Chỉ số pcr bao nhiêu là nguy hiểm

Khi số ca nhiễm liên tục tăng mỗi ngày thì nhu cầu xét nghiệm Covid cũng theo đó tăng cao. Tuy nhiên, có rất nhiều người sau khi xét nghiệm PCR thì không biết chỉ số CT Covid là gì. Bài viết dưới đây, các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ chia sẻ những thông tin về ý nghĩa chỉ số CT trong xét nghiệm Covid để mọi người có thêm nhiều kiến thức bổ ích.

1. Định nghĩa chỉ số CT Covid là gì?

Chỉ số CT [Cycle Threshold] hay giá trị chu kỳ ngưỡng là số chu kỳ mà máy phải chạy để phát hiện tín hiệu huỳnh quang nhận được từ mẫu bệnh phẩm. Nếu trong mẫu bệnh phẩm có chứa vật chất di truyền của virus SARS-CoV-2 thì sau một số chu kỳ nhất định, tín hiệu huỳnh quang của mẫu sẽ vượt ngưỡng tín hiệu nền và được thiết bị ghi nhận lại thì đó chính là chỉ số CT của mẫu.

Chỉ số CT cho phép phát hiện sự có mặt virus SARS-CoV-2 trong mẫu bệnh phẩm

Trong xét nghiệm RT-PCR, chỉ số CT cho phép đọc tín hiệu mẫu theo thời gian thực. Tuỳ vào phương pháp được áp dụng tại phòng xét nghiệm mà giá trị ngưỡng kỹ thuật sẽ có sự khác nhau tương ứng với giới hạn phát hiện của kỹ thuật đó. Chính vì vậy tuỳ vào quy trình thực hiện ở mỗi phòng xét nghiệm khác nhau thì chỉ số CT ngưỡng cũng có sự khác nhau.

2. Ý nghĩa giá trị CT trong xét nghiệm virus SARS-CoV-2

Xét nghiệm CT là một chỉ số trong xét nghiệm RT-PCR. Vậy ý nghĩa chỉ số CT Covid là gì đối với xét nghiệm PCR và tải trọng virus trong xét nghiệm được hiểu như thế nào?

Ý nghĩa giá trị CT trong xét nghiệm PCR

Đối với xét nghiệm PCR, chỉ số CT chính là tiêu chuẩn nhằm phát hiện sự có mặt của virus SARS-CoV-2. Quy trình kiểm tra chỉ số CT được diễn ra theo trình tự như sau:

• Mẫu bệnh phẩm từ người bệnh sẽ được chiết tách để lấy ARN và chuyển đổi thành ADN.

• ADN sẽ tiếp tục được nhân bản để tạo ra nhiều bản sao vật chất di truyền.

• Quá trình khuếch đại nhân bản ADN diễn ra qua các chu kỳ nhất định.

• Khi số chu kỳ này tăng lên quá cao và vượt ngưỡng chu kỳ chuẩn thì thiết bị xét nghiệm sẽ ghi nhận lại kết quả.

• Khi số chu kỳ máy cao hơn so với chu kỳ chuẩn thì đồng nghĩa trong mẫu bệnh phẩm có sự hiện diện của virus SARS-CoV-2.

• Tương tự nếu số chu kỳ máy thấp hơn chu kỳ ngưỡng thì không có virus SARS-CoV-2 được phát hiện.

Xét nghiệm PCR có ý nghĩa trong chẩn đoán khẳng định Covid vì độ chính xác cao

Ở Việt Nam, có 2 quy trình được áp dụng trong phòng xét nghiệm để chẩn đoán Covid hiện nay là:

• Quy trình Charite-Berlin [theo khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới] với đích phát hiện là gen E và gen RdRp của virus SARS-CoV-2.

• Quy trình của US.CDC với đích phát hiện là 2 đoạn khác nhau nằm trên gen N của virus SARS-CoV-2.

Mối quan hệ giữa tải trọng virus và chỉ số CT là gì?

Một trong những thuật ngữ liên quan đến chỉ số CT mà nhiều người vẫn chưa hiểu rõ là tải trọng virus. Chỉ số CT thể hiện tải trọng virus thông qua đường parabol ở các bệnh nhân mắc Covid.

• Khi mới mắc Covid thì chỉ số CT sẽ cao, virus thấp.

• Khi chỉ số CT giảm dần thì virus tăng dần.

