ°á»ng sau lÆ°ng địch, tÃch cá»±c tiến hà nh má»i sá»± chuẩn bị cần thiết trong nhân dân và bá»™ Ä‘á»™i địa phÆ°Æ¡ng, dân quân du kÃch các vùng tá»± do để cho chủ lá»±c rảnh tay là m nhiệm vụ. PhÆ°Æ¡ng châm, nguyên tắc chỉ đạo tác chiến chiến lược là : tÃch cá»±c, chủ Ä‘á»™ng, cÆ¡ Ä‘á»™ng và linh hoạt; đánh ăn chắc, tiến ăn chắc, chắc thắng thì đánh cho kì thắng, không chắc thắng thì kiên quyết không đánh. Chấp hà nh chủ trÆ°Æ¡ng chiến lược đã Ä‘á» ra, quân dân Việt Nam phối hợp chặt chẽ cùng vá»›i quân dân hai nÆ°á»›c bạn Là o và Cam-pu-chia mở các cuá»™c tiến công trên khắp chiến trÆ°á»ng Äông DÆ°Æ¡ng buá»™c Pháp phải phân tán lá»±c lượng đối phó. Khối chủ lá»±c cÆ¡ Ä‘á»™ng của địch từ chá»— táºp trung chủ yếu ở Äồng bằng Bắc bá»™, chỉ sau má»™t thá»i gian ngắn, chÃnh thức “bị xé nát†thà nh 5 mảnh, đứng chôn chân trên 5 khu vá»±c (Äồng bằng Bắc bá»™, Tây Bắc, Trung Là o, Tây Nguyên, Thượng Là o) mà hầu nhÆ° không thể há»— trợ được cho nhau. Phối hợp vá»›i đòn tiến công của bá»™ Ä‘á»™i chủ lá»±c, ở chiến trÆ°á»ng sau lÆ°ng địch, ta đẩy mạnh chiến tranh du kÃch nhằm bảo vệ căn cứ kháng chiến, chia cắt giao thông, tiến công diệt thêm đồn bốt, căn cứ háºu cần, uy hiếp hệ thống phòng tuyến bên ngoà i của địch... Sá»± phối hợp chiến đấu nhịp nhà ng, rá»™ng khắp đã đẩy quân Pháp lún sâu và o thế bị Ä‘á»™ng. Kế hoạch Nava bÆ°á»›c đầu bị phá sản. Tại mặt tráºn Tây Bắc, từ tháng 11/1953, trÆ°á»›c sá»± tiến công của quân ta, Bá»™ Chỉ huy quân Pháp ở Äông DÆ°Æ¡ng quyết định Ä‘iá»u quân xây dá»±ng Äiện Biên Phủ thà nh táºp Ä‘oà n cứ Ä‘iểm mạnh. Trong toan tÃnh của tÆ°á»›ng Nava, Äiện Biên Phủ giữ vị trà chiến lược quan trá»ng nhằm bảo vệ Tây Bắc, Thượng Là o. Mặt khác, nÆ¡i đây là thung lÅ©ng phì nhiêu (dà i 18 km, rá»™ng 6 - 8 km), già u có nhất vùng Tây Bắc. Không gian và địa thế đó cho phép xây dá»±ng má»™t táºp Ä‘oà n cứ Ä‘iểm mạnh nhằm thu hút và đánh bại chủ lá»±c đối phÆ°Æ¡ng. Äến đầu tháng 3/1954, quân địch táºp trung tại Äiện Biên Phủ lên đến 16.200 tên, gồm những Ä‘Æ¡n vị bá»™ binh, pháo binh, công binh, xe tăng, không quân thuá»™c loại tinh nhuệ nhất ở Äông DÆ°Æ¡ng; được bố trà thà nh hệ thống phòng ngá»± mạnh, gồm 49 cứ Ä‘iểm, chia thà nh 3 phân khu. Cả Pháp và Mỹ Ä‘á»u đánh giá Äiện Biên Phủ là “pháo Ä‘Ã i không thể công pháâ€, công khai thách thức đối phÆ°Æ¡ng tiến công. Vá» phÃa ta, sau khi phân tÃch kỹ tình hình má»i mặt, nhất là so sánh tÆ°Æ¡ng quan lá»±c lượng địch - ta, Trung Æ°Æ¡ng Äảng và Bá»™ Chỉ huy tối cao đã quyết tâm mở chiến dịch tiến công Äiện Biên Phủ - đòn quyết chiến chiến lược nhằm kết thúc thắng lợi cuá»™c kháng chiến chống thá»±c dân Pháp. Äại tÆ°á»›ng Võ Nguyên Giáp được giao trá»ng trách TÆ° lệnh kiêm Bà thÆ° Äảng ủy Chiến dịch. Vá»›i khẩu hiệu “Tất cả cho tiá»n tuyến, tất cả để chiến thắng!