Soạn sử 8 bài 1 Những cuộc cách mạng tư sản đầu tiênđược soạn và biên tập từ cộng đồng giáo viên dạy giỏi môn sử trên toàn quốc. Giúp các em soạn đúng, soạn đủ ýbài 1 Những cuộc cách mạng tư sản đầu tiên. Xem nhanh nhất chi tiết nhất tạiSoanbaitap.com.
thuộc: LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI [Từ giữa thế kỉ XVI đến năm 1917] và nằm trong Chương I. THỜI XÁC LẬP CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN [Từ giữa thế kỉ XVI đến nửa sau thế kỉ XIX]I. Sự biến đổi về kinh tế, xã hội Tây Âu trong các thế kỉ XV- XVII. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI
1. Một nền sản xuất mới ra đời
- Kinh tế:xuất hiện những yếu tố kinh tế tư bản chủ nghĩa.
+ Ở Tây Âu bắt đầu xuất hiện các xưởng dệt vải, luyện kim, nấu đường... có thuê mướn nhân công.
+ Nhiều thành thị trở thành trung tâm sản xuất và buôn bán.
+ Các ngân hàng được thành lập và ngày càng có vai trò to lớn.
- Xã hội:
+ Xuất hiện giai cấp tư sản và vô sản.
+ Giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế, nhưng không có quyền lực chính trị, bị nhà nước phong kiến kìm hãm. Nhân dân lao động [chủ yếu là nông dân, thợ thủ công, công nhân] bị áp bức, bóc lột nặng nề.
=> Mâu thuẫn giữa chế độ phong kiến với giai cấp tư sản và các tầng lớp nhân dân ngày càng gay gắt đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới các cuộc đấu tranh.
2. Cách mạng Hà Lan thế kỉ XVI
* Thời gian: Thế kỉ XVI [1566 1648].
* Nguyên nhân:
-Kinh tế: yếu tố tư bản chủ nghĩa phát triển, nhưng bị Tây Ban Nha kìm hãm.
- Xã hội: mâu thuẫn nhân dân Hà Lan >< phong kiến Tây Ban Nha.
* Nhiệm vụ:
- Xóa bỏ chế độ phong kiến Tây Ban Nha
- Phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa.
* Lãnh đạo:Giai cấp tư sản
* Lực lượng:Giai cấp tư sản, quần chúng nhân dân
* Hình thức:Cuộc chiến tranh giành độc lập
* Kết quả, ý nghĩa:
- Hà Lan đã giành được độc lập.
- Tạo điều kiện cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.
- Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên => Mở ra thời kì Lịch sử thế giới thời cận đại.
II. Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII
1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Anh
* Kinh tế:
- Trong sự phát triển chung của châu Âu, quan hệ tư bản chủ nghĩa ở Anh lớn mạnh hơn cả.
+ Ở miền Đông - Nam, nhiều công trường thủ công: luyện kim, cơ khí, làm đồ sứ, dệt len dạ... ra đời, phục vụ cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu sang Hà Lan, Pháp, Đức, I-ta-li-a...
+ Nhiều trung tâm lớn về công nghiệp, thương mại, tài chính được hình thành, tiêu biểu là Luân Đôn.
+ Những phát minh mới về kĩ thuật, các hình thức tổ chức lao động hợp lí làm cho năng suất lao động tăng nhanh.
* Xã hội:
- Số đông địa chủ là quý tộc vừa và nhỏ chuyển sang kinh doanh theo lối tư bản. Họ đuổi tá điền, rào đất, biến ruộng thành đồng cỏ, thuê nhân công nuôi cừu, lấy lông cừu cung cấp cho thị trường. Họ trở thành tầng lớp quý tộc mới, có thế lực lớn về kinh tế.
- Nông dân trở nên nghèo khổ, kéo ra thành thị làm thuê, hay di cư ra nước ngoài.
=> Mâu thuẫn gay gắt giữa tư sản, quý tộc mới với chế độ quân chủ chuyên chế, mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ quý tộc => dẫn tới cuộc cách mạng lật đổ chế độ phong kiến, xác lập quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
2. Tiến trình cách mạng
a] Giai đoạn 1 [1642 - 1648]
- Năm 1640, Quốc hội được triệu tập. Các đại biểu đã tố cáo chính sách cai trị độc đoán của vua Sác-lơ I và đề ra một số yêu cầu: vua không được tự tiện đặt thuế mới, không được bắt người mà không đưa ra tòa án xét xử.
Nhân dân ủng hộ Quốc hội, lên án nhà vua. Sác-lơ I chạy lên phía bắc Luân Đôn, chuẩn bị lực lượng chống lại Quốc hội và nhân dân.
- Tháng 8 - 1642, cuộc nội chiến bùng nổ. Quân đội của Quốc hội, do Ô-li-vơ Crôm-oen [1599 - 1658] chỉ huy. đánh bại quân đội nhà vua. Giai đoạn 1 của cuộc nội chiến chấm dứt vào năm 1648.
b] Giai đoạn 2 [1649 - 1688]
- Ngày 30 - 1 - 1649, Sác-lơ I bị xử tử, nước Anh trở thành nước cộng hòa. Mọi quyền hành thuộc về quý tộc mới và tư sản. Nông dân, binh lính không được hưởng một chút quyền lợi gì. Vì vậy, họ tiếp tục nổi dậy đấu tranh. Crôm- oen thiết lập chế độ đôc tài quân sự.
- Tháng 12-1688, Quốc hội tiến hành một cuộc đảo chính, phế truất vua Giêm II lên làm vua. Chế độ quân chủ lập hiến ra đời. Nhà vua không nắm thực quyền, mọi quyền lực quốc gia thuộc về tư sản và quý tộc mới
3. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII
- Cuộc Cách mạng tư sản Anh đã thành công, chủ yếu vì được quần chúng ủng hộ và tham gia đấu tranh.
- Cách mạng mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ hơn, đem lại thắng lợi cho giai cấp tư sản và quý tộc mới. Nhưng quyền lợi của nhân dân lao động lại không được đáp ứng.
III.Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ
1. Tình hình các thuộc địa. Nguyên nhân của chiến tranh
- Từ đầu thế kỉ XVII đến đầu thế kỉ XVIII, thực dân Anh đã thành lập 13 thuộc địa của mình ở Bắc Mĩ.
- Đây là vùng đất phì nhiêu, giàu tài nguyên, quê hương lâu đời của người In-đi-an [thổ dân da đỏ]. Trong hai thế kỉ XVII - XVIII, thực dân Anh đã tiêu diệt hoặc dồn người ln-đi-an vào vùng đất phía Tây xa xôi. Họ bắt người da đen ở châu Phi đưa sang làm nô lệ để khai khẩn đất hoang, lập đồn điền.
- Kinh tế ở 13 thuộc địa này sớm phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa.
- Thực dân Anh tìm mọi cách ngăn cản sự phát triển công, thương nghiệp của các thuộc địa ở Bắc Mĩ [cướp đoạt tài nguyên, thuế má nặng nề, độc quyền buôn bán trong và ngoài nước].
- Cư dân ở các thuộc địa Bắc Mĩ, gồm phần lớn là con cháu người Anh di cư sang, mâu thuẫn gay gắt với chính quốc. Các tầng lớp nhân dân thuộc địa. bao gồm tư sản, chủ đồn điền, công nhân, nô lệ đều đấu tranh chống ách thống trị của thực dân Anh.
2. Diễn biến cuộc chiến tranh
- Tháng 12 - 1773, nhân dân cảng Bô-xtơn tấn công ba tàu chở chè của Anh và ném các thùng chè xuống biển để phản đối chế độ thuế của thực dân Anh ở các thuộc địa Bắc Mĩ.
- Từ 5 - 9 đến 26 - 10 - 1774, đại biểu các thuộc địa Bắc Mĩ đã họp Hội nghị lục địa ở Phi-la-đen-phi-a, đòi vua Anh xóa bỏ các luật cấm vô lí. Nhà vua không chấp nhận.
- Tháng 4 - 1775, chiến tranh bùng nổ giữa chính quốc và các thuộc địa Bắc Mĩ. Nghĩa quân do Gioóc-giơ Oa-sinh-tơn chỉ huy.
- Ngày 4 - 7 - 1776, Tuyên ngôn Độc lập được công bố, xác định quyền của con người và quyền độc lập của các thuộc địa.
- Ngày 17 - 10 - 1777, quân khởi nghĩa thắng một trận lớn ở Xa-ra-tô-ga. Chiến thắng của quân khởi nghĩa làm suy sụp tinh thần quân Anh, củng cố lòng tin vào thắng lợi của nhân dân các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ. Tiếp đó, nghĩa quân thắng nhiều trận khác, buộc Anh phải kí Hiệp ước Véc-xai 1783.
3. Kết quả và ý nghĩa cuộc Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ
- Chiến tranh kết thúc thắng lợi với sự ra đời một quốc gia mới - Hợp chúng quốc Mĩ [viết tắt theo tiếng Anh là USA, thường gọi là nước Mĩ hay Hoa Kì].
- Năm 1787, Hiến pháp được ban hành.
+ Theo Hiến pháp, Mĩ là nước cộng hòa liên bang.
+ Chính quyền trung ương được tăng cường, nhưng các bang được quyền tự trị rộng rãi.
+ Tổng thống nắm quyền hành pháp.
+ Quốc hội gồm hai viện - Thượng viện và Hạ viện, nắm quyền lập pháp.
+ Quyền dân chủ bị hạn chế: Chỉ những người da trắng có tài sản, đóng thuế theo quy định mới có quyền ứng cử, bầu cử. Phụ nữ không có quyền bầu cử. Những người nô lệ da đen và người In-đi-an không có quyền chính tri.
=> Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ đã giải phóng nhân dân Bắc Mĩ khỏi ách đô hộ của chủ nghĩa thực dân, làm cho nền kinh tế tư bản Mĩ phát triển. Do đó, cuộc chiến tranh giành độc lập này đồng thời cũng là một cuộc cách mạng tư sản, có ảnh hưởng đến phong trào đấu tranh giành độc lập của nhiều nước vào cuối thế kỉ XVIII - đầu thế kỉ XIX.
được đăng ở chuyên mục Giải Lịch Sử 8và biên soạn theo sách lịch sử lớp 8. Được hướng dẫn biên soạn bởi các thầy cô giáo dạy Giỏi Sử học tư vấn, nếu thấy hay hãy chia sẻ và comment để nhiều bạn khác cùng học tập cùng.