Hiện tượng da ở tay bỗng nhiên nổi những chấm đen li ti không phải là vấn đề hiếm gặp. Nhiều người thường chủ quan với tình trạng này vì nghĩ đó chỉ là nốt ruồi, tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, đây có thể là tín hiệu cầu cứu của cơ thể đang cảnh báo rằng sức khỏe bạn đã gặp phải vấn đề nghiêm trọng, thậm chí là ung thư da.
Bản chất của nốt ruồi là tổn thương tế bào sắc tố da, những tế bào này có nguy cơ nhất định về ung thư hóa nhưng mức độ không quá cao. Trong đó, nốt ruồi bẩm sinh khổng lồ có nguy cơ tiến triển ung thư cao nhất, tỷ lệ 13%. Bên cạnh đó, ở một số vị trí như lòng bàn tay, bàn chân, vùng bán niêm mạc, trên đầu… nốt ruồi cũng được xem là nguy hiểm vì có thể tiến triển thành ung thư.
Theo một nghiên cứu bệnh về da của chuyên gia da liễu người Mỹ, Stephanie S. Gardner, nốt ruồi thường có màu nâu hoặc đen, chúng xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên da theo nhóm hoặc đơn lẻ. Đa số nốt ruồi hình thành cố định trên da vào lúc nhỏ, trong khoảng 25 năm đầu đời. Một người thường có khoảng từ 10-40 nốt ruồi trên cơ thể trước khi trưởng thành.
Nốt ruồi thay đổi dần theo thời gian, có thể ngày càng to ra hoặc thay đổi về màu sắc và đôi khi là mọc lông. Một số nốt ruồi có thể không thay đổi, trong khi một số khác lại dần dần biến mất.
Theo tiến sĩ Tang Haoyue đến từ bệnh viện Xinguang Wuhuoshi Memorial, ung thư da chủ yếu bao gồm ung thư biểu mô tế bào vảy, ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào hắc tố. Ung thư biểu mô tế bào đáy thường xảy ra ở người cao tuổi và không dễ di căn đến những cơ quan xung quanh, nhưng có thể di căn vào xương, tuy nhiên mức độ ác tính và khả năng di căn không cao, diễn tiến chậm, nếu được điều trị sớm có thể nhanh khỏi bệnh. Ung thư biểu mô tế bào vảy ác tính hơn và tương đối dễ di căn nhưng tỷ lệ tái phát không cao, nếu phát hiện và điều trị sớm thì bệnh cũng có cơ hội chữa khỏi. Đáng lo nhất trong 3 loại ung thư da là ung thư biểu mô tế bào hắc tố, bệnh nhân mắc loại này thường có tiên lượng xấu và tỷ lệ tử vong cao.
U hắc tố ác tính nếu phát hiện sớm và điều trị ở giai đoạn khu trú [giai đoạn I và II] có tiên lượng sống tương đối tốt. Ngược lại, các giai đoạn sau, đặc biệt khi đã di căn hạch và di căn xa, tiên lượng sống của bệnh nhân rất xấu, khó điều trị và hiệu quả kém.
Nốt ruồi biểu hiện ung thư có đặc điểm như thế nào?
Tiến sĩ Tang Haoyue chỉ ra rằng nốt ruồi bình thường có hình tròn đều đặn và đối xứng, chúng phát triển ở những vị trí hiện có và không có những đặc điểm kỳ lạ. Nếu gặp phải tình trạng như nốt ruồi bị vỡ liên tục, thậm chí chảy máu, ngứa hoặc tăng kích thước nhanh chóng thì nên đi kiểm tra càng sớm càng tốt, vì đây có thể là dấu hiệu của ung thư biểu mô tế bào hắc tố. Những biểu hiện khác có thể kể đến là hình dạng của nốt ruồi không đối xứng, các cạnh có răng cưa không đều, thiếu góc, nhô lên, không có đường viền, màu sắc không đồng đều, đường kính vượt quá 5mm…Những triệu chứng này được tóm tắt lại bằng quy luật ABCDE như sau:
A [Asymmetric]: Có tính bất đối xứng.