â€, cả nÆ°á»›c dồn sức cho chiến trÆ°á»ng Äiện Biên Phủ. Lá»±c lượng tham gia chiến đấu lên đến 55.000 quân, gồm 3 đại Ä‘oà n bá»™ binh (308, 312, 316), Trung Ä‘oà n bá»™ binh 57 (Äại Ä‘oà n 304), Äại Ä‘oà n công binh - pháo binh 351. Trên 260.000 dân công và 27.400 tấn gạo được huy Ä‘á»™ng để cung cấp cho chiến dịch. Hà ng vạn thanh niên xung phong phối hợp cùng bá»™ Ä‘á»™i công binh ngà y đêm mở Ä‘Æ°á»ng ra mặt tráºn dÆ°á»›i bom đạn địch, nên sau má»™t thá»i gian ngắn, hà ng ngà n km Ä‘Æ°á»ng được xây dá»±ng, sá»a chữa. Công tác chuẩn bị các mặt trên vượt ra ngoà i má»i dá»± Ä‘oán, tạo bất ngá» lá»›n đối vá»›i cả Pháp và Mỹ. Ngà y 13/3/1954, quân ta nổ súng tiến công, mở mà n chiến dịch. Sau 56 ngà y đêm chiến đấu dÅ©ng mãnh, vượt qua muôn và n gian khổ, “gan không núng, chà không mònâ€, chiá»u ngà y 7/5/1954, bá»™ Ä‘á»™i ta đã tiêu diệt hoà n toà n táºp Ä‘oà n cứ Ä‘iểm Äiện Biên Phủ, bắt sống tÆ°á»›ng chỉ huy De Castries (Äá»-cát), kết thúc thắng lợi tráºn quyết chiến chiến lược. à nghÄ©a lịch sá» trá»ng đại Chiến thắng Äiện Biên Phủ 1954 của quân dân Việt Nam đã Ä‘áºp tan những cố gắng quân sá»± cao nhất của thá»±c dân Pháp và can thiệp Mỹ, buá»™c chÃnh phủ Pháp phải ký kết Hiệp định GiÆ¡-ne-vÆ¡ (7/1954) công nháºn Ä‘á»™c láºp, chủ quyá»n, thống nhất và toà n vẹn lãnh thổ ba nÆ°á»›c Äông DÆ°Æ¡ng, kết thúc vẻ vang cuá»™c kháng chiến trÆ°á»ng kỳ, gian khổ kéo dà i 9 năm (1945 - 1954). Äồng thá»i, chấm dứt ách thống trị của thá»±c dân Pháp kéo dà i hà ng thế ká»·, mở ra bÆ°á»›c phát triển má»›i cho cách mạng Việt Nam, Là o, Cam-pu-chia. Chiến thắng Äiện Biên Phủ 1954 Ä‘áºp tan má»™t mắt xÃch quan trá»ng trong hệ thống thuá»™c địa của chủ nghÄ©a thá»±c dân cÅ©, mở đầu cho sá»± sụp đổ trên phạm vi toà n thế giá»›i; giáng đòn nặng nỠđầu tiên và o dã tâm xâm lược của chủ nghÄ©a đế quốc Mỹ. Nhà sá» há»c Pháp Jules Roy sau nà y đã thừa nháºn, xét trên phạm vi thế giá»›i “Äiện Biên Phủ thất thủ gây ná»—i kinh hoà ng khủng khiếp. Äó là má»™t trong những thảm bại lá»›n nhất của phÆ°Æ¡ng Tây, báo trÆ°á»›c sá»± sụp đổ của các đế quốc thuá»™c địa và sá»± cáo chung của má»™t ná»n cá»™ng hòa. Tiếng sấm Äiện Biên Phủ vẫn hãy còn vang vá»ngâ€. CÅ©ng từ đây, “tiếng sấm Äiện Biên Phủ†có sức cổ vÅ© mạnh mẽ các dân tá»™c thuá»™c địa đấu tranh già nh Ä‘á»™c láºp, nhất là các nÆ°á»›c châu Phi, châu Mỹ la-tinh; đồng thá»i góp phần là m sáng ngá»i chân lý của chủ nghÄ©a Mác - Lênin thá»i đại ngà y nay: Má»™t dân tá»™c bị áp bức, nhÆ°ng nếu quyết tâm chiến đấu vì Ä‘á»™c láºp tá»± do, có Ä‘Æ°á»ng lối chÃnh trị, Ä‘Æ°á»ng lối quân sá»± đúng đắn, biết phát huy