[Last Updated On: 02/07/2021]
Trình bày nguồn gốc và những luận điểm cơ bản của chủ nghĩa Tômát mới?
Chủ nghĩa Tômát ra đời từ thời kỳ trung cổ ở Italia do Tômát Đacanh, là nhà triết học kinh viện sáng lập. Ngay từ đầu nó đã cố gắng kết hợp thần học của Kytô giáo với triết học của Arixtốt. Vào cuối thế kỷ XIX, một hình thái mới của triết học Thiên chúa giáo đã xuất hiện ở phương Tây, lấy Chúa làm nòng cốt, lấy đức tin làm tiền đề, lấy thần học làm căn cứ và được gọi là chủ nghĩa Tômát mới.
Chủ nghĩa Tômát mới, thực chất là sự tiếp tục, sự phục hồi lại hệ thống thần học của Tômát Đacanh trong điều kiện mới. Chủ nghĩa Tômát cũ là chủ nghĩa duy tâm khách quan, nhằm chứng minh sự tồn tại của Chúa, sự bất tử của linh hồn, nhưng chủ nghĩa Tômát mới đã thừa nhận mức độ vai trò của khoa học để luận chứng sự thống nhất giữa tri thức và đức tin, khoa học và thần học. Những luận điểm cơ bản của chủ nghĩa Tômát mới thể hiện chủ yếu trong những tư tưởng về nhận thức luận, về triết học tự nhiên, về chính trị xã hội và đạo đức.
Lý luận về nhận thức của chủ nghĩa Tômát mới không phủ nhận tính khách quan của nhận thức khoa học, nhưng nó dùng nguyên tắc tương đồng loại suy [một phương pháp phổ biến trong khoa học] để từ chỗ thừa nhận bản thể của thế giới hiện thực mà xác nhận bản thể của Chúa.
Về triết học tự nhiên, chủ nghĩa Tômát mới cho rằng bất cứ vật thể nào cũng đều do hình thức và vật chất cấu thành. Vật chất là bản nguyên thụ động, là khả năng; còn hình thức là chủ động, là hiện thực. Trong đó Chúa là hình thức tối cao, cho nên việc nghiên cứu của khoa học tự nhiên, là quá trình không ngừng phát hiện ra Chúa, khẳng định Chúa và không phủ định Chúa.
Về chính trị xã hội, chủ nghĩa TôMát mới phủ nhận tính khách quan, quy luật của giai cấp, chủ trương thuyết tính người trừu tượng, coi trần thế là tạm thời, cuộc sống tương lai trong sự siêu thóat của linh hồn là vĩnh hằng.
Về đạo đức, chủ nghĩa Tômát mới khác với các trào lưu phi duy lý trong đạo đức ở chỗ nó khóac áo “lý tính” nhân danh khoa học khẳng định rằng đức tin và lý tính, thần học và khoa học thống nhất với nhau. Cho nên, quan niệm đạo đức của nó cũng không ngoài việc chứng minh quy tắc đạo đức cao nhất của con người và xã hội là là quy tắc “vĩnh hằng” bởi sự cứu rỗi của Chúa. Chính vì vậy, chủ nghĩa Tômát mới là một trào lưu triết học tư sản hiện đại là triết học duy tâm khách quan, nhằm luận chứng cho thế giới quan, nhân sinh quan tôn giáo [Thiên Chúa giáo] trong điều kiện phát triển của chủ nghĩ tư bản hiện đại.
[Last Updated On: 21/07/2021]
T.Đacanh [Thomas D’Aquin, 1225-1274] sinh ở Italia, là nhà thần học, nhà triết học kinh viện có ảnh hưởng lớn đến thời đại của mình. Học thuyết của ông được Giáo hội Thiên chúa lấy làm hệ tư tưởng của nhà thờ. Ngoài triết học và thần học, T.Đacanh còn nghiên cứu pháp quyền, đạo đức, chế độ nhà nước và kinh tế. Ông đã xây dựng triết học của mình trên cơ sở xuyên tạc học thuyết của Arixtốt để luận chứng cho thần học của Nhà thờ, củng cố cho giáo lý Thiên chúa giáo. Tư tưởng triết học của ông chủ yếu bàn về các chủ đề sau:
a] Thượng đế và giới tự nhiên. Lòng tin và lý trí
Theo Đacanh, đối tượng của triết học là lý trí – chân lý của triết học, còn đối tượng của thần học là lòng tin – chân lý của thần học; tuy nhiên, cả hai đều có khách thể cuối cùng là Thượng đế – cội nguồn của mọi chân lý. Dù vậy, triết học vẫn thấp hơn thần học, lý trí vẫn thấp hơn lòng tin, bởi vì không phải bất kỳ lòng tin – chân lý của thần học nào cũng có thể đạt được bằng con đường của lý trí – chân lý của triết học, nhưng lý trí thì có thể có được nhờ vào lòng tin. Hơn nữa, chân lý của thần học tuy không chống đối chân lý của triết học, nhưng bản thân nó không phải là lý trí mà nó là loại “siêu” lý trí. Từ đây, Đacanh kết luận, lòng tin thần học không phải là cái mà lý trí triết học có thể xâm nhập vào được. Từ kết luận này Đacanh khẳng định:
Thượng đế là động lực ban đầu, là mục đích tối cao, là nguyên nhân cuối cùng, là quy luật vĩnh cửu, là hình thức thuần túy, là cái tất nhiên – hoàn thiện tuyệt đối, là cái siêu lý tạo ra mọi cái hợp lý của thế giới.
Giới tự nhiên không tồn tại vĩnh cửu mà được Thượng đế sáng tạo ra từ hư vô; mọi cái hoàn thiện nhất trong giới tự nhiên cảm tính đều được quyết định bởi sự thông minh của Thượng đế, đều có được sự hợp lý nhờ vào Thượng đế.
Theo Đacanh, Thượng đế phải tồn tại, bởi vì: một là, thế giới không tự vận động vĩnh cửu mà cần có cái động lực ban đầu; hai là, mọi cái xảy trong thế giới đều có nguyên nhân, do đó, thế giới cần có cái nguyên nhân đầu tiên, tức nguyên nhân của mọi nguyên nhân; ba là, cần có một cái tất nhiên tuyệt đối làm cơ sở cho mọi cái ngẫu nhiên xảy ra trong thế giới; bốn là, cần có một thực thể hoàn thiện tuyệt đối với tư cách là mục đích cuối cùng của mọi quá trình hoàn thiện xảy ra trong thế giới; và năm là, cần có một lý trí siêu nhiên nhằm điều chỉnh tính hợp lý của giới tự nhiên.
b] Lý luận nhận thức
Dựa trên lập trường duy thực ôn hòa, Đacanh cho rằng, cái chung tồn tại trên 3 mặt: một là, nó tồn tại trước các sự vật riêng lẻ, ở trong trí tuệ Thượng đế; hai là, nó được tìm thấy trong các sự vật riêng lẻ; và ba là, nó được tạo ra bằng sự trừu tượng hóa của trí tuệ con người từ các sự vật riêng lẻ.
Dựa trên học thuyết về hình dạng của Arixtốt, Đacanh cho rằng, trong quá trình nhận thức sự vật, người ta không tiếp nhận bản thân sự vật mà chỉ tiếp nhận hình dạng của nó. Bởi vì, đối tượng nhận thức đi vào thế giới tinh thần của chủ thể nhận thức bao giờ cũng phải rũ bỏ tính vật chất và chỉ giữ lại hình dạng của mình mà thôi. Trong nhận thức của ta, hình ảnh về sự vật bao giờ cũng là hình dạng của chính sự vật đó. Đacanh chia hình dạng sự vật ra thành hình dạng cảm tính và hình dạng lý tính. Hình dạng cảm tính giúp cho cảm giác trở thành cái cảm thụ tích cực. Hình dạng lý tính cho ta biết cái chung, bao chứa nhiều sự vật riêng lẻ, do vậy, hình dạng lý tính cao hơn hình dạng cảm tính…
Như vậy, chúng ta có thể coi lý luận về 2 loại hình dạng của Đacanh chính là quan niệm về 2 giai đoạn nhận thức: nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính.
