Khối giảm âm ở gan là gì

Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chào em,

Kết luận khối giảm âm ở gan nghĩa là nghi ngờ ở gan có một khối bướu. Bướu ở gan có thể là lành tính, có thể ác tính. Nhiều trường hợp chỉ với siêu âm bụng có thể dự đoán khá chính xác tính chất của u gan, nhưng cần phải miêu tả đặc điểm của khối u này nhiều hơn chứ không thể chỉ dựa vào kích thước là biết được đây là u gì.

Tuy nhiên, kích thước khối bướu đến 7 cm là không nhỏ, một dấu hiệu nguy hiểm. BS sẽ dựa thêm những thông tin khác như triệu chứng của người bệnh, tiền căn, thăm khám, các xét nghiệm khác [như xét nghiệm marker ung thư gan AFP chẳng hạn] để định hướng hay xác định bản chất u này là gì. Nếu trường hợp u lành như u mạch máu thì không gì đáng ngại, không cần điều trị mà chỉ theo dõi định kỳ thôi.Thêm vào đó ba em còn có men gan cao chứng tỏ tế bào gan đang bị tổn thương, đang bị viêm, cần phải tầm soát các nguyên nhân làm gan bị tổn thương [viêm gan siêu vi, viêm gan do thuốc, viêm gan do rượu viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, xơ gan…].Như vậy, ba em cần theo dõi bệnh ở chuyên khoa Tiêu hóa - gan mật để được kiểm tra xem đây là bướu gan loại gì, nguyên nhân bị viêm gan để tìm cách xử trí tiếp theo, em nhé.

Thân mến.

“Tôi đi khám sức khỏe, nghe bác sĩ nói có nốt tăng âm, nốt giảm âm trong gan. Đó có phải là dấu hiệu của ung thư không?” – Nguyễn Sâm [TP.HCM]

Ảnh minh họa: TL

Đó là thuật ngữ chuyên môn của các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh khi họ sử dụng máy siêu âm để khảo sát gan. Ngày xưa, họ sử dụng X-quang để chụp hình ảnh nhưng X-quang không thể thấy được khảo sát được gan. Ngày nay, có một phương tiện đơn giản, rẻ tiền để khảo sát gan là máy siêu âm.

Các bác sĩ sẽ đặt máy siêu âm lên vùng gan [phía bên phải của bụng], từ những tia siêu âm sẽ phóng ra hình ảnh trên màn hình. Nếu gan bình thường thì hình ảnh gan sẽ rất đều. Những nốt tăng âm hay giảm âm là những vùng gan mà sẽ cho kết quả trên màn hình siêu âm đậm hoặc nhạt. Đó là những vùng gan bị bất thường, có thể là u gan lành tính hoặc ác tính, gan nhiễm sán, gan nhiễm mỡ.

Như vậy, đó không phải là ung thư gan mà đó là thuật ngữ của bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh.

Th-BS-CK2. Trần Ngọc Lưu Phương

[Trưởng đơn vị Tiêu hóa can thiệp, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương; Giảng viên bộ môn nội tổng quát phân môn Tiêu hóa - Gan mật, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, TP.HCM]

Trong số các phương pháp chẩn đoán hình ảnh ung thư gan thì siêu âm là một kỹ thuật có độ nhạy tương đối tốt và chi phí thấp nên rất có lợi cho người bệnh. Bài viết dưới đây xin chia sẻ về những ưu điểm của phương pháp này và ý nghĩa hình ảnh mà nó mang lại đối với chẩn đoán ung thư gan.

1. Sơ lược về ung thư gan

Những năm gần đây, tỷ lệ người mắc ung thư gan ở nước ta đang ngày càng tăng lên. Điều nguy hiểm của bệnh lý này là tỷ lệ sống trung bình trong vòng 5 năm sau khi được chẩn đoán chỉ khoảng 9%. Trường hợp phát hiện và điều trị bệnh ngay từ giai đoạn đầu thì khả năng sống trên 5 năm được khoảng 19% bệnh nhân.

Siêu âm có thể cung cấp gợi ý tổn thương, góp phần chẩn đoán ung thư gan

Bệnh ung thư gan có thể được gợi ý bằng các dấu hiệu sau:

- Giai đoạn sớm: hầu như dấu hiệu không rõ ràng. Người bệnh có thể sẽ cảm thấy buồn nôn và bị nôn, chán ăn, mệt mỏi, cảm giác ăn nhanh no và sau khi ăn hay bị đầy hơi, vùng mạn sườn phải đau tức,...

- Giai đoạn muộn thường có các dấu hiệu:

+ Chán ăn, ăn kém.

+ Có cảm giác đầy chướng bụng.

+ Phân có thể có váng mỡ.

+ Hạ sườn phải đau ngày càng mạnh.

+ Tự sờ thấy được ở vùng gan có khối u.

+ Kết mạc, niêm mạc mắt và da có màu vàng.

+ Ngứa da.

+ Nước tiểu có màu sẫm, phân bị bạc màu.

+ Xuất huyết bất thường dưới da, lợi,...

+ Cân nặng giảm đột ngột không tìm được nguyên nhân.

+ Bụng bị phù hoặc trướng.

2. Chẩn đoán hình ảnh ung thư gan qua siêu âm - ý nghĩa và đặc điểm

2.1. Ý nghĩa của kỹ thuật siêu âm trong chẩn đoán ung thư gan

Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, thực hiện thông qua nguyên lý sóng siêu âm nên không bị nhiễm tia xạ. Từ đầu dò của thiết bị siêu âm sẽ phát ra sóng đi tới cơ quan được khảo sát sau đó lại có một sóng phản xạ quay trở lại đầu dò. Máy sẽ thu nhận loại sóng này, xử lý rồi cho ra kết quả là hình ảnh siêu âm.

Đối với bệnh ung thư gan, siêu âm được xem là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có ý nghĩa tầm soát đạt độ nhạy cảm lên tới 68 - 87%. Đặc biệt, với sự phát triển vượt bậc của kỹ thuật siêu âm thì hiện nay, những hình ảnh mà nó mang lại có thể gợi ý tốt đối với chẩn đoán ung thư gan có kích thước trên 1cm.

Những thông tin về giải phẫu lá gan sẽ được phát hiện khi bác sĩ tiến hành siêu âm bụng tổng quát hoặc thực hiện siêu âm gan riêng biệt. Mặc dù kỹ thuật chẩn đoán này không được xem là tiêu chuẩn vàng để xác định bệnh lý ác tính nhưng nhờ sự tiến bộ của kỹ thuật, siêu âm có thể gợi ý hình ảnh ung thư gan lan tỏa hoặc ác tính. Nhờ điều này mà bác sĩ sẽ có căn cứ để thực hiện các kiểm tra khác giúp chẩn đoán xác định bệnh.

Siêu âm giúp tầm soát ung thư gan với độ nhạy cao

Ưu điểm của kỹ thuật siêu âm trong hỗ trợ chẩn đoán ung thư gan là dễ thực hiện, chi phí thấp, không có tác dụng phụ và có tỷ lệ chẩn đoán tương đối chính xác. Với kỹ thuật này, mọi đối tượng đều có thể thực hiện được mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Hình ảnh siêu âm sẽ giúp bác sĩ có căn cứ để đánh giá các tổn thương hay bệnh lý về gan.

2.2. Hình ảnh ung thư gan có đặc điểm như thế nào qua siêu âm

Bệnh ung thư gan ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng cụ thể. Siêu âm gan kết hợp với đo nồng độ AFP trong máu được xem là biện pháp tối ưu hơn so với việc thực hiện riêng lẻ các loại hình xét nghiệm này trong phác đồ tầm soát bệnh ung thư gan.

Khi siêu âm, bác sĩ có thể nhìn thấy toàn bộ gan, phát hiện được tổn thương và khối u tại gan. Hình ảnh ung thư gan qua siêu âm thường cho thấy gan to toàn bộ, riêng một thùy hoặc phân thùy.

Hình ảnh ung thư tế bào gan trái qua siêu âm bụng

Nếu khối u nằm ở lớp nông thì bề mặt gan sẽ gồ ghề, góc bên và góc dưới gan thường tù và mở rộng. Nếu khối u hoại tử thì sẽ có hình một khối đặc và rỗng ở giữa, phần bờ hốc rỗng không đều và dày.

Trường hợp bệnh phát triển trên gan lành thì hình ảnh siêu âm sẽ thấy phần nhu mô gan xung quanh bình thường. Trường hợp ung thư phát triển trên gan xơ thì hình ảnh sẽ thấy có kèm xơ gan.

Mặt khác, siêu âm còn giúp bác sĩ đánh giá được số lượng, vị trí, hình dạng và kích thước của khối u. Đặc biệt, với siêu âm doppler bác sĩ còn đánh giá được tình trạng cấp máu, xâm lấn và di căn của khối u vào các mạch máu xung quanh, nhất là tĩnh mạch chủ dưới và tĩnh mạch cửa.

Cụ thể về hình ảnh ung thư gan qua siêu âm ở từng loại bệnh sẽ có kết quả như sau:

- Ung thư gan nguyên phát

+ Khối u có kích thước 3cm: hình ảnh dạng nốt có ranh giới rõ ràng, xung quanh có viền giảm âm, cấu trúc âm không đều. Dạng thâm nhiễm điển hình là khối có ranh giới không rõ, khu vực xung quanh xâm lấn, tĩnh mạch cửa xâm lấn và đè đẩy các tổ chức lân cận. Dạng lan toả nhận thấy trong gan có các nốt rải rác với kích thước nhỏ.

- Ung thư gan thứ phát

Hình ảnh ung thư gan thứ phát qua siêu âm thường có đặc điểm: khối u có kích thước khác nhau nằm rải rác trên gan, so với nhu mô gan có thể tăng hoặc giảm âm nhưng chủ yếu là giảm âm, doppler mạch thấy khối u di căn không có hoặc ít có tín hiệu tăng sinh mạch máu.

Nhìn chung, hình ảnh ung thư gan qua kỹ thuật siêu âm là tương đối rõ nhưng không đủ cơ sở để trở thành tiêu chí chẩn đoán bệnh. Muốn kết luận ung thư gan cần có sự kết hợp của thăm khám và nhiều biện pháp kiểm tra khác. Nếu khi siêu âm gợi ý đến ung thư, người bệnh không nên quá hoang mang mà cần bình tĩnh để lắng nghe những hướng dẫn, giải thích khác từ phía bác sĩ chuyên khoa.

Những chia sẻ về hình ảnh ung thư gan trên đây chỉ có tính chất tham khảo. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ bệnh lý này, tốt nhất bạn đọc nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn cách thức chẩn đoán đúng nhất. Ngoài ra, bạn đọc cũng có thể thông qua Tổng đài 1900 56 56 56 để chia sẻ vướng mắc của mình cùng đội ngũ bác sĩ, chuyên gia y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Tại đây, chắc chắn bạn đọc sẽ có được những hướng dẫn cụ thể và xác đáng.

Âm gan tăng là dấu hiệu gan bị tổn thương hoặc cũng có thể đang xuất hiện khối u trong gan. Để biết chính xác khối tăng âm gan trong cơ thể có nguy hiểm hay không, có cần can thiệp nội khoa hoặc phẫu thuật hay không, người bệnh cần đến bệnh viện thăm khám sớm nhất ngay sau khi phát hiện ra những dấu hiệu bất thường trong cơ thể.

Khối tăng âm trong gan là khi bác sĩ siêu âm phát hiện ra khoảng nhu mô gan hay tổ chức lạ nằm trong gan có thay đổi về cấu trúc theo chiều hướng tăng mật độ tế bào, tăng khả năng phản hồi với sóng siêu âm so với các phần khỏe mạnh hoặc là tăng độ sáng tại mô gan khiến cho đường bờ của các cấu trúc mạch máu bị mờ đi.

Gan tăng âm có thể là dấu hiệu của một khối u gan

Khối âm gan tăng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh khác nhau như: Áp xe gan do A – míp hoặc do vi khuẩn giai đoạn hóa mù, xơ gan, gan nhiễm mỡ, ung thư gan …

• Khối u gan lành tính là gì?

U gan lành tính là tế bào bình thường, không phải ung thư, không lây lan hoặc di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể. U gan lành tính tiến triển chậm và hầu như không để lại ảnh hưởng quá lớn. Do vậy, bệnh nhân không bắt buộc phải điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.

• Triệu chứng của u gan lành tính

Phần lớn, u gan lành tính không lớn đến mức gây khó chịu hoặc đau. Tuy nhiên, nếu chúng phát triển đủ lớn sẽ có những biểu hiện cơ bản sau đây:

– Ớn lạnh;

– Khó chịu hoặc đau;

– Mệt mỏi;

– Sốt;

– Ăn mất ngon;

– Đổ mồ hôi đêm;

– Giảm cân.

Những biểu hiện trên không có giá trị chẩn đoán chính xác. Nếu có những biểu hiện nghi ngờ mắc u gan, bệnh nhân cần đến bệnh viện thăm khám kịp thời để xác định chính xác khối u là lành tính hay ác tính để có hướng chữa trị, xử lý kịp thời.

• Một số dạng u gan lành tính do âm gan tăng

– U máu gan: Dấu hiệu điển hình khi siêu âm là phát hiện thấy một khối tăng âm đồng nhất hoặc lấm chấm, giưới hạn rõ đường bờ. U gan máu rất phổ biến, thường gặp ở độ tuổi từ 30 – 50;

– Nang gan: Là vùng rỗng âm tròn hoặc bầu dục với hình tăng âm phía sau khi siêu âm, thành nang mảnh và rõ nét, nhu mô xung quang gan bình thường;

– Tăng sản thể nốt cư trú: Đây là trường hợp u gan lành tính ít gặp. Dấu hiệu của bệnh là khi siêu âm phát hiện khối hình tròn hoặc có thủy, đồng âm hoặc hơi tăng âm nhẹ so với nhu mô gan.

U gan ác tính là căn bệnh nguy hiểm nhất khi có dấu hiệu gan tăng âm, là loại ung thư nguy hiểm nhất trong các loại ung thư hiện nay.

