Vì sao phải phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non

          Độ tuổi  24-36 tháng tuổi là giai đoạn phát triển rất phong phú của trẻ trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ nhận thức, hoạt động chủ đạo, ý thức bản thân và đặc biệt là ngôn ngữ. Bởi phát triển ngôn ngữ của trẻ giai đoạn 24-36 tháng tuổi là nền tảng để kích hoạt toàn diện não bộ: Khả năng quan sát, ghi nhớ, tập trung, tư duy phản biện, tư duy đa chiều từ sớm,... là tiền đề vững chắc cho sự thành công trong tương lai của trẻ. Vì vậy, việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhất là giai đoạn 24-36  tháng tuổi được xem là yếu tố vô cùng quan trọng.

Giai đoạn 24-36 tháng tuổi, trẻ học được nhiều từ mới bằng cách lắng nghe người thân, bố mẹ, ông bà hay những người khác trò chuyện. Trẻ bắt đầu thể hiện sự quan tâm của mình nhiều hơn thông qua giao tiếp, thích nói chuyện với người khác. Trẻ có thể hiểu hầu hết được những gì bố mẹ nói, thậm chí có thể đoán được những từ mình chưa biết. Ở tuổi lên 3, trẻ đã có thể nói được các câu dài 3 - 5 từ, thậm chí hơn và cha mẹ gần như hiểu được hết những gì trẻ nói. Bên cạnh đó, trẻ còn biết chỉ vào các phần chi tiết trong hình ảnh/ bức tranh và gọi tên chúng.

          Tại lớp nhà trẻ D1 trường MN Sơn Ca thuận lợi là trẻ ở trường với cô giáo cả ngày nên việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua các hoạt động trong ngày là rất hợp lí. Ngay từ giờ đón trẻ, giáo viên lớp có cơ hội giao tiếp với trẻ một cách tích cực, luôn khơi gợi và tạo cho trẻ những cảm xúc tốt đẹp ngay từ buổi sáng. Đây là tiền đề để trẻ tích cực, chủ động tham gia vào các hoạt động khác trong ngày như: Hoạt động có chủ định, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời. Việc tạo cho trẻ môi trường ngôn ngữ tích cực sẽ giúp trẻ bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ, giao tiếp trong học tập cũng như vui chơi. Từ đó trẻ có vốn từ phong phú, nói rõ ràng, khă năng nghe và hiểu tốt hơn sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp, giao tiếp chủ động và tích cực hơn.

          Dựa trên chuyên đề trọng tâm của năm học đó là: Chuyên đề phát triển ngôn ngữ và phát triển nhận thức, ngoài việc xây dựng môi trường góc theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, giáo viên lớp đã lựa chọn một số biện pháp để phát triển ngôn ngữ cho trẻ lớp D1 trong các hoạt động.

* Hoạt động nhận biết.

          Hoạt động nhận biết là hoạt động vô cùng quan trọng trong việc cung cấp từ mới về sự vật hiện tượng xung quanh trẻ, phát triển nhận thức của trẻ từ đó trẻ mới có những kinh nghiệm, trải nghiệm tốt cho bản thân. Tuy nhiên trẻ ở lứa tuổi 24-36 tháng, bộ máy phát âm còn chưa chuẩn nên trẻ rất hay nói ngọng, nói lắp, nói thiếu từ, nói không đủ câu. Chính vì vậy ở hoạt động nhận biết đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị thật tốt về đồ dùng trực quan, hình ảnh minh họa phải to, rõ nét, dễ nhìn và thu hút sự chú ý của trẻ. Đặc biệt với trẻ 24-36 tháng tôi luôn ưu tiên sử dụng vật thật khi dạy trẻ, giúp trẻ có những trải nghiệm thực tế, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tích cực. Song song với đồ dùng là hệ thống câu hỏi cô phải xây dựng ngắn gọn, dễ hiểu, và thật gần gũi với trẻ.

* Hoạt động thơ, truyện

Giờ học thơ, kể chuyện là giờ học mà giáo viên không chỉ cung cấp cho trẻ những từ mới thường có những tính từ, động từ và từ láy khó phát âm mà còn phát triển khả năng nghe cho trẻ, luyện kĩ năng phát âm chuẩn xác, không ngọng và kĩ năng nói mạch lạc cho trẻ, cao hơn nữa là giúp trẻ thể hiện được ngữ điệu giọng phù hợp  nội dung, hoàn cảnh giao tiếp. Vậy để đạt được mục đích trên với tất cả những bài thơ, câu chuyện giáo viên định cho trẻ làm quen tôi đều lựa chọn để phù hợp với độ tuổi và phải đảm bảo các yêu cầu:

+ Đồ dùng minh họa phải đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn và vệ sinh đối với trẻ.