B [Border irregularity]: Đường viền không đều.
C [Color variegation]: Màu sắc không đồng nhất.
D [Diameter]: Đường kính lớn hơn 5mm.
E [Enlargement hoặc Evolution]: Lan rộng hay phát triển nhanh.
Ngoài ra, nhiều người cho rằng "nốt ruồi có lông" là nốt ruồi bình thường, về vấn đề này, Tiến sĩ Tang Haoyue khẳng định, đây không phải là căn cứ để chẩn đoán lâm sàng, nốt ruồi có lông cũng có thể là dấu hiệu ung thư da nếu chúng bỗng nhiên chuyển sang màu bạc trắng và dễ bị rụng.
Phòng ngừa ung thư da
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt vào giữa trưa. Bạn hãy mặc các loại quần áo dài để che chắn tay và chân.
- Đội mũ rộng vành để bảo vệ mặt, đầu, cổ và tai.
- Sử dụng kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF trên 15.
- Tránh tắm nắng nhân tạo
- Nếu tiền sử gia đình có người mắc ung thư hắc tố hoặc hội chứng nốt ruồi không điển hình thì nên được theo dõi sát sao để phát hiện các nốt ruồi cảnh báo ung thư trên cơ thể.
Minh Nhật
Theo Health
Nốt ruồi là những sẩn hay mảng màu thịt- nâu, hay nốt gồm các tổ bào tế bào hắc tố hay tế bào nevus. Ý nghĩa chính [ngoài mỹ phẩm] là giống với ung thư tế bào hắc tố. Các tổn thương sắc tố được đánh giá về các biểu hiện đáng lo ngại [sự xuất hiện mới hoặc thay đổi, đường viền không đều, nhiều màu sắc trong một tổn thương, chảy máu, loét, hoặc ngứa] có thể cho thấy những trường hợp không điển hình ung thư tế bào hắc tố Ung thư sắc tố .
Hầu hết mọi người đều có một vài nốt ruồi, thường xuất hiện ở thời thơ ấu hoặc thanh thiếu niên. Có nhiều loại nốt ruồi khác nhau [xem Bảng: Phân loại nốt ruồi Phân loại nốt ruồi ]. Trong thời thanh niên, nhiều nốt ruồi xuất hiện, và các nốt ruồi hiện tại có thể rộng hơn hoặc tối. Các tế bào Nevus cuối cùng có thể được thay thế bằng mô chất béo hoặc sợi. Nốt ruồi thường thay đổi đặc tính, trở nên mềm mại và khó chịu, hoặc cứng, và ít sắc tố trong nhiều thập kỷ.
Bản thân nốt ruồi không có khả năng trở thành ác tính [nguy cơ suốt đời là khoảng 1 trong 3.000 đến 10.000]; tuy nhiên, bệnh nhân với số lượng lớn nốt ruột lành tính [> khoảng 50] có nguy cơ phát triển khối u ác tính tăng lên. Những bệnh nhân này nên được hướng dẫn tự theo dõi các dấu hiệu cảnh báo và theo dõi da như một phần của sự chăm sóc chính [xem chẩn đoán của nốt ruồi Chẩn đoán Nốt ruồi là những sẩn hay mảng màu thịt- nâu, hay nốt gồm các tổ bào tế bào hắc tố hay tế bào nevus. Ý nghĩa chính [ngoài mỹ phẩm] là giống với ung thư tế bào hắc tố. Các tổn thương sắc tố được... đọc thêm ].
Nốt ruồi xanh là nốt ruồi lành tính, xuất hiện dưới dạng dát xám xanh hoặc sẩn mỏng. Độ sâu và mật độ của sắc tố trong da tạo nên màu xanh rõ ràng.
Hình ảnh của nốt ruồi
Junctional Nevi
Nốt ruồi tiếp giáp có với các hạt màu nâu và các mảng màu nâu ranh giới rõ.
