Cố NSND Hoàng Dũng tham gia chắt lọc ở lĩnh vực phim truyền hình, nhưng vẫn có nhiều vai diễn để đời. Ông trùm Phan Quân trong Người phán xử là một trong những vai diễn như thế.
Phan Quân và 46 tập phim Người phán xử đã tạo nên cơn bão trên màn ảnh vào năm 2017. Cùng với Sống chung với mẹ chồng, Người phán xử được đánh giá là bước chuyển mình quan trọng của phim Việt trên sóng giờ vàng.
Đây cũng là tác phẩm với cách khai thác hoàn toàn khác so với dòng hình sự trước đây của phim truyền hình Việt. Một ông trùm trong thế giới ngầm đã được đưa lên thành nhân vật trung tâm với thế giới nội tâm và tính cách sinh động qua sự thể hiện của NSND Hoàng Dũng.
Phim quay vào thời điểm đặc biệt của NSND Hoàng Dũng
Người phán xử lên sóng vào năm 2017 và có thể được coi là sự trở lại của Hoàng Dũng trên màn ảnh nhỏ. Trước đó, NSND tập trung cho công việc quản lý ở Nhà hát Kịch Hà Nội, gần như từ chối mọi lời phim ảnh.
“Có những đoàn phim mời tôi tha thiết. Riêng về vấn đề kinh tế, họ còn nói tôi muốn thế nào thì thành như thế, nhưng tôi cũng từ chối vì không thu xếp được”, NSND Hoàng Dũng từng chia sẻ với Zing.
Đến Người phán xử - dự án phim trọng điểm thời điểm đó của VFC [Trung tâm Sản xuất phim Truyền hình, Đài Truyền hình Việt Nam], đạo diễn thuyết phục Hoàng Dũng cố gắng tham gia. NSND đề nghị ê-kíp gửi kịch bản trước. Khi đọc xong kịch bản, ông đồng ý ngay mà không cần ai phải nói thêm vì sức hấp dẫn của nhân vật Phan Quân.
| Diễn xuất thuyết phục của Hoàng Dũng trong phim Người phán xử. |
NSND Hoàng Dũng ghi hình Người phán xử vào thời điểm đặc biệt: chuẩn bị về hưu. Ông kể rằng giai đoạn chuyển giao có nhiều vấn đề phải giải quyết, như kiểm kê tài sản, bàn giao từng "cái kim, sợi chỉ" cho người kế nhiệm. Do vậy, trong suốt thời gian quay phim, nhiều hôm 11h đêm, từ Đồng Mô về, NSND vẫn phải qua cơ quan để ký giấy tờ rồi mới được về nhà.
Khi phim vừa quay xong cũng đúng lúc NSND Hoàng Dũng nhận quyết định nghỉ hưu sau gần 40 năm công tác tại Nhà hát Kịch Hà Nội, trong đó có 10 năm đảm nhiệm cương vị giám đốc.
Tại sao nhân vật phản diện lại được yêu thích?
Người phán xử là loạt phim truyền hình tâm lý - tội phạm được chuyển thể từ kịch bản của Israel. Phim thuộc thể loại hình sự, với nhân vật trung tâm là một ông trùm thế giới ngầm, thay vì các nhân vật chính diện hoặc cảnh sát như nhiều tác phẩm cùng dòng trước đây.
Phim do ba đạo diễn thực hiện là Khải Anh, Mai Hiền và Danh Dũng, với sự tham gia của nhiều gương mặt là ngôi sao phim truyền hình như Hồng Đăng, Việt Anh. Nhưng hơn cả, phim cho thấy sự đắt giá của dàn diễn viên gạo cội với NSƯT Thanh Quý, NSND Trung Anh, và đặc biệt là màn tái xuất ấn tượng của NSND Hoàng Dũng trong vai chính.
Trước đó, Hoàng Dũng từng để lại dấu ấn với vai ông trùm trong Cuồng phong. Nhưng có lẽ phải đến Người phán xử, khi trùm xã hội đen trở thành nhân vật trung tâm với đầy đủ diễn biến tâm lý phức tạp, NSND Hoàng Dũng mới thể hiện được hết tài năng diễn xuất của mình.
Phan Quân là người đứng đầu đế chế Phan Thị, một trùm tội phạm ẩn trong vỏ bọc doanh nhân. Ông ta quyền lực, thét ra lửa, được giới giang hồ kính nể và khiếp sợ. Trong thế giới ngầm, Phan Quân được mệnh danh là “người phán xử” vì chuyên đứng ra dàn xếp, xét xử các mâu thuẫn, tranh chấp trong giới, nhằm tránh sự vào cuộc của công an.
| Phan Quân có nhiều ưu điểm trong tính cách như quyết đoán, bình tĩnh, coi trọng giá trị gia đình. |
Phan Quân tàn ác và phi pháp như tất cả tội phạm xã hội đen khác. Nhưng cái hay của nhân vật là vẫn cho thấy tính cách trượng nghĩa với nguyên tắc không động đến phụ nữ và trẻ em, đồng thời tuyệt đối không được dính tới ma túy.
“Người phán xử” được xây dựng rất con người, với nhiều cung bậc cảm xúc. Trong Phan Quân có những tính toán mưu lược, có cả sự lạnh lùng lẫn tham lam. Nhưng nhân vật này cũng có nhiều ưu điểm như bình tĩnh, quyết đoán, nhìn thấu tỏ sự đời, và đặc biệt luôn đặt gia đình, tình thân lên trên tất cả. Một lời thoại trong phim được nhiều người nhớ chính là đến từ Phan Quân: “Gia đình là thứ tồn tại duy nhất, những thứ khác có hay không có không quan trọng”.
Phan Quân cũng là một ông trùm rất trọng nghĩa. Đó là lý do ông ta được Lương Bổng phò tá và trung thành đến tận cuối cuộc đời. Tình nghĩa giữa Phan Quân và Lương Bổng cũng là chi tiết được nhiều khán giả yêu thích trong Người phán xử.
NSND Hoàng Dũng từng tiết lộ rằng ông mang cả tính cách của mình vào vai Phan Quân: “Tôi và nhân vật ít nhiều có những điểm tương đồng về tính cách. Ở cơ quan, tôi cũng là người quyết đoán. Mọi vấn đề tôi đều giải quyết rất nhanh và cương quyết. Tôi cũng có sự điềm tĩnh cần có. Tôi đã mang tính cách này vào trong phim. Bằng chứng là những tình huống gay cấn, tôi không hề chọn cách nói to”.
NSND Hoàng Dũng đã tạo ra một Phan Quân đầy màu sắc, với đài từ và ánh mắt không ai có được. Ông đong đếm, phân chia và định lượng cảm xúc cụ thể khiến nhân vật trở thành nhân vật hấp dẫn trên màn ảnh.
NSƯT Thanh Quý - người đóng vai bà Hồ Thu, vợ Phan Quân - nhận xét: "Hoàng Dũng là một diễn viên giỏi, rất biết cách nâng bạn diễn. Vào vai ông trùm dữ dằn, phản diện là thế, nhưng khi nhìn vợ vẫn thấy mắt bạn ấy ướt rượt. Nhìn vào đôi mắt ướt ấy, tôi có cảm xúc hơn khi diễn".
Dưới sự thể hiện của NSND Hoàng Dũng, Phan Quân đã chiếm được tình cảm của nhiều khán giả truyền hình. Biểu hiện rõ nhất cho sự yêu thích là chi tiết liên quan đến Lê Thành [Hồng Đăng].
Lê Thành xuất hiện, đứng trước sự mập mờ về xuất thân, không biết là con của Thế "Chột" hay Phan Quân. Nhưng số đông khán giả khi đó đều mong muốn Lê Thành là con của Phan Quân thay vì Thế "Chột".
NSND Hoàng Dũng từng nhấn mạnh rằng khán giả có lẽ sẽ không chịu được nếu Lê Thành là con ruột của Thế "Chột", dù thực ra cả Thế "Chột" lẫn Phan Quân đều là trùm xã hội đen.
NSND Hoàng Dũng khóc vì Phan Quân
Người phán xử phát sóng tập cuối vào ngày 31/8/2017. Tối hôm đó, NSND Hoàng Dũng và NSND Trung Anh cùng ở nhà riêng của Hoàng Dũng để theo dõi tập cuối cùng. Sau khi phim kết thúc, hai người bèn livestream trên mạng, và khán giả nhận ra NSND Hoàng Dũng đã khóc.
| Rất đông khán giả yêu thích Phan Quân dù đó là một nhân vật phản diện. |
Chia sẻ với Zing sau đó, nghệ sĩ Hoàng Dũng tâm sự rằng ông cũng là người nhạy cảm. NSND bảo ông không xem bản thân ở trên phim, không xem Hoàng Dũng vào vai Phan Quân như thế nào, mà là xem chính Phan Quân.
“Tôi xem phim như một khán giả, thay vì một người làm nghệ thuật. Tôi khóc cũng không phải vì tôi tiếc nuối quá khi phim kết thúc, mà vì có sự xúc động thực sự. Tôi nghĩ nếu trải nghiệm và đặt mình vào hoàn cảnh ấy thì mới hiểu được sự đau đớn và bi thương của nhân vật”, NSND từng nói.
Hoàng Dũng đã đồng cảm với Phan Quân từ những trang giấy kịch bản cho đến khi hóa thân thành nhân vật và cuối cùng là đón nhận vai diễn như một khán giả truyền hình. Sau này, NSND Hoàng Dũng có lần chia sẻ Phan Quân trong Người phán xử là vai diễn thành công nhất trên màn ảnh của ông.
[Theo Zing]
NSND Công Lý - Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội cho biết, di nguyện cuối cùng của NSND Hoàng Dũng chính là lễ tang của ông được tổ chức một cách ấm cúng, giản dị không ồn ào, không bi lụy.
Một bộ phim dù hot và hay đến mấy vẫn khó lòng tránh được những "hạt sạn" mà nếu không thấy thì thôi, thấy rồi khó mà nhắm mắt cho qua được. Người phán xử cũng không ngoại lệ. Sau tiền lệ bắt lỗi to, nhỏ cách đây không lâu, nay lại phát hiện thêm một số "sạn" được "nhặt" ra từ phim.
Hộp kẹo "ma"?
Trong tập 9, cảnh Bảo Ngậu nói chuyện với ông Quyết phó chủ tịch tỉnh về việc cấp phép một "dự án ma" cho Phan Thị. Khán giả có thể thấy đĩa kẹo trên bàn cũng bị... ma ám khi di chuyển một cách thần kì chỉ sau một khoảnh khắc.
Hộp kẹo đang nằm trên bàn
Quay qua quay lại đã bị "ma" ăn mất [!?]
Thật ra lỗi raccord kiểu này trong phim Việt rất nhiều, chỉ là người ta [cả ekip lẫn khán giả] có nhận ra và cho qua hay không thôi. Có hay không hộp kẹo cũng không ảnh hưởng đến hòa bình của Phan Thị nhưng lỡ phát hiện ra rồi thì khó mà nhắm mắt làm ngơ được.
Vân Điệp bất biến với thời gian và không gian?
Trong quá trình làm phim thì thường không quay theo trình tự. Những cảnh phim ở cùng một địa điểm sẽ được ưu tiên quay cùng một lúc để tránh mất thời gian di chuyển cũng như dựng lại bối cảnh nhiều lần. Nhưng cảnh cô người tình Vân Điệp nói chuyện điện thoại với Phan Hải ở tập 3 dưới đây lại giống y chang cảnh ở tập 4 thì thật khó chấp nhận, dù theo diễn biến trong phim thì hai cảnh này đã cách nhau một khoảng thời gian rồi.
Đây là cảnh Vân Điệp nói chuyện điện thoại ở tập 3
Đến tập 4, vẫn là khung cảnh quen thuộc đến từng chi tiết như chiếc áo nhỏ hững hờ treo trên ghế kia
Chiếc hộp biết tự nhảy?
Tập 15, cảnh bà Thu lấy hộp kỷ vật ra ngắm nhìn những bức hình cũ của gia đình, chỉ trong một tích tắc, khán giả có thể thấy chiếc hộp nắp xanh bỗng nhiên "nhảy" từ trong tủ ra nằm chễm chệ trên bàn.
Chiếc hộp nắp xanh trong tủ
Trong tích tắc nhảy tọt lên bàn...
Cũng trong cảnh quay này, khán giả được ngắm nhìn lại dung nhan thời trẻ của hai vợ chồng ông trùm. Dù biết chỉ là ảnh ghép thôi nhưng khuôn mặt của Phan Quân trong những tấm hình lại giống nhau đến lạ thường, cùng góc độ, cùng nét mặt, chỉ khác màu sắc.
Thiết nghĩ đạo diễn nên yêu cầu NSND Hoàng Dũng cung cấp nhiều hình ảnh thời trẻ hơn nữa để ê-kíp có thể ghép thêm nhiều tấm hình chân thực hơn phục vụ quá trình làm phim.
Phan Quân "một mặt" trong hai tấm hình
Trên đây chỉ là một vài hạt sạn nho nhỏ trong bộ phim. Người phán xử đã đi được gần nửa chặng đường, nhiều tình tiết hấp dẫn liên tục xảy ra dẫn mạch phim đi dần đến cao trào. Đón xem Người phán xử trên sóng VTV3 lúc 21h30 thứ 4-5 hàng tuần.