Cà tím nướng mỡ hành, cà tím chiên… là những món ăn “bắt ghiền”. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc: Ăn cà tím có gây nhức mỏi thật không và có ăn sống được không và có nên ăn sống cà tím không [như chấm mắm, chấm cá kho… chẳng hạn]?
Câu hỏi này quen thuộc nhưng không phải ai cũng trả lời được.
Được biết, cà tím là loại rau quả giàu dinh dưỡng và có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Không chỉ thế, loại quả này còn giúp làm đẹp.
Có nên ăn sống cà tím không ?
Mục lục
Nhiều người thích ăn sống cà tím vì thịt của nó mềm, dễ ăn. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Võ Văn Chi [trong Từ điển cây thuốc Việt Nam [tập 1]] thì trong quả cà tím sống có chứa chất độc tên là solanin, vì vậy, để tránh ngộ độc, chúng ta không nên ăn sống cà tím mà phải chế biến chín rồi hãy ăn, bạn nhé! [1].
Cà tím nướng
Ăn cà tím có gây nhức mỏi?
Theo y học cổ truyền thì cà tím có tính lạnh. Vì vậy, với những người hay bị đau nhức mình mẩy khi trời trở lạnh thì ăn cà tím vào sẽ khiến cho bệnh nặng hơn [2].
Cà tím giúp giảm tàn nhang
Bạn biết đấy, thịt quả cà tím chứa nhiều nước lại xốp mềm nên cấp ẩm cho da rất tốt. Khi đắp mặt nạ cà tím, da mặt bạn sẽ được cân bằng lượng dầu thừa, không bị khô tróc da khi thời tiết thay đổi.
Cà tím giúp giảm tàn nhang
Không chỉ thế, vitamin C có trong quả cà tím còn giúp ức chế sự sản sinh sắc tố da, giúp giảm các nốt sạm màu và tàn nhang trên mặt.
Cách dùng như sau: Lấy quả cà tím rửa sạch rồi thái thành từng lát mỏng, đắp lên vùng da bị tàn nhang rồi dùng tay xoa nhẹ lên các lát cà tím [xoay tròn nhè nhẹ cho chất nước từ lát cà thấm vào da].
Nếu không dùng cách trên, bạn cũng có thể lấy quả cả tím rửa sạch rồi xắt nhỏ và cho vào lọ thủy tinh, sau đó đổ giấm gạo vào cho vừa ngập, đậy nắp lại và để trong ngăn mát tủ lạnh ba ngày thì có thể bắt đầu dùng.
Cách dùng: lấy bông gòn chấm vào nước ấy rồi chấm lên các nốt tàn nhang, kiên trì thực hiện mỗi ngày 3 lần trong nhiều ngày liên tiếp thì sẽ thấy hiệu quả [3].
Cà tím – nguyên liệu nấu ăn dễ tìm
Cà tím – thực phẩm bổ dưỡng đa công dụng
Cà tím có loại quả dài, có loại quả ngắn, tuy nhiên, dù là loại nào thì cà tím cũng được biết đến là loại rau củ tốt cho sức khỏe tổng thể, cụ thể là:
- Chứa nhiều nước, chất đạm, chất béo thực vật.
- Chứa nhiều loại khoáng chất như Ma giê, Can xi, Ka li, Na tri, Sắt, Kẽm…
- Chứa vitamin C giúp chống oxy hóa.
- Giúp hoạt huyết, tiêu thũng.
- Tốt cho não và tim mạch.
- Dễ tiêu hóa, giúp ngăn ngừa ung thư đại tràng.
- Chứa các vitamin giúp vững chắc thành mạch, phòng ngừa xuất huyết đường tiêu hóa, xuất huyết đường hô hấp và xuất huyết đường tiết niệu.
- Có tính kháng khuẩn và kháng virus.
- Giúp loại bỏ chất sắt dư thừa ra khỏi cơ thể.
- Giúp giảm cơn thèm thuốc lá ở các quý ông đang cai thuốc lá [1] [2].
Lưu ý khi dùng: Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cà tím có tính hàn, vì vậy, những người đang yếu bệnh, dạ dày hư hàn hay bị tiêu chảy thì không nên ăn. Bên cạnh đó, người đang bị bệnh thận cũng không nên ăn [5].
Ngoài ra, một lưu ý nhỏ nữa khi ăn cà tím trong các bữa ăn hàng ngày chính là bạn nên ăn cả vỏ, bạn nhé!
Các bài thuốc có dùng cà tím
Cà tím còn là thành phần của nhiều bài thuốc dân gian dễ dùng như:
1. Hỗ trợ bệnh nhân viêm phế quản cấp tính
Món ăn sau đây không chỉ ngon mà còn giúp thanh nhiệt, hóa đờm nhiệt. Vì vậy, những người bị viêm phế quản cấp tính thường xuyên ăn món này sẽ giúp bệnh mau khỏi hơn.
