Đối với nhiều người, loài côn trùng đáng sợ nhất trên đời chính là gián, chúng không chỉ xấu xí mà còn dễ gây mầm bệnh cho con người. Vậy đã bao giờ bạn tìm hiểu về vòng đời của gián và những tập tính của chúng để có thể tìm cách tiêu diệt chúng dễ dàng hơn chưa? Nếu chưa thì cùng Diệt Côn Trùng tìm hiểu về loài côn trùng bị ghét nhất hành tinh này nhé.
Gián thường được gọi vui là “tiểu cường” là một loài côn trùng nhỏ bé nhưng nguy hiểm vì có thể gây bệnh cho con người. Sự xuất hiện của gián trong nhà luôn khiến bạn phải đau đầu tìm cách tiêu diệt chúng. Tìm hiểu về vòng đời, tập tính của loài gián sẽ giúp bạn có được những biện pháp tiêu diệt chúng thật phù hợp.
Lịch sử tiến hóa và phân loại gián
Con gián tiếng Anh là cockroach là côn trùng thuộc bộ Balttodea có thể mang đến mầm bệnh con con người. Gián đã tồn tại cách đây hơn 300 triệu năm và hình dạng của gián ngày nay giống với gián hóa thạch ở đặc điểm thân hình oval, dẹt có chân và râu dài. Tập tính của chúng xưa và nay đều giống nhau là ưa thích những môi trường ẩm ướt.
Trên thế giới có khoảng 4600 loài gián và trong số đó có 30 loài sống trong môi trường gần với con người, có khoảng 4 loại được biết đến là gây hại. Tại Việt Nam, gián có 4 loại phổ biến là:
- Gián Mỹ [American cockroach].
- Gián Đức [German cockroach].
- Gián sọc nâu [Browbanded cockroach].
- Gián Phương Đông [Oriental cockroach].
Vòng đời của gián – Gián sống được bao lâu?
Vòng đời của gián trải qua kiểu biến thái không hoàn toàn với 3 giai đoạn. Được bắt đầu từ trứng, trải qua giai đoạn ấu trùng rồi đến trưởng thành. Mỗi giai đoạn phát triển của gián sẽ tùy thuộc vào môi trường, nhiệt độ và nguồn thức ăn của chúng.
Trung bình tuổi thọ của gián vào khoảng 1 năm tính tất cả 3 giai đoạn trứng, ấu trùng, trưởng thành. Tuy nhiên, còn tùy thuộc vào điều kiện khí hậu và bản chất môi trường, tuổi thọ của loài gián có thể kéo dài đến 2 năm.
Gián là một sinh vật rất kỳ lạ bởi hầu hết các động vật đều chết ngay khi mất đầu, nhưng đối với chúng có thể sống được vài tuần sau đó. Hay thậm chí, khi đầu đứt lìa khỏi cơ thể gián, chúng có thể sống độc lập đến vài giờ.
Giai đoạn trứng
Gián cái đẻ trứng trong một cái túi, túi này được gọi là oothecae. Trong mỗi túi sẽ có khá nhiều trứng từ 15 – 20 trứng tùy thuộc vào từng loài, đối với loài gián Đức số lượng trứng trong túi có thể đạt đến 40.
Oothecae được gián mang trên lưng hoặc trên bụng tùy loài để đảm bảo sự an toàn cho trứng. Trong khoảng thời gian từ 14 – 60 ngày trứng sẽ nở, thời gian dài hay ngắn còn tùy thuộc vào loại gián, nhiệt độ môi trường. Và trứng sẽ được nở thành ấu trùng khi các ấu trùng cùng phối hợp để phá bỏ túi oothecae.
Giai đoạn ấu trùng
Sau khi từ trứng nở, các ấu trùng sẽ chui ra khỏi vỏ bọc và bắt đầu sự sống đầu tiên. Ấu trùng được xem là bản sao của gián trưởng thành, ấu trùng chỉ nhỏ hơn về kích thước và thiếu cánh. Ở giai đoạn này, gián sẽ phải đi lại, kiếm ăn, đào tổ… trải nghiệm hầu hết những thay đổi trong cuộc đời.
Để biến đổi sang giai đoạn trưởng thành, gián cần trải qua 8 lần lột xác. Mỗi lần lột xác gián sẽ tăng kích thước, sau khi lột xác màu của chúng nhợt nhạt và vài giờ sau đó sẽ trở nên tối màu lại.
Giai đoạn trưởng thành
Ở giai đoạn lột xác cuối cùng của mình, gián sẽ có thêm cánh để chính thức bước vào giai đoạn trưởng thành. Theo đó, chiều dài của gián trưởng thành có chiều dài từ 2,54cm trở lên tùy thuộc vào từng loài.
