Hành tinh xanh trong hệ mặt trời là gì năm 2024

Trái đất còn được gọi theo tên rất hay là "hành tinh xanh". Sở dĩ có tên này là bởi nước (chủ yếu là đại dương) chiếm tới 7/10 diện tích Trái đất. Tại các châu lục, trước đây khi tốc độ đô thị hóa chưa nhanh, rừng xanh cũng chiếm tỉ lệ lớn.

Nhưng mọi thứ đang dần thay đổi. Theo các nhà khoa học, thế hệ tương lai có thể sẽ không bao giờ nhìn thấy gấu Bắc Cực và cũng có thể không bao giờ nhìn thấy những hồ nước xanh nữa.

Một nghiên cứu mới từ các nhà nghiên cứu tại Liên minh Địa vật lý Hoa Kỳ (AGU) kết luận rằng nếu tình trạng ấm lên toàn cầu tiếp tục như hiện tại, các hồ trên khắp Trái đất sẽ chuyển màu từ xanh lam sang xanh lục và nâu. Màu sắc nước thay đổi là một dấu hiệu của sức khỏe hệ sinh thái kém.

Các hồ nước thay đổi màu sắc vì nhiều lý do, chẳng hạn như sự phát triển của tảo hoặc do dòng chảy của trầm tích. Tuy nhiên, nghiên cứu mới cũng cho thấy các yếu tố khác như nhiệt độ không khí, tần suất mưa, độ sâu và độ cao của hồ cũng ảnh hưởng đến màu sắc của nước.

Một phần ba số hồ trên thế giới có màu xanh lam. Chúng thường nằm ở những vùng mát mẻ, vĩ độ cao, nơi thường có mưa và tuyết. Số còn lại là các hồ màu nâu, xanh nhạt, chiếm 69% tổng số hồ và nằm dọc theo đường bờ biển và các vùng khô hạn khác.

Các tác giả nghiên cứu tại AGU đã sử dụng 5,14 triệu hình ảnh vệ tinh từ 85.360 hồ khác nhau trên thế giới, được chụp từ năm 2013 đến năm 2020 để đưa ra kết quả nghiên cứu.

Trước đây từng có những nghiên cứu về 200 hồ trên toàn cầu, nhưng nghiên cứu này có quy mô lớn hơn nhiều về số lượng hồ và cả phạm vi bao phủ của các hồ.

Nếu nhiệt độ tiếp tục tăng, màu nước tại các hồ sẽ tiếp tục thay đổi. Các hồ màu xanh lam đáng chú ý nhất được tìm thấy ở dãy núi Rocky (Bắc Mỹ), đông bắc Canada, Bắc Âu và New Zealand sẽ có nước ấm hơn, tạo ra nhiều tảo nở hoa hơn, sau đó sẽ có xu hướng chuyển hồ sang màu xanh lục, màu nâu.

Những thay đổi đối với màu nước trong các hồ có ý nghĩa quan trọng đối với con người. Hồ hoặc các vùng nước khác chuyển sang màu xanh lục có thể sẽ làm giảm chất lượng nước. Mỗi quốc gia sẽ tốn nhiều chi phí hơn để lọc nước và làm cho nó trở lại như cũ.

Ngoài ra, nếu nước không còn là môi trường sinh sống cho cá và các loài thủy sinh khác, hệ sinh thái của hồ và xung quanh hồ có thể thay đổi đáng kể. Điều này sẽ không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế, mà còn du lịch, văn hóa của cư dân ven hồ.

Không chỉ có sự thay đổi màu sắc trong các hồ trên đất liền, mà ngay cả đại dương cũng sẽ thay đổi màu nước.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình máy tính để mô phỏng nhiệt độ, dòng hải lưu và độ axit của đại dương sẽ tác động như thế nào đến sự phát triển của các loại thực vật phù du khác nhau, cũng như cách chúng hấp thụ và phản xạ ánh sáng.

Kết quả cho thấy hơn một nửa đại dương trên thế giới sẽ chuyển màu sang xanh đậm nếu nhiệt độ bề mặt nước biển tiếp tục tăng là 3 độ C vào năm 2100.

Khi nước trông xanh đậm nghĩa là có rất nhiều thực vật phù du phát triển gần bề mặt. Vì nhiệt độ ấm hơn dẫn đến việc các loài thực vật và tảo phù du sẽ đua nhau nở hoa.

Thực vật phù du là mắt xích quan trọng của lưới thức ăn dưới nước, cung cấp thức ăn cho nhiều loài. Các loại thực vật phù du khác nhau hấp thụ ánh sáng khác nhau, và nếu biến đổi khí hậu chuyển một quần xã thực vật phù du này sang quần xã thực vật phù du khác, điều đó cũng sẽ thay đổi mạng lưới thức ăn gây ảnh hưởng đến môi trường sinh thái khu vực đó.

Các loài tảo nhỏ cũng rất quan trọng trong việc hấp thụ carbon dioxide gây ra biến đổi khí hậu. Nếu không có chúng thì sẽ không có bất kỳ sự sống nào trong đại dương. Nếu chúng thay đổi màu sắc hoặc biến mất thì sẽ có rất nhiều carbon thoát ra khỏi đại dương để quay trở lại bầu khí quyển, và tạo ra nhiều vấn đề về môi trường hơn mà chúng ta đang gặp phải hiện nay.

