Ví dụ phản xạ có điều kiện cấp cao

I. CÁC PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN Ở NGƯỜI

- Phản xạ có điều kiện có thể được hình thành ở trẻ mới sinh từ rất sớm. Ví dụ:

+ Phản xạ mút tay ở trẻ

+ Trẻ nghe tiếng hát ru kết hợp với nhịp vỗ đều làm trẻ ngủ

+ Mùi sữa thơm cùng với vòng tay mẹ dấu hiệu để trẻ nhận ra mẹ, dần phân biệt được người lạ và người quen

- Đa số các phản xạ trên đều dần dần bị ức chế và hình thành các phản xạ mới khi trẻ lớn dần.

- Bên cạnh việc hình thành phản xạ mới thì cũng xảy ra quá trình ức chế phản xạ, nếu phản xạ đó không còn cần thiết với đời sống.

- Sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện là hai quá trình thuận nghịch có mối quan hệ mật thiết với nhau.

→  Giúp cơ thể thích nghi với điều kiện sống luôn thay đổi.

- Ở người, học tập, rèn luyện, xây dựng các thói quen, tập quán, nếp sống tốt chính là sự kết hợp của 2 quá trình hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện.

II. VAI TRÒ CỦA TIẾNG NÓI VÀ CHỮ VIẾT

1. Tiếng nói và chữ viết cũng là tín hiệu gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao

- Người không chỉ tiết nước bọt khi nhìn thấy thức ăn mà khi ta nghe nói đến 1 loại thức ăn ngon hoặc thức ăn có vị chua [khế, chanh…] ta cũng tiết nước bọt.

- Người biết chữ khi đọc những hàng chữ hoặc đoạn văn in trong sách báo có thể bộc lộ cảm xúc [vui, buồn, phẫn nộ…]

→ Tiếng nói và chữ viết có thể giúp ta mô tả sự vật, trình bày các hiện tượng mà không cần có sự vật cũng làm cho người nghe, người đọc tưởng tượng được.

→ Tiếng nói và chữ viết cũng là tín hiệu của sự vật nhưng thuộc hệ thống tín hiệu thứ 2, chúng có thể gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao. 

2. Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau

Giúp con người tích lũy ngày càng nhiều kinh nghiệm và trở thành kho tàng quý báu của nhân loại → xây dựng xã hội ngày một văn minh.

- Nhờ có tiếng nói và chữ viết, con người đã trừu tượng hóa các sự vật, các hiện tượng cụ thể.

- Từ những cái chung của sự vật, con người khái quát hóa chũng thành khái niệm được diễn đạt bằng các từ và hiểu được nội dung ý nghĩa của nó .

- Con người có khả năng phân tích các sự vật, hiện tượng của thế giới xung quanh dựa trên những khái niệm mà không cần tiếp xúc với thực tiễn.

- Khả năng khái quát hóa và trừu tượng hóa là cơ sở tư duy trừu tượng chỉ có ở người.

Đề bài

Hãy xác định xem trong các ví dụ nêu dưới đây, đâu là phản xạ không điều kiện và đâu là phản xạ có điều kiện và đánh dấu [✓] vào cột tương ứng ở bảng 52-1.

Bảng 52 - 1. Các phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện

- Hãy tìm thêm ít nhất 2 ví dụ cho mỗi loại phản xạ

Video hướng dẫn giải

Lời giải chi tiết

Các ví dụ về phản xạ:

- PXCĐK: Nghe tiếng gọi tên mình thì quay đầu lại, thầy giáo vào lớp cả lớp đứng dậy chào. Bị gai đâm vào tay ta rụt tay lại.

- PXKĐK: Khi thức ăn chạm vào khoang miệng, nước bọt tiết ra. Khi hít phải luồng không khí có nhiều bụi ta hắt hơi. Bị muỗi cắn ngứa chân. Ta đưa tay gãi chỗ ngứa ở chân.

Loigiaihay.com

SINH HỌC 8KIỂM TRA BÀI CŨ Câu hỏi: Cho 1 ví dụ về PXCĐK. Trình bày các điều kiện để thành lập một phản xạ có điều kiện ? Trả lời: Điều kiện thành lập một phản xạ có điều kiện: Phải có sự kết hợp giữa kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện. Quá trình kết hợp đó phải được lặp đi lặp lại nhiều lần. Câu hỏi 2: Ý nghĩa của sự hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện đối với các động vật và con người ? Trả lời: Đảm bảo sự thích nghi với môi trường và điều kiện sống luôn thay đổi của các động vật và sự hình thành các thói quen, các tập quán đối với con người.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở ngườiMột số phản xạ có điều kiện ở người: trẻ nghe tiếng hat ru kết hợp với nhịp vỗ đều đều lam trẻ ngủ,…BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở người1- Thông tin SGK cho em biết những gì ?2- Lấy ví dụ trong đời sống về sự ức chế các phản xạ cũ và thành lập phản xạ mới ?* Phản xạ có điều kiện hình thành ở trẻ từ rất sớm. Bên cạnh sự thành lập, xảy ra quá trình ức chế phản xạ giúp cơ thể thích nghi với đời sống.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở ngườiSự thành lập và ức chế PXCĐK ở người giống và khác động vật ở điểm nào?+ Giống nhau về quá trình thành lập PXCĐK và những điều kiện để PXCĐK được hình thành và ức chế cùng ý nghĩa của chúng đối với đời sống.+ Khác nhau về số lượng phản xạ, mức độ phức tạp của các PXCĐK.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở người* Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người ? Sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhaugiúp cơ thể thích nghi với đời sống luôn thay đổi.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở người Sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhau. Giúp cơ thể thích nghi với đời sống luôn thay đổi.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở ngườiII] Vai trò của tiếng nói và chữ viết Sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhau. Giúp cơ thể thích nghi với đời sống luôn thay đổi.Thảo luận: Tiếng nói và chữ viết có vai trò gì trong đời sống con người ? Ví dụ chứng minh từng vai trò? - Tiếng nói và chữ viết là tín hiệu gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao.-Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở ngườiII] Vai trò của tiếng nói và chữ viết Sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhau. Giúp cơ thể thích nghi với đời sống luôn thay đổi. - Tiếng nói và chữ viết là tín hiệu gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao.-Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau.III] Tư duy trừu tượngBÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜIIII] Tư duy trừu tượngCon gàCon bò? Con gà, con bò được con người gọi chung bằng khái niệm gì ?Trả lời: Gọi chung là động vậtBÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜIIII] Tư duy trừu tượngCon chóNhững cây này được con người gọi chung bằng khái niệm gì ?Trả lời: Gọi chung là thực vậtBÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở ngườiII] Vai trò của tiếng nói và chữ viết Sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhau. Giúp cơ thể thích nghi với đời sống luôn thay đổi. - Tiếng nói và chữ viết là tín hiệu gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao.-Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau.III] Tư duy trừu tượng Khả năng khái quát hóa, trừu tượng hóa là cơ sở của tư duy trừu tượngBÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜII] Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở ngườiII] Vai trò của tiếng nói và chữ viết Sự thành lập và sự ức chế phản xạ có điều kiện ở người là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhau. Giúp cơ thể thích nghi với đời sống luôn thay đổi. - Tiếng nói và chữ viết là tín hiệu gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao.-Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi kinh nghiệm với nhau.III] Tư duy trừu tượng Khả năng khái quát hóa, trừu tượng hóa là cơ sở của tư duy trừu tượngGHI NHỚ Sự hình thành và ức chế các phản xạ có điều kiện ở người là hai quá trình thuận nghịch quan hệ mật thiết với nhau, là cơ sở để hình thành thói quen, tập quán, nếp sống có văn hóa. Sự hình thành tiếng nói và chữ viết ở người cũng là kết quả của quá trình học tập, là quá trình hình thành các phản xạ có điều kiện cấp cao. Tiếng nói và chữ viết trở thành phương tiện giao tiếp giúp con người hiểu nhau, là cơ sở của tư duy.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜIHƯỚNG DẪN TỰ HỌC-Bài vừa học: + Trả lời các câu hỏi 1+2 SGK Tr171. + Xây dựng các thói quen, tập quán, học tập tốt, nếp sống có văn hóa.BÀI 53 HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜIHƯỚNG DẪN TỰ HỌC- Bài sắp học: “ Vệ sinh hệ thần kinh” + Để bảo vệ hệ thần kinh ta phải làm gì ? Tìm hiểu các chất có hại cho hệ thần kinh như thế nào ?Ma túyThuốc lắc