Phương pháp xác định tuổi hóa thạch sinh 12

Đáp án D

Tuổi của hoá thạch được tính bằng phương pháp địa tầng học và phân tích đồng vị phóng xạ

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Tóm tắt Lý thuyết Sinh 12 Bài 33 Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất ngắn gọn, hay nhất. Tổng hợp toàn bộ Lý thuyết Sinh 12 đầy đủ, chi tiết.

I. HOÁ THẠCH VÀ VAI TRÒ CỦA HÓA THẠCH TRONG NGHIÊN CỨU LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI.

- Hoá thạch là di tích của các sinh vật đã từng sinh sống trong các thời đại trước đã để lại trong các lớp đất đá.

+Tuổi của hoá thạch được tính bằng phương pháp địa tầng học và phân tích đồng vị phóng xạ.

- Ý nghĩa của hoá thạch:

+ Căn cứ vào hoá thạch trong các lớp đất đá có thể suy ra lịch sử phát sinh, phát triển và diệt vong của sinh vật. Ngược lại từ những sinh vật hoá thạch đã xác định tuổi có thể suy ra tuổi của lớp đất chứa chúng.

+ Hoá thạch là dẫn liêu quý để nghiên cứu lịch sử vỏ Trái Đất.

II. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT

1. Hiện tượng trôi dạt lục địa

Hiện tượng trôi dạt lục địa là hiện tượng các phiến kiến tạo trên lớp vỏ trái đất liên tục di chuyển do lớp dung nham nóng chảy bên dưới chuyển động.

Những biến đổi về kiến tạo của vỏ trái đất như quá trình tạo núi, trôi dạt lục địa dẫn đến thay đổi rất mạnh điều kiện khí hậu của trái đất, do vậy có thể dẫn đến những đợt đại tuyệt chủng hàng loạt các loài và sau đó là thời điểm bùng nổ sự phát sinh các loài mới.

2. Sinh vật trong các đại địa chất

- Căn cứ vào những biến đổi lớn về địa chất khí hậu, các hoá thạch điển hình.

- Người ta chia lịch sử Trái Đất kèm theo sự sống thành 5 đại: Đại Thái cổ, đại Nguyên sinh, đại Cổ sinh, đại Trung sinh, đại Tân sinh.

Nhận xét về sự phát triển của sinh giới

- Lịch sử phát triển của sinh vật gắn liền với lịch sử phát triển của vỏ quả đất. Sự thay đổi điều kiện địa chất, khí hậu đã thúc đẩy sự phát triển của sinh giới.

- Sự thay đổi điều kiện địa chất, khí hậu thường dẫn tới sự biến đổi trước hết ở thực vật và qua đó ảnh hưởng tới động vật và có tính dây chuyền trong quần xã.

- Càng về sau nhịp độ tiến hóa diễn ra với tốc độ càng nhanh do sinh vật đã đạt được những trình độ thích nghi hoàn thiện hơn, bớt lệ thuộc vào môi trường.

BÀI 44. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT

I. MỤC TIÊU

- Nêu được khái niệm hoá thạch, vai trò của hoá thạch trong nghiên cứu sinh học và địa chất học, cách xác định tuổi của hoa thạch.

- Trình bày được mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường địa chất và khí hậu qua các kỉ.

II. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP

- Ổn định lớp

- Kiểm tra bài cũ

o Sự sống được phát sinh như thế nào?

o Giai đoạn tiến hoá hoá học có những đặc điểm gì?

o Giai đoạn tiến hoá tiền sinh học và sinh học diễn ra như thế nào?

o Trả lời câu trắc nghiệm trong SGK.

Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Sinh học 12 NC bài 44: Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tuần: 23 GV: Trần Thanh Lâm Tiết: 46 Ngày soạn: 18/01/2009 BÀI 44. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT I. MỤC TIÊU - Nêu được khái niệm hoá thạch, vai trò của hoá thạch trong nghiên cứu sinh học và địa chất học, cách xác định tuổi của hoa thạch. - Trình bày được mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường địa chất và khí hậu qua các kỉ. II. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Ổn định lớp Kiểm tra bài cũ Sự sống được phát sinh như thế nào? Giai đoạn tiến hoá hoá học có những đặc điểm gì? Giai đoạn tiến hoá tiền sinh học và sinh học diễn ra như thế nào? Trả lời câu trắc nghiệm trong SGK. Bài mới: Hoạt động thầy và trò Nội dung Hoá thạch là gì? HS: trả lời theo SGK. Ví dụ: Cách xác định tuổi của hoá thạch? Hoá thạch có ý nghĩa gì cho việc nghiên cứu lịch sử vỏ Trái Đất? Ví dụ: người ta phát hiện thấy hoá thạch của các loài sinh vật biển ở dãy núi Himalya à ở đây trước kia là biển. Biết được tuổi của các hoá thạch này thì biết được dãy núi này được hình thành bắt đầu từ khi nào? Có mấy cách xác định tuổi các lớp đất đá và hoá thạch? Tuổi tương đối và tuổi tuyệt đối là gì? Tại sao gọi là tương đối, tuyệt đối? Ví dụ? Phương pháp xác định tuổi hóa thạch bằng chất đồng vị phóng xạ có độ sai số bao nhiêu? Người ta căn cứ vào đâu để phân chia các mốc lịch sử phát triển của Trái Đất? Lịch sử phát triển của Trái Đất được chia thành những đại nào? Hướng dẫn HS học bảng 44: Trình tự các đại, mốc thời gian. Thời gian phát sinh, ngự trị và tuyệt chủng của các nhóm sinh vật. Điều kiện địa chất, khí hậu liên quan. I. HOÁ THẠCH VÀ PHÂN CHIA THỜI GIAN ĐỊA CHẤT 1. Hoá thạch - Khái niệm: Hoá thạch là di tích của các sinh vật đã từng sinh sống trong các thời đại trước đã để lại trong các lớp đất đá. Tuổi của hoá thạch được tính bằng phương pháp địa tầng học và đo thời gian phóng xạ. - Ý nghĩa của hoá thạch: + Căn cứ vào hoá thạch trong các lớp đất đá có thể suy ra lịch sử phát sinh, phát triển và diệt vong của sinh vật. Ngược lại từ những sinh vật hoá thạch đã xác định tuổi có thể suy ra tuổi của lớp đất chứa chúng. + Hoá thạch là dẫn liêu quý để nghiên cứu lịch sử vỏ Trái Đất. 2. Sự phân chia thời gian địa chất a. Phương pháp xác định tuổi các lớp đất đá và hoá thạch - Tuổi tương đối: căn cứ vào thời gian lắng đọng của các lớp trầm tích [địa tầng] phủ lên nhau từ nông đến sâu. - Tuổi tuyệt đối: Căn cứ vào thời gian bán rã của một chất đồng vị phóng xạ nào đó trong hoá thạch. Ví dụ: Cacbon14 có thời gian bán rã là 5730 năm, Urani 238 – 4,5 tỉ năm. Phương pháp xác định tuổi bằng chất đồng vị phóng xạ có độ sai số dưới 10%. b. Căn cứ để phân định các mốc thời gian địa chất - Căn cứ vào những biến đổi lớn về địa chất khí hậu, các hoá thạch điển hình. - Người ta chia lịch sử Trái Đất kèm theo sự sống thành 5 đại: Đại Thái cổ, đại Nguyên sinh, đại Cổ sinh, đại Trung sinh, đại Tân sinh. II. SINH VẬT TRONG CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT Xem bảng 44. Các đại địa chất và sinh vật tương ứng. Củng cố: Khái niệm và ý nghĩa của hoá thạch? Có mấy cách xác định tuổi các lớp đất đá và hoá thạch? Tuổi tương đối và tuổi tuyệt đối là gì? Các đại địa chất và mốc thời gian của từng đại? Dặn dò: Học bài và học Bảng 44.

Tài liệu đính kèm:

• Bai 44 SH 12NC.doc

Bài 2 trang 184 sgk Sinh học 12 nâng cao: Người ta căn cứ vào đâu để tính tuổi của hóa thạch?

Lời giải:

- Để xác định tuổi tương đối của lớp đất đá cũng như hóa thạch chứa trong đó, người ta thường căn cứ vào thời gian lắng đọng của các lớp trầm tích phủ lên nhau theo thứ tự từ nông tới sâu. Lớp càng sâu có tuổi cổ hơn, nhiều hơn so với lớp nông.

- Để xác định tuổi tuyệt đối người ta thường sử dụng phương pháp đồng vị phóng xạ, căn cứ vào thời gian bán rã của một số chất đồng vị phóng xạ nào đó có trong hóa thạch.

- Đối với hóa thạch tương đối mới người ta dùng cacbon 14 để xác định tuổi.

- Đối với các hóa thạch cổ xưa, có tuổi hàng trăm triệu hoặc hàng tỉ năm, người ta dùng urani 238 để xác định.

Vai trò của hoá thạch và Vai trò của hoá thạch và phương pháp xác định tuổi phương pháp xác định tuổi của hoá thạch.của hoá thạch. I]I] Khái niệm về hoá thạchKhái niệm về hoá thạchHoá thạch là di tích của các sinh vật để lại trong các lớp đất đá của vỏ Trái đất. Di tích của sinh vật có thể dưới dạng các bộ xương, những dấu vết của sinh vật để lại trên đá [vết chân, hình dáng…], xác các sinh vật được bảo quản gần như nguyên vẹn trong các lớp hổ phách hoặc trong các lớp băng.Chúng ta thường nghe nói rất nhiều về hoá thạch, vậy theo các bạn hoá thạch là gì?Trả lờiTrả lời II]II] Cơ chế hình thành hóa thạchCơ chế hình thành hóa thạchThông thường, sau khi sinh vật chết Thông thường, sau khi sinh vật chết thường thối rữa, phân hủy hay bị sinh vật thường thối rữa, phân hủy hay bị sinh vật khác ăn. Tuy nhiên trong một số trường hợp khác ăn. Tuy nhiên trong một số trường hợp xác sinh vật ngay lập tức bị đất, cát, tro bụi xác sinh vật ngay lập tức bị đất, cát, tro bụi chôn vùi. Sau đó các chất sẽ lắng đọng và chôn vùi. Sau đó các chất sẽ lắng đọng và nén các xác sinh vật lại. Các phần cứng của nén các xác sinh vật lại. Các phần cứng của cơ thể ban đầu dần dần được thay thế bằng cơ thể ban đầu dần dần được thay thế bằng các muối vô cơ được tích tụ lại từ nước. Cơ các muối vô cơ được tích tụ lại từ nước. Cơ chế này được gọi là cơ chế hóa đá. Sau nhiều chế này được gọi là cơ chế hóa đá. Sau nhiều triệu năm, các hóa thạch này được đưa lên triệu năm, các hóa thạch này được đưa lên lớp đất đá bề mặt thông qua các chuyển động lớp đất đá bề mặt thông qua các chuyển động địa chất và xói mòn. địa chất và xói mòn. II]II] Cơ chế hình thành hóa thạchCơ chế hình thành hóa thạchCũng có trường hợp cơ thể sinh vật Cũng có trường hợp cơ thể sinh vật được bảo quản nguyên vẹn. Thí dụ được bảo quản nguyên vẹn. Thí dụ như các côn trùng bị mắc bẫy nhựa như các côn trùng bị mắc bẫy nhựa thông và trở thành hóa thạch trong thông và trở thành hóa thạch trong hổ phách hay xác voi Mamut phát hổ phách hay xác voi Mamut phát hiện ở Xiberi bảo quản trong tuyết hiện ở Xiberi bảo quản trong tuyết tốt tới mức thịt của chúng chó vẫn tốt tới mức thịt của chúng chó vẫn còn ăn được.còn ăn được. Hóa thạch của một số Hóa thạch của một số loài động – thực vậtloài động – thực vật Tại sao hóa thạch là một bằng chứng Tại sao hóa thạch là một bằng chứng tiến hóa và phát triển của sinh vật?tiến hóa và phát triển của sinh vật?Hóa thạch là một bằng chứng tiến hóa vì Hóa thạch là một bằng chứng tiến hóa vì hóa thạch là di tích của các sinh vật đã hóa thạch là di tích của các sinh vật đã từng sinh sống trong các thời đại địa chất từng sinh sống trong các thời đại địa chất được lưu tồn trong các lớp đất đá của vỏ được lưu tồn trong các lớp đất đá của vỏ Trái đất.Trái đất.Trả lời:Trả lời: -Căn cứ vào hoá thạch trong các lớp đất đá có thể suy ra lịch sử phát sinh, phát triển và diệt vong của sinh vật. Bằng phương pháp địa tầng học và phương pháp đo thời gian phân rã của các nguyên tố phóng xạ, người ta có thể xác định được tuổi của địa tầng, từ đó xác định được tuổi của sinh vật đã bị chết và ngược lại nếu biết tuổi của hóa thạch sẽ suy ra tuổi của địa tầng.Ý nghĩa của hóa thạchÝ nghĩa của hóa thạchHóa thạch có ý nghĩa to lớn trong nghiên cứu sinh học và địa chất học-Hóa thạch là dẫn liệu quý để nghiên cứu lịch sử vỏ trái đất. Ví dụ: sự có mặt của các hoá thạch quyết thực vật chứng tỏ thởi đại đó khí hậu ẩm ướt; sự có mặt và phát triển của bò sát chứng tỏ khí hậu khô ráo… III] III] Sự phân chia thời gian địa chấtSự phân chia thời gian địa chấta] Phương pháp xác định tuổi các lớp đất đá và hóa thạch.- Để xác định tuổi tương đối của các lớp đất đá cũng như tuổi tương đối của các hóa thạch chứa trong đó, người ta thường căn cứ vào thời gian lắng đọng của các lớp trầm tích[ địa tầng] phủ lên nhau theo thứ tự từ nông đến sâu. Lớp càng sâu có tuổi cổ hơn, nhiều hơn, sớm hơn so với lớp nông.-Để xác định tuổi tuyệt đối [bao nhiêu năm] người ta thường sử dụng phương pháp đồng vị phóng xạ, căn cứ vào thời gian bán rã của môt chất đồng vị phóng xạ nào đó có trong hoá thạch. Thời gian bán rã là thời gian [số năm] qua đó 50% lượng chất phóng xạ ban đầu bị phân rã. Tỉ lệ phân rã này xảy ra từ từ và không phụ thuộc vào nhiệt độ, áp suất cũng như các điều kiện của môi trường. Ví dụ: cacbon 14 có thời gian bán rã là 5730 năm.Cacbon 14 [Cacbon 14 [1414C]C]- Để xác định các hoá thạch có độ tuổi nhiều hơn[hàng trăm triệu hoặc hàng tỉ năm] người ta thường sử dụng urani 238 vì chúng có thời gian bán rã là 4.5 tỉ năm. Hóa thạch sinh vật nhân sơ cổ nhấtHóa thạch sinh vật nhân sơ cổ nhất Hóa thạch động vật cổ nhất Hóa thạch sinh vật nhân thực cổ nhất Bò sát cổ ngự trị 1.Di tích của sinh vật sống trong các thời đại 1.Di tích của sinh vật sống trong các thời đại trước đã để lại trong các lớp đất đá được gọi là:trước đã để lại trong các lớp đất đá được gọi là:A. Sinh vật cổ. B. Sinh vật nguyên thuỷ. C. Cổ sinh vật học.D. Hoá thạch. 2. Yếu tố nào sau đây được dùng làm căn 2. Yếu tố nào sau đây được dùng làm căn cứ để xác định tuổi của các lớp đất ? cứ để xác định tuổi của các lớp đất ? A. Lượng sản phẩm phân rã của các nguyên tố phóng xạ. B. Độ dày của các lớp đất. C. Kích thước của các hạt đất. D. Thành phần, kết cấu của đất. 3. Việc phân định các mốc thời gian trong lịch sử quả đất căn cứ vào:A. Độ phân rã của các nguyên tố phóng xạ. B. Sự dịch chuyển của các đại lục. C. Đặc điểm của các hóa thạch. D. Những biến đổi lớn về địa chất và khí hậu, các hóa thạch điển hình.