Dòng biển là gì? Thế giới có các dòng biển nào?…chắc hẳn vẫn không ít người trong chúng ta đang đi tìm câu trả lời. Dòng biển hay còn gọi là hải lưu là dòng chuyển động liên tục, trực tiếp và tương đối ổn định của nước biển, lưu thông ở trong các đại dương. Trái Đất có 2 dòng biển là dòng biển nóng và dòng biển lạnh. Tuy nhiên để tìm hiểu rõ hơn về dòng biển, chúng ta đừng bỏ lỡ thông tin sau đây nhé.
Dòng biển là gì?
Như ở trên đã nói, dòng biến là sự chuyển động tịnh tiến thành công của nước biển từ những nơi khác nhau trong một đại dương trên Trái Đất. Nguyên nhân chính khiến dòng biển xuất hiện là gió. Các loại gió thổi đều đặn và thường xuyên theo một hướng nhất định, ví dụ gió Mậu Dịch hay gió Tây Ôn Đới,… hình thành các dòng biển trong đại dương. Do nhiệt độ, độ mặn chênh lệch cùng với tỉ trọng giữa các khối nước trong các biển khác nhau mà tạo ra dòng biển khác nhau.
Các dòng biển, hay còn gọi hải lưu có thể lưu thông trên một quảng đường dài hàng nghìn km. Chúng có tầm quan trọng trong việc xác định khí hậu lục địa, đặc biển các vùng ven biển. Chẳng hạn quần đảo Hawaii, với khí hậu cận nhiệt đới, ở đây sẽ mát mẻ hơn so với các khu vực có cùng vĩ độ với nó bởi dòng hải lưu California tạo ra.
Các dòng biển bề mặt lưu thông chủ yếu nhờ gió, ở bắc bán cầu chúng thường chuyển động theo hình xoắn ốc theo cùng chiều kim đồng hồ, còn nam bán cầu ngược lại do hiệu ứng Coriolis. Tuy nhiên trong một số dòng hải lưu lưu thông bởi gió thì hiệu ứng xoắn ốc Ekman làm cho dòng chảy tạo ra một góc nào đó so với hướng gió.
Các dòng biển sâu lưu thông bởi các độ chênh lệch về nhiệt độ và mật độ. Một số dòng chảy hải lưu sâu nằm dưới dấy đại dương còn được gọi là “băng tải đại dương”do sự luân chuyển nhiệt muối. Do chúng chảy sâu dưới đáy biển nên con người rất khó phát hiển, chính vì thế chúng được gọi là các con sông ngầm dưới đáy đại dương. Đối với các sinh vật, dòng hải lưu có vai trò quan trọng trong quá trình phân tán và di cư. Hơn nữa, những dòng chảy này làm tăng sự trao đổi nước, độ muối, phân bố lại nhiệt độ,…ảnh hưởng lớn đến tuần hoàn nước trong đại dương, cũng như hoàn lưu khí quyển và khí hậu trên thế giới, đặc biệt đối với các quốc gia gần biển.
Các dòng biển nóng và lạnh trên thế giới
Như vậy, qua phần thông tin trên, chắc hẳn các bạn đã nắm rõ dòng biển là gì? Nguyên nhân xuất hiện các dòng biển,…Tuy nhiên, trên thế giới hiện nay có bao nhiêu dòng biển? chúng ta hãy cùng tìm hiểu tiếp thông tin dưới đây nhé.
Trên thế giới có hai loại dòng biển là dòng biển nóng và dòng biển lạnh. Khi nước biển chảy từ vùng biển lạnh sang vùng biển nóng, nhiệt độ của nó sẽ thấp hơn môi trường xung quanh nên được gọi là hải lưu lạnh. Ngược lại, khi nước từ vùng biển nóng chảy sang vùng biển lạnh, khiến nhiệt độ ở đây cao hơn môi trường xung quanh, nên được gọi dòng biển nóng.
Các dòng biển nóng thường xuất hiện ở hai bên xích đạo, chảy theo hướng tây, gặp lục địa chuyển hướng chảy về cực. Các dòng biển lạnh thường xuất hiện khu vực gần bờ đông của đại dương, từ vĩ độ trung bình 30-400 chảy về hướng xích đạo, hòa cùng dòng biển nóng tạo thành những vòng hoàn lưu trên biển.
Ở Bắc bán cầu, dòng hải lưu chảy theo chiều kim đồng hồ và nam bán cầu chảy ngược lại. Ngoài ra, tại bắc bán cầu còn có các dòng biển lạnh xuất phát từ vùng cực men theo bờ tây các đại dường chảy hướng về xích đạo. Còn ở những vùng xuất hiện gió mùa, các dòng hải lưu biến đổi chiều theo gió mùa. Các dòng biển nóng và lạnh thường chảy đối xứng nhau qua hai bờ đại dương.
Các dòng hải lưu có ảnh hưởng rất lớn đến sự nhình thành khí hậu, do chúng có thể truyền nhiệt cao của nước biển so với không khí, các dòng biển nóng và lạnh góp phần điều tiết sự chênh lệch giữa nhiệt độ các vĩ độ thấp-cao của đại dương. Ven biển, nơi có dòng biển nóng chảy qua khiến nước bốc hơi tạo ra khí ẩm nên dẫ đến mưa nhiều. Còn những nơi dòng biển lạnh đi qua nước khó bốc hơi nên lượng mưa rất ít, thậm chí không mưa. Bên cạnh đó, chúng còn có tác động rất lớn đến lượng mưa, độ ẩm, sinh vật dưới biển,…những nơi nó chảy qua. Chẳng hạn như cung cấp thức ăn cho các loài hải sản, thủy sản, bằng hình thức vận chuyển sinh vật phù du. Chính vì thế, những nơi các hải lưu chảy qua thường có các ngư dân đánh bắt hải sản.
Như vây, bài viết trên đây đã cho chúng ta nắm rõ dòng biển là gì? Các dòng biển trên thế giới? Nguyên nhân, vai trò của dòng biển là gì,…Hy vọng sẽ mang lại nhiều kiến thức bổ ích cho các bạn đang tìm hiểu về lĩnh vực này.
4.6/5 - [244 bình chọn]
Nội dung liên quan:
- Đại dương nào lớn nhất thế giới? Biển nào nhỏ nhất trên trái đất
- Biển nào mặn nhất thế giới? Tại sao nước biển lại mặn
- Đại dương nào sâu nhất trên trái đất? Độ sâu nhất của đáy biển là bao nhiêu
- Biển Đông thuộc đại dương nào? Biển Đông tiếp giáp với các quốc gia nào?
- Tại sao nước biển có màu xanh và vị mặn? Sóng biển màu trắng
- Việt Nam có bao nhiêu tỉnh giáp biển? Đường bờ biển tỉnh nào dài nhất
- Châu đại dương gồm những nước nào? Danh sách đầy đủ các quốc gia
- Khái niệm: Là hiện tượng chuyển động của lớp nước biển trên mặt tạo thành các dòng chảy trong các biển và đại dương.
- Nguyên nhân sinh ra dòng biển: do gió thường xuyên của hoàn lưu khí quyển [như Tín phong, gió Tây ôn đới, gió Đông vùng cực, gió mùa] là động lực chủ yếu gây ra các dòng chảy trong biển và đại dương.
- Phân loại: Các dòng biển nóng và các dòng biển lạnh [tùy theo nhiệt độ của nước trong dòng biển do với nhiệt độ của nước biển xung quanh].
+ Dòng biển nóng: Chảy từ vĩ độ thấp lên vĩ độ cao [mưa nhiều]. VD: Dòng biển nóng Gơn xtrim, Guy - an, ....
+ Dòng biển lạnh: Chảy từ vĩ độ cao về vĩ độ thấp [mưa ít]. VD: Dòng biển lạnh Grơn -len, Benghela, Peru,...
+ Dòng biển nóng thường phát sinh ở hai bên đường xích đạo chảy theo hướng tây, gặp lục địa chuyển hướng chảy về cực.
+ Dòng biển lạnh thường xuất phát từ vĩ tuyến 30⁰, 40⁰ gần bờ đông các đại dương chảy về xích đạo.
+ Dòng biển nóng, lạnh hợp lại thành vòng hoàn lưu ở mỗi bán cầu.
+ Ở Bắc Bán Cầu có dòng biển lạnh xuất phát từ cực men theo bờ Tây các đại dương chảy về xích đạo.
+ Các dòng biển nóng, lạnh đối xứng nhau qua bờ đại dương.
+ Vùng có gió mùa, dòng biển đổi chiều theo mùa.
Bài 1: Hãy kể tên các dòng biển trên thế giới?
Xem lời giải
Bài 2: Em hãy nêu vai trò của dòng biển đối với đời sống con người?