Hướng dẫn sử dụng texstudio

Series cung cấp cho các bạn những kiến thức cơ bản về LaTeX, sau khi đọc xong Series này thì bạn có thể cài đặt được chương trình quản lý và vận hành hệ thống LaTeX.

Bạn sẽ biết cách soạn thảo văn bản với LaTex, làm trình chiếu, làm đề thi trắc nghiệm với LaTeX,… và bạn hoàn toàn có thể tự nghiên cứu thêm sau khi nắm được những kiến thức cơ bản về LaTeX.

Tài liệu tham khảo: [1] Nguyễn Hữu Điển: Hướng dẫn làm trình chiếu với LaTeX [2] Nguyễn Phi Hùng: Soạn thảo tài liệu khoa học với LaTeX
  • [3] Nguyễn Tân Khoa: Một tài liệu ngắn gọn giới thiệu LaTeX

Mục Lục Nội Dung

I. Giới thiệu về LaTeX

1. LaTex là gì?

LaTeX là một hệ thống soạn thảo văn bản rất phù hợp để tạo ra các tài liệu khoa học như bài tiểu luận, luận án, luận văn hay một quyển sách hoàn chỉnh.

Với LaTeX, bạn không còn phải mất nhiều thời gian, công sức khi soạn thảo công thức toán học bởi vì LaTeX đã hỗ trợ rất tốt cho việc soạn các công thức này.

Ngoài ra mục lục, chỉ mục, tài liệu tham khảo đều được thực hiện tự động, bạn chỉ việc ngồi nhập văn bản và nhập văn bản.. mà thôi.

LaTeX còn cho phép soạn thảo các bài thuyết trình, vẽ hình,… rất chuyên nghiệp nữa.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

2. Ưu và nhược điểm của LaTeX

Ưu điểm

  • Chương trình quản lí, vận hành hệ thống LaTeX và các trình biên soạn đều miễn phí.
  • Dễ dàng tạo ra các tài liệu rất đẹp và chuyên nghiệp.
  • Việc soạn thảo các công thức khoa học mà đặc biệt là toán học được hỗ trợ rất tốt.
  • Phần, chương, mục được tự động đánh số và ta có thể tham chiếu đến chúng một cách dễ dàng.

Nhược điểm

  • Phải nhớ các câu lệnh, biết cách sử dụng các môi trường và việc chuyển từ soạn thảo văn bản với Word sang soạn thảo với LaTeX không phải dễ dàng, chắc chắn bạn cần thời gian để làm quen. Vì 2 môi trường này là hoàn toàn khác nhau.
  • Soạn thảo một tài liệu không có cấu trúc là đều rất khó khăn.

II. Cài đặt Basic MiKTeX và TeXstudio

1. Cài đặt Basic MiKTeX

+ Bước 1: Truy cập vào địa chỉ https://miktex.org/download để tải chương trình Basic MiKTeX về máy

+ Bước 2: Chạy tệp basic-miktex-xxx.exe mà bạn vừa tải về và tiến hành cài đặt nó vào máy tính.

+ Bước 3: Chọn I accept the MiKTeX copying conditions để đồng ý với điều khoản sử dụng => Nhấn Next để đi tiếp.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 4: Bạn chọn (all users) \=> và tiếp tục nhấn Next.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 5: Chọn Next.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 6: Chọn Next.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 7: Chọn Start.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 8: Chọn Next.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 9: Chọn Close để kết thúc quá trình cài đặt.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Về cơ bản chúng ta sẽ ít sử dụng đến chương trình `I accept the MiKTeX copying conditions`0, mà chủ yếu sẽ soạn thảo văn bản trên chương trình `I accept the MiKTeX copying conditions`1.

Chương trình Basic MiKTeX chủ yếu là để quản lí và vận hành hệ thống LaTeX.

Lí thuyết mà nói chỉ cần cài đặt chương trình Basic MiKTeX là đủ, chúng ta có thể sử dụng chương trình Notepad để làm trình soạn thảo.

Tuy nhiên, mình khuyến khích các bạn cài thêm trình soạn thảo khác, có nhiều trình soạn thảo trong bài viết này mình sẽ hướng dẫn các bạn trình soạn thảo `I accept the MiKTeX copying conditions`1

2. Cài đặt TeXstudio

+ Bước 1: Truy cập vào địa chỉ https://www.texstudio.org/ để tải chương trình TeXstudio về máy.

+ Bước 2: Chạy tệp `I accept the MiKTeX copying conditions`3 => và tiến hành cài đặt theo các bước bên dưới.

+ Bước 3: Ở cửa sổ tiếp theo bạn chọn `I accept the MiKTeX copying conditions`4.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 4: Chọn Close để đóng cửa sổ, quá trình cài đặt đã hoàn thành.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

III. Hướng dẫn sử dụng TeXstudio

Trong phạm vi của bài viết mình chỉ giới thiệu và hướng dẫn cơ bản về phần mềm TeXstudio, nếu có điều kiện mình sẽ viết riêng một bài khác để hướng dẫn chi tiết hơn và đương nhiên bạn có tự tìm hiểu thêm.

1. Giới thiệu sơ lược về chương trình TeXstudio

Trình soạn thảo TeXstudio ngoài hỗ trợ đầy đủ các chức năng của một trình soạn thảo, mà còn gợi ý các dòng lệnh đang soạn, có đầy đủ danh sách các kí hiệu toán học thông dụng… Chạy chương trình TeXstudio và đây là giao diện làm việc của chương trình.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Cụ thể như sau:

  1. Thanh bảng chọn.
  2. Thanh công cụ chuẩn.
  3. Thanh công cụ này có nhiều chức năng chẳng hạn Structure, Bookmark, Symbols,…
  4. Thanh công cụ này chứa các nút thường được sử dụng trong quá trình soạn thảo như định dạng, canh lề và một vài công thức toán học.
  5. Vùng soạn thảo.
  6. Khu vực này có 4 chức năng là thông báo, nhật kí, xem trước, tìm kiếm kết quả.

2. Các bước cơ bản khi soạn thảo với TeXstudio

+ Bước 1: Khởi động chương trình `I accept the MiKTeX copying conditions`1 => bấm tổ hợp phím `I accept the MiKTeX copying conditions`7 để tạo mới.

+ Bước 2: Bấm tổ hợp phím `I accept the MiKTeX copying conditions`8 để lưu lại.

+ Bước 3: Vào `I accept the MiKTeX copying conditions`9 => chọn `Next`0 một hộp thoại xuất hiện như hình bên dưới cho phép chọn kiểu tài liệu, cỡ chữ, khổ giấy, bảng mã, tùy chỉnh lề văn bản,…

Hướng dẫn sử dụng texstudio

  • Kiểu tài liệu mà bạn soạn thảo bạn có thể chọn Article, report, letter, book,…
  • Cỡ chữ có 3 cỡ chữ bạn có thể chọn 10pt, 11pt, 12pt
  • Khổ giấy có rất nhiều khổ giấy cho bạn lựa chọn
  • Bảng mã có nhiều bảng mã, để soạn thảo tiếng việt bạn chọn bảng mã là utf8
  • Các tùy chọn khác như: trang nằm ngang, một mặt, hai mặt, một cột, hai cột,…

+ Bước 4: Chọn `Next`1 và đây là kết quả, ý nghĩa của từng dòng lệnh sẽ được giải thích ở bài viết tiếp theo.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

+ Bước 5: Bạn nhấn phím `Next`2 để chương trình tiến hành biên dịch và đây là kết quả “đương nhiên”

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Để khắc phục tại dòng thứ 2 bạn sửa lại là:

\usepackage[utf8]{vietnam}

… Và từ đây về sau, khi soạn thảo văn bản Tiếng Việt thì ta luôn phải khai báo như thế này chứ không phải là:

\usepackage[latin1]{inputenc}

Trong quá trình biên dịch rất có thể sẽ xuất hiện hộp thoại thông báo thiếu Package thì bạn hãy xem mục các gói lệnh bên dưới để biết cách cài đặt

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Bạn `Next`2 dịch lại nếu không còn lỗi thì bạn nhấn `Next`4 để xem trực tiếp văn bản.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Bây giờ bạn hãy mở thư mục mà bạn đã lưu ở bước hai trong thư mục này ta quan tâm đến hai tệp tin `Next`5 , `Next`6

Hướng dẫn sử dụng texstudio

  • Tệp tin nguồn `Next`5, đây là tệp tin qua trọng nhất, thành quả của bạn nằm ở đây và khi bạn muốn chỉnh sửa văn bản thì bạn mở tệp này lên chỉnh sửa rồi biên dịch lại, tệp xuất bản sẽ tự động cập nhật.
  • Tệp tin xuất bản `Next`6 tệp tin này sẽ xuất hiện sau khi bạn thực hiện biên dịch, bạn có thể mở nó với chương Foxit Reader PDF chẳng hạn. Các tệp tin còn lại ta không quan trọng và bạn có thể xóa chúng đi nếu thích.
    Có thể bạn đang tìm: Làm thế nào để hiển thị đuôi file trên Windows XP/ 7/ 8/ 10

*** Nếu tệp tin xuất ra *.PDF bị mờ thì bạn có thể khắc phục theo các bước sau:

+ Bước 1: Chạy CMD dưới quyền Admin.

+ Bước 2: Nhập vào lệnh Next`9 => nhấn (all users)`0.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Vậy là xong rồi !

IV. Các gói lệnh

Để mở rộng khả năng của LaTeX và đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người sử dụng, người ta đã tạo ra các gói lệnh.

Vậy có thể hiểu một cách đơn giản là gói lệnh là một thư viện các lệnh, gói lệnh có phần mở rộng (phần đuôi) là `(all users)`1. Một số gói lệnh tiêu biểu có thể kể đến như: amsmath, amsfonts, amssymb, graphicx,…

Trong quá trình biên dịch nếu chương trình không nạp được các gói lệnh thì sẽ xuất hiện một hộp thoại thông báo như hình và bạn hãy làm theo hướng dẫn bên dưới để cài đặt.

Chọn `(all users)`2

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Bạn tích vào dòng (all users)`3 => nhấn `Next.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Chọn các máy chủ, máy nào cũng được => nhấn `(all users)`5 để kết thúc.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

\=> Bạn chọn `I accept the MiKTeX copying conditions`4, như vậy là xong và nếu còn thiếu các gói lệnh khác thì khi có hộp thoại này xuất hiện bạn chỉ cần chọn `I accept the MiKTeX copying conditions`4 là được nha.

Hướng dẫn sử dụng texstudio

Trong một số ít trường hợp máy chủ của bạn chọn không chứa gói lệnh mà bạn cần thì bạn hãy chọn một máy chủ khác

V. Lời kết

Vâng, đến đây coi như mình đã hướng dẫn cho các bạn xong cách cài đặt Basic MiKTeX và TeXstudio.

Ngoài ra bạn có thể sử dụng chương trình quản lí, vận hành hệ thống khác như TeXLive, còn trình biên soạn thì bạn có thể sử dụng TeXMaker, VieTeX hoặc TeXnicCenter,… cách thức cài đặt cũng hoàn toàn tương tự.

Mình cũng đã hướng dẫn cho các bạn thêm các bước cơ bản để soạn thảo và biên dịch một tài liệu với TeXstudio, ở bài viết tiếp theo mình sẽ hướng dẫn các bạn cách soạn thảo một tài liệu với LaTeX một cách đầy đủ hơn..

Chúc các bạn thành công !

CTV: Nhựt Nguyễn – Blogchiasekienthuc.com

Bài viết đạt: 4.7/5 sao - (Có 13 lượt đánh giá)

Note: Bài viết này hữu ích với bạn chứ? Đừng quên đánh giá bài viết, like và chia sẻ cho bạn bè và người thân của bạn nhé !