sức mạnh chiến tranh nhân dân, sức mạnh thá»i đại thì hoà n toà n có khả năng đánh bại những Ä‘á»™i quân xâm lược hung bạo. Äúng nhÆ° Chủ tịch Hồ Chà Minh đã khẳng định: “Äiện Biên Phủ nhÆ° là má»™t cái mốc chói lá»i bằng và ng của lịch sá». Nó ghi rõ nÆ¡i chủ nghÄ©a thá»±c dân lăn xuống dốc và tan rã, đồng thá»i phong trà o giải phóng dân tá»™c khắp thế giá»›i Ä‘ang lên cao đến thắng lợi hoà n toà nâ€. Chiến thắng Äiện Biên Phủ bắt nguồn từ nhiá»u nhân tố: đó là đưá»ng lối chÃnh trị, Ä‘Æ°á»ng lối quân sá»± đúng đắn, sáng tạo của Äảng; từ tinh thần yêu nÆ°á»›c nồng nà n và nghệ thuáºt quân sá»± truyá»n thống Việt Nam được kế thừa và phát triển lên tầm cao má»›i trong thá»i đại Hồ Chà Minh; bắt nguồn từ tình Ä‘oà n kết và liên minh chiến đấu giữa ba dân tá»™c trên bán đảo Äông DÆ°Æ¡ng, sá»± giúp đỡ quan trá»ng của Trung Quốc, Liên Xô và sá»± đồng tình, ủng há»™ từ bè bạn quốc tế, trong đó có nhân dân tiến bá»™ Pháp. NhÆ°ng nguồn gốc sâu xa nhất chÃnh là từ tình yêu quê hÆ°Æ¡ng đất nÆ°á»›c, là khát vá»ng Ä‘á»™c láºp, tá»± do đến cháy bá»ng của má»—i con dân đất Việt. Chiến thắng Äiện Biên Phủ 1954 để lại cho cách mạng Việt Nam những bà i há»c - kinh nghiệm rất quý báu: giữ vững và tăng cÆ°á»ng phát huy vai trò lãnh đạo của Äảng, trên cÆ¡ sở chủ trÆ°Æ¡ng, Ä‘Æ°á»ng lối đúng đắn, kịp thá»i nắm bắt thá»i cÆ¡, chá»›p thá»i cÆ¡, chỉ đạo chiến lược nhạy bén, sắc sảo nhằm táºp trung sức mạnh cao Ä‘á»™ cả nÆ°á»›c để già nh thắng lợi quyết định; thá»±c hiện tốt tÆ° tưởng “lấy dân là m gốcâ€, biết dá»±a và o dân, phát huy quyá»n là m chủ của nhân dân, tôn trá»ng và bảo vệ lợi Ãch chÃnh đáng của nhân dân; phát huy thế tráºn chiến tranh nhân dân vững chắc, không ngừng xây dá»±ng lá»±c lượng vÅ© trang cách mạng lá»›n mạnh, đặc biệt là bá»™ Ä‘á»™i chủ lá»±c để sẵn sà ng thá»±c hiện tốt nhiệm vụ, nhất là những nhiệm vụ trá»ng tâm, cấp bách, những tráºn quyết chiến; không ngừng chăm lo, củng cố khối đại Ä‘oà n kết toà n dân, lấy liên minh giai cấp công - nông là m ná»n tảng, tÃch cá»±c đấu tranh vì mục tiêu giải phóng dân tá»™c, giải phóng giai cấp, vì Ä‘á»™c láºp dân tá»™c và chủ nghÄ©a xã há»™i; xây dá»±ng tinh thần Ä‘oà n kết quốc tế trong sáng trên cÆ¡ sở bình đẳng, tôn trá»ng Ä‘á»™c láºp, chủ quyá»n, toà n vẹn lãnh thổ và đá»u hÆ°á»›ng đến mục tiêu vì hòa bình, Ä‘á»™c láºp dân tá»™c, dân chủ, tiến bá»™ xã há»™i. Những bà i há»c, kinh nghiệm ấy vẫn vẹn nguyên giá trị, tiếp tục được Äảng, Nhà nÆ°á»›c ta chắt lá»c, váºn dụng sáng tạo trong công cuá»™c xây dá»±ng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Äại tá Trần Tiến Hoạt, nguyên Phó Chủ nhiệm Bá»™ môn Lịch sá» kháng chiến chống Mỹ, Viện Lịch sá» Quân sá»± Việt Nam nguồn: TTXVN |