Thiếu sắt là một trong những tình trạng phổ biến ở phụ nữ mang thai và có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai nhi. Vậy nên khi có dự định có em bé thì chị em phụ nữ cần bổ sung lượng sắt cần thiết để đảm bảo bước vào thời kỳ mang thai thật khỏe mạnh.
Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới thì ước tính có khoảng 43% phụ nữ trong độ tuổi 15-50 ở các nước phát triển có tình trạng thiếu máu, trong thời kỳ mang thai thì tỷ lệ này tăng lên 56-80% các trường hợp thiếu máu gây ra do thiếu sắt.
Phụ nữ ở độ tuổi sinh sản thường đối mặt với nguy cơ cao bị thiếu sắt do hàng tháng đều trải qua chu kỳ kinh nguyệt khiến một lượng máu trong cơ thể bị thiếu hụt và một vài nguyên nhân khác. Sắt là một thành phần quan trọng của huyết sắc tố và việc thiếu hụt hàm lượng lớn sắt trong một thời gian dài sẽ gây ra rối loạn quá trình sinh sản hồng cầu và thiếu máu.
Ngoài ra, phụ nữ sinh nở nhiều lần thì nguy cơ thiếu sắt cũng cao hơn, do mỗi lần sinh con lại bị mất máu. Vì thế để đảm bảo đủ nhu cầu sắt trong thời kỳ mang thai, cơ thể người phụ nữ phải có dự trữ sắt ít nhất 300mg trước khi thụ thai.
Bổ sung sắt trước khi mang thai giúp chị em phụ nữ có thể dự trữ lượng sắt nhất định, cùng với đó giảm đáng kể áp lực cũng nhu nhu cầu phải bổ sung sắt trong thời kỳ mang thai và đem lại kết quả tốt hơn cho thai nghén.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia thì phụ nữ trước khi mang thai cần bổ sung khoảng 15mg-30mg mỗi ngày. Còn trong giai đoạn mang thai, thì thai phụ cần khoảng 30-60mg sắt mỗi ngày. Trong thời gian cho con bú, đối với người mẹ trên 19 tuổi thì cần ít nhất khoảng 10mg sắt mỗi ngày.
Phụ nữ trước khi mang thai cần bổ sung khoảng 15mg-30mg mỗi ngày
Phụ nữ trước khi mang thai nếu bị thiếu sắt sẽ ảnh hưởng xấu đến quá trình phát triển của thai nhi và sức khỏe của chính người mẹ.
Đối với người mẹ
Phụ nữ khi bị thiếu máu thiếu sắt thường có những biểu hiện như chóng mặt, hoa mắt, khó thở,.. dẫn đến nguy cơ sảy thai và rong huyết sau sinh là rất cao. Bên cạnh đó, tình trạng này còn gia tăng tỷ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng và nguy hiểm hơn dẫn đến tử vong cho mẹ và bé.
Đối với thai nhi
Sắt có nhiệm vụ giúp di chuyển oxy từ phổi đến các bộ phận của cơ thể người mẹ và đến thai nhi. Nếu tình trạng thiếu máu thiếu sắt xảy ra sẽ khiến bào thai không nhận đủ oxy dẫn đến suy dinh dưỡng. Hệ quả xấu xảy ra là trẻ thường bị sinh non và nhẹ cân.
Ngoài ra, thiếu máu do thiếu sắt ngay từ trong bụng mẹ còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển về cả thể chất lẫn trí não của trẻ sau này.
Có nhiều cách giúp chị em phụ nữ có thể bổ sung lượng sắt cần thiết trước khi mang thai. Dưới đây là một vài gợi ý nhỏ dành cho các bà mẹ tương lai.
Bổ sung sắt qua các viên sắt hữu cơ: chứa các thành phần quan trọng như ferrous fumarate [dưới dạng sắt hữu cơ], acid folic, vitamin B12, vitamin E, kẽm, dầu mè đen. Đây được là một sản phẩm hữu ích có thể dành cho phụ nữ trước, trong và sau khi mang thai.
Uống sản phẩm chứa sắt: đây cũng là phương pháp giúp cung cấp lượng sắt còn thiếu cho cơ thể mỗi ngày. Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến khích việc kết hợp dùng viên sắt và acid folic trong 3 tháng đầu tiên của thai kỳ.
Uống sản phẩm chứa sắt là phương pháp giúp cung cấp lượng sắt còn thiếu cho cơ thể mỗi ngày
Tăng cường các thực phẩm giàu sắt:Có hai loại sắt trong thực phẩm mà chị em có thể bổ sung là:
Heme sắt là loại sắt tốt nhất cho cơ thể và có thể tìm thấy trong các sản phẩm từ thịt động vật như thịt bò, thịt gà…
Sắt có trong các sản phẩm từ thực vật như đậu, rau bina, đậu phụ, ngũ cốc ăn liền…
– Tránh uống sắt cùng lúc với canxi và sữa vì hai thứ đó có thể làm giảm hấp thụ sắt, nên uống cách nhau ít nhất 2 giờ đồng hồ.
