Amun - Thần tối cao của Thebes và tạo hóa

Luxor là kinh đô Thebes trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Thebes còn được biết đến với một tên gọi khác là: “thành phố của thần Amun”. Nghiên cứu của các nhà khảo cổ học cho thấy Thebes là đỉnh cao sự phát triển văn hóa của Ai Cập lúc bấy giờ. Trong thời kỳ này, bộ ba vị thần được coi như là thần hộ mệnh cho Thebes là Amun (thần mặt trời), Mut (vợ thần Amun) và thần mặt trăng Khonsu (con của thần Amun).

Ngày nay Luxor là một thành phố du lịch sầm uất và phát triển nhưng khi đứng ở Luxor bạn sẽ cảm nhận được trọn vẹn sự hùng mạnh và huy hoàng của Ai Cập cổ đại. Những đền đài, công trình kiến trúc, lăng mộ còn tồn tại tới ngày nay ở Luxor là minh chứng cho sự vĩ đại của trí tuệ con người.

Những điểm tham quan ở Luxor

Luxor đã từng là thành phố quyền uy vĩ đại

Sông Nile chảy qua giữa Luxor, hai bên sông được gọi là bờ Đông và bờ Tây. Bờ Đông có rất nhiều khách sạn và các điểm tham quan lịch sử như đền Karnak, đền Luxor, bảo tàng Luxor và bảo tàng Xác ướp. Bờ Tây có Thung lũng của các vị vua - nơi trở nên nổi tiếng khi Howard Carter phát hiện ra lăng mộ của Pharaoh Tutankhamun vào năm 1922. Bờ Tây còn có Thung lũng các nữ hoàng, bao gồm cả lăng mộ của Nefertari.

Đền Karnak

Karnak là ngôi đền vĩ đại và đồ sộ nhất Ai Cập

Đền đài ở Ai Cập nhiều vô kể nhưng vĩ đại và đồ sộ nhất là đền Karnak, chỉ riêng Karnak mới có thể sánh với Kim tự tháp về quy mô và hùng vĩ. Đây là minh chứng rõ ràng nhất về kiến trúc, văn hóa đỉnh cao của Ai Cập cổ đại.

Karnak được xây dựng ròng rã trong hơn 1300 năm, qua 30 triều đại Pharaoh bao gồm cả Nữ hoàng Hatshepsut nổi tiếng. Vì vậy Karnak ngày càng vĩ đại hơn về kích thước, kiến trúc đa dạng không thể tìm thấy ở bất cứ ngôi đền nào khác. Cụm đền được chia ra làm bốn phần chính gồm: khu vực thờ thần Amun, khu vực thờ thần Montu nằm phía bắc, khu vực thờ thần Mut ở phía nam và đền thờ Pharaoh Amenhotep IV nằm ở phía đông. Chỉ có khu vực thờ thần Amun là mở cửa cho công chúng tham quan và nó là cụm đền phản ánh sự huy hoàng và đỉnh cao kiến trúc của người Ai Cập cổ đại. Khắp nơi là các tác phẩm điêu khắc nghệ thuật tuyệt vời, tượng đá, nhân sư, các cột đá nặng hàng tấn sừng sững đứng đó hàng ngàn năm. Đại sảnh lớn bên trong chính là niềm tự hào của Kanak với 136 cột đá khổng lồ cao đến hơn 20m, đường kính trên 3m được trang trí bởi vô vàn phù điêu sinh động. Karnak còn lưu giữ 2 cột đá Obelisk nguyên khối hình trụ nặng hàng trăm tấn được vận chuyển từ Aswan bằng đường sông.

