Ốm nghén là dấu hiệu biểu hiện có thai phổ biến ở mẹ bầu. Đây không phải tình trạng bệnh lý nghiêm trọng gây nguy cơ xấu đến sức khỏe của bé cưng trong bụng. Nế
Ốm nghén do mang thai là gì? Ốm nghén là tổng hợp của các biểu hiện khó chịu xảy ra giai đoạn đầu của thai kỳ. Trong đó, nổi bật nhất là triệu chứng buồn nôn và nôn ói. Có đến khoảng từ 50% đến 90% phụ nữ mang thai phải chịu đựng các cơn buồn nôn và ói mửa mỗi ngày khi trải qua giai đoạn ốm nghén. Tuy nhiên, chỉ có 1% trong số đó thực sự được xem là ốm nghén nặng và cần đến trợ giúp y tế.
Khi mới mang thai, nhiều phụ nữ thường bị buồn nôn vào buổi sáng. Thông thường, tình trạng này là vô hại. Buồn nôn vào buổi sáng có thể gây khó chịu nhưng triệu chứng này thường biến mất khi bạn mang thai khoảng 12 tuần. Thời điểm xảy ra dấu hiệu ốm nghén đầu tiên khác nhau ở sản phụ này so với sản phụ khác. Tuy nhiên, hầu hết các phụ nữ bắt đầu cảm thấy khó chịu do thai kì bắt đầu khoảng nửa chừng trong ba tháng đầu tiên, giữa tuần thứ sáu và tuần thứ tám của tuổi thai. Nói một cách khác, mẹ bầu hoàn toàn không có triệu chứng gì bất thường trước tuần lễ thứ sáu. Và điều này cũng có nghĩa là cơn nôn ói đầu tiên đột ngột vào ngay lúc thức dậy sau những ngày trễ kinh là tin báo hiệu bạn đã mang thai.
Phân biệt giữa nôn nghén thông thường và chứng ốm nghén nặng Một số bà bầu chỉ cảm thấy buồn nôn thoáng qua một, hai lần trong ngày. Tình trạng này được xem là ốm nghén nhẹ. Trường hợp ốm nghén nặng là khi cơn buồn nôn kéo dài vài giờ mỗi ngày và xảy ra nôn ói thường xuyên hơn. Việc có điều trị ốm nghén hay không phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống của bà mẹ mang thai, chứ không phải là tình trạng ốm nghén nhẹ hay nặng. Hội chứng nôn nghén là dạng ốm nghén nặng nhất của thai kỳ, với tỷ lệ xảy ra khoảng 3%. Phụ nữ được chẩn đoán bị nôn nghén khi trọng lượng cơ thể trước khi sinh giảm tới 5% và bị mất nước nghiêm trọng [do nôn ói quá nặng]. Bà bầu bị nôn nghén cần điều trị để ngăn chặn tình trạng nôn mửa, cân bằng nước và điện giải cho cơ thể. Đôi khi sản phụ cần phải nhập viện để theo dõi.
Ốm nghén nặng xảy ra khi nào?
Những yếu tố sau đây làm tăng nguy cơ xảy ra ốm nghén nặng khi mang thai:- Có tiền sử HG nghĩa là bạn từng bị ốm nghén nặng khi mang thai lần trước
- Mang song thai hoặc đa thai
- Thừa cân
- Mang thai lần đầu
- Bệnh nguyên bào nuôi [bệnh do có sự gia tăng của tế bào bên trong tử cung].
Cảm giác buồn nôn gần như diễn ra thường xuyên
- Ăn không ngon
- Nôn nhiều hơn 3 hoặc 4 lần một ngày
- Mất nước
- Cảm thấy xây xẩm, chóng mặt
- Giảm 2 – 10kg cân nặng hoặc 5% trọng lượng cơ thể vì nôn quá nhiều.
