Bài 16. Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe và nhân phẩm
* Nội dung bài học:
a. Đối với con người tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm là quí giá nhất.
- Mọi việc làm xâm hại đến thân thể, tính mạng của người khác đều là phạm tội và đều xử phạt nghiêm khắc
b. Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm: là quyền cơ bản của công dân. Quyền đó gắn liền với mỗi con ngưòi và là quyền quan trọng nhất và đáng quí nhất của mỗi công dân.
* Pháp luật nước ta quy định:
a. Công dân có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, không ai được xâm phạm tới thân thể người khác. Việc bắt giữ người khác phaỉ theo qui định của phápluật.
b. Công dâncó quyền được pl bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm. Điều đó có nghĩa là mọi người phải tôn trọng tính mạng, sức khoẻ, danh dự của người khác.
c. Mọi việc làm xâm hại đến tính mạng sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm của người khác đều bị pháp luậttrừng trị nghiêm khắc.
* Trách nhiệm của công dân:
- Chúng ta phải biết tôn trọng tính mạng, thân thể, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của người khác.
- Phải biết bảo vệ quyền của mình, phê phán tố cáo những việc làm sai trái với qui định của phápluật.
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI
1. Trong đêm thanh vắng, tiếng xe máy gầm gú dữ dội, những người đi làm về muộn vội tấp vào lề đường, một tốp chừng hai chục chiếc xe máy lao qua như tên bắn cùng với những tiếng gào thét điên cuồng của những tay lái và các cô gái ngồi sau chỉ khoảng 16, 17 tuổi. Cơn lốc nguy hiểm qua đi, mọi người có vẻ bất bình đến phẫn nộ, nhưng có người lại gật đầu ra vẻ tấm tắc : " Giới trẻ bây giờ can đảm và giỏi quá!"
Em có ý kiến gì về việc đua xe và các lời nhận xét của người đi đường?
Trả lời:
Việc đua xe trái phép là một trong những tệ nạn nguy hiểm. Nó không chỉ gây tai nạn cho chính các tay đua mà còn đối với người đi đường. Vì thế có thể nói đua xe trái phép là vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể và sức khỏe. Pháp luật nước ta xử lí rất nghiêm khắc đối với các trường hợp đua xe trái phép
2. Tan học, bé Hoa vẫn chưa về, cả nhà hốt hoảng đi tìm. Mãi đến gần tối, nhờ sự giúp đỡ của các chú công an phường, gia đình đã tìm thấy bé Hoa đang đứng khóc và sợ hãi ở góc phố vắng. Hỏi ra mới biết bé bị một người phụ nữ lạ mặt hăm dọa rồi bắt đi. Đến nơi vắng vẻ, người phụ nữa đã lấy hết bông tai, vòng vàng trên người em đeo rồi bỏ đi. Về đến nhà, bà ngoại bé Hoa thở phào mừng rỡ. Bà an ủi mọi người : "Thôi của đi thay người"
Em có đồng ý với cách nghĩ của bà ngoại bé Hoa không ? Vì sao ? Qua câu chuyện này, em rút ra được bài học gì?
Trả lời:
- Không đồng ý với cách nghĩ của bà ngoại bé Hoa. Bởi cách nghĩ ấy thể hiện sự dung túng cho hành vi xâm hại tính mạng, thân thể và sức khỏe của con người và không tích cực đấu tranh với sự xâm hại đó
- Qua tình huống trên, chúng ta rút ra bài học là đối với lứa tuổi học sinh tuyệt đối không được mang đồ trang sức, đặc biệt là đồ trang sức quý hiếm để khỏi thu hút sự chú ý của kẻ xấu. Nâng cao cảnh giác đối với người lạ khả nghi . Tan học là về nhà ngay và khi gặp kẻ xấu, cần bình tĩnh và không khéo tìm cách báo tin cho người lớn biết để được giúp đỡ.
3. Tan học, bé Nam đến nhà bạn Hùng chơi. Ham vui, bé Nam ở mãi đến tối. Vừa thấy con về, ông bố nổi cơn thịnh nộ lao vào bạt tai, túm tóc, dập đầu vào tường rồi chửi mắng : " Mày đã làm bố mẹ phải mất ăn mất ngủ.". Thằng bé mặt tái xanh, người co rúm lại như mớ giẻ rách. Hàng xóm thấy vậy can ngăn : "Đánh con dã man như vậy là phạm pháp đấy!" Nghe thế, ông bố hùng hổ : "Phạm gì ? Con tôi, tôi có quyền đánh. Có đánh như thế nó mới chừa cái tật xấu đi."
Em có nhận xét gì về cách hành xử và cách nghĩ của ông bố?
Trả lời:
Cách cư xử của ông bố trong tình huống trên không chỉ vi phạm chuẩn mực đạo đức mà còn vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ tính mạng, thân thể, sức khoẻ và danh dự. Ngoài ra, ông bố còn vi phạm quyền được sống còn, quyền được bảo vệ và quyền phát triển của trẻ em. [Theo Công ước Liên Hợp quốc về quyền trẻ em và Luật Bảo vệ và chăm sóc của trẻ em Việt Nam]
Cách hành xử của ông bố đáng bị phê phán và lên án mạnh mẽ
4. Thấy bà T nhà bên cạnh đem xô nước bẩn đổ ra ngoài đường cho chảy qua cửa nhà mình để rơi xuống cống, ông H và vợ liền lên tiếng can ngăn và phê bình. Hai bên lời qua tiếng lại, càng lúc càng nặng nề hơn. Một cuộc hỗn chiến đã xảy ra giữa hai gia đình. Hậu quả ông H bị đánh trọng thương, kết quả giám định cho thấy ông bị thương tật vĩnh viễn với tỉ lệ 45% còn mấy người kia thì bị truy tố trước pháp luật và lãnh án một cách nghiêm khắc.
Em có suy nghĩ gì khi đọc tình huống trên?
Trả lời:
Tình huống trên cho thấy :
- Pháp luật trừng phạt rất nghiêm khắc đối với các hành vi xâm phạm tính mạng, thân thể, sức khoẻ và danh dự của công dân.
- Việc hiểu được những quyền liên quan đến tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm và danh dự được pháp luật bảo hộ là rất quan trọng để mỗi người biết kiềm chế tính nóng nẩy của mình. Mỗi người dân cần phải có hiểu biết về pháp luật để sống và làm theo pháp luật.
- Trong đời sống cần gìn giữ tình làng nghĩa xóm, biết tôn trọng người khác và lịch sự, tế nhị khi giao tiếp với nhau.
Tham khảo thêmLý thuyết GDCD 6: Bài 17. Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở
Bài 1 trang 58 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 1: Em hãy nêu nội dung cơ ban của quyền bất khả xâm phạm về thân thể và quvền được pháp luật báo hộ vể tính mạng, sức khoé, danh dự và nhân phẩm của công dân?
Trả lời
Quyền được pháp luật bảo vệ về tính mạng , thân thể, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm là quyền cơ bản của công dân. Quyền đó gắn với mỗi người và là quyền quan trọng nhất, đáng quý nhất của công dân.
Bài 2 trang 59 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 2:
Em hãy kể một số hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể và quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công dân.
Trả lời
Một số hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể và quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công dân:
+ Giết người
+ Đánh người, gây thương tích
+ Vu khống vu cáo, làm nhục người khác
Bài 3 trang 59 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 3:
Theo em, quyền bất khả xâm phạm về thân thể và quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với mỗi công dân ?
Trả lời
Quyền bất khả xâm phạm về thân thể và quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi công dân: quyền đưa ra giúp công dân tránh được những đe dọa từ người khác, trừng phạt những người gây ra lỗi trước pháp luật, công dân được bảo vệ bởi sự bao bọc của pháp luật.
Bài 4,5,6 trang 59 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 4: Theo em, hành vi nào dưới đây là vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng của công dân ?
