Nguyệt thực là gì? Nguyệt thực là một hiện tượng thiên văn thú vị, được nhiều người mong chờ nhất trong năm. Để có thêm nhiều thông tin hữu ích về hiện tượng nhật thực này, quý bạn hãy theo dõi nội dung thông tin được chia sẻ trong bài viết dưới đây của chúng tôi.
Hiện tượng nguyệt thực là gì?
Trước khi trả lời khái niệm nguyệt thực là gì chúng ta cần phải hiểu rõ là Mặt Trăng không tự phát ra ánh sáng như chúng ta thấy mà nó chỉ phản lại ánh sáng của Mặt Trời khi chiếu vào. Và hiện tượng Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất cùng nằm trên một đường thẳng hoặc xấp xỉ thằng hàng với nhau được gọi là nguyệt thực. Lúc này, Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất hay nói một cách khác, Mặt Trăng không nhận được ánh sáng từ Mặt Trời và được gọi là hiện tượng nguyệt thực.
Hiện tượng nguyệt thực còn phụ thuộc vào vị trí của Mặt Trăng so với các nút quỹ đạo của nó. Hơn nữa, do Trái Đất chỉ nằm được một phần ánh sáng Mặt Trời bởi kích cỡ chênh lệch nên chỉ có thể xảy ra khi Mặt Trăng đi qua một số vùng của bóng Trái Đất và những ngày trăng tròn.
>>> Bài viết tham khảo: Nhật thực là gì, những thời điểm nhật thực xảy ra trong năm
Phân loại nguyệt thực
Hiện tượng nguyệt thực được chia thành các loại sau đây:
Nguyệt thực toàn phần
Nguyệt thực toàn phần còn có tên gọi khác là mặt trăng máu. Đây là hiện tượng thiên văn được mọi người mong chờ nhất trong năm bởi vẻ đẹp hoàn hảo của nó. Hiện tượng này xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng tối của Trái Đất. Lúc này, bạn có thể nhìn thấy được khúc xạ của bóng Trái Đất với màu đỏ hồng và cam sẫm. Vậy nên, chúng được mọi người ví von là mặt trăng máu.
Nguyệt thực nửa tối
Hiện tượng nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Mặt Trăng đi qua vùng nửa tối của Trái Đất làm cho ánh sáng mờ và tối đi. Đây là hiện tượng khó có thể quan sát bằng mắt thường nếu không có sự hỗ trợ từ các thiết bị quan sát thiên văn.
Nguyệt thực một phần
Khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời nằm trên một đường gần thẳng hàng thì hiện tượng này sẽ xảy ra. Lúc này, Mặt Trăng bị che khuất một phần, ánh sáng sẽ bị mờ và có thể thấy bóng của Trái Đất màu đen hoặc đỏ sẫm đang che Mặt Trăng. Trong quá tình xuất hiện nguyệt thực toàn phần, nguyệt thực một phần sẽ xảy ra trước và sau nguyệt thực toàn phần.
Nguyệt thực xảy ra khi nào?
Sự che khuất của Mặt Trăng xảy ra thì Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng sẽ phải thẳng hàng hoặc gần thẳng hàng vào ngày trăng tròn. Nói cách khác, nguyệt thực sẽ xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng tối của Trái Đất. Chúng ta có thể nhìn thấy từ bất kỳ nơi nào có Mặt Trăng mọc trước khi bị che khuất.
Khác với nhật thực, con người có thể quan sát nguyệt thực bằng mắt thường một cách dễ dàng bởi hình ảnh nguyệt thực sẽ mờ hơn so với hình ảnh mặt trăng đầy đủ. Hiện tượng này kéo dài trong vài giờ, đủ để ta có thể chiêm ngưỡng hiện tượng thiên nhiên một cách mãn nhãn nhất.
Chu kỳ nguyệt thực là bao lâu?
Theo một khảo sát mới nhất thì năm nào cũng sẽ có tối thiểu là 4 lần nhật thực và nguyệt thực xảy ra. Con số này có thể nhiều hơn, tùy thuộc vào từng năm nhưng lại không thể có 8 lần/năm. Đây là hiện tượng tự nhiên của vũ trụ, đang được các nhà khoa học khám phá. Nếu như bạn biết được ngày và thời gian của các thiên thực thì bạn có thể đoán được sự xuất hiện của các nguyệt thực.
Hiện tượng nguyệt thực có xuất hiện trong năm 2021 không?
Năm 2021 được coi là năm có nhiều hiện tượng thiên văn diễn ra nhiều nhất trong đó không thể không nhắc tới hiện tượng nguyệt thực. Cụ thể:
Khu vực Đông Nam Á trong đó có Việt Nam sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng “trăng máu” bởi nguyệt thực toàn phần vào ngày 26/5. Hiện tượng này xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng thẳng hàng, sao cho bóng của Trái Đất che phủ toàn bộ bề mặt của Mặt Trăng.
Khi ánh sáng diễn ra pha toàn phần, ánh sáng Mặt Trời khi chiếu qua khí quyển của Trái Đất sẽ bị bẻ cong [khúc xạ] và để lại ánh sáng màu đỏ trên bề mặt Mặt Trăng. Lúc này nó sẽ chuyển từ màu xám đậm sang màu cam đỏ nên được gọi là “trăng máu”.
Đặc biệt, lần nguyên thực toàn phần này sẽ tùng với lúc Mặt Trăng ở gần Trái Đất nhất nên được gọi là “siêu trăng” vì Mặt Trăng sẽ to và sáng hơn thông thường.
Nguyệt thực toàn phần sẽ xảy ra vào ngày 19/11. Mặc dù là nguyệt thực toàn phần nhưng có đến 95% Mặt Trăng sẽ bị bóng tối của Trái Đất bao phủ. Vì ở pha cực đại nên Mặt Trăng có thể hiện ra như nguyệt thực toàn phần nhưng trong một thời gian ngắn với màu đỏ hoặc cam.
>>> Bài viết tham khảo: Sóng điện từ là gì| Khái niệm, đặc điểm và ứng dụng
Với các thông tin chi tiết trên đây về hiện tượng nguyệt thực hy vọng sẽ giúp ích bạn. Nếu bạn là người yêu thích thiên văn học thì hãy update ngay các nội dung thông tin hữu ích trên website ruaxetudong.org để không bỏ lỡ bất kỳ hiện tượng thiên văn trong năm 2021 nhé.
Nguyệt thực là một hiện tượng thiên văn thú vị và được mong chờ hằng năm. Hãy cùng tìm hiểu nguyệt thực là gì và mối quan hệ giữa nhật thực, nguyệt thực trong bài viết sau đây nhé!
Nguyệt thực là gì?
Có thể bạn chưa biết, Mặt Trăng không tự phát ra ánh sáng, mà chỉ phản lại ánh sáng của Mặt Trời chiếu vào nó, nhờ đó mà chúng ta quan sát thấy nó.
Tuy nhiên, khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời ở vị trí thẳng hàng nhau, ánh sáng của Mặt Trời chiếu đến Mặt Trăng đã bị Trái Đất chặn lại, lúc này Mặt Trăng bị khuất sau bóng Trái Đất và tối đen dần. Hiện tượng này được gọi là nguyệt thực [tiếng Anh là lunar eclipse].
Bạn đang xem: Hiện tượng nguyệt thực là gì
Nguyệt thực là hiện tượng thiên nhiên thú vị
Vì Trái Đất chỉ chắn được một phần ánh sáng của Mặt Trời nên nguyệt thực xảy ra khi trăng tròn và khi Mặt Trăng đi qua một số vùng của bóng Trái Đất.
Phân loại nguyệt thực
Nguyệt thực toàn phần
Đây là hiện tượng xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối [Umbra] của Trái Đất và bị che khuất hoàn toàn. Nguyệt thực toàn phần kéo dài tối đa khoảng 104 phút.
Hiện tượng trăng máu bí ẩn
Lúc này, chỉ các tia Mặt Trời có bước sóng dài [đỏ, cam] mới chiếu được tới Mặt Trăng, còn các tia có bước sóng ngắn đều bị bầu khí quyển Trái Đất cản lại hết. Mặt Trăng phản xạ lại ánh sáng đỏ, cam này, nên khi chúng ta quan sát từ Trái Đất sẽ thấy Mặt Trăng có màu đỏ tối. Hiện tượng này được gọi là trăng máu [nguyệt thực đỏ].
Nguyệt thực nửa tối
Đây là hiện tượng xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng nửa tối [Penumbra] của Trái Đất nên độ sáng bị giảm một chút. Hiện tượng nguyệt thực bán phần rất khó quan sát bằng mắt thường.
Nguyệt thực một phần
Đây là hiện tượng xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng nằm trên đường gần thẳng, Mặt Trăng bị khuyết đi một phần nằm trong vùng bóng tối của Trái Đất.
Xem thêm: Tiểu Sử Ca Sĩ Tuấn Vũ Bao Nhiêu Tuổi, [Tuấn Vũ] Ca Sĩ Tuấn Vũ
Điểm lại những lần nguyệt thực gần đây
Nguyệt thực 2015 được đánh giá là siêu hiếm có, hơn 2 tỷ người trên thế giới đã có cơ hội chứng kiến hiện tượng “siêu mặt trăng” kết hợp cùng nguyệt thực toàn phần. Hiện tượng siêu Mặt Trăng xảy ra khi trăng tròn, thời điểm Mặt Trăng gần Trái Đất nhất và trông to, sáng hơn.
Siêu mặt trăng năm 2015
Nguyệt thực 2017
Năm 2017 chỉ xuất hiện nguyệt thực nửa tối vào ngày 10, 11/2 và chỉ có thể quan sát được từ châu Âu, phần lớn của châu Á, châu Phi và 1 phần lớn của Bắc Mỹ.
Nguyệt thực toàn phần 2018
Đây là nguyệt thực toàn phần dài nhất thế kỷ 21, kéo dài hơn 5 tiếng, bắt đầu từ 00 giờ 14 phút đến 6 giờ 28 phút ngày 28/7. Trong đó, nguyệt thực toàn phần chính thức diễn ra từ 2 giờ 30 phút đến 4 giờ 13 phút sáng.
Nguyệt thực toàn phần dài nhất thế kỷ 21
Nguyệt thực 2019 ở Việt Nam
Đây là hiện tượng nguyệt thực một phần xuất hiện ở hầu hết các khu vực châu Âu, châu Phi, vùng trung tâm châu Á, trong đó có Việt Nam và Ấn Độ Dương.
Nguyệt thực khác Nhật thực như thế nào?
Nhật thực là hiện tượng Mặt Trăng che khuất một phần hay hoàn toàn Mặt Trời. Hiện tượng này diễn ra khi Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất nằm trên một đường thẳng hoặc gần thẳng, Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời.
Hiện tượng nhật thực
Hiện tượng nhật thực, nguyệt thực có một số điểm chung như sau:
Đều là sự thẳng hàng của Trái Đất, Mặt Trời và Mặt Trăng.Khi diễn ra 2 hiện tượng này thì Mặt Trời hoặc Mặt Trăng đều bị che khuất dần và bầu trời sẽ tối lại.
Tuy nhiên, giữa nhật thực và nguyệt thực vẫn tồn tại nhiều điểm khác nhau như sau:
| Nguyệt thực | Nhật thực | |
| Vị trí tương đối | Trái Đất ở giữa khoảng cách từ Mặt Trời tới Mặt Trăng | Mặt Trăng ở giữa khoảng cách từ Mặt Trời tới Trái Đất |
| Thời điểm diễn ra | Ban đêm, có thể quan sát bằng mắt thường | Ban ngày, phải đeo kính để quan sát |
| Địa điểm quan sát | Có thể được nhìn từ bất cứ nơi nào ở nửa tối của Trái Đất
Những người sống trong phần ban đêm của Trái Đất sẽ thấy Nguyệt thực |
Ở một vài nơi nằm trong bóng tối hoặc bóng nửa tối trên Trái Đất
Những người sống trong vùng bóng tối của Mặt Trăng trên Trái Đất sẽ thấy Nhật thực toàn phần Những người sống trong vùng bóng nửa tối của Mặt Trăng trên Trái Đất sẽ thấy Nhật thực một phần |
| Tần suất diễn ra | Chỉ xảy ra 1-2 lần trong năm, trong vòng 5 năm sẽ có 1 năm không có nguyệt thực | Xảy ra ít nhất 2 lần và nhiều nhất 5 lần trong 1 năm |
Trên đây là tổng hợp kiến thức cần biết về nguyệt thực và nhật thực. Hy vọng qua bài viết trên đã giúp các bạn yêu thiên văn có thêm nhiều thông tin bổ ích về hai hiện tượng thiên nhiên thú vị này.