c] Về xã hội
Đacanh không chỉ đề cao sự thống trị của Nhà thờ đối với xã hội mà còn kịch liệt chống lại sự bình đẳng xã hội. Theo ông, xã hội trần thế chỉ là sự chuẩn bị cho cuộc sống ở thế giới bên kia. Giáo hoàng là Đại diện của Thượng đế ở trần gian. Nhà thờ phải là Chính quyền tối cao đứng trên chính quyền Nhà nước của các quốc vương. Quốc vương có nghĩa vụ thực hiện yêu cầu của Nhà thờ trừng phạt không thương tiếc kẻ tà đạo. Ông coi xuyên tạc tôn giáo là tội rất lớn, lớn hơn cả tội làm tiền giả; vì đồng tiền chỉ để thỏa mãn nhu cầu đời sống tạm thời, còn xuyên tạc tôn giáo sẽ làm mất đi cuộc sống vĩnh hằng sau khi chết. Nếu quốc vương buộc những kẻ làm tiền giả vào tội chết là đúng, thì treo cổ những kẻ tà đạo là việc làm còn đúng hơn…
Quan điểm về xã hội của Đacanh là cơ sở của ý thức hệ của Nhà thờ, nó rất phản động và hà khắc.
Download miễn phí Tư tưởng triết học cơ bản của Tômat Dacanh Trong tất cả các loại quyền lực, quyền lực tôn giáo là cao hơn cả, cũng như là sự cao hơn của linh hồn đối vơí thể xác. Ông vua phạm tội thì phải phế truất, giáo hoàng có thể miễn cho các bề tôi khỏi phải nghe theo một ông vua không trung thành. Dacanh kế thừa Aritxtot cách phân chia các hình thức chính phủ: quân chủ, quí tộc và dân chủ và gạt bỏ những biến dạng của những hình thức đó [độc tài, quả đầu ,dân trị ]. Ông ủng hộ tư tưởng về một chính phủ hỗn hợp: đó là sự kết hợp nền quân chủ, chế độ quí tộc và chính phủ nhân dân. Ưu điểm của nó là nhân dâ được tham gia một phần vào chính phủ - một phương tiện để duy trì sự bình ổn xã hội và để tất cả mọi người gắn vơí việc xây dựng và bảo vệ đất nước .