A. Bắt người khi có lệnh của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
B. Lái xe không có giấy phép, vượt đèn đỏ
C. Chữa bệnh bằng bùa chú, gây hậu quả chết người
D. Bắt giữ kẻ cướp giật trên đường phố
Bài tập 5: Hành vi nào dưới đây là vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về danh dự, nhân phẩm của công dân ?
A. Phê bình người khác khi thấy có việc làm sai trái
B. Tung tin bịa đặt nói xấu người khác
C. Báo cáo với người có trách nhiệm về vụ việc vi phạm của người khác
D. Tố cáo với cơ quan chức năng về hành vi vi phạm pháp luật của người khác
Bài tập 6: Hùng và Tâm ở gần nhà nhau. Một lần, do nghi ngờ Tâm ăn trộm gà của nhà mình, Hùng cùng anh trai chửi mắng, đánh và doạ nạt Tâm.
Câu hỏi
Theo em, cách ứng xử nào của Tâm là tốt nhất trong tình huống đó ?
A. Tâm rủ anh trai cùng đánh lại Hùng.
B. Tâm im lặng, không có phản ứng gì.
c. Tâm sợ hãi, không dám nói với ai và không dám đi một mình.
D. Tâm tỏ thái độ phản đối Hùng và báo cho cha mẹ, bác tổ trưởng biết để có ý kiến với Hùng.
Trả lời
| Câu | Đáp án |
| Câu 4 | C |
| Câu 5 | B |
| Câu 6 | D |
Bài 7 trang 60 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 7:
Nhà ông Vấn nuôi được một đàn gà đã lớn, nhưng gần đây thỉnh thoảng lại bị mất trộm một vài con. Để chống trộm, ông Vấn đã đặt một cái bẫy có tẩm thuốc độc ở ngay cửa chuồng gà. Một đêm, sau khi bắt trộm được hai con sà, Tính bị sập bẫy, bị thương ở chân. Do bị ngấm thuốc độc, nhiễm trùng nặng nên Tính phải đi bệnh viện cấp cứu.
Câu hỏi:
1/ Ông Vấn đã đặt bẫy ở cửa chuồng gà để làm gì và đã gáy nên hậu quả gì ?
2/ Theo em, ông vấn có vi phạm quyền được pháp luật báo hộ về thân thể, tính mạng, sức khoẻ của công dân không ? Vì sao ?
Trả lời
Ông Vấn đã vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ vể thân thể, tính mạng, sức khoẻ của công dân vì khi đặt bẫy tẩm thuốc độc để chống trộm, ông đã biết thuốc độc gây nguy hiểm cho tính mạng, sức khoẻ của con người.
Bài 8 trang 60 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 8:
Trong lúc chơi game, giữa Tuấn và Thuỳ Linh xảy ra mâu thuẫn dẫn đến cãi nhau, chửi nhau trên mạng. Thấy thế, Hiệp là bạn trai của Thuỳ Linh [đang chơi game cùng Thuỳ Linh] cũng chửi nhau với Tuấn, đồng thời cho Tuấn biết địa chỉ chỗ mình đang chơi game và thách đánh nhau. Tuấn đi lấy dao, rồi đến quán internet nơi Hiệp đang chơi và chém nhiều nhát vào gáy, vai và ngực Hiệp. Hiệp đã chết trên đường đến bệnh viện.
Câu hói :
1/Em hãy nhận xét hành vi của Tuấn, Thuỳ Linh và Hiệp.
2/ Theo em, bài học rút ra qua tình huống trên là gì ?
Trả lời
1/ Tuấn, Thuỳ Linh và Hiệp vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về danh dự và nhân phẩm của công dân. Riêng Tuấn còn vi phạm quyền bất khả xâm phạm về thân thể, tính mạng của công dân.
2/ Bài học rút ra là mỗi người phải biết tôn trọng tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của người khác.
Bài 9 trang 60 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 9:
Thấy bà Hường từ bên kia đường đem bịch rác sang ngay cạnh nhà mình đổ, ông Bình và vợ liền lên tiếng. Hai bên lời qua tiếng lại, càng lúc càng nặng nề hơn, họ chửi rủa nhau thậm tệ. Một cuộc hỗn chiến đã xảy ra giữa hai gia đình, hậu quả ông Bình bị thương tật vĩnh viễn 35%, mấy người kia phải hầu toà và lãnh án.
Câu hỏi :
1/Lí do gì khiến hai nhà cãi nhau, chửi nhau, dẫn đến đánh nhau?
2/ Em rút ra bài học gì qua trường hợp trên ?
Trả lời
Bài học rút ra : Khi có điều gì không vừa ý, bất đồng thì phải lựa lời góp ý cho nhau, tránh to tiếng cãi vã, dẫn đến xô xát, hậu quả sẽ khôn lường.
Bài 10 trang 61 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 10:
Nghe đồn chồng mình có quan hệ tình cảm với cô N. ở cùng cơ quan, cô H. tức tốc đến cơ quan chồng làm ầm ĩ, gọi cô N. ra mắng nhiếc, de doạ, đòi cắt tóc cô N. Mọi người can ngăn thì cô nói : Làm thế để nó chừa cái thói trăng hoa, cướp chổng người khác đi.
Câu hỏi
Theo em, cô H. có quyền làm như vậy không ? Vì sao ?
Trả lời
Cô H. không có quyền làm như vậy vì như vậy là xâm phạm danh dự, nhân phẩm của người khác.
Bài 11 trang 61 Sách bài tập [SBT] GDCD 6
Bài tập 11:
Theo em, những người làm môi giới buôn bán phụ nữ và trẻ em qua biên giới có vi phạm pháp luật không ? Nếu có thì vi phạm gì ? Hậu quả của hành vi buôn bán người sẽ như thế nào?
Trả lời
Những người làm môi giới buôn bán người là vi phạm pháp luật về quyền được bảo hộ về thân thể, tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm của công dân. Hậu quả là những người bị buôn bán trở thành một món hàng, bị hạ thấp danh dự và nhân phẩm. Mặt khác họ bị đối xử tàn tệ, bị chà đạp, bị làm nhục, không có tương lai.
Hai nữ sinh đánh bạn đã vi phạm quyền gì của công dân ?
Trả lời
Hai nữ sinh đánh bạn đã vi phạm quyền của công dân. Quyền xâm phạm về thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm. Hành vi của hai bạn nữ sinh là hành vi thiếu hiểu biết pháp luật, thiếu ý thức, cần lên án và kỷ luật.
Hãy nêu suy nghĩ của em về 2 nữ sinh đánh bạn và những học sinh khác chứng kiến vụ việc.
Trả lời
Hai bạn nữ sinh đánh nhau là hoàn toàn sai trái và lý do rất trẻ con. Hai bạn đánh nhau vì trong giờ kiếm tra môn Văn, Chấu Thị Th. không cho Vũ Thị Vân A. xem bài kiểm tra, thấy ghét nên ngay sau giờ kiểm tra Vũ Thị Vân A. cùng Phạm Thị Huyền Tr. ra tay hành hung Chấu Thị Th. ngay trong lớp học, trước sự chứng kiến của nhiều học sinh trong lớp. Các bạn đánh nhau rồi nhưng các bạn trong lớp không can thiệp mà còn quay clip tung lên mang. Tất cả các hành vi của 2 nữ sinh đánh bạn và những học sinh khác chứng kiến vụ việc đều đáng lên án và có biện pháp kỷ luật nghiêm khắc.
Chúng ta cần rút ra bài học gì qua vụ việc trên ?
Trả lời
Vụ việc xảy ra đã gióng lên hồi chuông cảnh báo nạn bạo lực học đường trong trường học ở Lào Cai đã và đang diễn ra. Vấn để đặt ra là để có một môi trường giáo dục lành mạnh, cần có sự quan tâm hơn nữa của gia đình, nhà trường và toàn xã hội
Giaibaitap.me