U gan ác tính là sự tập hợp của các tế bào bất thường trong gan thành khối u, có khả năng xâm lấn tới mô lân cận và theo máu, hệ bạch huyết di căn tới những cơ quan khác trong cơ thể. Bác sĩ có thể chẩn đoán xác định u ác tính dựa trên kết quả siêu âm gan thấy có khối tăng âm, chụp CT cắt lớp, chụp MRI hoặc sinh thiết.

• Các dấu hiệu của u gan ác tính

– Mệt mỏi, sụt cân bất thường: Khi mắc u gan ác tính, cơ thể bệnh nhân luôn trong trạng thái mệt mỏi, cơ thể suy nhược, giảm cân mất kiểm soát. Trung bình giảm khoảng 5 – 6 kg/tháng.

– Rối loạn tiêu hóa: Khối u gan ác tính ảnh hưởng lớn đến quá trình thải lọc độc tố trong gan, dẫn đến chức năng gan suy giảm và kéo theo hệ tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng. Người mắc ung thư gan thường bị táo bón, tiêu chảy, đau bụng dữ dội.

– Sốt nhẹ kéo dài: U gan ác tính có thể dẫn đến hoại tử tế bào gan, gây nhiễm trùng, sốt. Nếu bệnh nhân sốt từ 37 – 39 độ không dứt, cần đến ngay bệnh viện để thăm khám và kiểm tra.

– Vàng da: Thường xuất hiện ở giai đoạn cuối của u gan ác tính. Lúc này, khối u đã lớn dần làm quá trình chuyển hóa các chất, mật bị giảm, nồng độ bilirubin tăng cao khiến người bệnh bị vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, ngứa da.

– Đau tức kéo dài: Quá trình gan bị tuổn thương sẽ dẫm tới những cơn đau quặn thắt.

– Gan to: Ở giai đoạn cuối của ung thư gan, người bệnh có thể sờ thấy khối u ở phần gan trên cơ thể. Lúc này, cơ thể người bệnh đã bị suy nhược nghiêm trọng, rụng lông, rụng tóc và xuất hiện những mạch sao ở vùng da mỏng trên cơ thể.

Bên cạnh những biểu hiện lâm sàng trên, bác sĩ cũng có thể chẩn đoán bệnh nhân bị mắc u gan ác tính qua việc siêu âm gan thấy có khối tăng âm, ít âm hoặc đồng âm rõ nét và rộng, chụp CT cắt lớp, chụp MRI hoặc sinh thiết.

• Biến chứng của u gan ác tính

– Suy gan: Các tế bào gan bị tổn thương nhiều dẫn đến chức năng gan suy giảm, lâu dần sẽ dẫn tới suy gan.

– Suy thận: Chức năng gan suy giảm khiến thận phải làm việc nhiều hơn để lọc thải độc tố ra khỏi cơ thể, lâu dần sẽ bị quá tải dẫn đến suy thận.

– Di căn: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của u gan ác tính. Các tế bào bất thường trong gan sẽ theo máu và hệ bạch huyết xâm lấn đến các cơ quan khác trên cơ thể. Bệnh trở nặng có thể khiến bệnh nhân tử vong.

Bệnh nhiễm trùng gan được phát hiện khi siêu âm thấy các khối tăng âm phía sau, không có vỏ. Bệnh thường do một số loại vi sinh vật như trùng A-míp, các loại sán, các loại vi khuẩn xâm nhập, cư trú trong gan gây nên. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, vùng nhiễm trùng gan lớn dần và có thể phá hủy lá gan của bệnh nhân.

Bệnh nhiễm trùng gan có thể điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.

Gan bị viêm

• Đầu tiên, nếu có những triệu chứng bất thường của cơ thể như: Sốt kéo dài, vàng da, giảm cân không kiểm soát, … bệnh nhân cần đến ngay bệnh viện để thăm khám và được chẩn đoán bệnh kịp thời, giúp tăng hiệu quả trong quá trình điều trị.
• Khi được chẩn đoán có khổi tăng âm, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, thực hiện các phương pháp chẩn đoán khác để tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh để từ đó có phác đồ điều trị cụ thể.
• Để cải thiện chức năng gan, bệnh nhân cần thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống như: Ăn nhiều trái cây tươi, rau xanh, không ăn nhiều thức ăn chứa nhiều mỡ, chất đạm, chất béo, không hút thuốc lá, uống rượu bia, không thức khuya, …, duy trí tập luyện thể thao để tăng cường sức khỏe./.

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.

Để được tư vấn khám các bệnh lý đường tiêu hóa tại Bệnh viện Hồng Ngọc, khách hàng vui lòng đăng ký tại đây:

Trung tâm Tiêu hoá – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

1. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc Phúc Trường Minh – Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
2. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
3. Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội

Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016

Email:

Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại:

//www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc