Nước xá xị làm từ gì

Còn gọi là vù hương, rè hương, cô châu, canh châu, bois de vierge.
Tên khoa học Cinnamomum parthenoxylon Meissn, (Sassafras parthenoxylon Meissn).
Thuộc họ Long não Lauraceae.
Chú thích về tên tên cây xá xị chỉ mới được nhân dân các tỉnh phía Nam đặt ra ít năm gần đây, vì thấy tinh dầu, gỗ thân và gỗ rề cây này có mùi rất giống mùi nước uống xá xị (Salsepareille) đóng chai, một loại nhập của Mỹ hay của Pháp bao gồm các vị thổ phục linh, cam thảo, salixylat metyl, tinh dầu tiểu hồi, tinh dầu sassafras (xem thổ phục linh và vị Sassafras)

A. Mô tả cây

Xá xị là một cây gỗ cao 12-18m, cành trưởng thành hình trụ, cành non hơi 4 cạnh, nhẵn bóng. Lá dài 12-18cm, rộng 5-7cm, 3 gân hoặc gân lông chim, cá hai loại gân cùng xuất hiện trên cùng một cành. Cuống lá gầy, ngắn chừng 4cm. Hoa trắng hơi có mùi thơm, mọc thành ngù ít hoa. Quả mọng hình cầu

B. Phân bố, thu hái và chế biến

Có mọc ở các tỉnh phía Bắc nhưng nhiều nhất ở các tỉnh phía Nam từ Quảng Trị trở vào, nhiều nhất ở Lâm Đồng, Đồng Nai, Sông Bé. Còn thấy mọc ở Thái Lan, Maldixia, Inđônêxia...
Ở nước ta trước đây chỉ thấy khai thác lấy gỗ, dùng trong xây dựng và đóng đồ dùng. ít thấy làm thuốc. Gần đây ở các tỉnh phía Nam nhân dân một số vùng khai thác cất từ vỏ thân và gỗ thân một loại tinh dầu mùi thơm dùng pha nước uống và làm thuốc.

C. Thành phần hoá học

Trong gỗ thân và rễ có từ 1-2% tinh dầu màu vàng nhạt, mùi thơm dịu. Thành phần chủ yếu của tinh dầu là safrol với tỷ lệ lên tới 75%

D. Công dụng và liều dùng

Ở nước ta chưa thấy sử dụng vỏ, gỗ thân hay tinh dầu xá xị làm thuốc. Chỉ mới thấy sử dụng tinh dầu để chế nước xá xị uống giải khát, tiêu cơm. Tại Malaixia, người ta dùng gỗ cây làm thuốc bổ cho con gái lúc tuổi dậy thì. Tại Giava người ta dùng tinh dầu xoa bóp chữa thấp khớp, đau nhức.

Chú thích:

Theo nhũng tài liệu được công bố về công thức cao nước xá xị thì thành phần chính trong nước xá xị là cao thổ phục linh, cao cam thảo được dùng làm thơm với một tỷ lệ rất thấp salixylat metyl, tinh dầu tiểu hồi, tinh dầu sas-safras. Tinh dầu sassafras được cất từ vỏ thân và vỏ rễ cùng gỗ thân và gỗ rễ cây Sassafras officinalis L. chưa thấy mọc ở nước ta. Hàm lượng tinh dầu trong vỏ lên tới 6% trong gỗ chỉ có 2%. Tinh dầu rất lỏng quay trái, nặng hơn nước (tỷ trọng 1,070-1,076 chứa tới 80% safrol ête metylenic của allytpyrocatechin) kèm theo pinen, phellandren, một ít eugenol và long não quay phải. Tại các nước châu Âu và châu Mỹ sassafras được dùng làm thuốc ra mồ hôi, chữa thống phong, phong thấp. Tinh dầu được làm hương cho xà phòng thơm rẻ tiền và làm nguyên liệu chiết safrol. Từ safrol oxy hoá bằng kali permanganat sẽ được ête metylic của aldehyt protocatechic có mùi heliotrope dùng trong hương liệu với tên heliotropin hay piperonal.

Chắc chắn bạn đã nghe về tinh dầu xá xị, cây xá xị với những công dụng tốt cho sức khỏe. Vậy, cụ thể cách dùng và những công dụng tuyệt vời mà loại cây quả xá xị đem lại là gì? Cùng tham khảo thêm những thông tin về trái xá xị và những công dụng đáng chú ý của nó trong thông tin sau của gia công thực phẩm chức năng VIETFFP nhé!

Nội dung chính của bài viết:

Mô tả đặc điểm cây trái xá xị

Trái xá xị là gì?

Cây xá xị còn có một số tên gọi khác đó là vù hương, gù hương, re dầu, re hương. Nó là loại cây thân gỗ thuộc họ Long não. 

Xá xị thân gỗ có chiều cao lên đến 18m, cành trưởng thành của nó hình trụ, cành non có 4 cạnh nhẵn bóng. Xá xị có lá dài khoảng 18cm và rộng 7cm có 3 gân hoặc gân lông chim. 

Cuống lá xá xị gầy ngắn chỉ khoảng 4cm. Hoa của nó có mùi thơm nhẹ, mọc thành ngù ít hoa. Qủa xá xị mọng hình cầu. 

Khu vực phân bố

Xá xị mọc ở các tỉnh phía Bắc nước ta tuy nhiên ở các tỉnh phía Nam từ Quảng Trị vào đến Lâm Đồng, Sông Bé,… Sẽ mọc nhiều hơn. Ngoài ra còn thấy nhiều ở Thái Lan, Malaysia và Indo,…

Bào chế thu hoạch và bộ phận dùng

Hiện nay ở nước ta, cây xá xị chủ yếu được dùng khai thác lấy gỗ. Và dùng trong xây dựng, thiết kế các loại đồ nội thất. Tuy nhiên gần đây ở các tỉnh phía Nam đã bắt đầu khai thác cất từ vỏ thân và gỗ của cây xá xị để làm tinh dầu pha làm nước uống hoặc làm thuốc xức. 

