Trong các vấn đề bệnh tai, mũi, họng, viêm amidan gây sốt rất thường gặp, xảy ra ở cả trẻ em và người lớn. Viêm amidan không thể tự khỏi trong vòng chỉ một hai ngày được mà còn tái diễn nhiều lần gây khó chịu cho người bệnh. Vậy viêm amidan gây sốt do nguyên nhân nào? Có nguy hiểm không? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Tổ chức lympho ở vùng họng được gọi là amidan. Amidan gồm có amidan lưỡi, amidan khẩu cái, amidan vòi, amidan vòm tạo thành một vòng bao quanh bên trong họng, thuộc hệ miễn dịch của cơ thể mang vai trò ngăn chặn các cuộc tấn công của vi khuẩn.
Từ 4 đến 10 tuổi là độ tuổi mà amidan thường hoạt động mạnh nhất, mức độ miễn dịch của amidan sẽ giảm dần đến giai đoạn trưởng thành sau dậy thì.
Tình trạng viêm amidan gây sốt ở bệnh nhân xảy ra khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập quá nhiều khiến amidan không thể ngăn chặn hết. Khi bị viêm nhiễm nhiều lần, amidan sẽ không thể trụ vững và tình trạng viêm sẽ tái phát nhiều lần khiến vùng họng suy yếu và cũng bị viêm.
Thông thường viêm amidan gây sốt đối với trẻ em dưới 5 tuổi, tuy nhiên khi không được điều trị kịp thời thì sốt amidan sẽ để lại biến chứng sau này.
Phổ biến nhất có 2 loại viêm amidan:
- Viêm amidan cấp tính
- Viêm amidan mạn tính: thường thì thời gian điều trị sẽ lâu hơn
Viêm amidan
Trẻ nhỏ thường dễ bị viêm amidan vào mùa lạnh.
Viêm amidan có triệu chứng khá tương đồng với các bệnh lý về đường hô hấp khác như như viêm họng, viêm mũi gây nhầm lẫn cho các bậc phụ huynh.
Viêm amidan cấp tính có triệu chứng như:
- Trẻ bắt đầu có dấu hiệu mệt mỏi, chán ăn, đau đầu, bỏ bú
- Họng trở nên khô rát, đau nhói
- Khi ăn bị khó nuốt, hơi thở hôi
- Đột ngột sốt lên đến 38, 39 độ và rét run người. Cần đưa trẻ đến bệnh viện điều trị nếu tiếp tục sốt cao và tăng độ
- Tần suất đi tiểu giảm, nước tiểu sẫm màu hơn và bị táo bón
- Quan sát thấy amidan trong họng bị sưng và đỏ tấy, mủ hình thành xung quanh và dần dần phủ trắng amidan, hơi thở bốc mùi
- Các biểu hiện kèm theo có thể là ho, chảy nước mũi, thở khó, giọng nói bị nghẹt…
Dấu hiệu của viêm amidan mạn tính
- Viêm amidan gây sốt nhẹ hoặc không bị sốt, không bị rét run người như sốt amidan cấp. Tuy nhiên thỉnh thoảng sẽ bị sốt và hay bị sốt buổi chiều
- Xuất hiện ho khan thường xuyên, sau khi ngủ dậy bị ho hoặc ho về chiều
- Họng bị đau rát, giọng nói thay đổi
- Thể trạng gầy ốm, xanh xao, lạnh da và khó nuốt vì amidan bị sưng viêm
- Hơi thở có mùi
- Cũng giống như viêm amidan cấp, trẻ em về đêm bị khó ngủ, nghẹt mũi, trường hợp này cần hết sức lưu ý vì dễ gây ngưng thở ở trẻ khi ngủ.
Viêm amidan gây sốt khiến trẻ mệt mỏi cả ngày
Triệu chứng và biểu hiện sốt của mỗi loại amidan sẽ khác nhau, người bị sốt cao, người sốt nhẹ và rải rác và có người không bị sốt.