Tiểu hành tinh Phaethon có màu xanh lam đặc biệt nhiều khả năng do bay đến quá gần Mặt trời và bị nung nóng ở mức nhiệt 800 độ C.

Màu xanh lam khác thường của tiểu hành tinh Phaethon đã khiến giới khoa học bối rối kể từ khi phát hiện ra nó đầu những năm 1980. Theo nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Icarus, quỹ đạo độc đáo có thể là nguyên nhân tạo ra màu sắc kỳ lạ này, Space hôm 16/6 đưa tin.

Hành tinh xanh trong hệ mặt trời là gì năm 2024
Tiểu hành tinh Phaethon có màu xanh lam đặc biệt.

Phaethon di chuyển quanh Mặt trời với quỹ đạo hình elip. Quỹ đạo này đưa nó đến gần Mặt trời hơn bất cứ tiểu hành tinh nào từng ghi nhận. Việc tiếp cận như vậy chỉ diễn ra trong thời gian rất ngắn, sau đó Phaethon sẽ lùi ra xa hơn quỹ đạo sao Hỏa, nhưng cường độ ánh sáng Mặt trời mà nó tiếp xúc trong những chuyến bay này đủ để lột bỏ dần các hợp chất hóa học màu đỏ trên bề mặt. Đây là những hợp chất hóa học mà các nhà thiên văn quan sát được ở các tiểu hành tinh cách xa Mặt trời hơn.

Trong những chuyến tiếp cận Mặt trời, Phaethon tới cách ngôi sao này khoảng 21 triệu km, gần hơn gấp 3 lần so với sao Thủy, hành tinh trong cùng của Hệ Mặt trời. Khi Phaethon lướt qua Mặt trời, bề mặt của nó nóng lên tới 800 độ C. Nghiên cứu mới cho rằng sức nóng này kích hoạt một chuỗi phản ứng hóa học khiến các chất giàu sắt và hợp chất hữu cơ màu đỏ bay hơi.

"Về cơ bản, bề mặt hành tinh đang mất dần màu đỏ. Một số chất màu đỏ tái tích tụ khi Phaethon lùi ra xa hơn sao Hỏa, nhưng rồi lại mất đi khi Phaethon đến gần Mặt trời. Sau hàng nghìn vòng quay, tiểu hành tinh này chỉ còn lại những chất phản chiếu các màu tối hơn, lạnh hơn", Carey Lisse, nhà khoa học hành tinh cấp cao tại Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng thuộc Đại học Johns Hopkins, tác giả chính của nghiên cứu, giải thích.

Các nhà khoa học đã lập mô hình chi tiết về thành phần hóa học của bề mặt Phaethon và tính toán chuyện xảy ra với những hóa chất đó khi nhiệt độ của tiểu hành tinh thay đổi theo quỹ đạo. Họ cho biết, chỉ có vài chục tiểu hành tinh màu xanh lam trong Hệ Mặt trời và Phaethon là tiểu hành tinh xanh nhất trong số đó. Điều thú vị là một số sao chổi lao tới gần Mặt trời cũng mang sắc xanh rõ rệt.

"Loại quỹ đạo này cần phát triển trong thời gian rất dài, nhưng đó chính xác là những gì chúng ta cần: một quá trình đòi hỏi vật thể phải rất 'già' và tiến hóa về mặt nhiệt học", Jordan Steckloff, nhà khoa học hành tinh tại Viện Khoa học Hành tinh, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.

Ngoài ra, việc nung nóng carbon thành muội than ở nhiệt độ cao gần Mặt trời cũng có thể góp phần tạo nên màu xanh lam đặc trưng của Phaethon, theo Lisse. Các nhà khoa học có thể tìm hiểu thêm về tiểu hành tinh bí ẩn này trong vài năm tới, khi Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) phóng tàu vũ trụ mang tên DESTINY + tới nghiên cứu Phaethon.

Hành tinh xanh nghĩa là gì?

- Trẻ biết hành tinh xanh chính là trái đất của chúng ta, nơi có sự sống của con người và các loài sinh vật. Có màu xanh của đại dương, của cây cối, của bầu trời bao la và là nơi có không khí trong sạch nhất.

Trong hệ Mặt Trời có bao nhiêu hành tinh khác nhau?

Hệ Mặt Trời có bao nhiêu hành tinh thì câu trả lời chính là 8 và thứ tự của những hành tinh bắt đầu gần mặt trời nhất và hoạt động dần ra bên ngoài như sau: Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa, Sao Mộc, Sao Thổ Sao Thiên Vương, Sao Hải Vương và sau đó chính là Hành tinh thứ 9.

Hành tinh là gì lớp 6?

Hành tinh là thiên thể quay xung quanh một hằng tinh hay một tàn tích sao, có đủ khối lượng để nó có hình cầu hoặc hình gần cầu do chính lực hấp dẫn của nó gây nên, có khối lượng dưới khối lượng giới hạn để có thể diễn ra phản ứng hợp hạch (phản ứng nhiệt hạch) của deuteri, và đã hút sạch miền lân cận quanh nó như các ...

Hành tinh và ngôi sao khác nhau như thế nào?

Theo ông Sơn, tất nhiên, chúng ta đều biết rằng sao là những khối khí đủ lớn để tự phát ra ánh sáng nhờ phản ứng nhiệt hạch ở trung tâm của chúng, còn các hành tinh chỉ đơn giản là phản xạ ánh sáng từ mặt trời.