Tải lượng virus càng thấp thì người bệnh sẽ càng nhanh được xuất viện. Thông thường, khi giá trị CT ≥ 30 thì tức là tải lượng virus trong cơ thể rất thấp và là tiêu chuẩn để cho bệnh nhân xuất viện. Nếu chỉ số CT đạt từ 33 trở lên thì sẽ không còn khả năng lây nhiễm từ người bệnh sang người bình thường nữa. Tuy nhiên, khả năng đào thải virus ở cơ thể mỗi người là khác nhau nên thời gian tải trọng virus thể hiện qua chỉ số CT cũng có sự khác nhau.

Chỉ số CT còn có ý nghĩa quyết định khi nào bệnh nhân Covid được xuất viện

3. Giá trị CT bao nhiêu là an toàn?

Giá trị của chỉ số CT đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoạn Covid hiện nay. Xét nghiệm PCR sẽ có kết quả chính xác nhất người đó có mắc Covid hay không và dựa vào chỉ số CT trong xét nghiệm để đánh giá tải trọng virus cao hay thấp. Tại Việt Nam, việc hướng dẫn bệnh nhân mắc Covid cách ly tại nhà sẽ dựa vào chỉ số CT.

• Nếu kết quả xét nghiệm PCR âm tính thì người đó được coi là đã khỏi Covid và tự cách ly, theo dõi sức khoẻ tại nhà.

• Những trường hợp kết quả dương tính nhưng chỉ số CT > 30 thì vẫn được phép theo dõi, cách ly tại nhà vì tải trọng virus lúc này rất thấp và ít có khả năng lây nhiễm.

Xét nghiệm PCR hiện nay được sử dụng rất phổ biến để xác định bệnh nhân mắc Covid hay không bởi độ chính xác cao. Tuy nhiên, do đòi hỏi máy móc hiện đại cũng như kỹ thuật cao nên các cơ sở tuyến dưới khó có thể đáp ứng đủ yêu cầu. Bên cạnh đó thì chi phí xét nghiệm PCR cũng cao hơn so với các loại phương pháp kiểm tra Covid khác.

Xét nghiệm PCR đòi hỏi trang thiết bị hiện đại và yêu cầu kỹ thuật cao

Để có kết quả kiểm tra chính xác nhất và không bị mất tiền vô ích thì bạn cần tìm đến các địa chỉ uy tín hiện nay khi thực hiện xét nghiệm PCR. Với những nơi uy tín, bác sĩ sau khi xét nghiệm sẽ giải thích rõ về các giá trị trong kết quả kiểm tra bao gồm chỉ số CT Covid là gì.

Nếu bạn chưa biết nên thực hiện xét nghiệm PCR kiểm tra Covid ở đâu thì hãy tham khảo và lựa chọn Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Đây là một trong số các bệnh viện uy tín nhất trong nước hiện nay với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao và dày dặn kinh nghiệm. Tất cả các trang thiết bị sử dụng tại bệnh viện đều được nhập khẩu từ nước ngoài và áp dụng công nghệ cao, đảm bảo cho kết quả nhanh, chính xác nhất.

Đặc biệt, Trung tâm xét nghiệm của MEDLATEC còn vinh dự trở thành đơn vị y tế đầu tiên tại Việt Nam đã được cấp song hành 2 chứng chỉ về chất lượng phòng xét nghiệm là: ISO 15189:2012 và CAP. Đây chính là thành quả và là minh chứng cho năng lực xét nghiệm của MEDLATEC. Vì vậy, khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng cũng như độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

Mọi thông tin cần được hỗ trợ hoặc đặt lịch lấy mẫu xét nghiệm PCR tại nhà, quý khách hàng có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua hotline: 1900 56 56 56 để được nhân viên tư vấn và hướng dẫn cụ thể.

Xét nghiệm PCR hay còn gọi là xét nghiệm sinh học phân tử là một kỹ thuật nhằm tạo ra một lượng lớn bản sao DNA mục tiêu trong ống nghiệm dựa vào các chu kỳ nhiệt. Kỹ thuật này được nhà khoa học người Mỹ Kary Mullis phát minh vào năm 1985. Phản ứng chuỗi polymerase [Polymerase chain reaction = PCR] là một quá trình khuếch đại [sao chép] một đoạn DNA xác định lên hàng trăm nghìn lần, đủ để phân tích. Trước đó, các mẫu xét nghiệm được xử lý bằng một số hóa chất cho phép tách chiết DNA từ mẫu đó. 

Xét nghiệm PCR đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực công nghệ sinh học do phản ứng rất nhạy và cho kết quả đặc hiệu. Xét nghiệm PCR thường có kết quả độ chính xác rất cao. Tuy nhiên kết quả cũng còn tùy thuộc trình độ của kỹ thuật viên, phương tiện máy móc làm việc và việc quản lý chất lượng.

Phản ứng chuỗi polymerase phiên mã ngược [RT-PCR]: đầu tiên cần sử dụng quá trình phiên mã ngược [tức chuyển RNA thành DNA vì cấu tạo của virus SAR-COV-2/COVID-19 là RNA] để thu được DNA, sau đó dùng PCR để khuếch đại DNA đó, đủ để phân tích. Do đó RT-PCR có thể phát hiện ra SARS-CoV-2 [chỉ chứa RNA]. Quy trình RT-PCR thường cần khoảng 3h hoặc hơn. 

Giá trị CT là gì?

CT là viết tắt của ngưỡng chu kỳ [cycle threshold], là một giá trị xuất hiện trong các xét nghiệm RT-PCR, tiêu chuẩn vàng để phát hiện virus SARS-CoV-2. Trong xét nghiệm RT-PCR, RNA được chiết xuất từ mẫu bệnh phẩm lấy từ bệnh nhân, được chuyển đổi thành DNA sau đó được khuếch đại.

Khuếch đại ở đây là đề cập đến quá trình tạo ra nhiều bản sao của vật liệu di truyền - trong trường hợp này là DNA. Điều này cải thiện khả năng của xét nghiệm để phát hiện sự hiện diện của virus SARS-CoV-2. Quá trình khuếch đại diễn ra qua một loạt chu kỳ, một bản sao trở thành hai, hai bản sao trở thành bốn… và sau nhiều chu kỳ, một lượng virus SARS-CoV-2 sẽ được tạo ra có thể phát hiện được.

Giá trị CT của phản ứng RT-PCR là số chu kỳ phát hiện tín hiệu trong mẫu sẽ vượt tín hiệu nền và được thiết bị ghi nhận. Nói một cách đơn giản, giá trị CT đề cập đến số chu kỳ mà sau đó virus SARS-CoV-2 có thể được phát hiện. Nếu số chu kỳ cao hơn mới phát hiện được virus SARS-CoV-2, điều đó có nghĩa là virus SARS-CoV-2 không bị phát hiện khi số chu kỳ thấp hơn.

Trường hợp F0 nhưng có tải lượng virus thấp [giá trị CT> 30] có thể theo dõi, điều trị tại nhà theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Đối với những F0 không triệu chứng đang điều trị tại bệnh viện, có thể xuất viện vào ngày thứ 10 khi đảm bảo kết quả xét nhiệm bằng RT - PCR 2 lần liên tiếp [cách nhau ít nhất 24 giờ] âm tính với SARS-CoV-2 hoặc có nồng độ vi rút thấp [giá trị CT ≥ 30].

Tại sao giá trị CT lại quan trọng?

Giá trị CT càng thấp, nghĩa là tải lượng virus SARS-CoV-2 càng cao vì virus SARS-CoV-2 đã được phát hiện ngay sau ít chu kỳ hơn. Và ngược lại, giá trị CT càng cao, nghĩa là tải lượng virus SARS-CoV-2 càng thấp và đến một mức nào đó sẽ hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm. Theo một số nghiên cứu tin cậy, giá trị CT > 33 hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm. Ngoài ra, với những trường hợp dương tính nhưng có tải lượng virus thấp [giá trị CT> 30] cũng có thể theo dõi, điều trị tại nhà vì những trường hợp này khả năng lây nhiễm ra những người xung quanh là rất thấp.

Để xem xét các tiêu chuẩn xuất viện của người bệnh Covid-19, trong đó có xác định nồng độ vi rút thông qua giá trị CT [cycle threshold value], thực hiện Quyết định số 3416/QĐ-BYT ngày 14/7/2021 của Bộ Y tế, Công văn số 899/KB-QLCL&CĐT ngày 28/7/2021 của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh - Bộ Y tế,  Sở Y tế ban hành công văn về việc ghi giá trị CT trên phiếu trả kết quả xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR. Theo đó, các đơn vị có phòng xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR triển khai thực hiện khi trả kết quả phải có thông tin về giá trị CT trên phiếu trả kết quả xét nghiệm [nếu kết quả là dương tính].

Xem thêm: Kết quả xét nghiệm dương tính [Covid-19] có nghĩa gì với cá nhân?

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh