Ô nhiễm môi trường trong xây dựng

Các nhà hoạt động môi trường tiếp tục điểm danh ngành xây dựng

Your browser does not support the audio element. Miền Bắc

Theo nghiên cứu mới, ngành xây dựng đóng góp tới 23% ô nhiễm không khí, 50% thay đổi khí hậu, 40% ô nhiễm nước uống và 50% chất thải chôn lấp.

Những con số biết nói

Những số liệu thống kê cho thấy có hơn 11.000 công trình xây dựng mới được hoàn thành mỗi ngày trên khắp thế giới.

Theo nghiên cứu mới ngành xây dựng đóng góp tới 23% ô nhiễm không khí, 50% thay đổi khí hậu, 40% ô nhiễm nước uống và 50% chất thải chôn lấp. Trong nghiên cứu riêng biệt của Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ [USGBC], ngành xây dựng chiếm 40% mức sử dụng năng lượng trên toàn thế giới, với ước tính đến năm 2030 lượng khí thải từ các tòa nhà thương mại sẽ tăng 1,8%.

Hơn nữa, theo EPA, hoạt động xây dựng có thể thay đổi đáng kể bề mặt của một vùng đất do phần lớn là dọn sạch thảm thực vật và khai quật, vốn phổ biến trong nhiều dự án xây dựng.

Theo cơ quan này, kết quả có nghĩa là môi trường xung quanh có thể bị ô nhiễm nặng, đặc biệt là các hồ nước xung quanh, nơi đã trải qua sự gia tăng ô nhiễm do các dự án xây dựng khác nhau trong các năm gần đây.

Ngoài ra, nghiên cứu của Kleiwerks nói rằng vật liệu xây dựng, chẳng hạn như bê tông, nhôm và thép, chịu trách nhiệm trực tiếp cho lượng phát thải CO2 lớn do hàm lượng cao của hàm lượng năng lượng được thể hiện trong nhà, với 9,8 triệu tấn CO2 được tạo ra từ sản xuất 76 triệu tấn bê tông thành phẩm tại Mỹ.

Ở Anh, các con số này đã không được chú ý, với việc xuất bản Hướng dẫn xanh, công trình của Oxford Brookes và ngành xây dựng Vương quốc Anh, đưa ra cách các công ty xây dựng có thể sử dụng vật liệu để giúp môi trường. Sau khi công bố hướng dẫn, 230.000 dự án xây dựng đã cải thiện vị thế môi trường của họ, với hơn một triệu công ty xây dựng đang chờ chứng nhận trên toàn thế giới, theo cơ quan này.

Tại Mỹ, EPA giám sát việc bảo vệ môi trường và có một số quy tắc và quy định để đảm bảo ngành xây dựng có thể giảm tác động tiêu cực đến khí hậu.

Xây dựng và khí thải

Cưa, búa cùng những tiếng kêu đinh tai nhức óc; Khói bụi, rác rưởi cùng những công trường xây dựng ngổn ngang... Tuy nhiên, thường chúng ta sẽ không quan tâm hay lo lắng đến những vấn đề này, trừ khi bạn sống sát ngay bên cạnh.

Nhưng có lẽ đã đến lúc chúng ta phải thay đổi và biết quan sát, khi tình trạng phá hoại môi trường đang xảy ra và cần được quan tâm.

Ngành xây dựng thế giới đang sử dụng khoảng 3 tỉ tấn nguyên liệu thô mỗi năm, trong đó có cả cát, gỗ và quặng sắt, con số này chiếm tới 40% tổng nguyên liệu sử dụng toàn cầu. Tại các địa điểm xây dựng và phá dỡ tạo ra hàng núi phế thải, bao gồm cả các vật liệu thừa thãi, lãng phí.

Bỉ là một ví dụ, riêng hoạt động xây dựng ở thủ đô Brussels chiếm khoảng 30% tổng số rác của thành phố mỗi năm. Đó là chưa kể khí thải carbon...

Nếu quan sát ở bên trong, cửa sổ và tường nhà, nơi chúng ta sống không thể thoát ra khói bụi. Nhưng trên thực tế, việc xây dựng được một tòa nhà mới bắt buộc phải cần đến một lượng lớn năng lượng, đồng thời thải ra hàng tấn khí thải carbon. Chỉ riêng ngành xây dựng đã chiếm khoảng 10-15% tổng lượng khí thải CO2 của toàn cầu - tùy theo cách tính phí môi trường.

Hầu hết lượng khí thải này đều sản sinh từ các hoạt động sản xuất sắt, thép và xi măng. Nhìn bên ngoài, xi măng có thể chỉ trông giống như một khối xám đục, nhưng ngành công nghiệp xi măng lại là một tác nhân gây ô nhiễm lớn nhất.

Chỉ tính tính riêng Trung Quốc, từ năm 2011 đến 2014, khối lượng xi măng quốc gia này sản xuất nhiều hơn cả số lượng Mỹ sản xuất trong cả thế kỉ 20. Đó là chưa kể thép, Trung Quốc cũng là nước sử dụng thép lớn, chiếm gần một nửa số lượng sản xuất toàn cầu.

Không chỉ đang bùng nổ tại nhiều khu vực khác ở châu Á, hoạt động xây dựng cũng đang gia tăng chóng mặt tại các thành phố đang phát triển ở châu Phi.

Mặc dù đại dịch Covid-19 buộc phải giảm tốc, nhưng mọi thứ dường như đang bắt đầu khởi sắc trở lại, với việc các Chính phủ đều muốn thúc đẩy ngành công nghiệp xây dựng và chắc chắn sự phục hồi sẽ không còn xa.

Giải pháp dự kiến đang được đưa ra

Ngày nay các nhà khoa học đã nghiên cứu ra nhiều giải pháp thay thế, chẳng hạn với gỗ, một sản phẩm thiết kế mới gọi là gỗ nhiều lớp [CLT], về cơ bản là các lớp gỗ và keo, đang được coi là sự lựa chọn trong tương lai.

Bên cạnh khả năng tách carbon thay vì tạo ra khí thải, nó còn có khả năng chống cháy và cấu trúc chịu lực bền vững, thậm chí có thể trở thành một sự thay thế cho thép trong các tòa nhà cao tầng.

Các dự án sử dụng sản phẩm này đang tăng lên ở các thành phố như Vancouver [Canada], Melbourne [Australia] và Bergen [Na Uy]. Tòa tháp cao nhất thế giới xây bằng vật liệu CLT, 29 tầng, hiện đang được lên kế hoạch xây dựng tại Berlin.

Các nhà nghiên cứu cũng đang bắt đầu xem xét các cách chúng ta có thể giảm lượng khí thải carbon liên quan đến sản xuất xi măng, thép và các vật liệu xây dựng khác. Theo đó, một phương pháp cho thấy xi măng có thể được làm từ tro, một sản phẩm phụ của quá trình đốt than [ít nhất là cho đến khi bỏ được thói quen đó] và thủy tinh thải thay vì các tài nguyên không thể tái tạo như đá vôi và cát.

Tuy nhiên, đây mới là thời kỳ sơ khai và những kỹ thuật mới này chưa sẵn sàng để trở thành xu hướng chính lâu dài. Hơn nữa, do chi phí đắt, rất khó để ngành xây dựng lựa chọn trở thành giải pháp thay thế.

Một lựa chọn khác là nghiền bê tông cũ từ các địa điểm phá dỡ. Nó có thể được sử dụng làm vật liệu lấp đầy công trình và thậm chí có thể thay thế một số vật liệu cần thiết để trộn bê tông mới.

Nguyễn Linh [T/h]