Bài thơ vừa miêu tả hình ảnh cái bánh trôi nước vừa trắng, vừa tròn, khi sống thì chìm, chín thì nổi. Dù sao, bánh vẫn giữ chất lượng tốt. Qua phép ẩn dụ, bài thơ còn miêu tả về người phụ nữ xã hội phong kiến xinh đẹp nhưng không tự chủ được bản thân, phải lệ thuộc hoàn toàn vào lễ giáo phong kiến. Bài thơ là một lời tự hào về vẻ đẹp, phấm chất tốt đẹp của người phụ nữ nhưng cũng là một lời đồng cảm, xót thương cho số phận người phụ nữ..
Câu 1: Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ gì? Vì sao?
Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. Vì bài thơ có bốn câu, mỗi câu bảy chữ, hiệp vần ở chữ cuối câu 1, câu 2 và câu 4.
Câu 2: Nghĩa thứ nhất của bài thơ thuộc về nội dung miêu tả bánh trôi nước khi đang được luộc chín. Nghĩa thứ hai thuộc về nội dung phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong xã hội cũ. Từ sự gợi ý trên, em hãy trả lời các câu hỏi sau:
a] Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước đã được miêu tả như thế nào? Chú ý các từ ngữ: trắng, tròn, chìm, nổi, rắn nát, lòng son.
b] Với nghĩa thứ hai, vẻ đẹp, phẩm chất cao quý và thân phận chìm nổi của người phụ nữ được gợi lên như thế nào? Chú ý cụm từ: vừa trắng lại vừa tròn, bảy nổi ba chìm, rắn nát mặc dầu, giữ tấm lòng son.
c] Trong hai nghĩa, nghĩa nào quyết định giá trị bài thơ? Tại sao?
Trả lời:
a] Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước đã được miêu tả như một vật thể có màu trắng của bột, hình dạng viên tròn, nếu nhào bột mà nhiều nước quá thì nát [nhão], ít nuớc quá thì rắn [cứng]. Khi luộc trong nước sôi, bánh chín thì nổi lên, bánh chưa chín thì còn chìm xuống.
b] Với nghĩa thứ hai, người phụ nữ được gợi lên qua một số nét:
– Hình thể: trắng, đẹp
– Phẩm chất: không bị cảnh ngộ chi phối, luôn giữ lòng son sắt thủy chung, tình nghĩa
– Thân phận: chìm nổi bấp bênh giữa cuộc đời.
c] Trong hai nghĩa, nghĩa thứ hai b] quyết định giá trị bài thơ. Vì đó là mục đích sáng tác của tác giả, phải thông qua nghĩa a] ta mới hiểu được nghĩa b].
Luyện tập
Câu 1: Hãy ghi lại những câu hát than thân mà em đã học ở Bài 4 [kể cả phần Đọc thêm] bắt đầu bằng hai từ “Thân em”. Từ đó, tìm mối liên quan trong cảm xúc giữa bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương với các câu hát than thân thuộc ca dao, dân ca.
– Những câu hát than thân mở đầu bằng hai từ ‘Thân em’.
+ Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu.
+ Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày.
+ Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa.
– Mối liên quan cảm xúc về những câu hát than thân và bài thơ:
+ Đều viết về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
+ Đều đề cập đến nỗi khổ đau vì bị phụ thuộc, không có quyền quyết định được số phận và cuộc đời của mình. Đều bị số phận đưa đẩy theo may rủi
+ Như vậy từ những tiếng than của người phụ nữ trong ca dao, Hồ Xuân Hương đã cất lên tiếng thơ của mình, vì vậy mà tiếng thơ của Xuân Hương dù được làm bằng thể thơ Đường luật vẫn rất gắn bó gần gũi với đời sống, với mọi người.
1. Đọc bài thơ sau: Bánh trôi nước
2. Tìm hiểu văn bản:
a. Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ nào? Bài thơ có mấy câu, mỗi câu có mấy chữ? Cách hợp vần của bài thơ như thế nào?
