Biện pháp chống cong vẹo cột sống ở tuổi học đường

Để chống cong vẹo cột sống cần phải làm gì là câu hỏi đang được rất nhiều người quan tâm trong thực trạng ngày càng có nhiều người phát hiện bệnh lý trên. Nhưng trước tiên chúng ta cần biết thế nào là cong vẹo cột sống, tác hại của nó là gì. Khi nhận thức rõ những điều này bạn sẽ hiểu tại sao chúng ta nên phòng bệnh sớm để không gặp phải những điều đó. Bài viết dưới đây chúng ta sẽ rõ hơn về vấn đề này:

Cong vẹo cột sống là gì

Trước khi tìm hiểu về vấn đề cong vẹo cột sống mọi người cần nhận thức rõ cột sống sinh lý bình thường như thế nào, có những đặc điểm gì. Khi cột sống không đúng với những điểm được nêu ra tức là nó đã có những sự bất thường. Theo giải phẫu cơ thể một người trưởng thành thì cột sống sẽ chia ra làm 5 phần khác nhau bao gồm:

• 7 Đốt sống cổ.
• 12 Đốt sống ngực.
• 5 Đốt sống thắt lưng.
• 5 Đốt sống cùng.
• 3 – 5 Đốt sống cụt.

Phần đốt sống cụt này theo thuyết tiến hoá thì nó vốn là đuôi của tổ tiên chúng ta, sau này khi có dáng đi đứng thẳng thì nó dần dần ngắn lại và trở thành phần đốt sống này. Đường cong sinh lý bình thường của một người sẽ được nhìn từ một bên, theo đó nó sẽ có:

• Phần đốt sống cổ có tư thế ưỡn, độ ưỡn từ 20 đến 40 độ.
• Phần đốt sống lưng sẽ còng, độ còng cũng từ 20 đến 40 độ.
• Phần đốt sống thắt lưng ưỡn, độ ưỡn cao hơn đốt sống cổ, trung bình khoảng 40 đến 60 độ.
• Phần đốt sống cùng dính với nhau thành một khố, cũng có độ còng.

Sự chuyển tiếp từ các trạng thái ưỡn sang còng hay ngược lại đều có sự thay đổi đường cong một cách từ từ, thích nghi với  hình thức đi thẳng của con người. Khi các vị trí cong hoặc ưỡn kia nhỏ hơn hay vượt quá đường cong sinh lý thfi tức là bạn đang mắc bệnh lý có tên gọi Cong vẹo cột sống. Chắc hẳn nhiều người đi chụp phim cột sống thường nghe bác sĩ nhắc đến các cụm từ như “mất đường cong sinh lý” hay “giảm đường cong sinh lý” chính là nói về bệnh lý này. Với các trường hợp nhẹ chỉ được phát hiện qua phim X – quang, MRI hay cộng hưởng từ. Với trường hợp nặng thì bạn có thể nhận thấy rõ bằng mắt thường. Điều mọi người rất quan tâm lúc này là để chống cong vẹo cột sống cần phải làm gì.

Phát hiện sớm cong vẹo cột sống

Cong vẹo cột sống là một bệnh lý của cơ thể, nếu phát hiện sớm và điều chỉnh một cách kịp thời thì khả năng trở về đường cong sinh lý bình thường rất cao. Để được thăm khám chuyên sâu thì các bạn cần đưa người bệnh đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Còn với những người bình thường thì chúng ta có thể khám sàng lọc cho con em, người nhà bằng các kỹ thuật cơ bản dưới đây:

Chuẩn bị: Người bệnh sẽ cởi bớt quần áo, mặc đơn giản, áo mỏng, cởi dép để dễ quan sát. Đứng thẳng, hai chân chụm gót lại với nhau.

Phát hiện vẹo cột sống

• Người quan sát sẽ đứng ở phía đối diện hoặc phía sau người được khám.
• Để ý các vị trí quan trọng và tiến hành so sánh về sự chênh lệch của hai bên bờ vai, mỏng xương bả vai và mào chậu.
• Người bị vẹo cột sống sẽ có các biểu hiện sau: vai cao vai thấp, độ dốc vai không đều, khoảng cách từ đầu mỏm vai hai bên vào xương đốt sống chính giữa không bằng nhau, mào chậu hai bên không cân đối.
• Cho người bệnh cúi xuống, dùng tay miết dọc cột sống, đánh dấu những gai đốt sống nhô lên. Tiếp theo cho họ đứng thẳng dậy. Quan sát các điểm đánh dấu xem có nằm trên một đường thẳng hay không. Khi không phải như vậy tức là đã bị vẹo đốt sống.

Phát hiện cong đốt sống

• Người quan sát sẽ đứng bên cạnh người được khám. Quan sát từ trái sang phải hay từ phải sang trai đều được.
• Tư thế của một người bình thường là thân người ngay ngắn, đứng thẳng, đầu ngẩng, hai vai cân đối, bụng hơi căng, chân thẳng.
• Còn trường hợp bị gù thì lưng sẽ còng, đầu cúi, vai thấp, bụng hóp.
• Trường hợp ưỡn cột sống thì thân trên hơi ngả về sau, bụng xệ.
• So vai thì đầu ngả hướng về phía trước, hai vai thấp chùng xuống.

Những nguyên nhân gây cong vẹo cột sống

Trên thực tế ngoại trừ các chấn thương xảy ra một cách đột ngột dẫn đến cong vẹo cột sống thì có đến 80% các trường hợp người ta không xác định được nguyên nhân. Ở đây chúng ta có thể thống kê một cách khái quát các nguyên nhân dẫn đến cong vẹo cột sống. Trước tiên chúng ta phân chia bệnh lý này thành 3 loại:

• Cong vẹo không cấu trúc cột sống: Người cong vẹo cột sống những không làm mất cấu trúc hay làm xoay thân các đốt sống. Nguyên nhân có thể từ việc chân cao chân thấp, thói quen ngồi nghiêng lệch, mang vác vật nặng lệch bên trong thời gian dài hoặc đế từ sự co thắt cơ vùng lưng.
• Thần kinh cơ: Cong vẹo có thể xuất hiện ngay từ khi còn ở trong bụng mẹ do những bất thường trong giai đoạn thai nhi phát triển. Hiều đơn giản đó là cong vẹo bẩm sinh. Thường gặp ở những người bị mắc các rối loạn như dị tật bẩm sinh, loạn dưỡng cơ, bại não, hội chứng Marfan… Đặc điểm chung ở loại này đó là cột sống cong hình chữ C, nguyên nhân là do hệ thần kinh cơ yếu, không thể nâng đỡ cơ thể đứng thẳng.
• Thoái hoá: Hai trường hợp trên thường xuất hiệu chủ yếu ở những người trẻ. Còn cong vẹo thoái hoá hay gặp ở người cao tuổi. Nguyên nhân được cho là do hiện tương viêm dẫn đến thay đổi trong cột sống, suy yếu hệ thống dây chằng cũng như mô mềm kết hợp với các gai xương dẫn tới tình trạng trên. Ngoài ra thì cột sống cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các bệnh lý khác như loãng xương, gãy xương đốt sống hay thoát vị đĩa đệm.

Một số ít khác đến từ các nguyên nhân như u xương khớp, rối loạn di truyền…

Cong vẹo cột sống gây ảnh hưởng đến người bệnh như thế nào

Bệnh lý cong vẹo cột sống này thực tế không phải là bệnh nguy hiểm, nó không gây những tác hại nghiêm trọng nhất thời. Nhưng không thể vì thế mà chúng ta chủ quan, mặc kệ không quan tâm. Bởi nó có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ con người cũng như tinh thần trong tương lai. Cụ thể đó là:

• Gây mất trọng tâm cơ thể. Cơ thể con người nhìn hình dáng bên ngoài có cấu trúc đối xứng với nhau. Bởi vậy chúng ta có thể đi đứng thẳng. Nhưng đối với người bị cong vẹo thì không thể làm được chính xác điều này. Thay vì đó dáng đi của họ sẽ hơi nghiêng sang một phía bị cong vẹo. Điều này gây cản trở đến việc học tập sinh hoạt và làm việc trong cuộc sống.
• Cong vẹo cột sống sẽ kéo theo sự co kéo các cơ cạnh sống. Từ đó cũng dẫn tới ảnh hưởng sự hoạt động của các cơ quan, bộ phận khác trong cơ thể như tim, phổi, khung chậu [ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng sinh sản ở nữ giới]…
• Xương cột sống cong vẹo, dáng người bị lệch, đi đứng không cân bằng. Điều này gây mất thẩm mỹ. Người bệnh sẽ cảm thấy tự ti, ngại giao tiếp, không có các mối quan hệ xã hội hay tìm được công việc tốt…

>>>Xem thêm

Để chống cong vẹo Cột Sống cần phải làm gì

Điều quan trọng nhất trong bài viết này mà chúng tôi muốn đưa đến đến quý bạn đọc là để chống cong vẹo cột sống cần phải làm gì. Bởi như các cụ đã dạy là “phòng bệnh còn hơn chữa bệnh”. Thay vì đợi đến lúc bị bệnh phải tốn kém tiền của, thời gian để đi chạy chữa thì ngay từ bây giờ mọi người có thể phòng bệnh bằng những biện pháp đơn giản dưới đây:

Tăng sức cơ vùng lưng

Một cách phòng bệnh vô cùng hữu hiệu đó chính là tăng cường sức cơ ở các vùng quan trọng như vùng lưng, vùng đột sống cổ và ngực. Nhất là đối với những người đang bước vào tuổi xế chiều, các dấu hiệu thoái hoá cột sống dần dàn rõ ràng thì biện pháp này vô cùng hữu hiệu.

Bạn có thể lựa chọn các môn thể theo tăng sức cơ phù hợp  với thể trạng như bơi lội, bóng chuyền… Đồng thời cũng tập luyện các bài tập thể dục để tăng sức mạnh, sự dẻo dai của các nhóm cơ cạnh sống. Từ đó giúp phòng bệnh vẹo cột sống tốt hơn. Còn đối với một số đối tượng đặc biết mắc các bệnh lý khác nhau không thể tập luyện chủ động được thì có thể thay thế bằng phương pháp vật lý trị liệu. Các bài tập này nên có sự tham khảo và hướng dẫn của các bác sĩ, kĩ thuật viên có chuyên môn để xây dựng các động tác phù hợp. Vừa giúp nâng cao sức mạnh cơ bắp, vừa đảm bảo người tập có thể thực hiện được một cách linh hoạt.

Một phương pháp nữa mà cũng đem lại những lợi ích tích cức cho cột sống đó là thuỷ trị liệu. Chúng ta sẽ ngâm trong bể bơi để làm giảm sức nặng của cơ thể lên cột sống đồng thời làm giãn các đốt sống.

Có chế độ dinh dưỡng hợp lý

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý được xây dựng một cách khoa học phù hợp với sức khoẻ cơ xương khớp là một điều cần thiết. Hãy bổ sung cho mình những loại thực phẩm giúp tăng cường sức chắc khoẻ của xương, sức mạnh cho cơ bắp, sự linh hoạt cho các khớp. Cụ thể là các thực phẩm giàu khoáng chất và vitamin.

• Các khoáng chất cần thiết như Calci, Magie, Photpho… là các chất cần thiết cho sự tạo xương. Các thực phẩm giàu thành phần này là cải xoăn, rau xanh, rau bina, đậu phụ, sản phẩm từ sữa, hạnh nhân…
• Đậu bắp tăng cường chất nhờn cho khớp.
• Thường xuyên sưởi nắng sớm cung cấp vitamin D cho sự chắc khoẻ xương.
• Các loại cá như cá ngừ, cá hồi, cá thu, dầu cá…

Tập những thói quen tốt cho cột sống

Tập cho mình những thói quen tốt cho cột sống:

• Không mang vác các vật nặng.
• Khi bê đồ cần thực hiện đúng tư thế.
• Khi ngồi học, làm việc cần giữ đúng tư thế.
• Đối với phụ nữ thì hạn chế đi giày cao gót.
• Tránh đứng hoặc ngồi làm việc quá lâu trong một tư thế.
• Không thực hiện các động tác có hại cho đốt sống như bẻ, vặn lưng, cổ quá mức.
• Duy trì cân nặng ở mức hợp lý, tránh tác động chèn ép lớn lên cột sống.

Phòng cong vẹo cột sống đối với lứa tuổi học sinh

Đối tượng có nguy cơ bị cong vẹo cột sống lớn nhất hiện nay đó là những bạn học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Nguyên nhân dẫn đến điều trên đó là do tư thế ngồi học không đúng chịu tác động của nhiều yếu tố hoặc việc đeo cặp sách quá nặng, đeo lệch một bên trong thời gian dài. Các em là những mầm non tương lai của đất nước, bởi vậy cần nhận được sự quan tâm tốt nhất đến từ cha mẹ và các thầy cô. Biện pháp phòng chống cong vẹo cột sống ở lứa tuổi học sinh bao gồm:

• Bàn ghế học phải được thiết kế phù hợp với chiều cao của trẻ ở từng cấp học và giai đoạn khác nhau.
• Hướng dẫn cho các em tư thế ngồi học đúng và tập duy trì thói quen đó hàng ngày. Theo đó tư thế đúng là hai chân đặt ngay ngắn, vững chắc trên mặt sàn, đùi tạo thành góc 90 độ [hoặc trong khoảng 75 đến 105 độ]. Nên để ở cạnh trước mặt ghế hoặc hơi sâu vào trong bàn khoảng 4 – 6 cm. Lưng để thẳng hoặc ngồi tựa vào ghế nhưng vãn giữ thẳng. Đầu và cổ hơi ngả về phía trước. Hai tay giữ ngay ngắn trên mặt bàn.
• Không nên để các em mang cặp sách quá nặng. Trọng lượng không quá 15% trọng lượng cơ thể. Nên dùng loại quai đeo hai bên. Tốt nhất là sử dụng cặp sạch dạng vali kéo để giảm áp lực lên vai và cột sống.
• Kết hợp giữa việc học tập, vui chơi, thể dục thể thao một cách hợp lí.
• Đảm bảo chế độ dinh dưỡng khoa học theo từng độ tuổi. Bổ sung thêm các thực phẩm giù Calci và vitamin D trong khẩu phần ăn.
• Định ký kiểm tra sức khoẻ để phát hiện sớm các bệnh lý và tình trạng cong vẹo cột sống.

Để chống cong vẹo cột sống cần phải làm gì chắc hẳn bạn đã nắm rõ. Đừng để ngày mai, ngày kia, tuần sau hay tháng sau mới bắt đầu thực hiện nó. Hãy khởi động ngay từ hôm nay. Nhận thực rõ những tác hại mà cong vẹo cột sống gây ra với cơ thể thì bạn sẽ có thêm động lực phòng bệnh.