Liệu pháp Nhắm trúng Ä‘Ãch được sá» dụng rá»™ng rãi trong Ä‘iá»u trị ung thÆ°, là phÆ°Æ¡ng pháp dùng thuốc sinh há»c để ngăn chặn sá»± phát triển và lan trà n của tế bà o ung thÆ°, can thiệp và o các phân tỠđặc hiệu trong cÆ¡ chế sinh ung và sá»± phát triển của khối u. Liệu pháp Nhắm trúng Ä‘Ãch áp dụng trong Ä‘iá»u trị ung thÆ° vú di căn được Cục Quản lý Thuốc và Thá»±c phẩm Hoa Kỳ [FDA] công nháºn. Cùng vá»›i các phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị tiên tiến khác, Trung tâm Ä‘iá»u trị ung thÆ° Hy Vá»ng – Bệnh viện FV cÅ©ng áp dụng phÆ°Æ¡ng pháp nà y nhằm mang lại nhiá»u hy vá»ng hÆ¡n cho bệnh nhân ung thÆ°
Liệu pháp Nhắm trúng Ä‘Ãch được các bác sÄ© chuyên khoa đánh giá cao và được xem là “vÅ© khÆđiá»u trị há»— trợ trong ung thÆ° vú giai Ä‘oạn muá»™n. Không giống nhÆ° thuốc hóa trị, liệu pháp Nhắm trúng Ä‘Ãch sá» dụng thuốc để tiêu diệt tế bà o ung thÆ° và gần nhÆ° không là m hại gì đến tế bà o khá»e mạnh khác. Và dụ, Trastuzumab chỉ tấn công các tế bà o có sá»± hiện diện của thụ thể HER2 trên bá» mặt. Ngược lại, thuốc cÅ©ng có hạn chế là không tác Ä‘á»™ng trên những tế bà o ung thÆ° không có thụ thể nà y. Do váºy, không phải bệnh nhân nà o cÅ©ng thÃch ứng vá»›i phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị nà y.
Thoát “án tá»â€ nhá» thuốc nhắm trúng Ä‘Ãch
TrÆ°á»ng hợp của bệnh nhân P., 37 tuổi, bị ung thÆ° vú âm tÃnh vá»›i thụ thể hormone nhÆ°ng dÆ°Æ¡ng tÃnh vá»›i HER2 nên tiên lượng của cô còn xấu hÆ¡n các trÆ°á»ng hợp ung thÆ° vú khác. Sau khi phẫu thuáºt bảo tồn để giữ lại tuyến vú và sinh thiết hạch cảnh giá»›i, bệnh nhân P. hóa trị 6 chu kỳ, Trastuzumab được dùng kết hợp và o ba chu kỳ cuối, sau đó là xạ trị, và Trastuzumab được lặp lại má»—i ba tuần trong vòng má»™t năm, tiên lượng của bệnh nhân đã tốt hÆ¡n rất nhiá»u…
Bác sÄ© Bertrand Farnault, Trưởng Trung tâm Ä‘iá»u trị ung thÆ° Hy Vá»ng, cho biết, liệu pháp nhắm trúng Ä‘Ãch rất hiệu quả và mức Ä‘á»™ dung nạp rất tốt ở bệnh nhân P. Cô hầu nhÆ° không có biến chứng gì trong suốt quá trình Ä‘iá»u trị. HÆ¡n má»™t năm sau khi kết thúc Ä‘iá»u trị, tình trạng sức khá»e của cô P. hoà n toà n tốt. Cô thá»±c sá»± đã trở lại cuá»™c sống bình thÆ°á»ng và hoà n toà n hồi phục.
Bác sÄ© Bertrand cÅ©ng nhấn mạnh: “Trên thá»±c tế chỉ có khoảng 15% đến 20% bệnh nhân ung thÆ° vú dÆ°Æ¡ng tÃnh vá»›i HER2 là có thể tiếp nháºn liệu pháp nhắm trúng Ä‘Ãch bằng Trastuzumab. Trung tâm Ä‘iá»u trị ung thÆ° Hy Vá»ng đã gặp nhiá»u trÆ°á»ng hợp dạng nà y nhÆ°ng hầu hết Ä‘á»u có tiên lượng tốt sau khi được Ä‘iá»u trị vá»›i Trastuzumabâ€.
Äiá»u trị bằng Trastuzumab vá»›i trÆ°á»ng hợp ung thÆ° vú dÆ°Æ¡ng tÃnh vá»›i HER2
Các nghiên cứu cho thấy hóa trị kết hợp vá»›i Trastuzumab sẽ giúp giảm má»™t ná»a nguy cÆ¡ tái phát ung thÆ° vú so vá»›i chỉ sá» dụng hóa trị riêng lẻ ở những bệnh nhân mắc ung thÆ° vú dÆ°Æ¡ng tÃnh vá»›i HER2.
Trước hết, bệnh nhân được thực hiện xét nghiệm tình trạng HER2.
Tình trạng HER2 trong khối bÆ°á»›u được xác định bằng xét nghiệm mô lấy từ khối bÆ°á»›u khi sinh thiết. Tại Trung tâm Hy Vá»ng, tất cả bệnh nhân Ä‘á»u được là m xét nghiệm kiểm tra tình trạng HER2. Và những ai có HER2 dÆ°Æ¡ng tÃnh Ä‘á»u có thể Ä‘iá»u trị vá»›i Trastuzumab.
Sá» dụng Trastuzumab là má»™t phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị mang tÃnh cách mạng đối vá»›i những bệnh nhân ung thÆ° vú dÆ°Æ¡ng tÃnh vá»›i HER2. Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp ung thÆ° vú thì lượng protein HER2 trên bá» mặt tế bà o ung thÆ° vú [HER2 dÆ°Æ¡ng tÃnh] là rất cao. Protein HER2 đóng vai trò quan trá»ng thúc đẩy sá»± phát triển của tế bà o ung thÆ°. Trastuzumab là má»™t loại kháng thể đặc biệt, tấn công và o tế bà o ung thÆ° có HER2 dÆ°Æ¡ng tÃnh. Khi bám và o protein HER2, Trastuzumab có thể là m cháºm hoặc là m ngÆ°ng sá»± phát triển của các tế bà o ung thÆ° nà y.
Ngà y cà ng có nhiá»u phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị ung thÆ° vú cÅ©ng nhÆ° có nhiá»u loại ung thÆ° vú khác nhau. Tại Trung tâm Ä‘iá»u trị ung thÆ° Hy Vá»ng – Bệnh viện FV, bệnh nhân được chỉ định những phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u trị cần thiết, phù hợp vá»›i cá nhân bệnh nhân đó và phù hợp vá»›i khối bÆ°á»›u của bệnh nhân.
Phương pháp điều trị đích đang được đánh giá cao, mang lại nhiều hi vọng cho các bệnh nhân ung thư gan. Với cơ chế sử dụng các loại thuốc tác động vào gen hay protein chuyên biệt có ở tế bào ung thư, ngăn cản sự phát triển khối u, phương pháp này được đánh giá cao với độ hiệu quả đặc hiệu và an tòan. Vậy, có các loại thuốc đích điều trị ung thư gan nào, công dụng và cách dùng ra sao? Cùng tìm hiểu về phương pháp điều trị đích và các loại thuốc đích thường được sử dụng trong bài viết dưới đây.
1. Phương pháp sử dụng thuốc đích trong điều trị ung thư gan
Điều trị đích hay liệu pháp nhắm trúng đích có tên tiếng anh là Targeted therapy. Đây là một trong những phương pháp điều trị ung thư có cơ chế là sử dụng các loại thuốc tác động vào gen hay protein chuyên biệt ở tế bào ung thư, từ đó ngăn cản sự phát triển khối u. Điều này khác với phương pháp truyền hoá chất truyền thống là tác động nhanh chóng gây độc và giết chết tế bào, gồm cả tế bào lành và tế bào ung thư.
Sử dụng thuốc đích trong điều trị ung thư nói chung và điều trị ung thư gan nói riêng được đánh giá cao vì không làm tổn thương các tế bào bình thường, ít gây hại cho cơ thể.
Đặc biệt, khi mà phương pháp hóa trị không đem lại nhiều hiệu quả đối với bệnh ung thư gan, thì liệu pháp thuốc nhắm trúng đích càng trở thành sự lựa chọn tối ưu.
2.2 Lenvatinib [Lenvima]
Loại thuốc này thường được áp dụng trong điều trị ung thư biểu mô tế bào gan khi không thể loại bỏ khối u bằng phẫu thuật hoặc các tế bào ung thư đã di căn và gây hại cho các cơ quan khác. Lenvatinib là loại thuốc nhắm có thể nhận biết và gắn vào một số loại tế bào ung thư, nhằm ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển.
Khi uống thuốc này, có thể bạn sẽ gặp phải các triệu chứng như:
– Mệt mỏi
– Chán ăn
– Tiêu chảy
– Tăng huyết áp cao
– Đau khớp, đau cơ
– Sút cân
– Đau bụng
– Phồng rộp ở lòng bàn tay hoặc bàn chân.
Để hạn chế các tác dụng phụ và đảm bảo an toàn cho bản thân, bạn chỉ nên sử dụng theo đúng liều lượng được bác sĩ chỉ định.
2.3 Regorafenib [Stivarga] – Một trong các loại thuốc đích điều trị ung thư gan phổ biến
Bên cạnh điều trị ung thư đại trực tràng, Regorafenib cũng là loại thuốc hàng đầu điều trị ung thư gan. Cũng giống như các loại thuốc đích khác, thuốc này có tác dụng ngăn chặn sự tăng sinh mạch máu nuôi tế bào ung thư, ức chế sự hình thành một số protein – tác nhân khiến tế bào khối u phát triển.
Thuốc này thường được sử dụng khi việc dùng thuốc Sorafenib không còn hiệu quả. Tùy vào tình trạng của bệnh nhân, bác sĩ sẽ quyết định liều dùng số lần lặp lại chu kỳ điều trị tiếp theo.
Các tác dụng phụ của thuốc này tương tự Lenvatinib. Ngoài ra, một số tác dụng phụ nghiêm trọng hơn có thể xuất hiện như:
– Tổn thương gan
– Chảy máu nặng
– Thủng dạ dày, ruột
– Các vấn đề về tim mạch.
Các loại thuốc đích điều trị ung thư gan tuy có hiệu quả cao nhưng vẫn có tác dụng phụ.
2.4 Cabozantinib [Cabometyx]
Cabozantinib cũng là một loại thuốc nhắm trúng đích có hiệu quả trong việc điều trị ung thư gan. Cơ chế của Cabozantinib cũng giống như các loại thuốc đích khác.
Khi uống thuốc, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như: tiêu chảy, mệt mỏi, buồn nôn và nôn, chán ăn, sụt cân, táo bón, huyết áp cao… Một số trường hợp huyết áp của bệnh nhân có thể tăng rất cao, xảy ra tình trạng chảy máu nặng, và thủng dạ dày.
Như vậy, không thể phủ nhận giá trị của các loại thuốc đích trong điều trị ung thư gan. Tuy nhiên các loại thuốc này vẫn còn ít và có những tác dụng phụ không mong muốn. Người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ để được quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất, hạn chế tác dụng phụ của thuốc. Bên cạnh, người bệnh cũng nên duy trì lối sống lành mạnh. Điều này sẽ góp phần tích cực để góp phần tăng hiệu lực của thuốc.
Lưu ý: Bài viết trên chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.