Ốm nghén thường nặng nhất vào giai đoạn nào? Ốm nghén khi mang thai còn có tên gọi là “bệnh buổi sáng” [Morning sickness] do các triệu chứng thường nặng nề vào lúc mới thức dậy. Tuy thế, phần lớn các mẹ bầu đều có thể bị ảnh hưởng tại bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhất là khi có sự kích thích về mùi, vị thức ăn hay cả âm thanh, ánh sáng, nơi đông người. Không những thế, mẹ bầu còn gặp phải cảm giác chán ăn, thường xuyên thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, không thể tập trung vào bất cứ điều gì khác hơn ngoài cảm giác buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ... Đỉnh điểm của các rối loạn này cũng thay đổi trên từng sản phụ nhưng phần lớn là tập trung nhiều quanh tuần lễ thứ chín của thai kì. Một số giả thiết được đặt ra để giải thích cho vấn đề này là do đây là mốc thời gian hình thành trọn vẹn các cơ quan của bào thai. Dưới sự huy động một lượng lớn các nguyên liệu, chất xúc tác, phản ứng chuyển hóa và nồng độ hormone tăng trưởng, những cơn “bùng nổ sinh hóa” khiến cơ thể người mẹ mất căn bằng và hoạt động của các hệ cơ quan từ đó cũng bị xáo động theo. Sau những ngày “thai hành” vất vả, hầu hết các phụ nữ sẽ cảm thấy thuyên giảm vào tuần thứ 16. Chỉ một số nhỏ [khoảng 10%] còn bị buồn nôn và nôn kéo dài trong suốt thai kỳ đến lúc sinh.
Tình trạng buồn nôn và nôn khi mang thai thường không gây hại cho sức khỏe của cả thai phụ và thai nhi. Tuy nhiên, sản phụ cần phải tìm cách khắc phục bằng cách bổ sung đủ nước và điện giải để tránh bị mất nước và giảm cân quá mức, ảnh hưởng đến cân nặng của thai nhi sau khi sinh. Mất nước quá mức có thể dẫn đến rối loạn ở tuyến giáp, gan và nước ối.
Cách trị ốm nghén nặng cho mẹ bầu đơn giản
- Nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và thư giãn càng nhiều càng tốt. Stress và mệt mỏi có thể khiến tình trạng ốm nghén trở nên tồi tệ hơn. Do đó, nếu có thể bạn nên tạm nghỉ việc một thời gian ngắn để không làm tình trạng tồi tệ thêm nữa.
- Uống nước thường xuyên để tránh mất nước. Bạn nên uống từng ngụm nhỏ và thường xuyên. Việc này có thể giúp ngăn ngừa nôn hơn là bạn uống một lượng nước lớn cùng một lúc. Hãy thử uống nước giữa các bữa ăn. Nếu bạn thấy thật khó để không nôn ra mọi thứ, bạn chỉ nên uống vài ngụm nước trong bữa ăn.
- Tránh các đồ uống lạnh, chua hay ngọt.
- Chia nhỏ các bữa ăn và hạn chế để dạ dày trống vì có thể làm bạn cảm thấy buồn nôn hơn. Bạn cần giữ lượng đường trong máu không xuống quá thấp bằng cách ăn một lượng nhỏ thức ăn ít đường, thực phẩm giàu chất xơ hay chứa nhiều carbohydrate và ít chất béo như bánh mì, cơm hoặc mì ống.
- Ưu tiên cho các loại thực phẩm dễ ăn như bánh mì nướng hoặc bánh quy giòn. Vì các loại thực phẩm này tốt hơn so với các loại thực phẩm ngọt, cay hoặc béo. Hãy ưu tiên dùng một số loại thực phẩm có hàm lượng protein cao như thịt, trứng, các loại hạt hoặc các sản phẩm từ sữa như bánh quy giòn.
- Nếu bị ốm nghén không ăn được bạn nên bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể bằng các món ăn đơn giản như bánh quy lạt. Hãy nghỉ ngơi trong 20 phút hoặc lâu hơn trước khi ra khỏi giường và nhớ dành thời gian để làm thức ăn vào buổi sáng.
- Gừng được xem là một trong những phương pháp giúp giảm buồn nôn. Gừng tươi có thể khó sử dụng với một số mẹ bầu. Do đó, bạn hãy sử dụng gừng dưới dạng sản phẩm như bánh quy gừng, trà gừng hoặc dùng sirô gừng, viên nang hoặc viên nén.
Mang thai bao lâu thì bị nghén là hiện tượng phổ biến được nhiều chị em quan tâm trong giai đoạn thai kì. Triệu chứng ốm nghén thường mang lại những cảm giác khó chịu và khác nhau ở mỗi người. Theo đó, chứng ốm nghén thường biểu hiện nổi bật nhất là tình trạng buồn nôn và nôn ói.
Ốm nghén là tình trạng hay gặp ở phụ nữ mang thai trong những tháng đầu, nó bao gồm các triệu chứng như: buồn nôn, nôn mửa, mất ngủ,… Các triệu chứng này có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong ngày và sẽ kéo theo tình trạng khó chịu, đầy hơi ở bụng. Khi mới bắt đầu có thai thì tình trạng này xảy ra rất phổ biến. Tuy nhiên, nó không làm hại gì đến thai nhi nhưng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày của người mẹ.
Dựa vào mức độ của các triệu chứng mà người ta chia ốm nghén thành hai loại:
- Nghén thông thường: Có khoảng 80% các bà bầu bị nghén dạng này. Theo đó, các bà bầu trong giai đoạn này thường cảm thấy rất mệt mỏi do các cơn nôn ói. Nhưng tình trạng này chỉ xảy ra ở mức vừa phải, vẫn giữ được thức ăn trong dạ dày. Vì vậy, các sản phụ thường ít bị sụt cân, đồng thời sau một thời gian ngắn, các biểu hiện này sẽ tự động giảm dần rồi biến mất.
- Nghén nặng: Có rất ít trường hợp mắc phải triệu chứng này khoảng 1 – 1,5%. Trong quá trình bị thai hành, các bà bầu thường bị ốm nghén với mức độ rất trầm trọng vì thế nên thức ăn thường bị tống hết ra ngoài. Đồng thời, các bà bầu thường sẽ bị sụt cân rất nhiều do liên tục nôn ói sau khi ăn và có thể bị giảm từ 1 – 2 kg. Cơ thể bị suy nhược nên các bà bầu thường rất hay mệt mỏi, chống mặt, những biểu hiện này có thể kéo dài cho đến khi sinh nở.
Trong suốt quá trình mang thai, hầu hết các bà bầu đều phải trải qua giai đoạn ốm nghén. Vì có sự khác biệt giữa cơ địa và thể trạng mà mỗi bà bầu có thể sẽ bị nghén sớm hoặc muộn, nặng hoặc nhẹ. Trong đó, ốm nghén có thể đi cùng với những triệu chứng như thèm ăn hoặc chán ăn, nhức đầu, cảm thấy lơ mơ, chóng mặt.
Ốm nghén là tình trạng gây ra sự gia tăng đột ngột của hormone Gonadotropin được phóng thích ồ ạt từ nhau thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Những biểu hiện này thường có thể bắt đầu sớm nhất vào khoảng tuần 4 – 6 hoặc trễ nhất là vào khoảng tuần 8 – 12. Một sản phụ bị ốm nghén nặng, kéo dài trong vài tuần hoặc vài tháng, có trường hợp kéo dài suốt cả chu kỳ. sớm
Rất nhiều chị em khổ sở và sợ hãi vì tình trạng ốm nghén khi mang thai. Tuy nhiên, đây chỉ là một hiện tượng bình thường xuất hiện trong thai kỳ. Có những mẹ bầu có cơn ốm nghén chỉ biểu hiện thoáng qua, nhẹ nhàng nhưng có những trường hợp nghén rất nghiêm trọng và kéo dài gây ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của người mẹ. Vì vậy, trong quá trình thai kỳ, các mẹ bầu nên đi kiểm tra sức khỏe định kì, vừa hạn chế được những biến chứng của ốm nghén vừa phát hiện sớm dấu hiệu mang thai ngoài tử cung.
Ốm nghén là một biểu hiện không thể thiếu trong quá trình mang thai. Đây không phải là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng nếu nó diễn ra trầm trọng có thể ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của mẹ bầu. Vì thế, bạn cần tìm hiểu rõ những biểu hiện để chuẩn bị tâm lý cũng như chế ăn uống phù hợp trước khi bước vào thai nghén.
Cụ thể, các triệu chứng này bao gồm:
- Buồn nôn và nôn: Tình trạng này xảy ra khi có sự kích thích về mùi, vị của các loại thực phẩm như thịt, cá còn sống,… Đây là biểu hiện của thai phụ khi mang thai do tình trạng thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Lúc này, thai nhi đang bắt đầu hình thành và phát triển trong bụng mẹ.
- Mệt mỏi, mất sức: Trong giai đoạn đầu khi mang thai, các mẹ bầu thường ở trong trạng thái chán nản, không muốn làm gì. Kèm theo đó là các triệu chứng luôn bị chóng mặt, hoa mắt, nặng hơn là sụt cân vì không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Lúc này, các sản phụ nên cố gắng ăn uống để bồi bổ cơ thể và tránh suy nhược.
- Không ăn uống được: Sự nhạy cảm với các mùi vị của thức ăn khiến các mẹ bầu ăn không ngon và thường tỏ ra rất chán ăn. Họ thường rất sợ cảm giác buồn nôn khi ngửi thấy những mùi này. Nhiều bà mẹ cố gắng ăn cho đủ chất nhưng lại bị nôn ra hết, tình trạng này xảy ra nhiều lần sẽ làm cho cơ thể bị mất nước nghiêm trọng. Vì vậy, các bà mẹ nên tìm hiểu thêm những biện pháp hỗ trợ để việc ăn uống không còn là nổi ám ảnh khi mang thai.
- Sốt, ho: Đây cũng là một trong những triệu chứng phổ biến khi ốm nghén. Lúc này, mẹ bầu không nên tự ý uống thuốc cảm và tuyệt đối không dùng bất cứ phương pháp giảm bệnh nào mà không được sự cho phép của bác sĩ. Một số loại thuốc, nếu dùng không phù hợp và đúng cách thì có thể sẽ dẫn đến tình trạng sảy ngoài ý muốn. Vì thế, bạn nên đi khám trực tiếp ở bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được nghe tư vấn uống thuốc và chỉ định các loại thuốc dành riêng cho bà bầu.
Ngoài ra, các mẹ bầu còn có thể gặp phải một số các triệu chứng như: đầy bụng, tụt huyết áp, nhức đầu,… Lúc này, bạn hãy dành thời gian nhiều hơn để nghỉ ngơi, thư giãn thật nhiều, tránh làm việc quá sức để cơ thể không bị suy nhược.
Mặc dù ốm nghén là một trong những biểu hiện khiến các bà mẹ cảm thấy rất khó chịu trong quá trình mang bầu. Tuy nhiên, cơ chế này xuất hiện là một điều tự nhiên mang lại cho thai nhi trong bụng rất nhiều lợi ích.
Theo các nghiên cứu chuyên môn cho rằng, những bà mẹ từng trải qua các ốm nghén trong thai kỳ thì em bé sinh ra sẽ có chỉ số thông minh cao hơn những em bé khác. Đồng thời, những em bé này ít có nguy cơ bị dị tật bẩm sinh, cân nặng và chiều dài sẽ vượt trội hơn. Hơn nữa, chứng ốm nghén còn là biểu hiện của phản ứng thích nghi để bảo vệ thai nhi trong bụng mẹ. Bởi khi các mẹ bầu nôn ói, các độc tố sẽ theo đó đi ra ngoài, giải phóng khỏi cơ thể bé, hạn chế trẻ sơ sinh bị khô da.
Ngoài ra, ốm nghén trong giai mang thai có thể giúp hạn chế tỉ lệ sảy thai trong thời gian đầu so với các bà mẹ không hề xảy ra hiện tượng này. Các nhà khoa học tin rằng, ốm nghén chính là cơ chế bảo vệ thai nhi trước những rủi ro không mong muốn. Hiện tượng ốm nghén thông thường xuất hiện từ 6 và kết thúc ở tuần 12 đối với những người bình thường, đây là khoảng thời gian não bộ thai nhi đang được hình thành, do đó nhiều chuyên gia cho biết, ốm nghén có thể ảnh hưởng tốt đến chỉ số IQ của em bé sau này.
Hầu như trong quá trình mang thai, các mẹ bầu thường trải qua các giai đoạn với nhiều mức độ khác nhau. Ốm nghén tùy thuộc vào hormone điều hòa tuyến sinh dục và thông thường nó không gây nguy hiểm gì cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên, trên thực tế, một số mẹ bầu phải đối mặt với những hiện tượng ốm nghén nghiêm trọng và kéo dài quá mức bình thường. Những điều này hoàn toàn có thể gây hại nguy hiểm đến sức khỏe người mẹ và thai nhi.
Nếu trường hợp thai nghén của bạn kèm theo những dấu hiệu sau đây thì nên đến ngay bác sĩ càng sớm càng tốt:
- Cân nặng giảm xuống 5% tổng khối lượng cơ thể.
- Nôn ra máu.
- Trần cảm.
- Thấy ảo giác.
- Có các dấu hiệu mất nước do khó khăn trong ăn uống dẫn đến đi tiểu ít hoặc khó tiểu.
- Mất ngủ, mệt mỏi, không thể ăn uống bất cứ thứ gì kể cả nước lọc.
- Cơ thể yếu ớt, không có sức sống.
- Không thể tập trung làm việc một cách bình thường.
- Căng thẳng kéo dài.
Ốm nghén quá nặng có thể khiến cơ thể người mẹ bị ảnh hưởng rất trầm trọng, vì thế bạn không nên chủ quan. Lúc này, các bà mẹ cần đi khám bác sĩ ngay, đôi khi cần nhập viện để thực hiện các phương pháp hỗ trợ truyền chất dinh dưỡng vào cơ thể.
Các triệu chứng thai nghén luôn gây ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe, đời sống sinh hoạt cũng như công việc của người mẹ. Nhưng đây chỉ là những biểu hiện tạm thời và sẽ khỏi nhanh khi thai nhi dần phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh việc chữa trị ốm nghén, bạn cần tuân thủ thêm một số nguyên tắc sau đây để hạn chế tình trạng ốm nghén khi mang thai:
- Không để bụng rỗng vào buổi sáng. Ngay sau khi thức dậy, bạn hãy ăn một ít bánh mì hoặc bánh quy.
- Chia nhỏ các bữa ăn từ 6 – 7 bữa trong một ngày với một lượng ít, làm như thế sẽ giảm được tối đa chứng buồn nôn khi mang thai.
- Nên dùng những món ăn nhạt như chế độ ăn kiêng bao gồm chuối, gạo, táo, bánh mì nướng và trà. Các loại thực phẩm này rất ít chất béo vì vậy giúp thai phụ dễ dàng tiêu hóa hơn, hạn chế được tình trạng nôn ói.
- Không nên uống nước sau bữa ăn mà nên đợi từ 20 – 30 phút hãy uống.
- Nuế uống nước lọc mà bạn vẫn cảm thấy buồn nôn thì bạn nên đổi sang các loại thức uống từ hoa quả hoặc trà thảo mộc như: nước cam, chanh, trà gừng.
- Không nên ăn đồ ăn quá cay, các món được muối chua, lên men.
Hiện tượng mang thai kèm với ốm nghén chỉ là triệu chứng tạm thời. Phần lớn các mẹ bầu có thể khỏi khi bước vào giai đoạn thứ hai của thai kỳ. Vì vậy, các bà mẹ không cần quá lo lắng. Điều quan trọng là hãy theo dõi tình trạng của mình, nếu có bất kỳ biểu hiện lạ nào thì nên báo ngay cho bác sĩ. Chúc các mẹ bầu có thật nhiều sức khỏe.