Vì sao trẻ bị sứt môi hở hàm ếch

Dị tật sứt môi, hở hàm ếch là một dị tật phổ biến chiếm 50 – 80% các dị tật bẩm sinh vùng mặt. Khe hở môi vòm không những ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, mà còn đến khả năng nói, giao tiếp xã hội. 1. Nguyên nhân gây dị tật sứt môi […]

Dị tật sứt môi, hở hàm ếch là một dị tật phổ biến chiếm 50 – 80% các dị tật bẩm sinh vùng mặt. Khe hở môi vòm không những ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, mà còn đến khả năng nói, giao tiếp xã hội.

1. Nguyên nhân gây dị tật sứt môi hở hàm ếch

Sứt môi hở hàm ếch là một dị tật bẩm sinh vùng mặt làm biến dạng khuôn mặt của trẻ. Các chuyên gia giải thích rằng, do quá trình ráp nối các bộ phận của răng hàm mặt ở thời kỳ phôi thai bị rối loạn gây nên sứt môi hoặc hở hàm ếch. Còn nguyên nhân gây rối loạn quá trình này hiện nay vẫn chưa được xác định rõ ràng.

Nhiều nghiên cứu cho rằng dị tật xảy ra do kết hợp các yếu tố di truyền và môi trường; mà trong đó yếu tố di truyền đóng vai trò chính. Nếu trong gia đình có người có dị tật khe hở môi vòm thì có khả năng trẻ được di truyền gen gây dị tật.

2. Các yếu tố nguy cơ

Có một số yếu tố nguy cơ liên quan đến dị tật bẩm sinh này ở trẻ như:

Mẹ bầu bị cúm kèm sốt cao trong giai đoạn 3 tháng đầu con có nguy cơ bị dị tật sứt môi hở hàm ếch.

• • • Dùng thuốc không đúng chỉ định trong thời gian đầu của thai kỳ
    • Nhiễm chất độc hóa học
    • nhiễm tia X hoặc nhiễm siêu vi
    • Mẹ bị cảm cúm
    • Cha mẹ mắc bệnh giang mai, lậu không được điều trị triệt để…
    • Người mẹ mang thai bị stress, khủng hoảng về tâm lý.
    • Điều kiện sống thấp, thiếu thốn hoặc người mẹ suy dinh dưỡng lúc mang thai cũng có thể ảnh hưởng đến dị tật sứt môi – hở hàm ếch ở trẻ.
    • Cha mẹ sinh con lúc lớn tuổi
    • Yếu tố về di truyền
    • Sức khỏe của thai phụ không tốt, mắc bệnh cúm kéo dài từ tháng thứ nhất đến tháng thứ hai của thai kỳ thì nguy cơ trẻ bị cả sứt môi và hở hàm ếch rất cao

3. Làm cách nào để chẩn đoán dị tật khe hở môi vòm?

Siêu âm thai định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm dị tật hở hàm ếch

Ngày nay, khoảng 30% các trường hợp khe hở môi có thể được phát hiện nhờ siêu âm. Với những gia đình được chẩn đoán dị tật trước sinh, sẽ được tư vấn trước sinh về dị tật.  Khi tư vấn, gia đình sẽ được thảo luận về việc con sẽ như thế nào khi ra đời, khó khăn khi cho ăn, các vấn đề tâm lý, các phẫu thuật có thể có, cũng như các vấn đề về răng và nghe, nói.

Thỉnh thoảng, có thể do vị trí của thai nhi khó nhìn được khuôn mặt khi siêu âm. Trường hợp này bác sĩ sẽ chẩn đoán dị tật qua thăm khám thể chất khi trẻ ở mẫu giáo.

4. Cách phòng bệnh

Để phòng bệnh, cha mẹ chuẩn bị sức khỏe tốt trước khi có thai. Trong thời gian mang thai, bà mẹ cần chế độ dinh dưỡng nghỉ ngơi hợp lý, sử dụng thuốc hợp lý theo chỉ dẫn của bác sĩ và khám thai định kì. Tránh tiếp xúc với các tác nhân tác động lên thai nhi: chất hóa học, tia xạ, hoặc stress tinh thần.

Dị tật hở hàm ếch là một trong những dị tật bẩm sinh thường gặp. Bệnh có thể được phát hiện trong quá trình mang thai qua siêu âm; tuy nhiên cũng có những trường hợp chỉ phát hiện được khi trẻ sinh ra. Bệnh có thể điều trị được nên nếu phát hiện bệnh hãy cho trẻ đi khám ngay để được tư vấn về các phương pháp điều trị tốt nhất, kịp thời cho trẻ, đồng thời được hướng dẫn cách chăm sóc tại nhà phù hợp để đảm bảo sức khỏe và dinh dưỡng cho trẻ.

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang là một trong những phòng khám sản phụ khoa lớn và uy tín tại quận Cầu Giấy  – Hà Nội. Với hệ thống tòa nhà 7 tầng khang trang, hệ thống máy siêu âm – xét nghiệm hiện đại; cùng đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn giàu kinh nghiệm giúp phát hiện sớm các trường hợp dị tật đưa ra định hướng cho mẹ bầu an tâm.

Để đặt lịch khám vui lòng truy cập: dksan43nguyenkhang.vn

Hoặc liên hệ qua zalo: 0342.318.318, fanpage để được hỗ trợ.

Hở hàm ếch là gì?

Dị tật sứt môi và hở hàm ếch là tình trạng các mô của miệng hoặc môi không hình thành thích hợp trong quá trình phát triển của thai nhi. Đây là một dị tật bẩm sinh vùng mặt làm biến dạng khuôn mặt của trẻ. Hở hàm ếch là có khe hở giữa vòm miệng và khoang mũi. Sứt môi là một dạng dị tật bẩm sinh khi các bộ phận trên khuôn mặt hình thành nên phần môi bị hở thay vì khép kín với nhau lại như những người khác. Các đường tách khác có thể hình thành trong vòm miệng.

Sứt môi và hở hàm ếch có thể diễn ra riêng lẻ hoặc cùng lúc trên cùng một người [sứt môi và hở hàm ếch]. Xảy ra khi 3 khối mô bào thai tạo thành môi trên không liền được với nhau và thường kết hợp với khe vòm miệng. Sứt môi và hở hàm ếch thường có 3 dạng: Sứt môi nhưng không bị hở hàm ếch; Hở hàm ếch nhưng không sứt môi; Sứt môi và hở hàm ếch. Hiện tượng này có thể xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên miệng.

Hở hàm ếch bẩm sinh là một trong những dị tật bẩm sinh phổ biến nhất. Chúng thường xảy ra dưới dạng dị tật bẩm sinh nhưng cũng có thể liên quan đến một số di truyền trên gen hoặc hội chứng di truyền. Không rõ nguyên nhân, các nhà nghiên cứu cho rằng có liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường

Thông thường, các mô tạo nên môi và vòm miệng sẽ nối với nhau trong tháng thứ hai và thứ ba của thai kỳ. Nhưng ở trẻ sơ sinh bị sứt môi và hở hàm ếch, sự hợp nhất không bao giờ diễn ra hoặc chỉ xảy ra một phần, để lại một khe hở.

Trẻ hở hàm ếch khi nào cần phẫu thuật là câu hỏi được các bậc cha mẹ quan tâm hiện nay về loại dị tật bẩm sinh này. Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng sứt môi, hở hàm ếch gây nhiều ảnh hưởng đến khả năng ăn, nói, giao tiếp cũng như hòa nhập xã hội của trẻ.

Bài viết dưới đây các chuyên gia đến từ MEDLATEC sẽ chia sẻ những thông tin liên quan về tình trạng hở hàm ếch ở trẻ cũng như đưa ra lời khuyên cho cho phụ huynh khi có con không may gặp phải.

1. Tìm hiểu về sứt môi, hở hàm ếch ở trẻ

Sứt môi hay hở hàm ếch ở trẻ là một loại dị tật bẩm sinh xuất hiện trong thời kỳ bào thai phát triển do nhiều lý do khác nhau. Tại Việt Nam, theo ước tính cứ 700 trẻ được sinh ra thì sẽ có 1 trường hợp bị khe hở môi hoặc hở hàm ếch.

Sứt môi

Sứt môi hay khe hở môi là dị tật xảy ra khi mô mềm của hàm trên không gắn kết được với mũi. Những trường hợp sứt môi có thể gặp ở trẻ bao gồm:

• Khe hở môi một phần là tình trạng môi trên có một vết lõm nhưng chưa kéo dài đến mũi.

• Sứt môi toàn phần xảy ra với một đường hở dài kéo dài từ bờ môi trên đến nền mũi.

• Sứt môi một bên là tình trạng khe hở xảy ra ở một bên mũi phải hoặc trái.

• Sứt môi hai bên là tình trạng khe hở xảy ra ở cả hai bên mũi.

• Sứt môi đơn là biểu hiện chỉ có khe hở xuất hiện ở môi trên mà không có ở vòm.

Phần mô mềm ở môi trên không gắn kết với mũi dẫn đến dị tật khe hở môi

Hở hàm ếch

Hở hàm ếch ở trẻ sơ sinh hay khe hở vòm là khiếm khuyết xảy ra do khẩu cái không phát triển bình thường vào giai đoạn thai nhi gây ra dị tật. Hở hàm ếch có thể được chia thành các dạng như sau:

• Khe hở xương ổ: Khe hở đi từ đường nướu của hàm trên vào vòm miệng hoặc không.

• Khe hở màng: Khe hở xuất hiện ở vùng khẩu cái mềm ở phía sau vòm miệng.

• Hở hàm ếch một phần: Một lỗ nhỏ xuất hiện ở khẩu cái mềm hoặc cứng. Nặng hơn là đừng hở từ khẩu cái mềm đến khẩu cái cứng nhưng chưa chạm lỗ răng cửa.

• Hở hàm ếch toàn bộ: Khe hở đi từ khẩu cái mềm đến khẩu cái cứng và vượt qua lỗ răng cửa.

• Hở hàm ếch đơn là khe hở xảy ra ở vòm nhưng không có ở môi.

• Hở hàm ếch có thể đi kèm với cả tình trạng sứt môi.

Hở hàm ếch là một loại dị tật bẩm sinh do khẩu cái phát triển bất thường

2. Trẻ hở hàm ếch khi nào cần phẫu thuật?

phẫu thuật là phương pháp điều trị chính hiện nay nhằm khắc phục dị tật hở hàm ếch ở trẻ sơ sinh cho đến cuối giai đoạn thiếu niên. Sau khi trẻ được sinh ra, bác sĩ sẽ dựa vào mức độ khiếm khuyết mà đưa ra hướng điều trị kết hợp với chế độ chăm sóc trẻ có khe hở môi đặc biệt của cha mẹ. Câu trả lời cho nghi vấn trẻ hở hàm ếch khi nào cần phẫu thuật cụ thể là:

• Trẻ từ 3 - 6 tháng tuổi, cân nặng đạt 6,5kg trở lên thì tiến hành phẫu thuật sửa môi.

• Trẻ từ 12 tháng trở lên hoặc sớm hơn thì tiến hành phẫu thuật hở hàm ếch kết hợp thăm khám đánh giá khả năng nghe.

• Từ 4 - 6 tuổi phẫu thuật đóng dò vòm và sửa sẹo ở môi, mũi.

• Các phẫu thuật chỉnh hình thẩm mỹ sẽ được thực hiện ở giai đoạn dậy thì đến thiếu niên kết hợp hỗ trợ tâm lý để trẻ tự tin và hòa nhập với cộng đồng.

Ngoài phẫu thuật ngoại khoa để chỉnh sửa dị tật, bác sĩ còn kết hợp các liệu pháp khác nhằm đánh giá các chức năng sinh hoạt bình thường của trẻ bao gồm ăn uống, phát âm, thính lực và sự phát triển [nếu cần thiết].

Trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên sẽ được tiến hành phẫu thuật sửa môi

3. Chế độ chăm sóc trẻ có khe hở môi như thế nào?

Ngoài những thắc mắc liên quan trẻ hở hàm ếch khi nào cần phẫu thuật thì chế độ chăm sóc làm sao để tốt cho con cũng được nhiều cha mẹ quan tâm. Quá trình chăm sóc trẻ bị sứt môi, hở hàm ếch có ý nghĩa quan trọng giúp cho việc điều trị được toàn diện và hiệu quả hơn. Theo đó, cha mẹ cần chú ý:

• Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng không thể có bất cứ thứ gì sánh bằng để giúp trẻ có đủ sức khỏe và phát triển toàn diện. Tuy nhiên, mẹ cần chú ý đến tư thế cho bé bú, nên để trẻ ngồi hoặc đứng thẳng nhằm tránh trường hợp sửa chảy lên mũi.

• Tập cho trẻ ăn ở tư thế ngồi hoặc tựa dọc theo chiếc gối trên thành giường, đầu hơi hướng về trước. Nếu trẻ không thể ăn được thì mẹ có thể sử dụng bình bú đặc biệt để giúp thức ăn và sữa không chui lên mũi.

• Vệ sinh răng miệng đều đặn cho trẻ sau mỗi lần bú hoặc cho ăn, nhất là ở vị trí bị khiếm khuyết.

• Tập nói và phát âm đều đặn kết hợp các liệu pháp mà bác sĩ tư vấn nhằm cải thiện khả năng nói cho trẻ.

• Cho trẻ đi khám định kỳ và thực hiện nghiêm chỉnh theo liệu trình mà bác sĩ chuyên khoa đưa ra sẽ giúp trẻ sớm khắc phục được dị tật hở hàm ếch.

Dù không phải là bệnh nguy hiểm nhưng hở hàm ếch có thể gây ra những ảnh hưởng như nhiễm trùng tai, mất khả năng thính lực, khó khăn trong ăn uống, phát âm hoặc các vấn đề liên quan đến răng. Đặc biệt, những trẻ bị dị tật sứt môi, hở hàm ếch sẽ trở nên tự ti hơn khi giao tiếp với người khác gây ra nhiều vấn đề về tâm lý. Chính vì vậy mà các bậc phụ huynh cần phải sớm cho trẻ đi khám và điều trị để giúp con em mình phát triển bình thường một cách toàn diện nhất.

Cha mẹ nên cho trẻ đi khám sớm để được tư vấn và khắc phục dị tật hở hàm ếch

Nếu vẫn băn khoăn và muốn tìm hiểu trẻ hở hàm ếch khi nào cần phẫu thuật, quý phụ huynh có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC theo hotline: 1900 565656 để các chuyên gia hỗ trợ.