– Không uống sắt vào buổi tối vì có thể gây ra những tác dụng phụ như nóng người, khó ngủ.
– Để tăng cường khả năng hấp thu sắt thì cần uống kết hợp với vitamin C hoặc bổ sung thêm vitamin C từ các loại hoa quả như cam, chanh, dâu, bưởi…
– Sử dụng các viên sắt có thể khiến cơ thể bị kích ứng đường tiêu hóa, gây táo bón nên bà bầu cần kết hợp uống sắt với ăn nhiều chất xơ và bổ sung nước cần thiết để hạn chế nguy cơ táo bón.
Bà bầu cần kết hợp uống sắt với ăn nhiều chất xơ và bổ sung nước cần thiết để hạn chế nguy cơ táo bón
Ngoài ra, những trường hợp uống nhầm một lượng lớn sắt có thể gây ra các biểu hiện ngộ độc sắt. Các trường hợp bổ sung sắt vượt quá liều lượng cần thiết của cơ thể trước khi mang thai có thể dẫn đến việc tăng nồng độ sắt tự do và nồng độ huyết sắc tố trong máu, dư thừa hàm lượng sắt dự trữ. Kết quả dẫn đến những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.
Như vậy, để đảm bảo hiệu quả và tính an toàn của việc bổ sung sắt dự phòng thì các xét nghiệm đánh giá dự trữ sắt trong cơ thể như nồng độ ferritin, transferin nên được tiến hành định kỳ trong suốt thời kỳ mang thai. Các bà bầu có thể đến phòng khám chuyên khoa sản của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để được thăm khám và tư vấn cụ thể.
Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Tại sao mẹ bầu cần bổ sung chất sắt trong suốt thai kỳ?
Thứ Hai ngày 23/11/2020
- Sắt - Dưỡng chất quan trọng cần cho sức khỏe!
- Thiếu máu hồng cầu vô cùng nguy hiểm ở thai phụ
- 5 nguyên tắc vàng bổ sung dinh dưỡng cho bà bầu
Tại sao mẹ bầu cần bổ sung chất sắt trong suốt thai kỳ? Và lượng chất sắt cần bổ sung bao nhiêu? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp cho những vấn đề này. Cùng tìm hiểu ngay nhé!
Sắt là một trong những nguyên tố vi lượng giữ vai trò quan trọng trong việc cấu thành hồng cầu, tăng cường hệ miễn dịch và nâng cao sức đề kháng. Nếu cơ thể bị thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là những mẹ bầu đang trong thời gian thai kỳ. Vậy tại sao mẹ bầu cần bổ sung chất sắt trong suốt thai kỳ? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp vấn đề này nhé!
Vai trò của chất sắt đối với phụ nữ mang thai
Sắt là thành phần chính cấu tạo nên hemoglobin, đây là chất giữ vai trò vận chuyển oxy cho cơ thể mẹ và thai nhi. Trong thời gian thai kỳ, thường thể tích máu của mẹ bầu sẽ tăng khoảng 50% so với bình thường. Chính vì vậy, mẹ bầu cần bổ sung chất sắt trong suốt thai kỳ để tăng cường hemoglobin.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sắt sẽ giúp duy trì một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Từ đó sẽ giúp bảo vệ cơ thể của mẹ khỏi những tác nhân gây bệnh. Không những vậy, sắt còn là thành phần của một loại enzym trong hệ miễn dịch và giúp biến đổi beta caroten thành vitamin A, giúp tạo ra collagen.
Sắtgiữ vai trò vận chuyển oxy cho cơ thể mẹ và thai nhi
Việc mẹ bầu không được bổ sung đủ chất sắt trong thời gian thai kỳ sẽ gây ra tình trạng mệt mỏi, chóng mặt và những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Ở những tháng đầu tiên của thai kỳ, việc thiếu chất sắt sẽ dễ gây ra sẩy thai hoặc thai nhi bị chết lưu. Ở giai đoạn sau của thai kỳ, việc thiếu chất sắt có thể dẫn đến sinh non, bào thai bị suy dinh dưỡng. Trong giai đoạn sinh nở, thiếu chất sắt có thể gây băng huyết sau sinh, gây nguy hiểm đến tính mạng.
Hàm lượng chất sắt cần cung cấp mỗi ngày cho mẹ bầu
Trong thời gian mang thai, mẹ phải nuôi thêm em bé nên lưu lượng máu trong cơ thể mẹ có thể tăng lên. Điều này khiến cơ thể mẹ cần phải sản sinh một lượng hồng cầu lớn, lượng oxy nhiều hơn để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi. Do đó, lượng chất sắt mẹ cần bổ sung sẽ tăng gấp đôi so với người bình thường, khoảng 60mg/ngày.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, trong giai đoạn đầu tiên của thai kỳ các mẹ bầu nên uống bổ sung sắt mỗi ngày và uống cho tới khi sau sinh khoảng 1 tháng. Liều lượng bổ sung hàng ngày là khoảng 60mg sắt kèm 400mcg acid folic. Bên cạnh đó, cũng nên bổ sung thêm các sản phẩm bổ sung sắt.
Tuy nhiên, chỉ nên bổ sung một lượng vừa đủ bởi việc bổ sung quá dư sắt cũng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Bởi lượng sắt dư thừa khi tích tụ trong cơ thể có thể gây áp lực lên lá lách, gan và dẫn đến suy gan, đái tháo thường do rối loạn chức năng tụy.
Gợi ý thực đơn bổ sung sắt cho bà bầu
Một trong những cách bổ sung chất an toàn và đảm bảo nhất là sử dụng những thoại thực phẩm tự nhiên, dễ hấp thu. Sắt có chứa nhiều trong các loại thịt đỏ, tim, gan, cá, ngao, các loại đậu, ngũ cốc, rau màu xanh đậm, hoa quả sấy khô…
Theo đó, trong bữa ăn có khoảng 30gr-90gr thịt, cá thì lượng sắt có thể hấp thu được là khoảng 10 - 15%. Nếu ăn nhiều rau thì cần phải bổ sung thêm nhiều chất sắt hơn, vì sắt có nguồn gốc động vật thường sẽ hấp thu tốt hơn sắt có nguồn gốc từ thực vật. Bên cạnh đó, mẹ nên dung nạp những dạng sắt dễ hòa tan trong cả động vật và thực vật. Đồng thời nên bổ sung thêm chất đạm và hạn chế ăn những đồ ăn giàu photpho vì như vậy sẽ làm giảm sự hấp thu sắt.
Gợi ý thực đơn bổ sung sắt cho bà bầu
Mẹ bầu nên bổ sung thêm một số loại thực phẩm giàu vitamin B12, folate và acid folic tổng hợp như chuối, các loại rau lá xanh đậm, bánh mì, ngũ cốc, mì ống, sữa đậu nành…. để giúp hỗ trợ tạo máu tốt hơn.
Tuy nhiên, lượng sắt tự nhiên có thể sẽ bị thất thoát trong quá trình chế biến thực phẩm hoặc tính chất công việc khiến mẹ bầu không thể bổ sung đủ lượng chất sắt cần thiết cho cơ thể. Lúc này để đảm bảo nhu cầu sắt mỗi ngày, mẹ bầu có thể bổ sung bằng việc uống chất sắt.
Mẹ bầu cần lưu ý gì khi uống viên sắt?
Thường viên sắt bổ sung cho mẹ bầu thường sẽ có 2 dạng chính là sắt vô cơ và sắt hữu cơ. Trong đó, sắt hữu cơ thường sẽ được ưa chuộng hơn vì nó dễ hấp thu và ít gây ra tình trạng táo bón hơn.
Để giúp cơ thể hấp thu chất sắt tốt hơn, mẹ bầu nên uống viên bổ sung sắt lúc bụng đói và uống kèm với những loại nước giàu vitamin C như nước cam, nước chanh… vì vitamin C là chất có khả năng giúp hỗ trợ hấp thu chất sắt tốt. Đồng thời nó còn là một yếu tố quan trọng tạo ra máu và giảm tình trạng táo bón do uống sắt hiệu quả. Thời điểm uống sắt tốt nhất là vào sáng sớm sau khi thức dậy hoặc sau ăn khoảng 1 - 2 giờ.
Khi uống bổ sung sắt, mẹ bầu nên tránh dung nạp những loại thức uống như sữa, những sản phẩm hoặc thực phẩm có chứa canxi. Do canxi sẽ gây cản trở quá trình hấp thu chất sắt vào cơ thể.
Mẹ bầu cần lưu ý gì khi uống viên sắt
Trên đây là một số chia sẻ về vấn đề tại sao mẹ bầu cần bổ sung chất sắt trong suốt thai kỳ. Hy vọng sẽ giúp bạn có lời giải đáp cụ thể cho vấn đề này cũng như có thêm nhiều kiến thức hữu ích trong hành trang làm mẹ của mình nhé!
Thủy Phan
[Nguồn: Tổng Hợp]
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
- chất sắt
- thiếu sắt
- bà bầu
- thiếu máu khi mang thai