Phụ nữ sau sinh bao lâu thì tắm gội được

Từ xa xưa, theo quan niệm dân gian của các cụ, phụ nữ sau sinh không nên đụng nước lạnh. Ngày nay, các bác sĩ cũng khuyến cáo rằng, việc tắm gội, ăn uống nước lạnh không tốt cho sức khỏe của bà đẻ. Vậy mẹ sau sinh kiêng nước lạnh bao lâu tốt nhất? Hãy tham khảo bài viết sau để được giải đáp nhé. 

Phụ nữ sau sinh kiêng tắm nước lạnh bao lâu

Kiêng nước lạnh được chia thành nhiều hình thức khác nhau, trong đó có kiêng tắm gội, kiêng ăn uống. Đối với việc tắm gội nước lạnh, các bác sĩ khuyên rằng phụ nữ nên kiêng trong khoảng 2 đến 3 tháng đầu sau sinh. Tuy nhiên nếu mẹ sinh em bé vào mùa đông, thì nên dùng nước ấm trong sinh hoạt để đảm bảo sức khỏe. 

Có nhiều quan điểm cho rằng, mẹ sau sinh đang ở cữ nên hạn chế tắm gội. Vậy điều này đúng hay sai? 

Về cơ bản, mẹ đang ở cữ có thể tắm gội để đảm bảo vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh tình trạng nấm, viêm nhiễm. Cụ thể: 

• Sinh thường: Có thể rửa, lau người sau 1 đến 2 ngày sinh. Tắm gội nên từ 3 đến 4 ngày sau sinh. Bởi lúc này, sức khỏe của mẹ đã ổn định, việc tiếp xúc với nước không ảnh hưởng đến sức khỏe. 

• Sinh mổ: Có thể rửa, vệ sinh sau 2-3 ngày, cần đảm bảo lau khô cơ thể, vết mổ sau mỗi lần tắm để tránh nhiễm trùng. Về tắm gội, mẹ nên kiêng tắm trong 6 đến 7 ngày đầu tiên. 

Hậu quả nếu mẹ sau sinh không kiêng nước lạnh

Nếu mẹ không kiêng nước lạnh sau khi sinh sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe. 

• Sức khỏe suy yếu: Phụ nữ sau sinh nếu không kiêng nước lạnh sẽ bị nhiễm hàn, gây tổn thương đến thể chất bên trong như lạnh tử cung, lạnh bụng, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, mẹ cũng rất dễ bị ốm, cảm cúm, tăng nhịp tim, tụt huyết áp, đột quỵ, gây nguy hiểm đến tính mạng. 

• Vi khuẩn dễ lây lan: Môi trường lạnh khiến vi khuẩn dễ dàng lây lan hơn. Đặc biệt mẹ sau khi vượt cạn, trải qua việc phẫu thuật rất dễ xuất hiện vi khuẩn. Việc tắm nước ấm sẽ hạn chế những tác nhân này. 

Lưu ý khi tắm gội sau sinh

• Dùng nước ấm: Mẹ sau sinh thường, sinh mổ đều nên tắm bằng nước ấm để an toàn nhất. Nước ấm giúp mẹ thư giãn, tạo cảm giác thoải mái, hạn chế viêm nhiễm, nấm trên da. 

• Tắm nhanh: Mặc dù mẹ sau sinh có thể tắm gội sau vài ngày, nhưng không nên đụng nước quá lâu, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Tốt nhất, mẹ nên tắm từ 5 đến 10 phút. 

• Không tắm và gội đầu cùng lúc: Sau khi sinh, mẹ nên giãn cách giữa thời gian tắm và gội. Tuyệt đối không làm đồng thời cùng lúc, vì nó sẽ làm gia tăng khả năng bị nhiễm lạnh, trúng gió. 

• Không nên ngâm mình trong bồn tắm: Tắm bồn làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn hơn tắm vòi sen. Đặc biệt các mẹ sinh mổ, nếu tắm bồn sẽ khiến vết mổ bị nhiễm trùng, mưng mủ. Vì thế, mẹ sau sinh nên hạn chế tắm bồn để vi khuẩn từ vết thương không lây lan sang các vùng khác. 