Tập tính sinh hoạt của loài Gián
Gián thường hoạt động về đêm, vào ban ngày chúng thường ẩn náu ở các hốc, các kẻ tường, kẹt cửa và những nơi có độ ẩm cao như nhà vệ sinh, ống nước… để ẩn nấp. Gián thường tìm những vị trí ẩn nấp phù hợp với thân người của chúng và khi số lượng tăng lên chúng sẽ di chuyển đến nơi thích hợp hơn. Chúng sẽ tranh thủ thời gian kiếm ăn để tìm vị trí mới thích hợp hơn trước khi trời sáng và sau khi trời tối.
Gián thường ăn tạp và phàm ăn, chúng có thể chén tất cả các loại thức ăn của con người. Tuy nhiên loại thức ăn mà chúng thích nhất là bột, đường, sữa, bơ, bánh ngọt. Ngoài ra, gián còn có thể an cả xác lột của chúng, gián chết, máu,…
Những điều thú vị về Gián có thể bạn chưa biết
Gián có khả năng nín thở siêu phàm
Là một sinh vật nhỏ, nhưng khả năng nín thở của gián chắc chắn bạn phải nể phục. Gián có khả năng nín thở lên đến 40 phút. Ngoài ra “tiểu cường” khi ở dưới nước cũng có thể nín thở với thời gian rất lâu lên đến 30 phút.
Kích thước không nhỏ như bạn nghĩ
Ở thời tiền sử, kích thước của một con gián có thể đạt đến 50cm. Một con gián trung bình ngày nay chỉ vào độ khoảng 2,54cm.
Tuy nhiên đó là kích thước phổ biến, một con gián ngày này có thể phát triển với kích thước lớn hơn so với bạn nghĩ. Theo đó, ngày nay loài gián nhiệt đới có thể phát triển đạt đến 18cm.
Gián được xem là loài đồng trinh
Loài gián có thể không cần đến con đực mà con cái vẫn có thể sinh sản, chính vì thế nên chúng được xem là loài đồng trinh. Một số con gián cái chỉ cần giao phối 1 lần có thể mang thai cả đời để đẻ trứng và duy trì nòi giống. Trung bình trong vòng đời của gián cái có thể đẻ đến 150 quả trứng.
Gián có khả năng tự làm dẹt cơ thể
Gián có khả năng chịu lực rất tốt nhờ vào lớp vỏ cứng cáp và chiếc bụng đầy hơi. Khi có lực tác động bên ngoài, hoặc có nhu cầu di chuyển qua những nơi chật hẹp gián sẽ cả hết không khí trong bụng để cơ thể nén lại, dẹt cơ thể đến mức tối đa.
Gián có thể di chuyển rất nhanh
Mặc dù là loài sinh vật nhỏ bé, tuy nhiên tốc độ di chuyển của chúng lại được xếp vào TOP những loài côn trùng di chuyển nhanh nhất thế giới. Vận tốc di chuyển của “tiểu cường” có thể đạt đến tốc độ 5km/h.
Ngoài ra, gián còn được biết đến với khả năng đổi hướng cực kỳ nhanh chóng. Trong vòng 1 giây loài gián có thể đổi hướng đến 25 lần.
Trí nhớ của gián chỉ tồn tại trong vòng 24 giờ
Đối với gián mỗi ngày mới đều là ngày đầu tiên trong đời. Bởi ký ức của gián chỉ tồn tại trong bộ não của chúng trong vòng 24 giờ.
Tuy nhiên, gián lại có thể nhớ rất lâu với những điều xảy ra với chúng. Theo đó, dẫn chứng cụ thể chính là chúng được hình thành các phản xạ có điều kiện với những gì chúng đã từng trải qua.
Loài gián biết giả chết
Rất nhiều người đã bị lừa bởi khả năng siêu phàm giả chết của gián. Khi bạn có gắng tiêu diệt chúng bằng lực đánh có thể chúng chết thật nhưng cũng có thể là chúng chết giả để đánh lừa bạn. Hãy dùng thời gian quan sát để xác định con gián mà bạn cố tình tiêu diệt đã thực sự chết hay chưa nhé.
Trứng gián có thể không nở nhưng vẫn có sự sống trong 1 năm
Vòng đời của gián có thể bị tạm ngưng do một số các tác động từ bên ngoài như điều kiện môi trường, thời tiết. Và thời gian trứng vẫn còn sự sống nhưng không nở thành ấu trùng có thể kéo dài lên đến 1 năm.
Gián là loài côn trùng nhỏ bé gây hại tuy nhiên có rất nhiều điều thú vị mà ta cần khám phá. Với những thông tin mà Diệt Côn Trùng cung cấp về quá trình sinh trưởng, tập tính và một số khả năng độc đáo của chúng sẽ giúp bạn có những biện pháp tiêu diệt hoặc đuổi gián ra khỏi nhà thật hiệu quả.