Giữ ấm đúng cách cho trẻ sơ sinh
Đa số cha mẹ đều tìm mọi cách để giữ ấm cho con như mặc quần áo dày nhiều lớp, quấn tã, ủ chăn... Thậm chí nhiều gia đình giữ cho bé sơ sinh và sản phụ ở trong phòng kín, tránh gió và đặt lò sưởi cả tháng. Đây là một quan niệm sai lầm.
Trên thực tế, trừ những trường hợp như bé mắc bệnh [bé sinh non, hoặc nhẹ cân], còn những bé khỏe mạnh sinh đủ tháng đều có đủ lớp mỡ để giữ nhiệt cho cơ thể.
| |
Nguy cơ gây bệnh
Mặc quá nhiều quần áo khiến bé có thể bị nóng, ra nhiều mồ hôi và mồ hôi làm bé bị tự nhiễm lạnh, dễ bị viêm phổi. Ngoài ra, mặc quần áo quá chật, quá kín [chật đến nỗi ép lồng ngực và bụng làm bé không thở nổi], bé sẽ cảm thấy khó chịu và gây khó khăn trong vận động. Đôi khi, bé cáu gắt, khóc lóc chỉ vì bị mặc quá nóng. Không những thế, để nhiệt độ phòng quá cao, ủ quá ấm, đắp nhiều chăn, mặc nhiều quần áo cho bé khi đi ngủ có thể gây đột tử nhũ nhi [SIDS].
Giữ ấm đúng cách
Giữ ấm đúng cách là giữ đủ ấm cho bé, nhất là những vùng dễ bị nhiễm lạnh như lòng bàn chân, bàn tay, thóp và ngực.
Đầu bé sơ sinh là nơi tạo ra khoảng 40% thân nhiệt, nhưng đồng thời lại là nơi giải phóng đến 85% nhiệt độ cơ thể. Chính vì vậy, việc đội mũ và dùng băng quấn thóp là cần thiết với bé mới sinh [đặc biệt là các bé sinh non] nhưng với bé khỏe mạnh và đã được vài tháng tuổi, việc đội mũ khi ngủ là không cần thiết, mà ngược lại sẽ khiến nhiệt độ của não bé tăng cao, ảnh hưởng đến hoạt động của vùng thần kinh kiểm soát hô hấp.
Mặc cho bé sơ sinh những lớp quần áo để có thể dễ dàng cởi bỏ ra mỗi khi bé nóng. Chẳng hạn, bạn nên mặc một chiếc sơmi dài tay [hoặc chiếc áo thun dài tay ở bên trong] và khoác một chiếc áo khoác bên ngoài. Khi ngủ, cho bé mặc quần áo nhẹ, thoáng. Tốt nhất là cho bé sơ sinh mặc đồ bằng chất liệu cotton, có khả năng thấm hút mồ hôi. Không quấn quá nhiều lớp tã hoặc đắp quá nhiều chăn cho bé.
Khi bé ốm, sốt lại càng không nên mặc quá nhiều quần áo. Khi kiểm tra xem bé có nóng quá hay không thì nên sờ vào bụng, không nên sờ vào chân tay, vì các bộ phận này của bé thường lạnh hơn so với thân mình. Các dấu hiệu khác cho thấy bé quá nóng là đổ mồ hôi, thở nhanh, trán nóng, bứt rứt khó chịu.
Cho bé sơ sinh ở trong phòng thoáng, đảm bảo đủ nhiệt độ và tránh những nơi có gió lùa. Những khi cần cho bé ra ngoài, bạn nên để bé ngồi sau xe, mặc ấm, nhất là ở phần đầu, cổ, chân, che chắn để bé tránh bụi, gió và hít phải khí lạnh.
Khi vào phòng ấm, phụ huynh cần cởi bớt trang phục ngoài cho bé, nếu không bé có thể bị nóng, ra nhiều mồ hôi rồi nhiễm lạnh. Thường xuyên kiểm tra thân nhiệt cho bé, đơn giản là sờ lên trán xem bé nóng hay lạnh.
Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Hiện nay, có khá nhiều bà mẹ rỉ tai nhau rằng: Nếu đội mũ che thóp cho trẻ sơ sinh sẽ làm tăng nhiệt độ của não, ảnh hưởng đến vùng thần kinh kiểm soát hô hấp. Vậy, liệu điều này có thực sự đúng? Ba mẹ hãy cùng Bibo Mart lắng nghe ý kiến của các bác sĩ, chuyên gia nhi sản dưới đây. Đội mũ che thóp cho trẻ sơ sinh ảnh hưởng đến não là quan niệm sai lầm Khá nhiều bà mẹ hiện nay cho rằng không nên đội mũ cho trẻ sơ sinh, nhất là khi đi ngủ, kể cả khi trời lạnh và không cho trẻ sơ sinh nằm gối vì có quan niệm cho rằng “vùng đầu là nơi phát tán 85% lượng nhiệt cơ thể. Việc đội mũ làm tăng nhiệt độ của não, ảnh hưởng đến vùng thần kinh kiểm soát hô hấp”. Trao đổi về vấn đề này, BS Trần Ngọc Hà – Bệnh viện sản nhi Đà Nẵng cho rằng, quan điểm này không đúng vì mũ che thóp có thể dùng để bảo vệ đầu cho bé cũng như giữ ấm cho bé khi mới sinh, đặc biệt là các bé sinh non. Có chiếc mũ bao che bên ngoài, phần đầu của trẻ sẽ được ấm hơn. Nhất là khi trời lạnh mà phòng không đủ ấm, không có biện pháp chống rét thì cơ thể trẻ sẽ bị mất một lượng nhiệt lớn qua đầu và trán khiến trẻ bị lạnh. Đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, phần đầu thường có hình dạng không cân đối và to nên phần da dầu cũng chiếm diện tích không nhỏ. Những lúc sau khi tắm, da đầu cần phải được lau khô ngay và giữ ấm bằng mũ để trẻ không bị mất nhiệt dẫn đến cảm lạnh hoặc bệnh.
Các chuyên gia khẳng định: Đội mũ che thóp cho trẻ sơ sinh ảnh hưởng đến não là quan niệm sai lầm
Cùng quan điểm này, PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cũng cho rằng, quan điểm đội mũ che thóp cho trẻ sơ sinh ảnh hưởng đến não hoàn toàn không đúng. Bởi theo PGS Dũng, nếu trời lạnh mà phòng không đủ ấm thì buộc phải đội mũ. Bởi nếu không có biện pháp chống rét thì cơ thể trẻ sẽ bị mất nhiệt qua đầu và trán lớn khiến trẻ sẽ bị lạnh. Trong trường hợp phòng ngủ đủ ấm thì không cần thiết đội mũ.
“Đầu bé sơ sinh là nơi tạo ra khoảng 40% thân nhiệt, nhưng đồng thời lại là nơi giải phóng đến 85% nhiệt độ cơ thể. Chính vì vậy, việc đội mũ và dùng băng quấn thóp là cần thiết với bé mới sinh [đặc biệt là các bé sinh non]. Nhưng với bé khỏe mạnh và đã được vài tháng tuổi, việc đội mũ khi ngủ là không cần thiết. Tuy nhiên cần lưu ý là khi nhiệt độ trong phòng đủ ấm”- PGS Dũng nhấn mạnh.
PGS Dũng cũng cho biết thêm, quan điểm đội mũ làm tăng nhiệt độ của não, ảnh hưởng đến vùng thần kinh kiểm soát hô hấp là hoàn toàn không chính xác. “Nếu bị nóng quá thì trẻ sẽ ra mồ hôi dẫn đến sốt, ốm chứ không đến mức hại não. Dựa trên các nghiên cứu y văn cho thấy trẻ chỉ thực sự bị hại não khi bị say nắng mà thôi. Vì thế nói trẻ bị hại não khi đội mũ đi ngủ là hoàn toàn không có căn cứ”- PGS Dũng một lần nữa khẳng định.
Đồng tình với quan điểm này, cử nhân y tế công cộng, Lê Hà Trung, Sở Y tế Hà Nội cho rằng, nếu nhiệt độ trong phòng đủ ấm thì không nên đội mũ, vì thân nhiệt của trẻ bao giờ cũng cao hơn người lớn. Nếu đội mũ sẽ làm cho trẻ nóng toát mồ hôi, thấm vào quần áo gây lạnh dễ dẫn đến viêm phế quản/phổi. Còn nếu phòng lạnh, không có máy sưởi hoặc điều hoà thì cần thiết phải đội mũ để giữ ấm cho trẻ.
PGS. TS Dũng thông tin, tùy theo độ tuổi của trẻ mà điều chỉnh nhiệt độ trong phòng ở cho phù hợp. Theo đó, với trẻ sơ sinh mà đẻ thường thì nhiệt độ trong phòng thường 28- 30 độ C. Nếu trẻ đẻ non thì nhiệt độ phòng cần phải nâng lên 30- 32 độ C. Với nhiệt độ này thì trẻ không cần phải đội mũ. Khi trẻ được 7- 8 ngày tuổi thì nhiệt độ phòng nên điều chỉnh xuống mát hơn.
Bố mẹ nên linh động để biết khi nào cần đội mũ cho trẻ sơ sinh
“Việc đội mũ cho trẻ sơ sinh là cần thiết để giữ ấm cho bé, tuy nhiên các mẹ cũng nên lưu ý là không phải lúc nào cũng đội mũ cho bé khi nhiệt độ trong phòng đã đủ ấm. Chỉ nên đội mũ cho trẻ vào những lúc sau khi tắm, trời lạnh hoặc nơi có gió. Phòng lạnh không có máy sưởi hoặc điều hoà thì cần thiết phải đội mũ để giữ ấm cho trẻ. Còn những lúc trời nóng, nhiệt độ trong phòng đủ ấm [nhiệt độ trong phòng tiêu chuẩn là từ 28 – 30 độ C] thì nên bỏ mũ ra để phần đầu của trẻ được thông thoáng. Đầu bé sơ sinh là nơi tạo ra khoảng 40% thân nhiệt nhưng cũng giải phóng đến 85% nhiệt độ cơ thể” – BS Hà nhấn mạnh.
Về vấn đề nhiều người nghĩ không nên cho trẻ sơ sinh nằm gối, BS Hà cho rằng điều quan trọng là cha mẹ cho con dùng gối thế nào? Đúng là trẻ sơ sinh có thể ảnh hưởng vùng đầu nếu cho trẻ dùng gối không đúng cách vì giai đoạn mới sinh, xương đầu của bé vẫn còn rất mềm nên nếu gối quá lâu, xương sẽ bị biến dạng theo tư thế nằm. Tuy nhiên, để tránh trường hợp con bị sặc sữa khi nằm bú, cha mẹ có thể lựa chọn cho con một chiếc khăn mềm hoặc gối mỏng cao 1cm cho bé gối. Để giảm bớt hiện tượng trớ sữa, mẹ có thể kê nửa người phía trên hơi cao lên hoặc để trẻ nằm nghiêng, sau mỗi bữa bú nên bế trẻ ở tư thế đầu cao khoảng 10-15 phút hãy đặt nằm.
Một số lưu ý khi cho con nằm gối:
– Cha mẹ tuyệt đối không cho trẻ nằm gối mềm của người lớn vì dễ gây ngạt thở cho bé khi ngủ.
– Với trẻ 6 tháng tuổi chọn gối cao 3 – 4 cm và 3 – 9 cm cho bé từ 3 tuổi trở lên. Không chọn gối cao quá hay thấp quá vì sẽ gây tác động đến hệ hô hấp và quá trình tuần hoàn máu ở cổ khiến trẻ khó ngủ.
– Khổ gối chọn vừa đủ đầu trẻ, không nên quá rộng để tránh gây ngạt thở cho trẻ. Với chiều rộng thì chỉ cần bằng hoặc lớn hơn một chút so với độ dài vai bé là thích hợp nhất.