Xem thêm: Kiêng cữ sau sinh đúng cách, khoa học

Sau sinh kiêng uống nước lạnh, nước đá bao lâu

Ngoài câu hỏi sau sinh kiêng tắm gội nước lạnh bao lâu, thì việc khi nào được ăn, uống đồ lạnh cũng rất được quan tâm. Các bà, các mẹ ngày xưa truyền tai nhau rằng, phụ nữ sau sinh không nên uống nước lạnh. Ngày nay, các bác sĩ cũng khuyến cáo rằng chị em phụ nữ không nên uống nước lạnh, nước đá sau sinh. Thời gian mà mẹ có thể uống lạnh là khoảng 3 tháng sau sinh. Tuy nhiên, thời gian kiêng càng dài càng tốt cho sức khỏe. 

Hậu quả nếu không kiêng uống nước lạnh sau sinh

• Gây ê buốt răng: Sau khi sinh em bé, sức khỏe răng miệng của mẹ rất kém, dễ gặp một số vấn đề như viêm lợi, viêm nướu. Đặc biệt, việc ăn lạnh uống lạnh còn gây ra tình trạng ê buốt răng, vi khuẩn dễ dàng sinh sôi trong khoang miệng. 

• Rối loạn tiêu hóa: Cơ quan tiêu hóa của mẹ sau sinh cực kỳ kém. Vì vậy, việc ăn, uống nước lạnh, nước đá sau sinh sẽ gây cản trở khả năng tiêu hóa của nó. Mẹ sẽ cảm thấy đau bụng, khó tiêu khi ăn uống lạnh quá sớm sau sinh. 

• Lạnh bụng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe: Một hậu quả khác chính là mẹ có thể bị lạnh bụng, nhiễm hàn khí ăn lạnh sớm sau sinh. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tử cung - cơ quan sinh sản của phụ nữ. 

Một số lưu ý khi uống nước lạnh sau khi sinh

Về cơ bản, sau khi sinh khoảng 3 tháng mẹ có thể ăn uống lạnh. Tuy nhiên, mẹ cần ăn đúng cách để bảo vệ sức khỏe được tốt nhất. Dưới đây là 3 lưu ý mẹ nên ghi nhớ mỗi khi ăn, uống nước lạnh sau sinh. 

• Không uống buổi sáng: Thói quen uống nước vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy cực kỳ tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là mẹ phải uống nước ấm. Nếu mẹ uống nước lạnh sẽ bị phản tác dụng bởi nước lạnh sẽ gây ra tình trạng co mạch niêm mạc dạ dày. Đồng thời, cơ thể vào buổi sáng thường khá yếu ớt, uống nước lạnh dễ bị mắc bệnh. 

• Không uống khi cơ thể đang mệt: Khi vừa hoạt động mệt mỏi, uống một ly nước lạnh sẽ giúp bạn giải khát hiệu quả. Tuy nhiên, nó lại làm suy giảm năng lượng của cơ thể rất nhanh. Vì vậy, bạn sẽ càng uể oải và mất sức hơn, rất nguy hiểm. 

• Không uống thường xuyên: Uống nước lạnh thường xuyên cực kỳ không tốt cho sức khỏe. Nó làm hệ miễn dịch của cơ thể ngày càng suy yếu, gây ra một số bệnh về đường tiêu hóa, dạ dày. 

Như vậy, mẹ đã giải đáp được câu hỏi sau sinh kiêng nước lạnh bao lâu rồi phải không. Về cơ bản, mẹ có thể ăn, uống và sử dụng nước lạnh trong sinh hoạt sau 3 tháng sinh em bé. Tuy nhiên, việc ăn uống đồ lạnh thường xuyên không tốt cho sức khỏe của mẹ. Vì vậy, mẹ nên hạn chế tối đa việc ăn uống đồ lạnh để tốt nhất cho sức khỏe nhé. 

Để giải đáp thắc mắc này cũng như biết được cách tắm gội đúng cách sau sinh, các mẹ nên tham khảo bài viết sau đây.

Các bà mẹ sau sinh có nên tắm gội và bao lâu thì được tắm?

Theo Bác sĩ sản khoa Phan Văn Thám, sau khi sinh khoảng 4-6 tuần, cơ quan sinh dục của người phụ nữ sẽ trở lại trạng thái bình thường. Khi đó, tử cung tiếp tục co bóp để đẩy sản dịch [huyết hôi] ra ngoài.

Lúc này, những vi khuẩn bên ngoài rất dễ xâm nhập vào tử cung qua đường sinh dục, cùng với những vi khuẩn ẩn nấp sẵn có trong âm đạo, tạo cho tử cung trở thành môi trường hết sức thuận lợi để gây ra nhiễm trùng âm đạo. Việc giữ vệ sinh vùng kín sau sinh là rất quan trọng.

1. Phụ nữ sau sinh bao lâu thì được tắm gội?

Quan niệm phụ nữ sau khi sinh con một tháng sau mới được tắm gội là hoàn toàn sai nhé các mẹ, vì khi không được tắm sớm, cơ thể mẹ sẽ là môi trường thuận lợi để vi khuẩn gây bệnh phát triển và thậm chí còn lây sang con qua đường bú mẹ. Thông thường, khoảng từ 3 hoặc 4 ngày sau sinh thì các mẹ có thể tắm gội.

Khoảng từ 3 hoặc 4 ngày sau sinh thì các mẹ có thể tắm gội.

Tuy nhiên, việc tắm gội của mẹ sau sinh cũng cần phải hết sức thận trọng, vì tắm gội không đúng cách sau sinh cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ. Tắm nhanh và tắm dội là hai yêu cầu cơ bản mẹ nên biết, cụ thể:

Tắm nhanh : là thời gian tắm không nên lâu quá, từ 5 đến 10 phút là vừa.

Tắm dội : là dùng vòi hoa sen hoặc dùng gáo múc nước, dội từ trên xuống dưới, mẹ bầu sau sinh không nên tắm trong bồn tắm hay trong chậu.

Ngoài ra, khi tắm gội mẹ cần lưu ý những điều sau:

• Không tắm bằng nước lạnh, các mẹ nên tắm bằng nước ấm, kể cả mùa hè hay mùa đông, tắm nhanh từ 5 – 10 phút để tránh nhiễm lạnh.
• Các mẹ cần phải tắm ở nơi kín đáo, tránh gió lùa, tắm xong phải lau khô nhanh.
• Gội đầu cũng vậy, các mẹ không nên kiêng gội đầu đến một tháng, nhưng lưu ý phải gội nhanh và lau đầu cho nhanh khô, tốt nhất các mẹ nên dùng máy sấy để sấy khô tóc.

2. Vệ sinh bộ phận sinh dục nữ sau sinh như thế nào?

Vệ sinh sau sinh hết sức quan trọng và cần thiết đối với các mẹ bầu sau sinh. Vì sau khi sinh, tử cung co bóp để đẩy sản dịch ra ngoài, và sản dịch thực chất là màng rau, đồng thời cũng là những dịch và niêm mạc của cổ tử cung và âm đạo bong ra. Bản chất của phức hợp này protein, được phân huỷ và là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn trong đường sinh dục của người phụ nữ phát triển, có thể xâm nhập vào cơ thể người phụ nữ.

Bên cạnh việc tắm gội, chị em lưu ý nên vệ sinh bộ phận sinh dục ít nhất là 3 lần, vào sáng, chiều và tối trước khi đi ngủ, nếu sản dịch ra nhiều nên vệ sinh nhiều lần hơn.

Khi vệ sinh, các mẹ cũng lưu ý những điều sau:

• Không nhất thiết phải dùng dung dịch sát khuẩn nhưng nước vệ sinh phải là nước sạch.
• Không nên dùng nước muối loãng để vệ sinh, vì tinh thể muối sẽ hút nước và làm vùng sinh dục ngoài của người mẹ luôn bị ẩm ướt, tạo điều kiện tốt cho vi khuẩn phát triển.
• Các phương tiện vệ sinh phải sạch, tốt nhất nên vệ sinh bằng nước sôi để nguội hoặc nước ấm.

Vệ sinh bộ phận sinh dục nữ sau sinh là hết sức cần thiết

3. Góc bác sĩ tư vấn cho phụ nữ sau sinh

Trao đổi với chúng tôi, Thạc sĩ bác sĩ sản khoa Vũ Ngọc Khanh [Bệnh viện Bạch Mai] cho biết: “Theo quan niệm dân gian Việt Nam, người phụ nữ sinh xong cần kiêng tắm gội tới 3 tháng chứ không phải ngắn là 1 tháng như các mẹ hay nói đâu. Tuy nhiên, ở phương Tây không có kiêng cữ gì cả. Các tài liệu giảng dạy về sản khoa ở trường Y hiện nay cũng theo các giáo trình phương Tây cũng nói phải không kiêng gì” .

Theo bác sĩ Khanh, sau khi sinh cần tắm, rửa vệ sinh để giữ cho cơ thể được sạch sẽ. “ Tuy nhiên, với trường hợp sinh mổ tránh rửa hay tắm làm chảy nước vào vết mổ, có thể kiêng từ 5-7 ngày do chưa cắt chỉ. Còn việc gội đầu không ảnh hưởng đến vết mổ thì không sao. Còn với người sinh thường thì có thể tắm, gội đầu bình thường ”, bác sĩ Khanh nhấn mạnh.

