Phát xít nghĩa là gì
|
Hỏi: Xin cho biết phát - xít nghĩa là gì? Thời Roma cổ đại, quyền uy của quan chấp chính (consul) hay quan độc tài (dictator) được tượng trưng bằng một bó que buộc bằng dây da, phía trên có gắn một lưỡi búa. Bó là fascis (tiếng la-tinh) hay fascio (tiếng Ý). Benito Mussolini (1883 - 1945) muốn thiết lập chế độ độc tài nên ngày 23-3-1919 lập ở Milano một tổ chức phản động mang tên Bó chiến đấu (Fascio di Đối nội, Mussolini thiết lập chế độ độc tài cá nhân và đảng trị, xóa bỏ nền dân chủ đại nghị, đàn áp các chính đảng khác. Đối ngoại, y thi hành chính sách bành trướng, xâm lược Ethiopia (2-10-1935), giúp Franco gây nội chiến ở Tây Ban Nha (1936), sáp nhập Albania (7-4-1939). Y cùng Hitler lập trục Đức - Ý (25-10-1936), sau đó thêm Nhật (27-9-1940), gây ra Chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945). Tháng 4-1945, thấy phe phát xít sắp thua, Mussolini dẫn cô tình nhân Clara Petacci chạy trốn sang Thụy Sĩ, mang theo 33 kg vàng, nhưng y và người tình bị dân quân du kích bắt và xử bắn tại làng Giulino di Mezzegra (thành phố Como, vùng Lombardia, phía Bắc nước Ý) ngày 28-4-1945, tức hai ngày trước khi Hitler tự tử ở Berlin (Đức). Hoàng Anh |