Cách dùng như sau:
- Chuẩn bị: nửa kg cà tím [rửa sạch, xắt miếng nhỏ], 4 lát gừng tươi [thái sợi], 3 tép tỏi [băm nát] và một ít gia vị [muối, đường, nước tương].
- Thực hiện: cho các thành phần trên vào tô, đem chưng cách thủy rồi ăn như món ăn thông thường [4].
2. Giúp hạ huyết áp
Cà tím còn được biết đến với công dụng lợi tiểu, hạ huyết áp. Cách dùng như sau:
- Chuẩn bị: 200 g cà tím [rửa sạch, xắt miếng], 10 g tỏi [băm nát], 5 g gừng tươi [thái sợi], 10 g củ hành tây [xắt nhỏ] và 15 g lá mã đề [xắt nhỏ].
- Thực hiện: lấy các vị trên đem xào và ăn như món ăn thông thường [không nêm muối vì muối làm tăng huyết áp] [4].
3. Hỗ trợ cho người bị vàng da do viêm gan
Với trường hợp này, ta có thể lấy cà tím nấu cùng với cơm rồi ăn thường xuyên, như thế sẽ giúp bệnh mau khỏi hơn [4].
Cà tím được trồng rộng rãi ở Việt Nam, chiếm 0,4% thị trường rau quả, với kim ngạch xuất khẩu hơn 6 triệu USD. Ngoài giá trị kinh tế, cà tím còn mang lại nhiều chất dinh dưỡng. Cùng tìm hiểu xem ăn cà tím có tốt không và nó tốt cho sức khỏe như thế nào nhé.
Đặc điểm chung của quả cà tím
Trước khi tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi "Ăn cà tím có tốt không?" thì ta cần nắm được một số đặc điểm chung của loại thực phẩm này.
Cà tím có tên khoa học là Solaum melongena L, nó thuộc họ cà tím [Solanaceae], cùng họ với cà chua, khoai tây và hồ tiêu. Cây cà tím đã được trồng khắp Đông Bắc Ấn Độ và Tây Nam Trung Quốc trong hơn 1.500 năm. Nó cũng là một loại cây bản địa được trồng rộng rãi ở Myanmar, Bắc Thái Lan và Việt Nam.
Khi thương mại phát triển và thương mại quốc tế thay đổi, người Ả Rập, Ba Tư và Tây Ban Nha đã chào bán cà tím ở các thị trường châu Âu, châu Phi và châu Mỹ vào đầu thế kỷ 19.
Cà tím là một trong những sản phẩm nông nghiệp có năng suất cao nhất thế giới. Ở Ấn Độ, chúng được coi là “vua của các loại rau”. Ở một số vùng của Trung Quốc, khi về nhà chồng, cô dâu phải nấu được ít nhất 12 món từ cà tím. Đây được xem như một loại "nhà ở" cho đôi tân lang tân nương.
Ở Việt Nam, cà tím còn được gọi là cà nâu hay cà dê. Cà tím là một loại thảo mộc nóng hàng năm. Thân cao 50 - 150 cm, thường có gai nhỏ. Lá to, phiến lá rộng, mặt dưới có lông. Hoa màu trắng hoặc tím nhạt với nhị màu vàng.
Quả mọng đơn, thuôn dài, da bóng, màu tím nhạt đến tím sẫm. Quả dài 15 - 23 cm, đường kính 4 - 5 cm hoặc lớn hơn. Cà tím Nhật Bản và một số giống cà tím phương Đông có xu hướng thuôn dài và vỏ mỏng hơn. Trong các loại cà tím "trang trí", quả vẫn ăn được, nhưng kích thước nhỏ hơn, đôi khi có vỏ màu trắng và hình bầu dục.
Ăn cà tím có tốt không? Sau đây là một số tác dụng của quả cà tím đối với sức khỏe chúng ta:
Ăn cà tím giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch
Cà tím chứa kali, vitamin C và B6, là những chất chống oxy hóa có thể thúc đẩy sức khỏe tim mạch và giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Như đã ghi nhận trong một nghiên cứu được công bố trên NCBI, khi những con thỏ có cholesterol cao được tiêm 10 mL nước ép cà tím mỗi ngày trong bốn tuần, mức cholesterol LDL và chất béo trung tính giảm đáng kể. Đây là hai chất có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Trong một nghiên cứu khác được thực hiện tại Đại học Y khoa Connecticut, động vật được cho ăn cà tím sống hoặc nướng trong 30 ngày đã cải thiện chức năng thất trái và giảm mức độ nghiêm trọng của nhồi máu cơ tim.
Nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt đáng kể giữa động vật ăn cà tím sống và cà tím nướng, nhưng cho thấy tiềm năng bảo vệ tim mạch của loại rau này.
Ngăn ngừa ung thư, chống oxy hóa
Các chất chống oxy hóa trong cà tím giúp bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do. Tuy nhiên, chất chống oxy hóa cũng giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như bệnh tim và ung thư.
Màu tím đẹp của cà tím được quyết định bởi sắc tố anthocyanin có đặc tính chống oxy hóa mạnh, đặc biệt là nasunin anthocyanin.
Một số nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng solasodinine rhamnosylglucoside [SRG], được tìm thấy trong cà tím và các loại cây ăn đêm khác, có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư và giảm nguy cơ ung thư. nguy cơ tái phát bệnh. Tuy nhiên, số lượng các nghiên cứu về cùng một chủ đề còn hạn chế, vì vậy cần có thêm nhiều thí nghiệm và báo cáo khác để khẳng định điều này.
Một đánh giá của khoảng 200 nghiên cứu dịch tễ học cho thấy ăn trái cây và rau [bao gồm cả cà tím] có thể ngăn ngừa ung thư dạ dày, tuyến tụy, trực tràng, bàng quang, vú, buồng trứng, cổ tử cung và nội mạc tử cung.
Kiểm soát tốt lượng đường trong máu
Cà tím chứa nhiều chất xơ không hòa tan, không được tiêu hóa. Chúng có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và làm suy yếu khả năng hấp thụ đường của cơ thể. Nó giúp cân bằng lượng đường trong máu và ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Mặt khác, các hợp chất polyphenolic trong cà tím đã được chứng minh là làm giảm chỉ số đường huyết và cải thiện độ nhạy insulin. Chúng có tác dụng tuyệt vời trong việc ngăn ngừa sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 2.
Các nhà dinh dưỡng khuyên bạn nên thêm cà tím vào chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường cùng với ngũ cốc và các loại rau khác.
Hỗ trợ giảm cân hiệu quả
Cà tím, ít calo và giàu chất xơ, là thực phẩm lý tưởng cho những người béo, thừa cân và phù hợp với mọi chế độ ăn kiêng giảm cân.
Chất xơ không hòa tan không được tiêu hóa hoặc hấp thụ trong dạ dày, do đó bạn cảm thấy no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn. Đồng thời, chúng còn kích thích quá trình tiêu hóa, thúc đẩy nhu động ruột, giúp tống nhanh chất thải ra ngoài cơ thể và chống táo bón.
Cứ 100 g cà tím sống cung cấp khoảng 16% lượng chất xơ khuyến nghị cho người Việt Nam mỗi ngày [18-20 g].
Tăng cường trí não
Theo một báo cáo nghiên cứu trên động vật về việc sử dụng nasunin trong vỏ cà tím, anthocyanin này là một chất làm giảm chất sắt mạnh mẽ. Chúng có khả năng chống lại quá trình peroxy hóa lipid, giúp bảo vệ màng não khỏi sự tấn công của các gốc tự do.
Rau và trái cây có chứa anthocyanins luôn chiếm phần lớn trong chế độ ăn uống để giúp cải thiện chức năng nhận thức và cải thiện trí nhớ.
Ăn cà tím như thế nào mới tốt?
Cà tím là nguồn thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý khi thường xuyên ăn cà tím:
- Chuẩn bị: Độc tố của cà tím xanh khá cao, không thể hòa tan trong nước, tốt nhất bạn nên ngâm cà tím vào nước muối có pha thêm vài giọt giấm để giảm bớt đáng kể. Bóp nhẹ cà tím để loại bỏ chất độc và hạt dễ dàng hơn.
- Ăn cả vỏ: Nhiều người cho rằng vỏ cà tím không tốt cho tiêu hóa, nhưng ngược lại, chúng rất giàu vitamin B, hỗ trợ quá trình hấp thụ vitamin C trong cơ thể.
- Kết hợp với các thực phẩm khác: Nên chế biến cà tím với các thực phẩm khác để giảm lượng cà tím tiêu thụ và tăng chất dinh dưỡng.
- Không ăn quá nhiều: Một người lớn không nên dùng quá 250 g cà tím trong một khẩu phần ăn. Không sử dụng liên tục trong vài ngày.
- Hạn chế đồ chiên: Trong đồ chiên, rán, chất xơ sẽ hấp thụ nhiều chất béo, đồng thời làm mất đi 50% chất dinh dưỡng trong cà tím.
- Không dùng chung với tôm càng, tôm càng: Tôm càng và cà tím đều dễ tan, dễ gây khó tiêu.
- Lựa chọn cà tím: Cà tím chỉ ngon nếu quả còn non, tươi, không quá già hoặc héo. Vì cây càng già thì độc tính của chúng càng lớn.
- Không nấu ở nhiệt độ quá cao: Khi bạn nấu ở nhiệt độ quá cao sẽ làm mất đi hàm lượng dinh dưỡng trong cà chua và tăng lượng độc tố.
Hi vọng với những thông tin trong bài viết, bạn đã có cho mình câu trả lời về ăn cà tím có tốt không, cách sử dụng cà tím đúng cách. Hãy là người tiêu dùng thông minh để giữ gìn sức khỏe cho bản thân và gia đình.