Các cột đá khổng lồ ở Karnak

Cột đá cao đến hơn 20m, đường kính trên 3m

Cụm đền Karnak quá rộng nên bạn cần rất nhiều thời gian để khám phá (tối thiểu là một ngày). Mỗi buổi tối đều có show diễn âm thanh và ánh sáng về lịch sử 1500 năm xây dựng ngôi đền. Có ba show mỗi tối và được biểu diễn bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Bạn có thể mua vé tại các công ty du lịch tại Luxor hoặc mua trực tiếp tại website www.soundandlight.com.eg

Đền Luxor

Cách đền Karnak không xa là đền Luxor nằm ngay bên bờ sông Nile, được xây dựng bởi Pharaoh Amennhotep III, nơi nữ hoàng Hatshepsut và người Ai Cập thờ thần Amun. Trước ngôi đền là cột đá Obelisk cao vút được xây dựng bởi Pharaoh Ramesses II khắc họa những chiến thắng của ngài, các Pharaoh của triều đại Nubian cũng ghi những chiến thắng của họ ở đó. Thực ra ở đền Luxor đã từng có 2 cột đá Obelisk tuy nhiên vào năm 1830, người cai trị Ai Cập thời đó làMuhammad Ali đã ra lệnh mang 1 cột đá Obelisk làm quà tặng nước Pháp và hiện nay nó đang tọa lạc tại Place de la Concorde ở Paris.

Tượng của Pharaoh Ramesses II

Lối vào chính dẫn tới khu phức hợp của ngôi đền được trang trí bởi sáu pho tượng khổng lồ của Pharaoh Ramesses ở hai bên - bốn tượng ngồi và hai tượng đứng nhưng ngày nay chỉ còn tồn tại hai tượng ngồi. Ngay cả những tượng mất đầu vẫn rất đồ sộ và giữ nguyên sự oai hùng. Ấn tượng nhất ở đền Luxor là hàng cột trụ khổng lồ được điêu khắc tinh xảo, lấy thân cây Papyrus làm chủ đề chính để xây dựng cột. Đền Luxor được xây dựng dùng để thờ thần Amun, Mut và Khonsu nhưng thường được sử dụng với mục đích là nơi tổ chức lễ hội Opet hàng năm. Đền Luxor thật sự là một kiệt tác, minh chứng cho thời kỳ phồn thịnh của đất nước Ai Cập cổ đại.

Hàng cột trụ có hình dáng của thân cây Papyrus ở đền Luxor

Đền Hatshepsut

Hatshepsut là nữ Pharaoh đầu tiên của nền văn minh Ai Cập. Bà là một trong những nữ Pharaoh trị trì lâu nhất trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Hatshepsut đã xây dựng Thebes phát triển hưng thịnh và giàu có trong triều đại thứ 18, nối lại mạng lưới thương mại từng bị ngắt quãng trong thời Hyksor chiếm đóng Ai Cập. Bà còn chỉ huy các chiến dịch quân sự chiếm thành công ở Nubia, Syria và vùng cận Đông khiến Ai Cập trở nên hùng mạnh ở thời kỳ đó. Đền Hatshepsut có kiến trúc khác lạ hoàn toàn so với các ngôi đền còn lại ở Ai Cập, nó mang đậm kiến trúc La Mã (được thể hiện ở các hàng cột). Ngôi đền dựa vào núi và nhìn ra một không gian rộng lớn ở Thung lũng các vị Vua, ba tầng rộng rãi và uy nghiêm dẫn đến một điện thờ dành riêng cho các thần Hathor và Anubis. Ở sảnh chính là hàng tượng nữ hoàng Hatshepsut trong trang phục của một Pharaoh quyền lực với hai tay bắt chéo cầm quyền trượng và chìa khóa sự sống, đầu đội vương miện.

Đền Hatshepsut có kiến trúc khác lạ hoàn toàn so với các ngôi đền còn lại ở Ai Cập

Hình khắc trên đá còn nguyên vẹn màu sắc ở đền Hatshepsut

Bảo tàng Luxor

Với vô số cổ vật quý hiếm và có giá trị được phát hiện ở Luxor, vào năm 1962 Bộ văn hóa Ai Cập đã giao cho trúc sư hàng đầu Ai Cập, kỹ sư Mahmud Al-Hakim thiết kế kiến trúc cho bảo tàng Luxor và nó chính thức mở cửa vào ngày 12 tháng 12 năm 1975. Bảo tàng Luxor trưng bày các cổ vật thu thập được từ Thebes (Luxor cổ đại) và Necropolis, Thung lũng của các vị vua. Những cổ vật nổi tiếng có thể kể đến như bức tượng của Vua Tuthmosis III của vương triều thứ 18 (1490–36 TCN) làm bằng đá phiến xanh, được phát hiện vào năm 1904 trong khu bảo tồn đền Karnak; bức tượng của thần Sobek và vua Amenhotep III được làm bằng đá vôi…Hầu hết các cổ vật ở bảo tàng đều có bảng hiệu bằng tiếng Anh để bạn tìm hiểu thông tin.

Thung lũng các vị vua và hoàng hậu

Thung lũng các vị Vua là nghĩa địa hoàng gia với hơn 60 ngôi mộ của các Pharaoh Tutankhamun, Seti I, Ramsess II… trong thế kỷ 16 đến 11 TCN. Không chỉ là nơi để chôn cất các Pharaoh, nó còn là nơi để chôn cất những người quyền lực trong triều đại mới (New Kingdom – từ triều đại 18 đến triều đại 21 trong lịch sử Ai Cập cổ đại). Những ngôi mộ đều được đục sâu vào dãy núi đá vôi, nằm sâu dưới lòng đất vài chục mét. Lối vào hầm rất nhỏ tạo thành một hàng lang dài theo chiều ngày càng dốc xuống. Đoạn trung gian giữa hàng lang là một hay nhiều căn phòng rộng. Qua đoạn trung gian, hành lang tiếp tục chạy dài theo hướng xuống dốc tới nơi an nghỉ của Pharaoh.Bên trong hầm mộ được trang trí bằng những bức bích họa sống động mà màu sắc vẫn còn tươi mới sau vài ngàn năm như hình các vị thần, pharaoh, kí tự cổ, các truyền thuyết liên quan đến cái chết và sự hồi sinh…

Những bức bích họa sống động mà màu sắc vẫn còn tươi mới sau vài ngàn năm

Thung lũng của các Nữ hoàng nằm ở phía tây nam của Thung lũng các vị vua, nơi có những ngôi mộ của vợ và con Pharaoh. Nơi này chủ yếu là lăng mộ từ vương triều thứ 19, trong số 80 ngôi mộ thì nổi tiếng nhất là lăng mộ của nữ hoàng Nefertari.

Tượng Memnon: Bức tượng hai mặt đại diện cho Pharaoh Amenhotep III, vị vua trị vì đế chế Ai Cập trong triều đại 18. Tượng có niên đại gần 3400 năm tuổi, cao khoảng 18m. Hai pho tượng đá ở tư thế ngồi, tay đặt lên đầu gối, gương mặt hướng về phía sông Nile. Ban đầu, pho tượng ở vị trí gác cổng ngôi đền Amenhotep - nơi được xây dựng khi vị Pharaoh còn sống. Tuy nhiên sau đó ngôi đền bị phá hủy, chỉ còn lại hai pho tượng khổng lồ tồn tại đến ngày nay.

Bức tượng hai mặt đại diện cho Pharaoh Amenhotep III

Ngắm Luxor từ khinh khí cầu

Tới Luxor bạn đừng bỏ qua trải nghiệm bay khinh khí cầu vào lúc bình minh. Tour có giá từ 75USD (tương đương 1.763.000VND) cho 40 phút bay. Bạn sẽ được nhà tour đón ở khách sạn vào lúc 4 giờ sáng để có thể kịp bay lên bầu trời đón những tia nắng đầu tiên của ngày mới. Dưới ánh sáng kỳ ảo, quang cảnh sông Nile, nhà cửa, những cánh đồng xanh mướt mát, sa mạc cằn cỗi, thung lũng các vị Vua, đền thờ Hatshepsut, đền thờ Amenhotep III đẹp lung linh, huyền ảo tựa như chúng ta đang bay về lại với quá khứ hàng ngàn năm trước.

Thung lũng các vị vua nhìn từ khinh khí cầu

Thung lũng các vị vua dưới ánh nắng bình minh

Kinh nghiệm du lịch

Thời điểm đẹp nhất

Thời điểm đẹp nhất để tới Luxor là từ tháng 10 đến tháng 4 khi khí hậu tương đối mát mẻ, và tháng 12 đến tháng 2 thời tiết hơi se lạnh. Tháng 5 đến tháng 9 là lúc Ai Cập rất nóng nhất là từ tháng 6 đến tháng 8, nhiệt độ có thể lên tới 45 độ C.

Đến Luxor thế nào?

Bạn có thể đến Luxor từ Cairo, Aswan, Hurghada…

Từ Cairo bay tới Luxor khoảng một giờ đồng hồ với giá vé từ 60-110USD (tương đương 1.410.000 - 2.585.000VND). Các hãng bay để bạn lựa chọn là Egypt Air, Air Cairo, Nile Air. Sân bay Luxor cách trung tâm thành phố từ 20-30 phút đi xe. Bạn có thể bắt taxi hoặc thuê dịch vụ đưa đón sân bay của khách sạn bạn ở hoặc thông qua các công ty du lịch.

- Từ Cairo: hàng ngày từ 8 giờ sáng đến 11 giờ đêm từ ga Cairo Ramses có rất nhiều chuyến tàu ghế ngồi tới Luxor. Có hai loại tàu: "Special" (5 chuyến/ngày) với nội thất mới và tiện nghi và "Spanish" (4 chuyến/ngày) cũ hơn và rẻ hơn. Các toa hạng nhất ở cả hai loại tàu đều có chỗ ngồi rộng rãi, nhà vệ sinh sạch sẽ. Giá vé hạng nhất từ 8-15USD (tương đương từ 188.000 - 353.000VND). Thời gian di chuyển giữa Cairo và Luxor khoảng 12 giờ.

Nếu bạn muốn đi tàu có giường nằm thì có hãng Watania. Bạn có thể đặt vé tàu trực tiếp trên website: https://wataniasleepingtrains.com/Home. Giá vé khoang giường nằm từ 80-120USD (tương đương từ 1.880.000-2.820.000VND) bao gồm bữa tối và bữa sáng, bạn chỉ phải trả tiền đồ uống.

Go Bus, Super Jet và Upper Egypt Travel là những hãng xe bus chính khai thác tuyến đường Cairo - Luxor. Go Bus khởi hành từ quảng trường Tahrir, Super Jet và Upper Egypt Travel khởi hành từ bến xe buýt Cairo Gateway. Thời gian di chuyển khoảng 11 giờ và vé có giá từ 14-24 USD (tương đương 329.000- 564.000VND). Bạn có thể tham khảo thông tin và đặt vé tại website:

Bạn có thể tới Luxor bằng thuyền du lịch 5 sao (cruise) từ Cairo hoặc Aswan. Trong thời gian thuyền dừng lại ở Luxor bạn có thể ghé thăm các cụm đền và thung lũng các vị vua. Giá đi cruise từ 2 đến 5 ngày có giá từ 200-500USD (tương đương 4.700.000-11.750.000VND) bao gồm phòng nghỉ trên tàu, các bữa ăn, bạn chỉ phải trả tiền đồ uống gọi thêm.

Ngoài ra bạn có thể đi tàu hỏa, máy bay tới Luxor rồi thuê các phương tiện công cộng như xe ngựa, taxi, xe riêng có tài xế để đi tham quan các di tích.

Di chuyển xung quanh Luxor

Minibus: đây là cách rẻ nhất để đi vòng quanh Luxor, người dân địa phương di chuyển trong thành phố cũng sử dụng minibus. Chi phí khoảng 2EGP (tương đương 2.500VND)/chuyến, minibus được đánh dấu rõ ràng với các màu sắc khác nhau và chạy trên các tuyến đường cố định. Bạn hãy hỏi chủ khách sạn/nhà nghỉ bạn đang lưu trú để biết tuyến xe nào tới các địa điểm tham quan.

Taxi: Bạn cũng có thể thuê taxi đưa bạn đến tất cả các điểm du lịch ở bờ Đông Luxor với giá khoảng 300EGP (tương đương 370.000VND) và khoảng 500EGP để khám phá bờ Tây (tương đương 620.000VND). Tuy nhiên, bạn lưu ý phải mặc cả và nói rõ ràng sẽ đi những điểm nào với tài xế trước khi lên xe.

Mua tour: nếu bạn đi theo nhóm đông người hoặc muốn có người lo sẵn phương tiện di chuyển, vé tham quan thì bạn nên mua tour đi trong ngày. Tour có hướng dẫn viên nói tiếng Anh nên khi tới các điểm tham quan bạn sẽ hiểu biết sơ qua về lịch sử, kiến trúc của nó.

Ngựa/xe ngựa: điều thú vị khi tới Luxor là bạn sẽ thấy có rất nhiều xe ngựa được trang trí khá cầu kỳ. Bạn có thể thuê chúng để đi dạo quanh thành phố, tới các đền thờ, cảm giác như mình đang lạc trôi vào quá khứ.

Thuyền máy/thuyền buồm Felucca: từ bờ Đông sang bờ Tây tham quan, cách nhanh nhất là đi thuyền máy, chỉ mất khoảng mười phút. Nếu bạn có nhiều thời gian và muốn thư giãn, ngắm cuộc sống hai bên bờ sông một cách chậm rãi bạn có thể chọn thuyền buồm felucca.

Dạo chơi bằng thuyền buồm felucca là cách thư giãn thú vị ở Luxor

Lưu trú

Sông Nile chia đôi Luxor. Thành phố nằm ở bờ Đông, tuy nhiên phần lớn các điểm tham quan đều nằm ở bờ Tây. Nếu bạn muốn ở khu trung tâm sôi động, nhiều nhà hàng, quán xá, thuận tiện di chuyển thì bạn nên ở bờ Đông, nếu bạn muốn ở nơi yên tĩnh, ít người hơn thì chọn bờ Tây. Trên các website đặt phòng nổi tiếng như Booking, Traveloka, Agoda… có rất nhiều loại phòng từ bình dân đến sang trọng để bạn tham khảo.

Bob Marley Peace Luxor Hostel là hostel khá nổi tiếng với khách du lịch bụi ở bờ Đông bởi vị trí trung tâm, giá rẻ và nhân viên thân thiện. Tở bờ Tây có Luxor Guest House nằm trên bờ sông Nile nhưng ngay cạnh bến phà nên rất thuận tiện di chuyển.

Lịch trình gợi ý 3 ngày

Ngày 1- khám phá bờ Đông: Tham quan đền Karnak, đền Luxor, bảo tàng Luxor, đi thuyền buồm Felucca tới đảo Chuối (Banana Island). Buối tối bạn có thể xem show âm thanh và ánh sáng ở đền Karnak.

Ngày 2- khám phá bờ Tây: Bay khinh khí cầu vào buổi sáng sớm sau đó bạn sẽ tham quan thung lũng các vị vua, thung lũng hoàng hậu, đền Hatshepsut, Colossi of Memnon.

Ngày 3: Bạn có thể thuê xe đi tới đền Abydos và Dendera hoặc có thể dạo quanh tham quan Luxor, vào chợ mua sắm.

Chi phí trung bình ước tính

Chỗ ở: khoảng 15USD/đêm (tương đương 353.000VND)

Ăn uống: Mỗi người khoảng 20USD/ngày (tương đương 470.000VND)

Phương tiện di chuyển: Mỗi chuyến đi trong ngày đến bờ Đông và bờ Tây sẽ tốn khoảng 50USD (tương đương 1.175.000VND) bao gồm mọi thứ từ phương tiện đi lại đến vé vào cửa, v.v.