Đúng với tên gọi của nó, tinh dầu xá xị có một mùi thơm rất dịu nhẹ, dễ chịu. 

Mô tả đặc điểm cây trái xá xị

Thành phần hóa học trong cây trái xá xị

Cây xá xị có những thành phần hóa học gì? Cùng tìm hiểu một số thành phần hóa học của cây xá xị đó là: 

• Tinh dầu cao đến 6%
• Tinh dầu trong gỗ khoảng 2% allylpyrocatechin
• Một số các chất khác như pinen, eugenol, phellandren, long não

Hiện nay trong công nghiệp, chất safrol được oxy hóa bằng chất kali permanganat thu được từ ete metylic của andehit protpcatechic.

Và đó là thành phần chất thơm được sử dụng khá phổ biến hiện nay.

Công dụng của cây trái xá xị 

Hiện nay tại nước ta, chủ yếu vẫn mới sử dụng vỏ, gỗ thân và tinh dầu xá xị làm uống giải khát, tiêu cơm. Chưa được dùng điều chế thuốc. Tại Malaysia đã có nhiều nơi làm gỗ cây điều chế thuốc cho các bé gái ở độ tuổi dậy thì. 

Ngoài ra, cũng có thành phần tinh dầu xoa bóp chữa thấp khớp và chữa đau nhức xương khớp hiệu quả. Những công dụng của các bộ phận cây xá xị phổ biến đó là:

Công dụng cây xá xị

Cây xá xị có tác dụng xua đuổi côn trùng tự nhiên bởi mùi hương thơm nhẹ nhàng thư thái của nó có tác dụng khử tà khí. Không những thế còn có thể làm cho phòng ốc thơm tho vì thế người ta thường để trong phòng ngủ, wc hay cốp xe. 

Tinh dầu xá xị 

Tinh dầu xá xị lỏng, nặng hơn nước. Nó thường được dùng trong không gian thờ cúng. Đặc biệt tinh dầu xá xị có tác dụng chữa hen suyễn và làm vết thương dịu nhẹ khi bị côn trùng cắn. 

Không những thế, tinh dầu xá xị còn có tác dụng tốt cho mắt, làm đẹp da đồng thời có khả năng ngừa ung thư hiệu quả. Thành phần trong tinh dầu xá xị làm sáng mắt, chữa một số những hiện tượng bệnh như mắt mờ, cận thị hiệu quả. Từ đó nâng cao khả năng miễn dịch và bảo vệ tế bào tránh được nguy cơ ung thư. 

Công dụng của cây trái xá xị

Chữa đau bụng 

Theo những nghiên cứu cổ truyền, tinh dầu xá xị có khả năng chữa đau bụng và hen suyễn hiệu quả. Đồng thời cũng có thể chữa các triệu chứng như bí tiểu tiện, nôn mửa hay đầy bụng. 

Tốt cho tim mạch 

Không những thế, công dụng của cây xá xị còn có khả năng chữa bệnh tim mạch, hô hấp, thần kinh, tiêu hóa và các bệnh liên quan đến đường tiết niệu tốt. Bởi nó có tính kháng sinh và tạo ra kháng thể mạnh bảo vệ cơ thể. 

Tác dụng cường dương bổ sinh lý

Không những thế, tinh dầu xá xị còn là thần dược đối với phái mạnh. Nó có khả năng chữa xuất tinh sớm và giúp tăng cường khoái cảm khi quan hệ tình dụng. 

Làm mờ sẹo, rạn da và loại bỏ vết nhăn

Đối với thẩm mỹ, bảo vệ da, sử dụng tinh dầu xá xị bôi lên những vết nhăn, những vết sẹo sẽ làm mờ sẹo và loại bỏ vết nhăn lão hóa rất tốt. Chỉ cần dùng 3 giọt mỗi ngày lên vết thương sẹo cần phục hồi sẽ thấy kết quả. 

Ngoài ra, tinh dầu xá xị còn có tác dụng chữa mụn cám, se lỗ chân lông đồng thời giảm sưng tấy do muỗi đốt. Hay có tác dụng giảm đau xương khớp hiệu quả ở người già. Đó là những công dụng mà tinh dầu xá xị đem lại bạn nên biết để ứng dụng vào điều trị hiệu quả nhé!

Liều dùng tinh dầu xá xị ra sao?

Dùng tinh dầu xá xị cần lưu ý đến liều lượng. Tuy nhiên vì không có các thành phần kích ứng mạnh nên việc sử dụng tinh dầu xá xị khá an toàn. Mỗi ngày dùng 2-3 giọt làm tinh dầu xông, bôi vào vết muỗi cắn,… Là có thể đem đến công dụng như ý rồi. 

Tinh dầu xá xị có tốt không?

Tinh dầu xá xị rất tốt cho sức khỏe và hỗ trợ điều trị một số loại bệnh. Như những thông tin công dụng xá xị như đã nói phía trên, chắc chắn bạn đã biết được rằng dầu xá xị có tốt hay không đúng không nào? 

Trái xá xị điều chế tinh dầu xá xị đem đến rất nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Hy vọng bạn sẽ biết cách sử dụng để cảm nhận và tận hưởng được những loại công dụng mà trái xá xị đem lại nhé! Tham khảo thêm các sản phẩm tinh dầu xá xị cùng với Gia công thực phẩm chức năng VIETFFP nhé!