Theo một số bác sĩ sản khoa khác, người sinh thường có vết may ở âm đạo hoặc tầng sinh môn thì cần lưu ý vệ sinh để không gây viêm nhiễm. Không nên dùng thuốc sát trùng mà có thể rửa bằng nước muối hoặc thuốc tím. Tuy nhiên, thuốc tím cần pha loãng để hơi có màu tím chứ không nên để màu tím đậm. Còn nước muối cần pha loãng, có thể với tỷ lệ 1 lít nước cho khoảng 4 thìa cà phê muối. Ngoài ra, không nên chỉ nằm một chỗ mà cũng cần vận động đi lại nhẹ nhàng, không chườm nóng, không hun than nhiều quá.

Về việc gội đầu, cần gội đầu bằng nước ấm và gội nhanh. Sau khi gội phải lau đầu hoặc dùng máy sấy tóc khô, không được để tóc ướt có thể gây nhiễm lạnh. Nếu chưa tắm được do sinh mổ thì cần phải dùng nước ấm lau mình mỗi ngày 1 lần, trời nắng nóng thì 2 lần[sáng, tối].

Khi tắm, cần lưu ý tắm nhanh, tránh gió lùa, sau khi tắm cần dùng khăn mềm lau khô, mặc quần áo đủ ấm để tránh bị lạnh đột ngột, có thể ngồi trên giường một lúc rồi mới đi ra ngoài.

Nếu các bạn còn đang phân vân thì hãy đến các trung tâm y tế lớn để được các bác sĩ chuyên khoa sản tư vấn kĩ hơn nhé

4. Những điều lưu ý quan trọng phụ nữ sau sinh 

Ngoài việc kiêng tắm gội 3 hoặc 4 ngày sau sinh, các mẹ cũng lưu ý những điều quan trọng sau để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân:

• Ăn uống lành mạnh: bữa ăn của mẹ nên có thêm gừng, hạt tiêu đen, dầu mè hoặc rượu nếp, những thực phẩm này sẽ giúp làm nóng cơ thể, tăng cường sức bền, có ích cho quá trình hồi phục sức khỏe của người mẹ sau sinh.
• Nghỉ ngơi: nghỉ ngơi sau sinh là điều vô cùng cần thiết để mau chóng hồi phục, đây không phải là lúc mẹ nấu nướng hay dọn dẹp nhà cửa.
• Máy lạnh: các mẹ không nên bật máy lạnh hoặc quạt ở cường độ cao, vì dễ dẫn đến các bệnh xương khớp hoặc viêm xoang khi chị em bắt đầu có tuổi.
• Thư giãn: sau khi sinh, các mẹ nên tránh để mình xúc động hoặc phấn khích quá mức vì có thể dẫn tới chứng trầm cảm sau khi sinh. Các mẹ cần duy trì trạng trái bình ổn và hạn chế tối đa các hoạt động cần dùng sức.
• Massage: đây là cách tốt để giúp mẹ lấy lại sức khỏe thể chất lẫn tinh thần, và một trong những loại tinh dầu được dùng phổ biến cho các chị em sau khi sinh là dầu hạt cải. Ngoài ra, massage đá nóng cũng là một cách hay có thể loại bỏ các chất bẩn và làm sạch tử cung. Tuy nhiên, các mẹ lưu ý chỉ những chuyên viên massage giàu kinh nghiệm mới sử dụng phương pháp này với những viên đá và kỹ thuật đặc biệt.
• Tập luyện: các mẹ nên tập luyện một số động tác như nghiêng vùng chậu và hông, trượt chân, căng cơ cổ, vai và lưng, chúng sẽ giúp ích cho sức khỏe của mẹ đấy.

Sau sinh, mẹ nên có cuộc sống thật lành mạnh để có một sức khỏe tốt

Bài viết giúp các mẹ giải đáp thắc mắc phụ nữ sau sinh bao lâu thì được tắm gội cũng như biết được cách tắm gội đúng cách, an toàn cho mẹ. Các mẹ hãy lưu ý đến vấn đề vệ sinh hằng ngày, tắm rửa sạch sẽ đúng cách sau sinh để tránh các bệnh cho cơ thể nhé. Hy vọng bài viết cung cấp cho các mẹ những thông tin, kiến thức hữu ích trong việc chăm sóc sức khỏe sau sinh, đảm bảo mẹ có sức khỏe thật tốt.

Khánh Nhi