Các bác sĩ đã thống kê rằng một bệnh nhân viêm amidan bị sốt sẽ kéo dài từ 1 đến 4 ngày, nếu được điều trị kịp thời và đúng bệnh thì 70% người bệnh sẽ hết sốt amidan trong tầm 3 – 4 ngày.
Bệnh sẽ lâu khỏi và có nguy cơ tái phát nhiều lần, gây nên tình trạng viêm amidan mạn tính nếu để tình trạng bệnh kéo dài lâu mà không áp dụng phương pháp chữa trị hay đi khám.
Tình trạng sốt của trẻ do viêm amidan sẽ kéo dài từ 1 đến 4 ngày
Khi đã xác định được viêm amidan gây sốt cho trẻ, gia đình cần chuẩn bị các biện pháp điều trị và chăm sóc tại nhà cho trẻ cẩn thận.
- Sau 2 ngày đầu nếu trẻ không hạ sốt mặc dù đã áp dụng những phương pháp hạ sốt cần thiết thì hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa.
- Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc về tự sử dụng và dùng sai liều lượng cho trẻ, cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Có thể dùng khăn ấm lâu người cho trẻ sau khi hạ sốt, tuyệt đối không được dùng khăn lạnh.
- Cần theo dõi sát sao nhiệt độ cơ thể trẻ nhằm phát hiện những thay đổi bất ngờ khi vẫn còn sốt amidan, trường hợp sốt cao trên 39 độ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức
- Vệ sinh răng miệng cho trẻ hằng ngày, súc họng sạch sẽ để tiêu diệt vi khuẩn gây hại, dặn trẻ uống nước đầy đủ
- Khi trẻ đau họng hoặc sưng có thể cho trẻ ngậm một ít muối hoặc kẹo ngậm họng
- Tuân thủ sử dụng thuốc theo yêu cầu của bác sĩ
- Bổ sung chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ như vitamin A, vitamin C, rau củ, khoáng chất, protein… nhằm tăng cường hệ miễn dịch chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Lưu ý nên chế biến mềm, dễ nuốt để không gây tổn thương cho vùng họng của trẻ
Tuỳ thuộc vào độ tuổi và mức độ hồi phục của từng trẻ mà thời gian điều trị sẽ khác nhau. Cần có những phương án xử lý kịp thời khi thấy những dấu hiệu viêm amidan ở trẻ nhằm tránh biến chứng nguy hiểm.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Khi amidan bị sưng, viêm thì sẽ khiến cơ thể của con trẻ bị khó chịu, suy nhược cơ thể. Bên cạnh đó, nhiệt độ cơ thể của con trẻ có thể tăng lên đến 38 hay 40 độ C. Lúc này, cha mẹ cần có những biện pháp hiệu quả để khắc phục và hồi phục sức khỏe cho trẻ nhanh chóng. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ cho quý phụ huynh một vài cách hạ sốt cho trẻ bị viêm amidan nhanh cũng như một số lưu ý trong quá trình điều trị bệnh.
Có khá nhiều phụ huynh coi nhẹ triệu chứng sốt của con trẻ khi bị viêm amidan hoặc có dấu hiệu chuẩn bị sốt. Hầu như cha mẹ chỉ nghĩ đây chỉ là triệu chứng thông thường và nhanh chóng tiêu biến sau vài giờ. Tuy nhiên, con trẻ hầu như sức đề kháng còn non yếu, không đủ khỏe như người lớn để đủ chống chọi sự xâm nhập của virus hay vi khuẩn gây hại. Điều này sẽ khiến trẻ nhanh chóng bị mất sức, kém ăn và dẫn đến suy nhược cơ thể.
Chính vì vậy, cha mẹ không nên chủ quan với con em mình mặc dù cơn sốt chỉ vừa mới khởi phát. Bởi việc điều trị càng sớm sẽ giúp thời gian phục hồi sức khỏe được nhanh chóng và phòng chống một số căn bệnh tìm ẩn khác có thể xảy ra.
Dưới đây là một số mẹo hạ sốt cho trẻ bị viêm amidan nhanh chóng, đơn giản nhưng hiệu quả, cha mẹ có thể tham khảo và áp dụng khi cần thiết:
Cho trẻ dùng thuốc là phương pháp điều trị được nhiều phụ huynh tin tưởng áp dụng. Dùng thuốc sẽ giúp trẻ cải thiện nhanh các triệu chứng đau họng, rát cổ họng và sốt cao. Một số loại thuốc hạ sốt cho trẻ thường được bác sĩ kê đơn như: ibuprofen, naproxen, acetaminophen,… Cha mẹ có thể dễ dàng tìm mua thuốc tại các hiệu thuốc Tây y.
Tuy nhiên, cha mẹ tuyệt đối không được tự ý cho trẻ sử dụng thuốc khi chưa được phép. Bởi vì, cơ thể của con trẻ còn khá nhạy cảm. Nếu việc dùng thuốc không đúng cách sẽ gây ra tác dụng phụ và làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như phát sinh tâm nhiều bệnh lý khác. Tốt nhất, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và có phác đồ điều trị cụ thể.
Chườm khăn mát là một trong những cách hạ sốt rất phổ biến hiện nay. Cách làm này không chỉ có người lớn sử dụng mà cả trẻ nhỏ cũng có thể áp dụng.
Cha mẹ nên sử dụng khăn mặt có kích thước nhỏ ngâm cùng với nước mát rồi đem chườm lên các vùng trán, bẹn hay nách trên cơ thể trẻ để hạ thân nhiệt. Trong quá trình thực hiện, tuyệt đối không sử dụng nước quá lạnh, đặc biệt không được sử dụng đá để chườm lên cơ thể con trẻ. Bởi việc thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể gây ra phản ứng sốc nhiệt. Và cũng chính điều này sẽ khiến cơn sốt nặng hơn.
Nhiều phụ huynh cho rằng, trẻ bị sốt do viêm amidan nên kiêng cử tuyệt đối việc tắm rửa, chỉ nên lau mình khi cần thiết. Điều này cũng có thể đúng nhưng không hoàn toàn chính xác.
Tắm là một hoạt động thường ngày để loại bỏ bụi bẩn, tuyến mồ hôi và vi khuẩn sau một ngày hoạt động. Trẻ bị sốt tuy ít vận động nhưng vẫn cần tắm để thư giãn cơ thể và loại bỏ bụi bẩn bám trên da. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên tắm cho trẻ bằng nước ấm, hạn chế tắm nước lạnh. Bởi nước ấm không chỉ giúp mang lại cơ thể sảng khoái mà còn là biện pháp hạ sốt hiệu quả. Và điều này có thể áp dụng cho trẻ sơ sinh bị sốt.
Mỗi lần tắm, cha mẹ nên tắm cho trẻ khoảng 3 – 5 phút. Không nên cho trẻ ngâm trong nước quá lâu. Sau đó, dùng khăn bông lau sạch cơ thể trẻ và cho trẻ mặc bộ trang phục thoải mái, thoáng mát và rộng rãi, tránh sự gò bó.
Thêm một cách hạ nhiệt độ thân nhiệt của trẻ khi bị viêm amidan là xông hơi. Đây là cách làm vừa có công dụng hạ sốt vừa giúp mang lại sự thoải mái. Và đây cũng chính là mẹo vặt dân gian đã được ông bà ta xem như một cách trị bệnh hiệu quả dù là sốt nóng hay sốt lạnh.
Bên cạnh đó, hơi nước nóng còn giúp làm sạch các chất nhầy trong hốc mũi, bụi bẩn bám trên cơ thể. Đồng thời, làm giảm triệu chứng nghẹt mũi, sổ mũi. Hơn thế nữa, hơi nóng từ nước còn kích thích cơ thể đổ nhiều mồ hôi và hạ nhiệt.
Cách thực hiện: Cha mẹ cần chuẩn bị một chậu nước nóng lớn. Thêm một vài giọt tinh dầu để gia tăng công dụng. Bạn có thể sử dụng tinh dầu bạc hà, khuynh diệp, sả,… Nếu không sử dụng tinh dầu, cha mẹ có thể dùng các loại thảo mộc thiên nhiên như hương nhu, lá sả hoặc lá bưởi. Trong quá trình xông hơi cho trẻ, cha mẹ cần chú ý khoảng cách để tránh gây bỏng cơ thể trẻ.
Trẻ bị viêm amidan dẫn đến sốt cao thường dễ bị mất nước, khiến trẻ trở nên mệt mỏi, rã rời tay chân và chóng mặt. Do đó, cha mẹ cần chú ý và cung cấp cho trẻ đủ lượng nước tối thiểu 2 lít mỗi ngày và nên chia thành nhiều lần uống trong ngày.
Ngoài việc dùng nước lọc, cha mẹ cũng nên bổ sung cho trẻ các loại đồ uống từ rau xanh, củ quả hay các loại trái cây. Loại đồ uống này vừa có công dụng bổ sung nước vừa giúp bổ sung cho cơ thể trẻ những dưỡng chất cần thiết. Một số đồ uống có thể kể đến như: nước ép cam, nước dừa, nước ép bưởi, nước ép táo,…
Trẻ dễ bị mất nhiều sức khi bị sốt do viêm amidan đâm ra trẻ thường có cảm giác chán ăn, ăn không ngon miệng dẫn đến sụt cân. Lúc này, cha mẹ của trẻ không được nản và nên cố gắng cho trẻ ăn được phần nào hay phần đó.
Cha mẹ nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất cần thiết như: vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, canxi, natri, sắt,… Bên cạnh đó, các chuyên gia dinh dưỡng còn khuyến khích chế độ ăn uống của trẻ cần nhiều calo, protein, đảm bảo đủ chất lỏng và ít chất béo.
Hơn thế nữa, cha mẹ nên cho trẻ ăn những thức ăn được chế biến ở dạng mềm lỏng, dễ nuốt để tránh kích thích amidan đang sưng viêm. Chẳng hạn như: cháo mềm, súp, sữa, nước ép trái cây, rau củ,… Song song, nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ với mỗi bữa ăn cách nhau tối thiểu khoảng 2 giờ đồng hồ.
Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, nhiều cha mẹ còn tận dụng một số thảo dược dân gian để làm giảm cơn sốt cho trẻ do mắc bệnh viêm amidan. Một số bài thuốc quen thuộc như:
- Cách hạ sốt cho trẻ bị viêm amidan bằng gel nha đam: Dùng một ít gel nha đam tươi thoa nhẹ nhàng lên bàn chân, lòng bàn chân, lưng và cả trán của bé. Kết hợp với việc massage nhẹ nhàng để các dưỡng chất thẩm thấu nhanh vào lớp bì của trẻ, đồng thời giúp làm mát cơ thể trẻ;
- Mẹo hạ sốt cho trẻ bị viêm amidan bằng chanh tươi: Cắt vài lát chanh tươi rồi đắp vào lòng bàn chân của trẻ để làm giảm nhiệt độ cơ thể. Bạn cũng có thể đắp lên cổ tay, trán và xương sống. Để yên khoảng 5 – 7 phút rồi gỡ bỏ và lau sạch bằng khăn ấm;
- Dùng rau diếp cá giúp hạ sốt cho trẻ bị viêm amidan cực hiệu quả: Sau khi làm sạch chừng một nắm lá diếp cá, cho toàn bộ vào trong máy xay, tiến hành xay nhuyễn. Tiếp đến là vắt lấy nước cốt, hòa thêm một ít muối hạt. Cho trẻ uống vài thìa nước diếp cá vừa làm được, nên cho trẻ uống nhiều lần trong ngày để hạ nhiệt cơ thể.