Hình ảnh của Marie Schreiner, PA-C.
Compound Nevus
Nốt ruồi phức hợp là một sẩn màu nâu ranh giới rõ.
Hình ảnh của Marie Schreiner, PA-C.
Intradermal Nevus
Nevus trong da biểu hiện như một nốt sần nổi màu da trên da đầu.
© Springer Science + Business Media
Nevus quầng
Bức ảnh này cho thấy một nevus quầng được bao quanh bởi một vòng da mất sắc tố bên cạnh một nevus không có quầng.
DermPics/THƯ VIỆN HÌNH ẢNH KHOA HỌC
Bức ảnh này cho thấy một nốt ruồi màu xanh bao gồm các tế bào sắc tố đen [tế bào sắc tố].
DermPics/THƯ VIỆN HÌNH ẢNH KHOA HỌC
Chẩn đoán
Sinh thiết
Bởi vì nốt ruồi là rất phổ biến và ung thư tế bào hắc tố không phổ biến, loại bỏ dự phòng là không hợp lý. Tuy nhiên, xét nghiệm sinh thiết và mô học nên được xem xét nếu nốt ruồi có một số đặc điểm đáng quan tâm [gọi là ABCDEs ung thư tế bào ác tính]:
A: Không đối xứng
B: Bờ - bờ không đều [không tròn/bầu dục]
C: Sự biến đổi màu sắc trong nốt ruồi, màu sắc không bình thường, hoặc màu sắc thay đổi hoặc tối hơn so với các nốt ruồi khác của bệnh nhân
D: Đường kính-> 6 mm
E: Sự tiến triển - một nốt ruồi mới trên bệnh nhân> 30 tuổi hoặc một nốt ruồi đang thay đổi
Nếu một nốt ruồi trở nên đau, ngứa hoặc chảy máu hoặc loét, sinh thiết cũng có thể được xem xét.
Mẫu sinh thiết phải đủ sâu để chẩn đoán chính xác vi thể và nên chứa toàn bộ tổn thương nếu có thể, đặc biệt nếu nghi ngờ nhiều ung thư tế bào hắc tố. Tuy nhiên, cắt bỏ rộng từ đầu không phải là thủ thuật đầu tiên, thậm chí đối với các tổn thương xuất hiện bất thường cao. Nhiều tổn thương như vậy không phải là khối ung thư tế bào hắc tố và thậm chí với ung thư tế bào hắc tố, điều trị thích hợp và khuyến cáo lấy mẫu hạch bạch huyết được xác định dựa trên các đặc điểm mô bệnh học. Sinh thiết cắt bỏ không làm tăng khả năng di căn nếu tổn thương là ác tính, và nó tránh được phẫu thuật mở rộng cho một tổn thương lành tính.
Điều trị
Đôi khi cắt bỏ
Nốt ruồi có thể được loại bỏ bằng cách cạo hoặc cắt bỏ cho các mục đích thẩm mỹ, và tất cả các nốt ruồi loại bỏ nên được kiểm tra mô học. Nếu tăng trưởng lông tóc là một mối quan tâm cho bệnh nhân, nốt ruồi nên được cắt bỏ đầy đủ chứ không phải là loại bỏ bằng cạo. Nếu không, lông tóc sẽ tái phát.
Những điểm chính
Hầu hết mọi người đều có nốt ruồi, nhưng những người có> khoảng 50 có nguy cơ tăng ung thư tế bào hắc tố.
Xem xét sinh thiết nếu nốt ruồi có đặc điểm ABCDE: Ađối xứng; không đềuBbờ; nguy cơ cao Colors [các biến thể trong hoặc giữa các nốt ruồi hoặc màu sắc khác thường]; Diameter> 6 mm; Etiến triển [nốt ruồi mới sau 30 tuổi hoặc sự thay đổi của nốt ruồi hiện có].
Hãy xem xét cắt bỏ nếu một nốt ruồi là một vấn đề mỹ phẩm đáng kể.