Sau khỏi covid bao lâu thì có thể mang thai

* Chị Trần Thị Hải Đăng (ngụ P.Tân Mai, TP.Biên Hòa) hỏi, tháng 12-2021, chị bị mắc Covid-19 và đã điều trị khỏi. Nay vừa biết mình có thai nên chị rất lo lắng. Mang thai sau khi mắc Covid-19 chưa đầy 3 tháng thì có an toàn cho cả mẹ và con không?

ThS-BS Nguyễn Mạnh Hoan, Trưởng khoa Sản Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai trả lời như sau: Hiện tại Việt Nam chưa có nghiên cứu chính thức nào về những tác động của virus SARS-CoV-2 đến thai kỳ. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng đưa thông tin cảnh báo: Việc thụ thai ngay sau khi hồi phục sau mắc Covid-19 có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả trẻ sơ sinh và người mẹ. Bởi khi bị mắc Covid-19, virus SARS-CoV-2 không chỉ lây nhiễm vào hệ thống hô hấp mà nó còn tác động lên nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Hơn nữa, một số trường hợp có thể gặp các triệu chứng hậu Covid kéo dài sau hồi phục. Thời gian này, người mắc Covid-19 dù đã khỏi bệnh nhưng cần thời gian để cơ thể hồi phục thực sự (hồi phục này khác với được chữa khỏi bệnh Covid-19), trong khi đó, 9 tháng mang thai khiến cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi, cộng thêm những thay đổi do hậu Covid nữa sẽ khiến mọi sự trở nên phức tạp hơn. 

Cũng thông tin từ WHO khuyến cáo, người khỏi bệnh Covid-19 nên đợi khoảng 6-8 tuần sau nhiễm virus SARS-CoV-2 mới nên có thai, để những tác động của nhiễm Covid-19 giảm dần và cơ thể phát triển các kháng thể được tốt, bởi quá trình mang thai đòi hỏi cơ thể người phụ nữ phải khỏe mạnh và hoàn toàn bình phục cả về thể chất lẫn tinh thần.

Theo thông tin chị cung cấp, từ khi mắc Covid-19 đến khi chị biết mình có thai cũng được khoảng 12 tuần. Theo như khuyến cáo của WHO thời gian sau nhiễm Covid-19 từ 6-8 tuần có thể mang thai lại được thì khả năng trường hợp của chị là an toàn. Tuy nhiên, chị cần xác định là đã được tiêm đủ mũi vaccine và phải theo dõi trong quá trình mang thai.

Bạn có thể mang thai sau 2 tuần tiêm vắc xin mũi 3. Hiện chưa có bằng chứng nào về việc tiêm chủng vắc xin COVID-19 làm ảnh hưởng đến khả năng thụ thai, hoặc nguy cơ ảnh hưởng đến thai kỳ ở người có hoặc không có kháng thể ngừa COVID-19.

Ngoài ra, CDC Hoa Kỳ cũng khuyến cáo:

– Những người đang mang thai hoặc mới mang thai có nhiều khả năng bị bệnh COVID-19 nghiêm trọng so với những người không mang thai.

– Tiêm vắc xin có thể giúp bảo vệ chúng ta khỏi mắc bệnh nghiêm trọng do COVID-19.

– Tiêm vắc xin được khuyến nghị cho những người đang mang thai, nuôi con bằng sữa mẹ, đang cố gắng mang thai hoặc có thể sẽ mang thai trong tương lai.

– Người đang mang thai có thể tiêm mũi nhắc lại vắc xin ngừa COVID-19.

– Bằng chứng về tính an toàn và hiệu quả của tiêm chủng trong suốt thai kỳ ngày càng tăng. Dữ liệu này cho thấy lợi ích của việc tiêm vắc xin COVID-19 vượt trội hơn bất kỳ mối nguy nào đã biết hoặc có thể xảy ra liên quan đến tiêm chủng trong suốt thai kỳ.

– Hiện không có bằng chứng cho thấy bất kỳ loại vắc xin nào, bao gồm cả vắc xin COVID-19, gây ra các vấn đề về khả năng thụ thai ở phụ nữ hoặc nam giới.

Tôi đã tiêm đủ ba mũi vaccine, trong thời gian mắc bệnh chỉ ho, sốt nhẹ, đau mỏi người, SpO2 luôn 99-100%. Tôi ăn uống và bồi bổ rất đầy đủ. Vợ chồng tôi hiếm muộn nên rất mong con. Xin bác sĩ tư vấn? (Hoàng Oanh, 40 tuổi, Hà Nội).

Trả lời:

Đến nay, chưa có nghiên cứu nào trên thế giới cho biết cụ thể thời gian F0 khỏi bệnh bao lâu có thể mang thai. Tuy nhiên, sau một tháng, khi sức khỏe người phụ nữ hồi phục, không mắc các di chứng nặng về tim mạch, tiết niệu... thì có thể mang thai mà không lo ảnh hưởng đến em bé. Tăng cường bổ sung dinh dưỡng, giữ tinh thần thoải mái, không nên lo lắng thái quá.

F0 khỏi bệnh có dấu hiệu hậu Covid-19 thì nên đến bệnh viện kiểm tra, điều trị dứt điểm trước khi mang thai.

Trường hợp đang mang thai không may mắc Covid-19 hoặc tái nhiễm, mẹ bầu cũng không nên quá lo lắng. Các nghiên cứu chỉ ra virus không ảnh hưởng đến cấu trúc thai nhi nhưng làm tăng tỷ lệ tiền sản giật, đẻ non, thai chậm phát triển, thai lưu. Do đó, khi khỏi bệnh, mẹ bầu nên quay lại bệnh viện phụ sản kiểm tra bởi bản chất Covid-19 ảnh hưởng tim mạch, hô hấp, tiết niệu, nội tiết... có thể gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ.

Khi mắc bệnh, thai phụ cần tham khảo ý kiến bác sĩ về chỉ định thuốc, không lạm dụng thuốc. Đo SpO2 thường xuyên, tối thiểu 4 lần một ngày, mỗi lần cách nhau 4 tiếng. Nếu chỉ số SpO2 từ 97% trở lên là yên tâm, dưới 96% thì chú ý, nằm ngủ nghỉ ngơi 30 phút sau đo lại.

Việc thụ thai ngay sau khi hồi phục sau COVID-19 có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ sơ sinh và người mẹ. Đó là bởi vì nhiễm virus SARS-CoV-2 không chỉ lây nhiễm vào hệ thống hô hấp mà tác động của nó có thể được chứng kiến ở các bộ phận khác nhau của cơ thể. Hơn nữa, trong một số trường hợp, người ta thậm chí có thể gặp các triệu chứng của COVID-19 rất lâu sau lần nhiễm đầu tiên. Bản thân hành trình 9 tháng mang thai đã đầy thử thách và nếu cơ thể phụ nữ không được chuẩn bị để đối phó với những thay đổi, mọi thứ có thể trở nên phức tạp hơn. Vì tất cả những lý do này, phụ nữ nên đợi một thời gian trước khi lên kế hoạch mang thai.

Các cơ quan y tế, bao gồm cả Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ(CDC) xếp phụ nữ mang thai vào "nhóm nguy cơ cao mắc bệnh COVID-19 nghiêm trọng". Do đó, nếu phụ nữ đang có kế hoạch mang thai trong bối cảnh đại dịch, điều quan trọng mà phụ nữ phải tiêm phòng vaccine phòng COVID-19 trước khi có kế hoạch mang thai.

Phụ nữ nên đợi một thời gian trước khi lên kế hoạch mang thai.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, mặc dù rủi ro tổng thể là thấp, những người đang mang thai có nguy cơ bị bệnh nặng do COVID-19 tăng lên so với những phụ nữ không mang thai. Những người có COVID-19 trong khi mang thai cũng có nguy cơ sinh non (sinh con sớm hơn 37 tuần), thai chết lưu và cũng có thể tăng nguy cơ mắc các biến chứng thai kỳ khác...

2. Phụ nữ khỏi COVID nên đợi bao lâu để mang thai là tốt nhất?

BS. Lê Hùng - Bệnh viện Phụ sản Trung ương

Mặc dù chưa có hướng dẫn cụ thể về thời gian chờ đợi nhưng nếu đã bị mắc COVID-19, sau khi có xét nghiệm xác định âm tính (tốt nhất là xét nghiệm PCR) trong thời gian tối thiểu 2-3 tuần sau nhiễm COVID-19, hoặc khi cảm thấy sức khỏe phục hồi hoàn toàn và không có các triệu chứng kéo dài rồi mới mang thai.

Điều tốt nhất phụ nữ muốn mang thai nên làm là tham khảo ý kiến bác sĩ và thực hiện theo những khuyến cáo. Bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe và có thể đề xuất cách hành động phù hợp. Nếu cơ thể mẹ chưa chuẩn bị sẵn sàng cho một thai kỳ, bác sĩ có thể kê đơn thuốc bổ sung và thay đổi thói quen ăn uống để tăng cơ hội mang thai và thai kỳ khỏe mạnh.

Tổ chức Y tế Thế giới - WHO khuyến cáo: Những phụ nữ dự định mang thai hoặc đang mang thai, bà mẹ cho con bú nên tiêm đủ các mũi tiêm vaccine phòng COVID-19 để bảo vệ mình khỏi COVID-19 vì những người này có nhiều nguy cơ bị bệnh nặng nếu mắc COVID-19.

Các nghiên cứu cho thấy lợi ích của việc tiêm vaccine phòng COVID-19 cho người mang thai vượt trội hơn bất kỳ nguy cơ tiềm ẩn hoặc đã biết nào.

3. Vaccine có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc thai nhi không?

Không có lý do gì để trì hoãn việc mang thai sau khi hoàn thành tiêm đủ liều vaccine COVID-19.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ cũng tuyên bố rằng những phụ nữ tích cực cố gắng thụ thai có thể được tiêm vaccine COVID-19 không có lý do gì để trì hoãn việc mang thai sau khi hoàn thành tiêm đủ liều vaccine COVID-19.

• Nguy cơ sinh non ở những phụ nữ mang thai bị nhiễm COVID-19 nặngĐọc ngay

Trên một số trang web, sự nhầm lẫn xung quanh vấn đề này đã nảy sinh khi một báo cáo sai xuất hiện trên phương tiện truyền thông xã hội, nói rằng protein tăng đột biến trên coronavirus giống với một protein đột biến khác có tên là syncitin-1 có liên quan đến sự phát triển và gắn kết của nhau thai trong quá trình thai kỳ.

Điều đó khiến nhiều người hiểu rằng, tiêm vaccine phòng COVID-19 sẽ khiến cơ thể phụ nữ chống lại loại protein tăng đột biến này và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ. Hai loại protein tăng đột biến hoàn toàn khác nhau và việc tiêm vaccine phòng COVID-19 sẽ không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của những phụ nữ đang muốn mang thai, kể cả thông qua phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm. 

Các chuyên gia cho rằng mặc dù vaccine không phải là biện pháp phòng ngừa tuyệt đối nhưng chắc chắn tiêm đủ vaccine làm giảm nguy cơ nhiễm trùng, mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng. BS. Đinh Anh Tuấn - Phó Vụ trưởng Vụ Bà mẹ Trẻ em, Bộ Y tế cho biết, tiêm vaccine COVID-19 không ảnh hưởng đến việc lập kế hoạch mang thai và vaccine không có khả năng gây hại cho sức khỏe hoặc thai nhi.

BS. Đinh Anh Tuấn - Bộ Y tế

Nguy cơ bị nhiễm COVID khi mang thai là giống mọi người nhưng mức độ nghiêm trọng cao hơn nếu phụ nữ mang thai mắc COVID-19.

Những việc phụ nữ mang thai cần làm khi mắc COVID-19

SKĐS - Nguy cơ tổng thể của bệnh COVID-19 đối với phụ nữ mang thai là thấp. Tuy nhiên, nhiều phụ nữ lo lắng khi mang thai mắc COVID-19 cần phải làm gì?