Bài làm:
- Bánh trôi nước thuộc thể loại thất ngôn tứ tuyệt
- Bài thơ gồm bốn câu, mỗi câu 7 chữ, ngắt nhịp 4/3
- Gieo vần: vần được gieo cuối câu 1, câu 2 và câu 4
Cập nhật: 07/09/2021
Những câu hỏi liên quan
Thể thơ của bài thơ “Bánh trôi nước” giống với thể thơ của bài thơ nào sau đây:
A. Côn Sơn ca
B. Thiên Trường vãn vọng
C. Tụng già hoàn kinh sư
D. Sau phút chia li
I, nội dung ôn tập
1.cổng trường mở ra
2.mẹ tôi
3.cuộc chia tay của những con búp bê
4.sông núi nước nam
5.phò giá về kinh
6.bài ca côn sơn
7.bánh trôi nước
8.qua đèo ngang
9.bạn đến chơi nhà
10.xa ngắm thác núi lư
11.cảm nghĩ về đêm thanh tĩnh
12.ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
II, luyện tập
1,ôn tập
ôn: cổng trường mở ra,cuộc ct của những con búp bê,sông núi nước năm,qua đèo ngang
nếu tên tác giả,thể loại,hoàn cản sáng tác nội dung,nghệ thuật
2. qua đèo ngang,bánh trôi nước,sông núi nước nam,
-mỗi bài thơ viết 1 đoạn văn ngắn khoảng 10 dòng nêu các cảm nhận về
+ nêu cảm nhận về bài thơ
+Nêu cảm nhận về tâm trạng củ tác giả trong bài thơ qua đèo ngang
+Nêu cảm nhận về thân phận người phụ nữ trong bài bánh trôi nước
Phần II: Tự luận
Hãy chép lại theo trí nhớ bài thơ “Qua đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan nêu nội dung, nghệ thuật của bài thơ?
Soạn VNEN ngữ văn 7 tập 1
Soạn VNEN ngữ văn 7 tập 2
Soạn siêu hay văn 7 tập 1
Soạn siêu hay văn 7 tập 2
Câu 1 [trang 95 sgk Ngữ văn 7 Tập 1]
Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ gì? Vì sao lại xác định như vậy?
Soạn cách 1
Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngon tứ tuyệt.Vì khi phân tích về thể thơ của bài này chúng ta sẽ thấy:
- Số câu thơ: 4 câu trong một bài thơ
- Số chữ trong câu: 7 chữ trong 1 câu thơ
- Gieo vần: chữ cuối cùng của các câu 1, 2, 4 hiệp vần với nhau [ tròn- non- son]
Soạn cách 2
Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
Đặc điểm của thể thơ:
- Số câu: 4.
- Số chữ trong mỗi dòng thơ : 7 chữ.
- Cách gieo vần: chữ cuối cùng của các câu 1 – 2 – 4. Vần on: tròn – non – son.
Em hãy tìm hiểu về món bánh trôi và cách làm bánh trôi để giới thiệu
Tìm các quan hệ từ có thể dùng thành cặp với những quan hệ từ sau đây:
Đặt câu với mỗi cặp quan hệ từ vừa tìm được
Tìm các quan hệ từ trong đoạn đầu văn bản Cổng trường mở ra...
Điền quan hệ từ thích hợp vào chỗ trống trong đoạn văn dưới đây:
Phân biệt ý nghĩa của hai câu có quan hệ từ nhưng sau đây:
Lập dàn ý cho đề bài: Loài cây em yêu
Đặc điểm của văn bản thông báo
Tình huống nào sau đây phải viết văn bản thông báo? Trong tình ...
Văn bản thông báo được dùng khi nào?
Cách viết văn bản thông báo
Nội dung nào sau đây đúng với văn bản thông báo?
Bài thơ sau có từ bị chép sai. Em hãy...
Mượn hai câu đầu trong bài thơ của Tú Xương, hãy...
Văn bản thông báo có gì giống và khác văn bản tường trình
Cho những thông tin sau và thực hiện yêu cầu:
Nhắc lại những kiểu hành động nói thường gặp.
Xác định kiểu hành động nói thể hiện trong các trường hợp sau
Nêu ba tình huống cần phải viết văn bản thông báo ở trường em.
Viết đoạn văn [khoảng 6 – 8 câu] theo chủ đề tự chọn, ...