+ Tranh minh họa truyện phải là tranh có hình ảnh to, rõ nét, sát với nội dung bài thơ, câu chuyện.

+ Bản thân giáo viên trước hết phải hiểu rõ nội dung bài thơ, câu truyện, thuộc thơ, thuộc truyện, có giọng đọc chuẩn, diễn cảm, thể hiện đúng ngữ điệu giọng cũng như tính cách của nhân vật trong thơ, truyện.

* Hoạt động góc

Giờ hoạt động góc là giờ mà trẻ được vui chơi với những đồ chơi, với những trò chơi vô cùng phong phú và hấp dẫn đã được các cô giáo chuẩn bị chu đáo, trẻ được chơi cùng bạn, giao tiếp với bạn trong lớp nhiều hơn. Đây là  khoảng thời gian thuận tiện để giáo viên phát triển ngôn ngữ cho trẻ, hình thành kỹ năng chơi ở trẻ, hình thành các câu hỏi, câu nói phù hợp khi trẻ chơi.

* Hoạt động ngoài trời

Trẻ sẽ vô cùng vui sướng và hào hứng khi được cô giáo cho ra ngoài sân trường, khi ra ngoài sân trường các con được tiếp xúc với không gian rộng rãi, cảm nhận được thời tiết trong ngày, được chơi với đồ chơi ngoài sân trường, được nhìn, được sờ vào rất nhiều cây, hoa và các loại rau, các loại quả có trong vườn trường. Ra ngoài trời trẻ được gặp gỡ tiếp xúc với các bạn, các anh chị trong trường, những cảm xúc và sự và sự giao lưu trực tiếp với thế giới xung quanh là điều kiện để trẻ học thêm những từ mới, học cách nói đủ câu, giúp trẻ ngày càng tự tin giao tiếp khi. Nắm được giá trị của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động ngoài trời như vậy nên các giáo viên lớp luôn có sự nhạy bén, quan tâm đến trẻ và đặt ra những câu hỏi về sự vật hiện tượng hiện ra ngay trước mắt trẻ để trẻ được nói nhiều, biết nhiều.

Ngoài sân luôn có rất nhiều đồ chơi khác nhau nên cô giáo luôn khuyến khích trẻ nói tên đồ chơi: Đu quay, cầu trượt, xích đu, thú nhún, bập bênh.., đồng thời trò chuyện với trẻ về cách chơi đồ chơi đó. Khi cho trẻ quan sát cây xanh, hoa hoặc loại quả nào đó giáo viên luôn chú trọng cách đặt câu hỏi khuyến khích cho trẻ được trả lời, được nói thật nhiều.

- Trẻ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp.

- Trẻ phát âm chuẩn hơn, vốn từ của trẻ phong phú, mở rộng.

- Khi giao tiếp trẻ nói đủ câu hoàn chỉnh, lễ phép.

- Khả năng nghe và hiểu ngôn ngữ tốt hơn.

0-6 tuổi là thời kỳ mà bà Maria Montessori – chuyên gia về giáo dục sớm cho trẻ nhỏ nổi tiếng thế giới gọi là thời kỳ nhạy cảm về ngôn ngữ cho trẻ nhỏ. Điều này có nghĩa là, trong độ tuổi từ 0-6, trẻ sẽ có khả năng học hỏi ngôn ngữ tốt nhất & nếu bỏ lỡ thời kỳ này là đồng nghĩa với việc ba mẹ đã bỏ lỡ những cơ hội giúp con phát triển tối đa tiềm năng não bộ. Vậy làm thế nào để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non hiệu quả nhất? Ba mẹ hãy tìm hiểu bài viết dưới.

Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của giáo dục Mầm non.Vì ngôn ngữ sẽ giúp trẻ bày tỏ, trao đổi và giao tiếp với nhau trong học tập cũng như vui chơi. Thông qua hoạt động dạy phát triển ngôn ngữ sẽ giúp trẻ phát triển lời nói mạch lạc, rõ ràng hơn. Chính vì thế ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm sự phát triển về đạo đức, tư duy nhận thức và các chuẩn mực hành vi văn hoá cho trẻ. Ngôn ngữ góp phần đào tạo các em trở thành con người hoàn thiện.

Chính tính chất rất quan trọng này mà môn học phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non trở thành một môn học trọng tậm, bắt buộc trong giáo dục học Mầm non ở mọi bậc học. Môn học cung cấp cho giáo viên mầm non một nền tảng kiến thức sâu rộng về phương pháp dạy ngôn ngữ cho trẻ, củng cố vững chắc cho giáo viên kiến thức về ngôn ngữ học, kỹ năng sử dụng, ứng dụng ngôn ngữ cũng như cách thức và các phương pháp tổ chức cho trẻ tiếp nhận, sử dụng ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ một cách tích cực, hiệu quả.

2. Nội dung phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non

Chúng ta thấy rằng, nhu cầu chiếm lĩnh ngôn ngữ ở trẻ là rất cần thiết.  Ngay từ nhỏ, các bé cần được tập nói ngôn ngữ, tập nghe âm thanh ngôn ngữ như một thói quen thường trực góp phần thúc đẩy quá trình học nói ở trẻ nhanh chóng và hiệu quả. Nhưng có đạt được kết quả tốt hay không là mục tiêu quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ Mầm non.

Phát Triển Ngôn Ngữ Cho Trẻ Mầm Non Là Gì? Vài Trò và Phương Pháp

Môn học phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non góp phần định hướng giải quyết những nhiệm vụ trọng tâm để phát triển ngôn ngữ cho trẻ đó là bước đầu hình thành cho trẻ những năng lực ngôn ngữ như nghe lời nói và phát âm, khả năng sử dụng từ ngữ, các kiểu câu tiếng Việt và đặc biệt là nói năng mạch lạc trong giao tiếp và học tập, song song với đó trang bị cho các em một số kĩ năng tiền đọc, viết cần thiết để học tiếng Việt ở lớp một. Nhưng quan trọng hơn hết là qua môn học, giáo viên mầm non được trang bị những kiến thức quan trọng về ngôn ngữ cùng với những cách thức và phương pháp để giải quyết các nhiệm vụ trong tậm của phát triển ngôn ngữ ở trẻ mầm non, hoàn thành một mục tiêu quan trọng: “Hình thành và phát triển ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ cho trẻ mầm non.”

3. Các giai đoạn phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non

– Giai đoạn từ 1 – 1,5 tuổi: Trẻ có khả năng lý giải ngôn ngữ và bắt đầu học cách phát âm bằng cách lặp lại từng từ mà người lớn nói, và trẻ đã có thể hiểu được những cuộc giao tiếp ngắn, ý nghĩa các hành động, âm thanh.

– Giai đoạn 1,5 – 3 tuổi: Phát triển ngôn ngữ một cách tích cực với những bước tiến vượt bậc.

– Giai đoạn từ 3 – 5 tuổi: Trẻ bổ xung nhiều vốn từ nhờ việc tiếp xúc với sự vật, sự việc trong môi trường xung quanh.

=> Xem thêm: Phát Triển Ngôn Ngữ Cho Trẻ Theo Từng Độ Tuổi – Từ 0 Đến 6 Tuổi

4. Sáu Cách phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non

1. “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”

Trẻ nhỏ tiếp nhận thông tin chủ yếu bằng Thính giác, Thị giác và Xúc giác. Thông qua những chuyến đi, trẻ sẽ quan sát và học được những điều mới mẻ, phát triển khả năng tư duy, trau dồi vốn từ vựng cũng như hoàn thiện khả năng nghe nhìn. Do đó, ngay khi trẻ mới chập chững biết đi, Chúng tôi khuyến khích ba mẹ hãy chăm cho con ra ngoài nhìn ngắm và khám phá thế giới!

Không nhất thiết phải là những chuyến du lịch xa, chỉ cần có một nơi rộng rãi, thoáng đãng, an toàn và gần gũi với thiên nhiên là con đã có thêm không gian để học hỏi rồi. Lúc này, hãy áp dụng cách “vừa theo vừa thả” – tức là ba mẹ vẫn theo dõi để đảm bảo an toàn cho con – nhưng đồng thời cũng cho con một “khoảng trời riêng” để con được thỏa sức khám phá, ba mẹ nhé!

Song song với đó, hãy giúp con “gọi tên” các sự vật, hiện tượng mà lần đầu tiên con được gặp và giúp con miêu tả về nó để con tăng thêm nhận thức và vốn từ. Ví dụ: Lần đầu tiên đưa con ra công viên gần nhà, ba mẹ có thể chỉ vào cái xích đu và nói “Con có muốn chơi xích đu không?”. Khi con ngồi lên cầu trượt, hãy hỏi xem “Cái cầu trượt này màu vàng đấy con ạ”. Khi con chơi hố cát, hãy hỏi con xem “Con sờ vào cát xem cát có mịn không nào”… Đơn giản nhưng hiệu quả rất lớn cho con đó, ba mẹ áp dụng ngay nhé!

2. Âm nhạc – chìa khóa vàng mở rộng “cánh cửa” ngôn ngữ

Theo nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, nghe nhạc giúp tăng cường bộ nhớ ở trẻ, sự chú ý và cả kỹ năng ngôn ngữ sau này. Theo một nghiên cứu gần đây tại Đại học Brigham Young, âm nhạc thậm chí còn giúp phát triển thể chất của trẻ sinh non.

Cho trẻ nghe nhạc thường xuyên không chỉ giúp con cảm thấy thư giãn và rèn luyện khả năng cảm thụ âm nhạc tốt hơn mà còn luyện phát âm rất hiệu quả. Bởi những giai điệu du dương, ngôn từ trong lời bài hát sẽ góp phần kích thích não bộ, tạo tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ nhỏ.

3. Trò chuyện cùng con mỗi ngày

Phương pháp này không mất 1 xu, nhưng hiệu quả lại vô cùng to lớn. Nhiều kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ nhỏ càng trò chuyện với người lớn nhiều thì vốn từ của các bé sẽ càng nhiều và rộng hơn.

Vì thế, dù có bận rộn như thế nào, mỗi ngày ba mẹ cũng hãy cố gắng dành ra một khoảng thời gian để trò chuyện cùng con. Thậm chí, ba mẹ nên tận dụng thời gian để  trò chuyện cùng con bất cứ khi nào có thể. Ngoài ra, ba mẹ cũng cần tránh nhìn nhận con chỉ là một đứa trẻ “không biết gì”. Ba mẹ có thể trò chuyện với con về những chủ đề gần gũi với con nhất trong cuộc sống như bộ quần áo mà con đang mặc, món ăn mà ba mẹ nấu cho con, trường lớp & bạn bè của con. Nhưng cũng đừng ngần ngại chia sẻ với con những chủ đề lớn hơn như cảm xúc của mẹ, tài chính của gia đình…. Trẻ nhỏ có thể chưa hiểu ngay, nhưng chính những chủ đề mới như vậy sẽ mở rộng tư duy và vốn từ cho con.

Ba mẹ cũng nên tránh việc cố ý nói “ngọng nghịu” như một đứa trẻ nói chưa rõ nhé. Việc này nghe thì có vẻ dễ thương, nhưng có thể sẽ ảnh hưởng lâu dài đến ngôn ngữ của con, tạo thói quen cho con nói “ngọng” khó sửa về sau.

4. Đọc sách và vui chơi

Đọc truyện đúng cách sẽ giúp con phát triển ngôn ngữ vượt bậc. Trong quá trình lắng nghe ba mẹ đọc sách, kể chuyện các con có thể rèn luyện được khả năng tư duy logic theo mạch truyện, trau dồi từ vựng và học cách sử dụng câu từ sao cho hợp lý, phù hợp với từng ngữ cảnh.

Không những vậy, phương pháp này còn tập tính kiên nhẫn và thông qua những nhân vật trong truyện để dạy con cách nhìn nhận về thiện – ác, đúng – sai để từ đó hình thành những tấm gương tốt cho con học tập.

5. Hát đồng giao và đọc thơ

Ở độ tuổi mầm non, trẻ đặc biệt thích ca hát và thường thuộc lời bài hát rất nhanh. Ba mẹ hãy dạy cho trẻ những bài hát vui tươi hay những câu thơ ngắn gọn có vần điệu. Ba mẹ sẽ ngạc nhiên về khả năng ghi nhớ của con đấy nhé!

6. Viết và vẽ

Tưởng chừng không liên quan nhưng những nét vẽ nguệch ngoạc chính là cách mà trẻ phác họa lại những gì mà mình tiếp nhận được từ thế giới xung quanh và cả những gì mà các con tưởng tượng. Do vậy, ba mẹ hãy khuyến khích trẻ vẽ bằng cách vừa trò chuyện vừa vẽ cùng con, hay khơi gợi những thứ con hứng thú để kích thích sự sáng tạo, phát triển khả năng ngôn ngữ, miêu tả sự vật ở trẻ, ba mẹ nhé

Trên đây là 6 cách giúp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non cực kỳ đơn giản mà ba mẹ có thể tự mình áp dụng tại nhà cho con ngay từ hôm nay. Quan trọng hơn cả, đừng quên rằng hứng thú của con mới là điều kiện tiên quyết và ba mẹ luôn đóng vai trò quan trọng để đồng hành, giúp đỡ con phát triển ngôn ngữ. Hãy đầu tư thời gian cho con vì đó là khoản đầu tư chính xác & hiệu quả nhất, ba mẹ nhé!

Những đồ dùng hữu ích mẹ cho mẹ và cho bé

Khăn cho bé ti

Có bao giờ mẹ gặp tình huống ngại ngùng khi phải cho con ti ở chỗ công cộng hay chỗ đông người. Mẹ đang trong giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ? Và luôn cảm thấy bất tiện, không thoải mái khi đưa con ra các nơi công cộng không có không gian kín đáo để cho bé ti? Mẹ cần vắt sữa nhiều lần thậm trí ngay tại công sở để đủ lượng sữa cho con ti.

Khăn cho bé bú

Để giải quyết vấn đề đó chúng tôi mang đến cho phụ huynh một công cụ đặc biệt đó là khăn choàng cho bé bú hay còn gọi là khăn che cho bé bú hoặc áo choàng cho bé bú.

Mua ngay khăn này tại Bộ Khăn Choàng Cho Bé Bú – Khăn Cho Cho Bé Bú và Lưới

Gối chống méo đầu cho trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh nằm mãi một tư thế là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới bẹp, méo đầu. Để giải quyết vấn đề đó chúng tôi giới thiệu đến các phụ huynh bộ gối chống bẹp đầu hay còn gọi là gối chống méo đầu Hoặc gối định hình đầu cho trẻ.

Gối cho trẻ sơ sinh – gối lõm chống méo đầu

Có nhiều loại gối chống bẹp đầu cho trẻ nhưng gối lõm là một trong những loại gối phổ biến nhất

Mua ngay cho bé tại Gối Cho Trẻ Sơ Sinh – Gối Lõm Chống Méo Đầu Cho Bé

Áo choàng tắm cho bé có mũ

Đây là một chiếc áo choàng tắm không thể thiếu dành cho bé nhà bạn. Nó không chỉ là một chiếc áo choàng cho bé bình thường mà nó còn là một chiếc áo choàng có mũ cực kỳ đáng yêu với rất nhiều công dụng.

Như các mẹ đã biết rằng cơ thể của trẻ nhỏ rất nhạy cảm, sau khi tắm xong các mẹ chưa thể mặc quần áo giữ ấm cho con ngay tức thì, cần phải chuẩn bị một chiếc áo choàng tắm như trong link Áo Choàng Cho Bé Có Mũ Lông Cừu – Áo Choàng Tắm Cho Bé Dùng Ở Nhà Hoặc Đi Biển

Yếm ăn dặm silicon cho bé

Yếm ăn dặm cổ dán cho bé được làm từ silicon mềm mại êm ái cho làn da, dùng trong thực phẩm, an toàn cho bé và chống bám dính. Cổ dán tiện lợi nên mẹ dễ dàng điều chỉnh để che phủ ngực và vai.

Có Nên Cho Con Dùng Yếm Ăn Dặm Silicon Hay Không?

Yếm máng có phần máng hứng rộng đựng thức ăn rơi vãi,  đảm bảo rằng quần áo của bé luôn được giữ sạch sẽ.

Mua ngay tại đây Yếm Ăn Dặm Silicon Cho Bé Có Máng Đựng

Mũ bảo hiểm cho bé tập đi

Mũ bảo hiểm cho bé bảo vệ đầu chống sốc thoáng khí có thể điều chỉnh kích thước cho bé tập bò hoặc tập đi. Mũ bảo hiểm an toàn cho trẻ sơ sinh và bé tập đi với thiết kế thoáng khí mang đến sự bảo vệ lý tưởng nhất cho trẻ trong quá trình tập bò / chơi đùa.

mũ bảo hiểm cho bé tập đi

Đây là một chiếc mũ bảo hiểm an toàn cho bé với trọng lượng siêu nhẹ đáng yêu khi cho bé tập đi, đảm bảo bé không bị nóng trong mùa hè. Mua ngay tại đây nha mẹ Mũ Bảo Hiểm Cho Bé Tập Đi Giúp Bảo Vệ Đầu Cho Bé

Yếm ăn dặm vải cho bé

Khi bé tập ăn dặm cũng là lúc quần áo bé luôn lấm lem và sàn nhà của bạn đầy thức ăn rơi vãi làm cho mẹ mệt nhoài để dọn dẹp, thay giặt quần áo cho bé.

Chưa kể các bé thích vẽ, bôi bẩn lung tung,… vì thế áo yếm ăn dặm chống thấm cho bé sẽ hạn chế việc dây bẩn khắp nơi và mẹ đỡ tốn công dọn dẹp. Mua ngay tại Yếm Ăn Dặm Cho Bé Chống Thấm Hình Chữ U Hoạ Tiết Ngẫu Nhiên