Hệ thống chống bó cứng phanh ABS giúp quá trình phanh trên ô tô được trơn tru và an toàn hơn. Tránh được tình trạng bánh dẫn hướng sẽ bị cứng và không thể điều khiển được khi tài xế đạp chân phanh đột ngột.
Vậy hệ thống chống bó cứng phanh ABS là gì? Cấu tạo và nguyên lí hoạt động như thế nào? Cùng Thành Vô Lăng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Để hiểu rõ nhất về hệ thống chống bó cứng phanh ABS đầu tiên cần nắm được phanh abs là gì.
Phanh ABS là gì?
ABS là viết tắt của Anti-lock Brake System, phanh ABS [ hay còn gọi là là Hệ thống chống bó cứng phanh ABS ] là hệ thống phanh có hệ thống an toàn giúp hỗ trợ chống bó cứng phanh. Hầu hết các loại xe ô tô hiện này đều được trang bị phanh ABS, đây là một tính năng an toàn cơ bản.
Phanh ABS được sử dụng cả trên ô tô, xe máy và một số loại xe cơ giới khác.
Càng về những thế hệ sau này, hệ thống phanh càng được cải tiến, tiêu chuẩn về thiết kế, chế tạo, và sử dụng ABS cũng ngày càng nghiêm ngặt và chặt chẽ.
Đọc thêm: Công dụng của Spacer?
Những quan niệm sai lầm về hệ thống chống bó cứng phanh ABS
Nhiều người lầm tưởng tác động chủ yếu của ABS là giảm quãng đường phanh. Thực tế không phải như vậy. Giảm quãng đường phanh không giúp xe an toàn hơn và trên thực tế, có vô số phương pháp thực hiện điều này mà không cần ABS.
Lợi ích hàng đầu của ABS là cho phép tài xế tiếp tục kiểm soát được hướng lái và chống hiện tượng trượt khi phanh gấp.
Cấu tạo hệ thống abs trên ô tô
Thông thường, nếu không để ý đến ký hiệu của hệ thống bó cứng phanh ABS thì người điều khiển sẽ không cảm nhận được xe có trang bị hệ thống này hay không. Bởi khi vận hành xe và sử dụng phanh trong điều kiện bình thường, người điều khiển sẽ không cảm nhận được rõ. Nhưng khi xảy ra sự cố và phanh xe làm việc trong điều kiện đột ngột, hệ thống chống bó cứng phanh ABS mới phát huy hết công dụng của nó.
Hệ thống chống bó cứng phanh ABS trên ô tô có cấu tạo gồm:
- ECU điều khiển trượt: Bộ phận này xác định mức trượt giữa bánh xe và mặt đường dựa vào các tín hiệu từ các cảm biến và điều khiển bộ chấp hành của phanh. Gần đây, một số kiểu xe có ECU điều khiển trượt lắp trong bộ chấp hành của phanh.
- Công tắc phanh: báo cho ECU biết khi nào người lái đạp phanh và dừng đạp phanh
- Bộ van chấp hành: Bộ chấp hành của phanh điều khiển áp suất thuỷ lực của các xilanh ở bánh xe bằng tín hiệu ra của ECU điều khiển trượt.
- Cảm biến tốc độ: Cảm biến tốc độ phát hiện tốc độ của từng bánh xe và truyền tín hiệu đến ECU điều khiển trượt. Xe oo tcó 2 loại cảm biến giảm tốc là cảm biến đặt dọc và cảm biến đặt ngang. Cấu tạo cảm biến giảm tốc gồm có 2 cặp đèn LED và Transistor, đĩa xẻ rãnh, mạch biến đổi tín hiệu.
Ngoài ra, trên táp lô điều khiển còn có:
– Đèn báo táp-lô: Đèn báo của ABS, khi ECU phát hiện thấy sự trục trặc ở ABS hoặc hệ thống hỗ trợ phanh, đèn này bật sáng để báo cho người lái. Đèn báo hệ thống phanh, khi đèn này sáng lên đồng thời với đèn báo của ABS, nó báo cho người lái biết rằng có trục trặc ở hệ thống ABS và EBD. Công tắc đèn phanh: Công tắc này phát hiện bàn đạp phanh đã được đạp xuống và truyền tín hiệu đến ECU điều khiển trượt. ABS sử dụng tín hiệu của công tắc đèn phanh. Tuy nhiên dù không có tín hiệu công tắc đèn phanh vì công tắc đèn phanh bị hỏng, việc điều khiển ABS vẫn được thực hiện khi các lốp bị bó cứng. Trong trường hợp này, việc điều khiển bắt đầu khi hệ số trượt đã trở nên cao hơn [các bánh xe có xu hướng khoá cứng] so với khi công tắc đèn phanh hoạt động bình thường.
– Cảm biến giảm tốc: Chỉ có ở một số loại xe. Cảm biến giảm tốc cảm nhận mức giảm tốc của xe và truyền tín hiệu đến ECU điều khiển trượt. Bộ ECU đánh giá chính xác các điều kiện của mặt đường bằng các tín hiệu này và sẽ thực hiện các biện pháp điều khiển thích hợp.
Như vậy cấu tạo hệ thống abs trên ô tô cũng khá đơn giản, tuy nhiên mang lại hữu ích lớn đối với các tình huống khẩn cấp.
Đọc thêm: Nhu cầu về nội thất ô tô càng ngày phong phú
Nguyên lí hoạt động hệ thống abs trên ô tô
Hệ thống abs trên ô tô sử dụng các cảm biến điện tử để nhận biết một hoặc nhiều bánh bị bó cứng trong quá trình phanh của xe. Nó hoạt động theo nguyên tắc xử lý các thông tin từ cảm biến trước và sau của bánh xe để đưa ra lệnh đóng/mở van dầu. Ví dụ, khi tài xế đạp mạnh vào chân phanh, dầu thắng sẽ được đẩy đến các bộ phanh ở mỗi bánh xe.
Lúc này ECU sẽ thu thập, xử lý thông tin từ các cảm biến và khi thấy dấu hiệu có bánh xe sắp bị khóa cứng, van sẽ đóng không cấp dầu thắng đến nữa. Thay vào đó, dầu phanh sẽ được bơm lại nhằm giữ cho xe tiếp tục lăn bánh trong quá trình giảm tốc chậm từ từ, giúp bánh xe không bị bó cứng.
Phân loại hệ thống chống bó cứng phanh ABS
Hiện nay chúng ta có thể phân hệ thống chống bó cứng phanh ABS ra làm 2 loại chính như sau :
Hệ thống chống bó cứng phanh ABS loại 1
Đây là hệ thống được sử dụng nhiều nhất hiện nay bao gồm 4 kênh và 4 cảm biến vận tốc đặt đều trên 4 bánh xe được điều chỉnh độc lập qua từng van ở mỗi bánh.
Hệ thống chống bó cứng phanh ABS loại 2
Đây là hệ thống thường chỉ được sử dụng trên các loại xe bán tải. 2 kênh và 2 cảm biến được bố trí ở 2 bánh xe trước còn lại 1 kênh và 1 cảm biến sẽ dùng chung cho 2 bánh xe sau.
Đọc thêm: Vai trò của hộp số ô tô
Một số lỗi abs trên ô tô và cách khắc phục
1. Lỗi trên cầu chì của hệ thống ABS
Cũng giống như tất cả các hệ thống điện khác, hệ thống điều khiển phanh ABS cũng được bảo vệ bởi cầu chì. Và cầu chì này sẽ gặp vấn đề hoặc hư hỏng do cháy nếu như có dòng điện chạy qua vượt mức cho phép hoặc đã quá cũ.
Khi các bạn phát hiện cầu chì đã bị cháy, nhưng thay mới vẫn bị cháy lại thì có thể hệ thống này đã bị ngắn mạch tại motor bơm hoặc bộ điều khiển. Các bạn có thể kiểm tra cầu chì ABS được đặt cố định gần bộ chia điện dưới gầm mui xe hoặc ngay dưới bảng táp lô.
2. Lỗi cảm biến tốc độ bánh xe
Là bộ phận tiếp nhận vận tốc của bánh xe đồng thời gửi tín hiệu tốc độ này cho bộ điều khiển hệ thống ABS. Nếu xe ô tô thường xuyên chạy trong vùng đường xá không tốt như sình lầy hoặc rung lắc mạnh có thể khiến cho cảm biến bị hỏng hoặc rơi ra ngoài.
Lúc này, đèn báo lỗi ABS sẽ nổi sáng, và nguyên nhân thường thấy đó là cảm biến bị lỗi do quá bẩn, rỉ sét. Hoặc nếu má phanh quá mòn cũng làm cho tín hiệu về tốc độ bánh xe gửi về bộ điều khiển bị sai.
3. Lỗi do rôto của cảm biến ABS
Cảm biến tốc độ nhận nhiệm vụ truyền tín hiệu tốc độ bánh xe dưới dạng xung về bộ phận điều khiển. Dạng xung này được tạo ra là do hoạt động quay của rô to của cảm biến được đặt cố định ngay bánh xe.
Hệ thống sẽ xác định là lỗi nếu như các răng của roto bị mất hoặc roto bị hỏng làm cho tín hiệu phản hồi về giữa các bánh xe là khác nhau.
Đọc thêm: Hệ thống khởi động ô tô là gì?
4. Nguyên nhân do hộp ECU bị hỏng
Đèn báo lỗi ABS cũng nổi sáng khi hộp ECU điều khiển bị hỏng, ở trường hợp này, dù ECU bị trục trặc nhưng đèn báo ABS vẫn hoạt động bình thường để cảnh báo cho lái xe biết về tình trạng của ABS để tìm cách khắc phục.
5. Nguyên nhân do bộ chấp hành thủy lực đang gặp sự cố
Bộ chấp hành thủy lực đang gặp sự cố bao gồm:
Sự cố trên các van điện từ điều khiển áp suất dầu phanh tới từng bánh xe
Sợ cố của motor điện bơm dầu hồi về thùng chứa
Đọc thêm: Giảm xóc ô tô là gì? 6 dấu hiệu hỏng giảm xóc ô tô và cách xử lí
Một số câu hỏi thường gặp về phanh ABS
Thắng abs là sao?
Là thắng xe được trang bị hệ thống an toàn giúp hỗ trợ chống bó cứng phanh.
Tham khảo bài viết tại: Wiki
Trên đây là toàn bộ kiến thức về hệ thống bó cứng phanh ABS do Thành Vô Lăng tổng hợp. Rất mong nó có hữu ích với các bác.