//s1.liketly.com/flash/edoc/jh2i1fkjb33wa7b577g9lou48iyvfkz6-swf-2014-01-21-tu_tuong_triet_hoc_co_ban_cua_tomat_dacanh.5KJYxHdErK.swf /tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-55888/
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tư tưởng triết học cơ bản của Tômat Dacanh Tômat Đacanh là nhà thần học, nhà triết học kinh viện nổi tiếng của thời phong kiến phương Tây thế kỷ VIII. Triết học của ông được nhà thờ Thiên chúa coi là học thuyết duy nhất đúng đắn và lấy làm hệ tư tưởng cho mình.Tuyển tập gồm mười tám cuốn sách của ông là bộ Bách khoa toàn thư về hệ thống tư tưởng thống trị thời Trung cổ, trên nhiều lĩnh vực: triết học, thần học, pháp quyền, đạo đức, kinh tế, chế độ nhà nước. Mục 1: Mối quan hệ giữa triết học và thần học. Mục 2: Quan điểm về nghiên cứu giới tự nhiên. Mục 3: Vấn đề bản chất cái chung. Mục 4: Quan niệm về lý luận nhận thức Mục 5: Về nguồn gốc và hình thức của quyền lực Mục 1: Mối quan hệ giữa triết học và thần học Tômát Đacanh không phân định rõ ranh giới nhưng không đối lập giữa triết học và thần học. Ông cho rằng đối tượng nghiên cứu của thần học là “chân lý của lòng tin tôn giáo”. Đối tượng của triết học là nghiên cứu “chân lý của lý trí”. Còn Thượng đế là khách thể cuối cùng của cả triết học và thần học, là nguồn gốc của mọi chân lý. Cho nen theo Tômát Đacanh, không thể không có mâu thuẫn về nguyên tắc giữa chân lý đúng đắn và lòng tin tôn giáo. Tômát hạ thấp vai trò của triết học, bắt triết học phải phụ thuộc vào thần học. Ông cho rằng không phải mọi “chân lý của lòng tin tôn giáo” đều có thể đạt được bằng sự chứng minh hợp lý. Những chân lý thần học tuy không chống “chống đối lý trí”, nhưng là “siêu lý trí”. Triết học phải dựa vào sự giúp đỡ của thần học và thấp hơn thần học, cho nên ở một chừng mực nào đó trí tuệ có hạn của con người thấp hơn sự anh minh của Thượng đế. Tômát nói: “chân lý tôn giáo không phải là điểm yếu mà triết học có thể xâm nhập được”. Tômat Đacanh có mưu đồ làm cho học thuyết của Arixtot thích hợp với học thuyết đạo Thiên chúa, biến triết học của mình thành cơ sở lý luận cho các tín điều nhà thờ. Đứng trên lập trường của Arixtôt, ông chống lại triết học kinh viện cũ của Ôguýtxtanh và cả khuynh hướng duy vật cấp tiến của những quan điểm Avơrôét trong đạo Thiên chúa. Mục 2: Quan điểm về nghiên cứu thế giới. Quan điểm duy tâm thần học của Tômát cũng thể hiện rõ trong việc nghiên cứu giới tự nhiên. Ông cho rằng giới tự nhiên và trật tự của nó chỉ là sự chuẩn bị của cái “vương quốc giàu có trên trời”. Theo học thuyết của Tômát, mọi cái hoàn thiện nhất trong thế giới có khả năng đều được quyết định bởi sự thông minh của Thượng đế, đều trải qua sự hợp lý hoá của Thượng đế. Thượng đế là mục đích tối cao, là “quy luật” vĩnh cửu “đứng trên mọi cái, thống trị mọi cái”.Thượng đế là hình thức thuần tuý tước bỏ vật chất, là nguyên nhân sự tác động cuối cùng của thế giới, và thế giới tự nhiên không phải là vĩnh cửu, mà được Thượng đế sáng tạo ra từ hư vô. Mọi sự sắp xếp và thứ bậc, bắt đầu từ sự vật không có linh hồn, đến con người,tới thần thánh và cuối cùng là chúa trời, đều được quyết định bởi sự thông minh của Thượng đế. Sự phù hợp của mọi vật trong tự nhiên đối với con người đều do Thượng đế quy định: mặt trời cho con người ánh sáng và sưởi ấm, mưa cho con người đất đai có nước, động đất, lũ lụt là để trừng phạt tội lỗi của con người. Mục 3: Quan điểm về bản chất của cái chung. Tômát đã đứng trên lập trường của nhà duy thực ô hoà [phần nào dung hoà với chủ nghĩa duy danh có lợi cho tôn giáo].Theo ông, cái chung tồn tại trên ba mặt: một là, nó tồn tại trước sự vật trong trí tuệ của Thượng đế như là mẫu mực, lý tưởng của các sự vật riêng lẻ. Hai là, cái chung được tìm thấy trong các sự vật, cái chung chỉ tồn tại khách quan khi nó chứa đựng các sự vật riêng lẻ. Ba là, cái chung được tạo ra sau khi các sự vật trong trí tuệ con người bằng con đường trừu tượng hoá khỏi các sự vật riêng lẻ. Trong học thuyết triết học của mình, Toomat cố gắng chúng minh sự tồn tại của Thượng đế, nhưng sự chứng minh của ông khác một chút so với sự chứng minh có tính chất bản thể luận của các nhà duy thực trước đó. Theo ông sự tồn tại của Thượng đế chỉ có thể chứng minh trên cơ sở kinh nghiệm, nghĩa là trên cơ sở tồn tại thế giới như là sự sáng tạo của Thượng đế. Ông đưa ra năm điều chứng minh: 1, cần có cái động lực ban đầu, vì thế giới không phải lafv sự vận động vĩnh cửu; 2, mục đích của những nguyên nhân tác động không thể là vô tận, nên cần có nguyên nhân đầu tiên; 3, mọi sự vật của thế giới là ngẫu nhiên, do đó cần tồn tại một cái tất nhiên tuyệt đối; 4, các sự vật bộc lộ những giai đoạn hoàn thiện tuyệt đối; 5, tính chất hợp lý của giới tự nhiên không thể giải thích bằng những nguyên nhân tự nhiên, cần tồn tại một thực thể lý trí siêu tự nhiên diều chỉnh thế giới. Mục 4: Quan niệm về lý luận nhận thức. Về lý luận nhận thức, Tômát Đacanh áp dụng học thuyết Arixtôt về “hình dạng”. Ông cho rằng nhận thức diễn ra trong chủ thể nhờ tiếp thu ở khách thể những gì giống với chủ thể, chứ không phải mọi tồn tại của khách thể đều được tiếp thu; đó là hình ảnh của sự vật, chứ không phải bản thân sự vật. Nhờ hình ảnh biểu hiện yếu tố tồn tại của sự vật, yếu tố đồng thời giống cái tinh thần mà cái vật thể được nhận thức đi vào tinh thần, vào vương quốc của tư tưởng. Ông đã chia "hình dạng" thành hình dạng cảm tính và hình dạng lý tính, trong đó hình dạng lý tính cao hơn hình dạng cảm tính. Bởi vì, nhờ nó ta mới biết được cái chung chứa đựng nhiều thực thể riêng biệt, còn hình dạng cảm tính cũng có vai trò quan trọng, bởi vì, nhờ nó cảm giác trở nên cảm thụ tích cực. Như vậy, lý luận nhận thức của Tômát Đacanh áp dụng học thuyết về "hình dạng" của Arixtốt; là một bước tiến trong triết học kinh viện Trung cổ. Tuy nhiên, nó chỉ khôi phục về hình thức học thuyết của Arixtốt, chứ nó không lấy cái sinh khí, cái sống động, sự tìm tòi chân lý trong học thuyết của Arixtốt Mục 5: Quan niệm về nguồn gốc và hình thức của quyền lực. Đacanh cho rằng quyền lực chính trị có nguồn gốc từ Thượng đế, người sáng tạo ra tự nhiên, con người có bản chất là động vật, nhưng có tinh thần, lý trí, tín ngưỡng và có tính xã hội cao. Để xã hội ổn định, cần có quyền uy cao hơn để chỉ huy mỗi thành viên vì lợi ích chung. Do đó quyền uy là một đòi hỏi tự nhiên vì để đi tới mụch đích cần có nó như là phương tiện. Ông nêu rõ mối quan hệ giưã 3 yếu tố của chính quyền nhà nước: bản chất, nguồn gốc và việc sử dụng. Bản chất của chính quyền hay là trật tự điều hành và sự tuân thủ là do chúa định.Nhưng không phải vì thế mà mỗi vị quân vương có thể trở thành thánh thần , khi mỗi vị quân vương trở thành kẻ tiếm quyền chuyên chề điên rồ thì việc sử dụng quyền lực nhà nước thuộc về nhà t...