Và còn nhiều bài thuốc dân gian khác từ các nguyên liệu như: cây nhọ nồi, cỏ mực, dầu ô liu,… Cha mẹ có thể lựa chọn một loại nguyên liệu phù hợp với cơ địa của trẻ để hạ nhiệt khi bị viêm amidan.
Bên cạnh việc áp dụng các cách hạ sốt, cha mẹ cũng cần lưu ý thêm một số vấn đề khác để bệnh tình được đẩy lùi nhanh chóng cũng như phòng tránh một số biến chứng có thể xảy ra. Dưới đây là một số lời khuyên của chuyên gia:
- Hướng dẫn con trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách thông qua việc chia sẻ lợi ích của việc đánh răng và súc miệng mỗi ngày;
- Thường xuyên làm sạch mủ bị vỡ đối với các trường hợp trẻ bị viêm amidan có mủ;
- Có thể cho trẻ ngậm kẹo thông họng, bổ phế nếu phát hiện trẻ có những cơn ho hay đau rát cổ họng;
- Nếu đưa trẻ ra ngoài, nên mặc cho trẻ những trang phục kín đáo để phòng cho trẻ bị trúng gió hay tiếp xúc với bụi bẩn, vi khuẩn gây bệnh khác;
- Ngược lại, khi ở nhà, nên cho trẻ mặc những trang phục thoải mái, rộng rãi để không làm trở ngại đến việc thoát mồ hôi cũng như sinh hoạt của con trẻ;
- Điều chỉnh độ lạnh của máy lạnh vừa đủ. Không nên hạ nhiệt độ quá thấp khiến cơ thể trẻ bị lạnh và khô. Nếu nhà bạn sử dụng quạt để tạo độ mát, không chiếu để quạt thổi trực tiếp vào trẻ, tốt nhất nên đặt ở vị trí xa và bật chế độ tự xoay;
- An ủi và chia sẻ cho con trẻ về căn bệnh mà chúng đang mắc phải. Tuy nhiên, không nên hù dọa trẻ mà thay vào đó là vỗ về, động viên trẻ mau khỏi bệnh.
Ngay từ khi trẻ có những dấu hiệu bất thường liên quan đến bệnh viêm amidan như sốt cao thì ba mẹ tuyệt đối không nên chủ quan. Lúc này, bạn cần nhanh chóng đưa trẻ đến ngay các bệnh viện hay phòng khám tư nhân để thăm khám và có những cách hạ sốt an toàn.
Bệnh cạnh đó, cha mẹ cũng nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu cơ thể xuất hiện một số biểu hiện sau:
- Sốt cao trên 5 ngày không khỏi;
- Trẻ co giật nhiều lần
- Khó ngủ, hay quấy khóc;
- Nghẹt mũi, khó thở;
- Mệt mỏi, tay chân rũ rượi, vận động kém, người bơ phờ;
- Kém ăn, ăn không ngon miệng dẫn đến sụt cân nghiêm trọng;
- Tình trạng sốt không giảm dù có uống thuốc hạ sốt.
Bài viết đã chia sẻ cho bạn đọc cách hạ sốt cho trẻ bị viêm amidan nhanh chóng, dễ thực hiện và đơn giản. Hy vọng bài chia sẻ sẽ giúp ích cho các phụ huynh trong việc chăm sóc khỏe cho con trẻ và phòng bệnh một cách hiệu quả. Hãy luôn giám sát sức khỏe của con em mình khi bị sốt bởi bảo vệ sức khỏe cũng chính là bảo vệ chính mình. Đồng thời, xây dựng chế độ ăn uống và lối sinh hoạt lành mạnh để trẻ có sức đề kháng cao hơn phòng chống bệnh viêm amidan.
Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Thuocdantoc.vn không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa.
Có thể bạn đọc quan tâm: