Trả lời chi tiết, chính xác câu hỏi “Các phương pháp bảo quản lương thực thực phẩm” và phần kiến thức tham khảo là tài liệu cực hữu dụng bộ môn Công nghệ 10 cho các bạn học sinh và các thầy cô giáo tham khảo.
1. Phương pháp đông lạnh
Đông lạnh được sử dụng tốt cho hầu như bất kỳ loại thực phẩm nào. Nó cũng là một trong các quá trình được sử dụng phổ biến nhất trong thương mại và trong gia đình để bảo quản một phạm vi rộng lớn trong thực phẩm. Những kho lạnh cung cấp khối lượng lớn và lưu trữ lâu dài cho chiến lược dự trữ lương thực được chuẩn bị trong trường hợp khẩn cấp của quốc gia ở nhiều nước.
Quá trình đông lạnh làm giảm nhiệt độ của thực phẩm ở 0° hoặc lạnh hơn. Nhiệt độ thấp này tạm dừng vi sinh vật hoạt động bằng cách làm chậm sự tăng trưởng của các enzym. Đông lạnh không khử trùng thực phẩm hoặc tiêu diệt các vi sinh vật, nó chỉ dừng lại những thay đổi tiêu cực cho chất lượng của thực phẩm đông lạnh của bạn.
Bạn đang xem: Các phương pháp bảo quản lương thực thực phẩm | Công nghệ 10
2. Hút chân không
Theo Wikipedia Chân không là không gian không chứa vật chất, chân không có thể tích khác không và khối lượng bằng không. Do không có vật chất bên trong nên chân không là nơi không chứa áp suất.
Về mặt lý thuyết môi trường chân không không tồn tại vật chất đồng nghĩa với việc không tồn tại môi trường cho các vi sinh vật có thể sinh sống được. Nhưng đó chỉ đúng với môi trường chân không tồn tại bên ngoài không gian vũ trụ
Còn đối với thực phẩm, hút chân không có nghĩa là hút hết toàn bộ không khí bao xung quanh bề mặt thực phẩm. Thực phẩm được đóng gói chân không sẽ luôn để được lâu hơn so với các phương pháp bảo quản khác, ngoài việc đóng hộp. Các loại túi ni lông, giấy bạc, túi có khóa zip thông thường, và thậm chí cả hộp kín khí cũng không thể bảo quản thực phẩm tốt như hút chân không.
Trái cây, rau và thịt sẽ bắt đầu hư hỏng sau một khoảng thời gian nhất định vì chúng tiếp xúc với không khí. Thường thì nấm mốc và vi khuẩn sẽ phát triển, khiến thực phẩm có sự thay đổi về mùi, màu sắc và kết cấu của chúng. Đôi khi vi khuẩn có thể phát triển mà không có không khí, nhưng nấm mốc không phát triển nếu không có nguồn cung cấp oxy lành mạnh.
Khi bạn hút chân không hút thực phẩm của mình, bạn loại bỏ gần như toàn bộ không khí khỏi túi. Một khi không khí bị loại bỏ, nấm mốc và một số vi khuẩn sẽ không thể sống hoặc phát triển. Tuy nhiên, theo thời gian, thực phẩm bạn bảo quản có thể bị hỏng nếu không được bảo quản lạnh hoặc đông lạnh.
3. Đóng hộp, chai, lọ
Đóng hộp liên quan đến nấu trái cây hoặc rau, niêm phong trong hộp hoặc lọ tiệt trùng, và đun sôi các chai lọ để giết hoặc làm suy yếu bất kỳ vi khuẩn còn lại như là một hình thức khử trùng. Món ăn khác nhau có mức độ bảo vệ chống lại hư hỏng khác nhau và có thể yêu cầu bước cuối cùng là nấu trong nồi áp suất.
Bất cứ loại thức ăn có tính axit thấp như cá, thịt, hải sản, gia cầm và các loại rau được khuyến khích dùng phương pháp đông lạnh cho những thực phẩm này như một phương pháp bảo quản chúng. Bạn vẫn có thể đóng hộp theo phương cách đóng hộp nhưng vẫn phải yêu cầu đóng hộp bằng áp suất. Nếu đóng hộp và đóng chai được sử dụng để thay thế đông lạnh và quá trình xử lý sai, người ta có thể bị bệnh rất nặng khi vi khuẩn đã không bị ức chế một cách hiệu quả. Thực phẩm được bảo quản bằng cách đóng hộp và đóng chai thường có nguy cơ hư hỏng ngay lập tức một khi các hộp hoặc chai đã được mở ra. Thiếu kiểm soát chất lượng trong quá trình đóng hộp có thể cho phép sự thâm nhập của nước hoặc vi sinh vật. Sự kém vệ sinh trong đóng hộp có thể dẫn đến một số trường hợp ngộ độc thực phẩm, cho nên cần phải quan tâm đến vấn đề vệ sinh trong lúc đóng hộp.
4. Muối chua
Muối chua là phương pháp chế biến, bảo quản thực phẩm có từ lâu đời, sử dụng hình thức chuyển hoá đường thành acid lactic, có lợi cho hệ tiêu hoá. Phương pháp này thường sử dụng cho các loại rau củ như cà rốt, củ cải, dưa leo, cà pháo, các loại rau cải,…
Tuy nhiên, phương pháp này chứa hàm lượng muối cao, không có lợi cho sức khoẻ tim mạch, thận, huyết áp, dạ dày,… và không bảo quản được quá lâu.
5. Hun khói
Sau quá trình thu hoạch, sản xuất hay giết mổ, thực phẩm sẽ giảm dần chất lượng với các mức độ tùy thuộc vào từng loại thực phẩm trong quá trình chế biến và bảo quản. đặc biệt là sản phẩm thịt, có chứa nhiều chất dinh dưỡng protein, lipid,… nên rất dễ hư hỏng bởi sự tác động của hệ vi sinh vật. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến màu, mùi, vị và cấu trúc của thịt. Thực tế phải có phương pháp bảo quản thích hợp nhất.
Và một trong những phương pháp được kết hợp với phương pháp ướp muối, phơi khô, đông lạnh hay nấu chín đã được áp dụng từ xưa nay đó là phương pháp xông khói – hay phương pháp hun khói.
Khói có khả năng bảo quản thực phẩm là do hợp chất phenol trong khói – có khoảng 20 hợp chất phenol khác nhau trong thành phần khói, nhưng nhiều nhất là: phenol, vanillin, guaiacol, 4-methyl guaiacol, 4-propyl guaiacol, 4-vinyl guaiacol và o,m,p-crezol. Các hợp chất này được hấp thụ chọn lọc và thấm vào thịt, hấp thụ mạnh ở thịt có độ ẩm cao.
– Ức chế và tiêu diệt vi sinh vật gây hư hỏng ở những khoảng thời gian nhất định như vi khuẩn không bào tử bị tiêu diệt sau 1-2 giờ xông khói, bào tử subtilis thì chỉ sau 30 phút,…
– Chống oxy hóa chất béo không no có trong thịt, cải thiện mùi, vị màu sắc thịt. Bên cạnh đó giữ được các vitamin tan trong mỡ và chống oxy hóa bề mặt của sản phẩm.
6. Sấy khô
Một trong những phương pháp bảo quản thực phẩm lâu đời nhất là bằng cách sấy khô [làm giảm hoạt động của nước đủ để trì hoãn hoặc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn]. Hầu hết các loại thịt có thể được sấy khô, đặc biệt là thịt heo vì nó rất khó để tồn trữ mà không qua bảo quản. Nhiều loại trái cây cũng có thể được sấy khô, ví dụ như táo, lê, chuối, xoài, đu đủ, và dừa. Sấy khô cũng là phương cách thường dùng để bảo quản các loại hạt ngũ cốc như lúa mì [wheat], ngô [maize], yến mạch [oats], lúa mạch [barley], gạo [rice], kê [millet] và lúa mạch đen [rye].
Mặc dù thực phẩm sấy khô đã được thực hiện trong nhiều thế kỷ, nhưng chất vitamin của thực phẩm qua cách sấy khô thường bị tổn hại. Trước hết, Vitamin A, E và một số Vitamin B-complex bị mất nếu thực phẩm được sấy khô trong nắng đầy đủ. Thứ hai, Vitamin A, C, và E bị mất đi thông qua quá trình oxy hóa khi lưu trữ trong bất kỳ khoảng thời gian ngắn hay dài.
Như vậy tùy từng thực phẩm mà bạn chọn được phương pháp bảo quản phù hợp. Chúc các gia đình có món ăn ngon với những thực phẩm được bảo quản tốt! Nếu có nhu cầu mua máy hút chân không giá rẻ, hãy liên hệ với công ty Đức Phát để được tư vấn nhanh.
Đăng bởi: Đại Học Đông Đô
Chuyên mục: Lớp 10, Công Nghệ 10
Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô Giáo án công nghệ 10 bài 42: Bảo quản lương thực, thực phẩm mới nhất. Hi vọng tài liệu này sẽ giúp thầy cô dễ dàng biên soạn chi tiết giáo án CÔNG NGHỆ 10. Chúng tôi rất mong sẽ được thầy/cô đón nhận và đóng góp những ý kiến quý báu của mình.
Mời quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây.
BÀI 42: BẢO QUẢN LƯƠNG THỰC, THỰC PHẨM
- MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Kiến thức:
Qua bài này HS phải:
- Biết được các loại kho và các phương pháp bảo quản thóc, ngô, rau, hoa, quả tươi.
- Kỹ năng: Phân tích, so sánh , khái quát hóa.
3.Thái độ: Có ý thức bảo quản sản phẩm nông, lâm, thủy sản.
- ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
- Các năng lực chung
1.1. Năng lực tự học : Học sinh xác định được mục tiêu : Biết được các loại kho và các phương pháp bảo quản thóc, ngô, rau, hoa, quả tươi.
1.2. Năng lực giải quyết vấn đề : nêu được các bảo quản lương thực với khối lượng lớn và khối lượng nhỏ ở gia đình. Giải thích các bước trong qui trình bảo quản thóc, ngô.
1.3. Năng lực sử dụng ngôn ngữ : Phát triển ngôn ngữ nói, viết thông qua thuyết trình các dạng kho bảo quản và qui trình bảo quản lương thực, thực phẩm.
1.4. Năng lực hợp tác : Làm việc cùng nhau, trao đổi và rút ra nội dung
1.5. Năng lực tư duy sáng tạo : Phân tích đặc điểm của mỗi loại kho để bảo quản lương thực.
2 . Năng lực chuyên biệt: quan sát Hình 42.1, 42.2, 42.3, 42.4, 42.5, 42.6 SGK
III. MÔ TẢ MỨC ĐỘ NHẬN THỨC:
- Bảng mô tả 4 mức độ nhận thức:
| Nội dung | Nhận biết MĐ1 | Thông hiểu MĐ2 | Vận dụng thấp MĐ3 | Vận dụng cao MĐ4 |
| Bảo quản lương thực, thực phẩm. | Biết được các loại kho bảo quản. | Các phương pháp bảo quản thóc, ngô, rau, hoa, quả tươi. | Qui trình bảo quản thóc, ngô, sắn lát khô, khoai lang tươi, rau, hoa, quả. | Giải thích các bước trong qui trình bảo quan thóc, ngô, sắn lát khô, khoai lang tươi, rau, hoa, quả. |
- Biên soạn câu hỏi/bài tập kiểm tra đánh giá
Câu 1: Vì sao, thóc ngô, sắn trước khi đưa vào kho bảo quản cần phải làm khô?[MĐ4]
Câu 2: Phương pháp bảo quản lạnh đối với rau, hoa, quả tươi có ưu điểm gì? [MĐ2]
Câu 3: Trình bày đặc điểm nhà kho và kho si lo.[MĐ1]
Câu 4: Trình bày qui trình bảo quản thoc, ngô.? Giải thích các bước trong qui trình? [MĐ4]
Câu 5: Quy trình bảo quản rau, hoa, quả tươi như thế nào?MĐ3
- CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1.Chuẩn bị của giáo viên :
- Giáo án.
- Phiếu học tập
- Nghiên cứu tài liệu.
- Thực hiện theo phân công giáo viên và nhóm.
- Bảng phụ, SGK,
- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
* Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, tác phong.
* Kiểm tra bài cũ :
- Nêu sự khác nhau của qui trình bảo quản hạt giống và củ giống.
Hoạt động 1. Khởi động
GV đưa ra các loại mẫu vật về lương thực và thực phẩm như lúa, ngô, đậu, củ khoai lang, sắn, củ cà rốt, nho, cam, các loại rau...
GVđặt câu hỏi:
Làm thế nào để giữ cho chúng không bị hư hỏng?
1] Mục đích
- Tạo tâm thế vui vẻ, thoải mái cho học sinh.
- Bộc lộ những hiểu biết, quan niệm sẵn có của học sinh, tạo mối liên tưởng giữa kiến thức đã có với kiến thức mới cần sẽ lĩnh hội trong bài học mới.
- Giúp học sinh huy động những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm của bản thân có liên quan đến bài học mới, kích thích sự tò mò, mong muốn tìm hiểu bài học mới.
- Giúp giáo viên tìm hiểu xem học sinh có hiểu biết như thế nào về những vấn đề trong cuộc sống có liên quan đến nội dung bài học.
2] Nội dung
- HS nghe câu hỏi, tìm câu trả lời. Dựa vào câu trả lời của hs để giới thiệu à bảo quản lương thực, thực phẩm
3] Kĩ thuật tổ chức hoạt động
- Học sinh thảo luận theo cặp đôi, giáo viên gọi đại diện 1 nhóm trả lời.
- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
- GV phân tích và hoàn thiện kiến thức.
4] Sản phẩm học tập
- Báo cáo của nhóm về kết quả thảo luận.
Hoạt động 2. Hình thành kiến thức
- HS biết được các dạng kho bảo quản thóc ngô, qui trình bảo quản thóc ngô, khoai lang, sắn
- HS biết được phương pháp và qui trình bảo quản rau, hoa quả tươi
- Vận dụng kiến thức của bài học để giải quyết vấn đề được đặt ra khi kết thúc hoạt động.
2] Nội dung
Trình bày nội dung kiến thức mà học sinh cần hình thành
- Bảo quản lương thực
- Bảo quản, rau, hoa quả tươi.
3] Kĩ thuật tổ chức hoạt động
| Các bước | Hoạt động của GV | Hoạt động của HS |
| Chuyển giao nhiệm vụ học tập | GV chia lớp thành 4 nhóm và yêu cấu HS đọc SGK thảo luận nhóm trả lời: Nhóm 1: Tìm hiểu các dạng kho và một số phương pháp bảo quản. + Để bảo quản thóc ngô người ta cần chuẩn bị phương tiện như thế nào? + Các nước đang phát triển lương thực, thực phẩm được bảo quản ở đâu? + Ở gia đình hay địa phương em thường bảo quản thóc bằng các phương tiện nào? Nhóm 2: Tìm hiểu qui trình bảo quản thóc, ngô + Viết quy trình bảo quản thóc, ngô + Giải thích các bước trong qui trình Nhóm 3: Tìm hiểu qui trình bảo quản sắn lát khô + Viết quy trình bảo quản sắn lát khô + Giải thích các bước trong qui trình Nhóm 4: Tìm hiểu qui trình bảo quản khoai lang tươi. + Viết quy trình bảo quản khoai lang tươi. + Giải thích các bước trong qui trình | - Nhận nhiệm vụ của nhóm. - Phân công người viết báo cáo vào bảng phụ. - Phân công người trình bày. - Hoạt động cá nhân, thảo luận nhóm. |
| Thực hiện nhiệm vụ học tập | GV quan sát, theo dõi các nhóm hoạt động, chủ động phát hiện những học sinh khó khăn để giúp đỡ; khuyến khích học sinh hợp tác, hỗ trợ nhau để hoàn thành nhiệm vụ học tập. | HS quan sát, thảo luận nhóm để trả lời |
| Báo cáo kết quả | GV chỉ định đại diện các nhóm trình bày câu trả lới | Đại diện các nhóm trình bày trước lớp. |
| Đánh giá kết quả | GV tổng hợp nhận xét đánh giá và đưa ra kiến thức chuẩn. | - Nghe, ghi chép, hoàn thiện nội dung . |
| Kiến thức: I. BẢO QUẢN LƯƠNG THỰC. 1. Bảo quản thóc, ngô: a. Các dạng kho bảo quản: + Nhà kho bảo quản thóc, ngô có nhiều gian, được xây dựng bằng gạch, ngói thành từng dãy[phổ biến ở nước ta] Đặc điểm của nhà kho: [SGK] + Kho silô: Là dạng kho có thể là dạng hình trụ, hình vuông hay hình sáu cạnh, được xây bằng gạch, bê tông cốt thép hay bằng thép. b. Một số phương pháp bảo quản : - Bảo quản trong nhà kho và kho silô : + Đổ rời, có cào đảo. + Đóng bao - Bảo quản theo phương pháp truyền thống trong các phương tiện đơn giản như chum vại, thùng phuy, thùng sắt, bảo tải, bồ cót, silô. c. Quy trình bảo quản thóc, ngô: Thu hoạch Tuốt, tẽ hạt Làm sạch và phân loại Làm khô Làm nguội Phân loại theo chất lượng Bảo quản Sử dụng. 2.Bảo quản khoai, sắn[củ mì] a. Quy trình bảo quản sắn lát khô: Thu hoạch[dỡ] Chặt cuống, gọt vỏ Làm sạch Thái lát Làm khô Đóng gói Bảo quản kín, nơi khô ráo Sử dụng. b.Quy trình bảo quản khoai lang tươi: Thu hoạch và lựa chọn khoai Hong khô Xử lí chất chống nấm Hong khô Xử lí chất chống nảy mầm Phủ cát khô Bảo quản Sử dụng. II. BẢO QUẢN RAU, HOA, QUẢ TƯƠI. 1. Một số phương pháp bảo quản rau, hoa, quả tươi: - Bảo quản ở điều kiện bình thường - Bảo quản lạnh - Bảo quản trong môi trường khí biến đổi - Bảo quản bằng hóa chất - Bảo quản chiếu xạ 2. Quy trình bảo quản rau, hoa, quả tươi bằng phương pháp lạnh: Thu hái Chọn lựa Làm sạch Làm ráo nước Bao gói Bảo quản lạnh Sử dụng. |
. Hoạt động 3. Luyện tập
1] Mục đích
Học sinh vận dụng tổng hợp các kiến thức mới được hình thành vào hoạt động luyện tập. Qua đó, củng cố, kiểm nghiệm các kiến thức mới lĩnh hội được.
2] Nội dung
Làm bài tập về bảo quản lương thực, thực phẩm.
3] Kĩ thuật tổ chức hoạt động
* Chuyển giao nhiệm vụ
GV yêu cầu học sinh làm bài tập ở phần Biên soạn câu hỏi/bài tập kiểm tra đánh giá
*Thực hiện nhiệm vụ
- Làm việc cá nhân: Học sinh vận dụng kiến thức mới tiếp nhận được để giải quyết bài tập được giao. Ghi vào vở kết quả thực hiện nhiệm vụ.
* Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ
Làm việc cả lớp
- GV chỉ định một vài HS trình bày câu trả lời.
- Học sinh các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, phản biện và bổ sung ý kiến.
*Đánh giá kết quả thực hiện hoạt động 3
Học sinh đối chiếu kết quả làm bài tập của cá nhân với đáp án chung để tự đánh giá
Ghi kết quả đánh giá vào vở.
Hoạt động 4. Vận dụng
Hoạt động này được thực hiện ngoài giờ học trên lớp
1] Mục đích
Học sinh vận dụng các kiến thức mới đã học về bảo quản lương thực, thực phẩm. Qua đó, củng cố, kiểm nghiệm các kiến thức đã lĩnh hội được.
2] Nội dung
Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
- Khoai lang thường bị côn trùng nào phá hoại?
- Tại sao muốn bảo quản lâu dài, sắn cần thái lát, phơi khô?
- Vì sao rau, hoa, quả tươi khó bảo quản?
- Nguyên tắc của bảo quản rau, hoa, quả tươi là gì?
3] Kĩ thuật tổ chức hoạt động
- GV đưa câu hỏi.
- HS thảo luận nhóm cặp đôi để trả lời
4] Sản phẩm học tập [ dự kiến]
- Bọ hà khoai lang, Bọ đục củ khoai lang, làm khoai lang bị đắng, hôi, người không ăn được.
- Muốn bảo quản lâu dài sắn cần làm cho sản phẩm khô để giảm hô hấp và chống vi sinh vật xâm nhiễm , mà củ thì chứa nhiều nước nên phải thái lát mới phơi khô tới giới hạn cho phép.
- Sau thu hoạch vẫn còn những hoạt động sống như hô hấp, chín, nảy mầm chứa nhiều chất dinh dưỡng, nhiều nước nên dễ bị VSV xâm nhiễm.
- Giữ ở trạng thái ngủ nghỉ, tránh để vi sinh vật xâm nhiễm để giữ được chất lượng ban đầu của sản phẩm.
Hoạt động 5. Tìm tòi, mở rộng
Không bắt buộc tất cả học sinh thực hiện và cũng không bắt buộc tất cả học sinh thực hiện giống nhau.
1] Mục đích
Học sinh mở rộng hiểu biết về bảo quản lương thực, thực phẩm
2] Nội dung và kĩ thuật thực hiện
Học sinh tra cứu trên mạng internet, tìm đọc sách liên quan đến nội dung bài học để tìm hiểu thêm về bảo quản lương thực, thực phẩm
3] Sản phẩm học tập
Ghi chép và lưu lại hình ảnh thu thập được về bảo quản lương thực, thực phẩm.