Tê bì chân tay là hội chứng phổ biến nhất trong các bệnh thần kinh, gặp ở nhiều đối tượng khác nhau và gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt hằng ngày.
Có rất nhiều nguyên nhân có thể tê bì chân tay như dây thần kinh bị tổn thương hoặc bị chèn ép có thể dẫn đến ngón tay bị tê, biến chứng của bệnh tiểu đường hoặc cũng có thể là bạn đang ngồi quá lâu.
Triệu chứng ban đầu của tê bì chân tay được mô tả là tê rần ở đầu ngón tay hay ngón chân, người bệnh cảm thấy như có kim chích hay như bị kiến cắn. Những triệu chứng này có thể càng ngày càng nặng và lan lên cổ tay, cánh tay... khiến người bệnh giảm cảm giác, thậm chí là mất cảm giác.
Hiện nay, tê bì chân tay được chia làm 2 loại:
- Tê bì chân tay sinh lý: xảy ra khi ngồi lâu hoặc cầm nắm vật gì đó trong một thời gian dài dẫn đến tê bì tay chân. Đối với loại này, triệu chứng tê bì chân tay sẽ tự biến mất mà không cần điều trị.
- Tê bì chân tay bệnh lý: đây có thể là triệu chứng hoặc biến chứng của một số bệnh lý.
2.1. Tê bì ngón tay, tê tay
Nếu bạn bị tiểu đường, theo thời gian, lượng đường trong máu cao có thể làm tổn thương dây thần kinh dẫn đến triệu chứng tê ngón tay, tê bàn tay. Đây là biến chứng viêm dây thần kinh ngoại biên [peripheral neuropathy]. Một khi lượng đường trong máu cao đã làm tổn thương dây thần kinh, thì không có cách điều trị nào có thể giúp hồi phục các tổn thương đó. Nhưng bác sĩ có thể kê một số loại thuốc giúp điều trị các triệu chứng, bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật và kem bôi da. Bên cạnh đó, để tránh biến chứng này, bạn cũng nên kiểm soát tốt bệnh tiểu đường của mình để ngăn ngừa các biến chứng thần kinh trở nên nặng hơn.
Bệnh tiểu đường gây tê bì ngón tay, tê tay
Thần kinh giữa đi xuống bàn tay qua ống cổ tay, ống này được bao quanh bởi các xương ở cổ tay ở phía sau và dây chằng vòng cổ tay ở phía trước tức phía gan tay. Đấy là một lối đi khá chật hẹp, trong đó có dây thần kinh giữa, các mạch máu và các gân gấp ngón tay. Nếu bạn dành nhiều thời gian làm việc trên máy tính hoặc thực hiện các hoạt động khác làm căng cổ tay, gây kích thích hoặc chèn ép các dây thần kinh trong ống cổ tay thì sẽ gây ra triệu chứng tê ở ngón tay, bàn tay và cánh tay.
- Rối loạn do sử dụng rượu:
Uống một lượng lớn rượu trong một thời gian dài có thể dẫn đến tổn thương thần kinh được gọi là bệnh đa dây thần kinh gây ra triệu chứng tê ngón tay.
- Đau nửa đầu có cơn thoáng:
Một số cơn đau nửa đầu được gọi là cơn thoáng, có thể ảnh hưởng đến cảm giác và các giác quan khác của bạn. Nếu chứng đau nửa đầu có cơn thoáng là nguyên nhân gây tê cánh tay của bạn thì các triệu chứng thường bắt đầu trong vòng một giờ sau khi bị đau đầu và thường kéo dài dưới một giờ.
Các bệnh khác cũng có thể dẫn đến tê ngón tay, bàn tay và cánh tay như:
- Đột quỵ
- Chấn thương não hoặc tủy sống
- Chấn thương vai
- Đa xơ cứng
- Nhiễm trùng: bệnh Lyme hoặc giang mai
- Một tác dụng phụ của hóa trị
- Thiếu vitamin B12
- Hội chứng Raynaud.
2.2. Tê bì ngón chân
Lượng đường và chất béo trong máu cao do bệnh tiểu đường có thể gây tổn thương thần kinh, ảnh hưởng đến bàn chân và chân của bạn [hoặc cánh tay và bàn tay], còn được gọi là bệnh thần kinh ngoại biên. Có đến một nửa số người mắc bệnh tiểu đường có biến chứng liên quan thần kinh ngoại biên. Nếu tê ở ngón chân và các vấn đề khác ở chân liên quan đến bệnh mà người bệnh không cảm nhận thấy [ví dụ bị nước sôi đổ vào chân nhưng không cảm nhận được dẫn tới bỏng, tổn thương chân] hoặc không được điều trị sẽ dẫn đến các biến chứng nặng, thậm chí phải cắt cụt chi.
U dây thần kinh Moron gây đau ở phần phía trước của lòng bàn chân, ở đây có sự dày lên của mô quanh sợi thần kinh giữa các gốc ngón chân [thường giữa ngón ba và bốn của bàn chân]. Triệu chứng thường gặp của bệnh này gồm đau bàn chân, dị cảm hoặc tê ngón chân.
U dây thần kinh Moron gây tê bì ngón chân
- Đau ụ ngón chân [Metatarsalgia]:
Đau ụ ngón chân [được đặt tên theo xương metatarals, đây là xương dài ở bàn chân giữa vòm chân và ngón chân]. Nguyên nhân do sự bất thường trong hình dạng của bàn chân như vòm lòng bàn chân cao, bệnh bunions hoặc ngón chân cong và làm việc quá sức đơn giản dẫn đến triệu chứng tê bì ở đầu ngón chân.
Thời tiết lạnh hoặc stress có thể làm chậm lưu lượng máu đến các chi ở một số người có hội chứng Raynaud. Các ngón chân có thể trở nên tê bì và thậm chí thay đổi màu sắc: đỏ, trắng hoặc xanh.
- Hội chứng Guillain Barre:
Hội chứng Guillain - barré là một bệnh tổn thương thần kinh ngoại biên cấp tính [rễ và dây thần kinh ở tủy sống và dây thần kinh sọ não]. Đây là trường hợp cần cấp cứu về bệnh thần kinh, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ tử vong do suy hô hấp hoặc sặc phổi do rối loạn chức năng nuốt hoặc thậm chí có thể bị ngừng tim do tổn thương dây thần kinh chi phối tim. Triệu chứng đầu tiên của bệnh gồm cảm giác tê bì, kiến bò ở ngọn chi, lúc đầu ở chi dưới sau lan lên chi trên, đôi lúc có thể tê ở mặt, thường xuất hiện ở cả hai bên cơ thể.
Các vấn đề y tế khác có thể khiến ngón chân của bạn bị tê như:
- Đột quỵ
- Chấn thương não hoặc tủy sống
- Đa xơ cứng
- Nhiễm trùng, như bệnh Lyme hoặc giang mai
- Tác dụng phụ của hóa trị
- Thiếu vitamin B12
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Nguồn tham khảo: Webmd.com
XEM THÊM:
Tê bì ngón tay là tình trạng khá nhiều người gặp phải, dù không gây đau đớn nghiêm trọng song ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động hàng ngày, gây bứt rứt khó chịu kéo dài. Nắm được tê bì ngón tay nguyên nhân là gì mới có thể trị dứt điểm tình trạng này.
1. Bác sĩ giải đáp: Tê bì ngón tay nguyên nhân là gì?
1.1. Phân biệt tê bì ngón tay sinh lý và bệnh lý
Trước hết cần nhận biết tình trạng tê bì ngón tay sinh lý và bệnh lý. Bạn có thể cảm nhận tình trạng này với đặc điểm như sau: đầu hoặc cả ngón tay bị tê, ngứa ran như bị kiến bò hoặc kim châm chích, có thể có cảm giác nóng rát. Tê bì ngón tay khiến người bệnh gặp khó khăn khi cử động ngón tay, ảnh hưởng đến việc nhặt đồ hoặc làm việc thông thường.
Tê bì ngón tay ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động hàng ngày
Tê bì ngón tay có thể là hiện tượng sinh lý không kéo dài khi người bệnh bẻ, vặn ngón tay quá mức hoặc chèn ép mạch máu khiến ngón tay không được cấp đủ máu nuôi trong thời gian dài. Đặc điểm của tê bì ngón tay sinh lý là hiện tượng này sẽ thuyên giảm và biến mất khi thay đổi tư thế bất lợi hoặc nghỉ ngơi.
Đôi khi, tê bì ngón tay còn xảy ra do giảm calci máu, do sự thay đổi thời tiết, nhiệt độ đột ngột hoặc tâm lý bất ổn định. Vấn đề này thường không quá nghiêm trọng và không thường xuyên xảy ra sau khi bạn đã khắc phục được nguyên nhân.
Tuy nhiên, cần cẩn thận với tê bì ngón tay bệnh lý, đặc điểm là triệu chứng kéo dài hoặc thường xuyên lặp lại. Ngoài cảm giác tê bì, ngón tay còn có nhiều biểu hiện bất thường khác thì cần sớm đi khám kiểm tra.
Tê bì ngón tay có thể do hoạt động quá nhiều hoặc chấn thương
1.2. Nguyên nhân dẫn đến tê bì ngón tay do bệnh lý
Dưới đây là các nguyên nhân bệnh lý có thể gây tê bì ngón tay:
Viêm dây thần kinh ngoại biên
Khi dây thần kinh ngón tay của bạn bị nhiễm trùng, viêm nhiễm hoặc nhiễm độc, cảm giác tê bì ở ngón tay đó sẽ xuất hiện. Nếu do nguyên nhân này, hầu hết trường hợp các ngón tay của cả hai bàn tay đều có hiện tượng tê bì tương tự nhau. Để điều trị tình trạng này, châm cứu, bổ sung Vitamin B1 hoặc các phương pháp điều trị khác sẽ có hiệu quả tương đối tốt.
Tổn thương dây thần kinh trụ
Dây thần kinh trụ đi từ cánh tay đến cẳng tay, bàn tay, nếu bị tổn thương do áp lực lớn, khối u hoặc chấn thương sẽ khiến các ngón tay bị tê bì. Cổ tay là khu vực dễ bị chấn thương ảnh hưởng đến dây thần kinh này nhất, thường gây tê bì ngón tay trỏ, ngón cái và ngón giữa, có thể lan đến vùng lòng bàn tay.
Cẩn thận tê bì ngón tay do hội chứng ống cổ tay
Hội chứng ống cổ tay
Hội chứng này do nguyên nhân là tổn thương dây thần kinh giữa, lam rối loạn cảm giác của khu vực cổ tay và bàn tay. Người bệnh bị hội chứng ống cổ tay có thể có triệu chứng bị tê đau ở các ngón tay, khiến cử động các ngón tay bị tê cứng. Tình trạng này có thể xảy ra ở cả hai bên bàn tay nhưng bên bàn tay thuận thường nặng hơn.
Tổn thương dây thần kinh hướng tâm hay còn gọi là dây thần kinh cảm giác
Dây thần kinh hướng tâm bị tổn thương sẽ gây ra triệu chứng là tê bì đầu ngón tay trỏ và ngón cái, đi kèm với tình trạng chảy xệ ở các ngón tay.
Rễ thần kinh cổ
Bệnh nhân bị viêm hoặc chèn ép dây thần kinh cổ thường có tình trạng tê tay giống như ở hội chứng ống cổ tay nên thường gây chẩn đoán nhầm lẫn.
Tắc nghẽn mạch máu
Khi tình trạng tắc nghẽn mạch máu xảy ra ở mạch máu đưa đến vùng bàn tay và các ngón tay, người bệnh sẽ gặp phải hiện tượng tê đầu ngón tay. Tình trạng này thường nghiêm trọng hơn vào mùa đông, khi tốc độ lưu thông của máu chậm hơn.
Bệnh Raynaud
Cần cẩn thận nếu triệu chứng tê bì ngón tay là do bệnh Raynaud, khi các mạch máu ngoại vi bị co mạch, co thắt do thời tiết lạnh khiến lưu thông máu giảm.
Thiếu hụt Vitamin cũng có thể là nguyên nhân gây tê bì ngón tay
Thiếu Vitamin
Khi cơ thể thiếu hụt các loại Vitamin cần thiết, đặc biệt là Vitamin nhóm B, Vitamin E, ngón tay ở bàn tay trái và ngón chân của bàn chân trái thường bị tê bì đau đớn.
Còn nhiều nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng tê bì ngón tay, để xác định chính xác nguyên nhân thì người bệnh cần đi khám, cung cấp các triệu chứng gặp phải để bác sĩ chẩn đoán.
2. Tê bì ngón tay có nguy hiểm không?
Tê bì ngón tay có nguy hiểm không còn phụ thuộc vào nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Nếu do nguyên nhân sinh lý, thông thường chỉ cần nghỉ ngơi, thay đổi tư thế và xoa bóp, châm cứu,… thì tình trạng bệnh sẽ giảm dần và không đáng lo ngại.
Tuy nhiên cần lưu ý các trường hợp tê bì ngón tay kéo dài, ngày càng nghiêm trọng do nguyên nhân bệnh lý. Cần điều trị bệnh lý gốc rễ mới có thể cải thiện, giảm hiện tượng tê bì. Nếu chủ quan, bệnh lý có thể làm giảm chức năng vận động của ngón tay và bàn tay, gây ra những biến chứng khó hồi phục.
3. Chẩn đoán nguyên nhân tê bì ngón tay như thế nào?
Để chẩn đoán nguyên nhân gây tê bì ngón tay, trước hết bác sĩ cần thực hiện các bước thăm khám lâm sàng, tìm hiểu bệnh sử và các yếu tố có thể dẫn đến bệnh lý. Nếu cần thiết, các phương pháp chẩn đoán sau sẽ được chỉ định để tìm ra nguyên nhân:
Cần khám để tìm nguyên nhân gây tê bì ngón tay
-
Chụp cộng hưởng từ MRI hoặc chụp X-quang ngón tay, cánh tay, cổ tìm nguyên nhân do mạch máu hoặc xương khớp.
-
Xét nghiệm máu tìm nguyên nhân do thiếu hụt dinh dưỡng.
-
Đo điện cơ để đánh giá tình trạng của cơ bắp và tế bào thần kinh.
Tùy theo tê bì ngón tay nguyên nhân là gì mà phương pháp điều trị tình trạng tê bì ngón tay sẽ khác nhau. Song hầu hết trường hợp có thể điều trị bằng phương pháp không phẫu thuật, dùng thuốc hoặc các biện pháp hỗ trợ. Phẫu thuật là giải pháp cuối cùng nếu nguyên nhân do thần kinh hoặc xương khớp không thể điều trị bằng phương pháp khác.
Để được tư vấn thêm về khám và điều trị tình trạng này, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56, các chuyên gia của chúng tôi sẽ hỗ trợ hoàn toàn miễn phí.