Nhạc trữ tình là một khái niệm vay mượn từ Trung Quốc. Chữ "trữ tình" [抒情], có nghĩa là mô tả tình cảm [thổ lộ tình cảm]. Từ "trữ tình" xuất phát từ tiếng Hy Lạp λυρική và tính từ "trữ tình" được chứng thực vào cuối thế kỷ thứ XV. Tiếng Pháp có nghĩa là lyrique. Từ này có thể sử dụng trong văn chương [đặc biệt thơ ca], mỹ thuật, nhảy múa, kiến trúc, triết học và âm nhạc. Với riêng âm nhạc, ban đầu chỉ các bài thơ được hát với đàn lia. Nhạc trữ tình có thể được chỉ cho các tác phẩm nhạc cổ điển, hay nhạc đại chúng và nhạc dân gian, cho cả khí nhạc lẫn thanh nhạc. Với nhạc cổ điển, tính chất trữ tình thường bộc lộ ở độc tấu nhạc cụ.
Ngày nay, khái niệm ca khúc trữ tình là để phân biệt với ca khúc nghệ thuật [art songs], hành khúc, ca khúc cổ động, ca khúc giải trí sôi động, thường để chỉ cho các ca khúc nhạc đại chúng [Popular music] có tính chất mô tả tình cảm giàu chất thơ, lãng mạn, bay bổng, nhịp điệu chậm, êm dịu, buồn bã, du dương, dễ nghe, dễ thuộc tức không phải là các ca khúc sôi động, hùng tráng, mạnh mẽ. Các ca khúc đó có thể là tình ca [ca khúc tình yêu - Love song], có thể là nhạc nói về quê hương đất nước hoặc các chủ đề khác. Tuy nhiên không phải là tình ca hay bài hát về quê hương đất nước nào, hay bài hát đại chúng nào cũng có thể gọi là nhạc trữ tình. Thường thì nhạc rock mạnh sôi động hay hành khúc không phải là ca khúc trữ tình. Trong tiếng Anh, các ca khúc trữ tình được gọi là sentimental ballad, tức là nhạc ballad trữ tình, tức là các ca khúc trữ tình có tính chất ballad, tức có tính chất thơ, nhưng dễ thuộc dễ hát, không quá hoa mĩ nhưng vẫn có sự lãng mạn, nhịp điệu lặp đi lặp lại và dễ phân định điệu thức- thuộc về dòng văn hóa đại chúng, các sáng tác cho giọng thứ, bài hát có đệm bằng đàn guitar, piano và violin, thường có tính Acoustic. Lưu ý là trong nhạc cổ điển, hay ca khúc nghệ thuật cũng có thể có tính chất trữ tình. Nhưng cách hiểu phổ thông, nhạc trữ tình là áp cho nhạc đại chúng, nhạc nhẹ, nhạc thị trường, là một phần của các thể loại đó.
Ở Việt Nam, các ca khúc trữ tình êm diụ, lãng mạn, bay bổng, chậm buồn có trong nhiều dòng nhạc. Trong nhạc cách mạng, có các ca khúc được gọi là trữ tình cách mạng, có thể có tính trần thuật, chính luận hay phong cách / tính chất dân gian...Nhạc tiền chiến và nhạc tình khúc, nhạc vàng trước 1975, và nhạc nhẹ, nhạc pop ballad cũng có rất nhiều ca khúc có tính chất trữ tình. Tương tự, là trong thể loại dân ca. Dòng trữ tình quê hương để chỉ các ca khúc có tính chất trữ tình, chậm, buồn hay êm dịu, và chủ đề nói về quê hương đất nước, có thể là một làng quê hay thành phố, hay các ca khúc về nhạc lý có phong cách dân gian [dân dã, vay mượn nhạc truyền khẩu cổ truyền, mang đặc trưng văn hóa nông thôn Việt Nam, đậm đà bản sắc dân tộc].
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nhạc_trữ_tình&oldid=66962908”
Thơ trữ tình [tiếng Pháp: poésie lyrique] là thuật ngữ dùng chỉ chung các thể thơ thuộc loại trữ tình trong đó, những cảm xúc và suy tư của nhà thơ hoặc của nhân vật trữ tình trước các hiện tượng đời sống được thể hiện một cách trực tiếp. Tính chất cá thể hóa của cảm nghĩ và tính chất chủ quan hóa của sự thể hiện là những dấu hiệu tiêu biểu của thơ trữ tình.
Là tiếng hát của tâm hồn, thơ trữ tình có khả năng thể hiện những biểu hiện phức tạp của thế giới nội tâm, từ các cung bậc của tình cảm cho tới những chính kiến, những tư tưởng triết học.
Thuật ngữ thơ trữ tình được sử dụng nhằm phân biệt với thơ tự sự thuộc loại tự sự.
Tuỳ theo truyền thống văn học cụ thể, người ta có thể phân loại thơ trữ tình theo nhiều cách khác nhau. Trước đây, trong văn học châu Âu, người ta thường dựa vào cảm hứng chủ dạo mà chia thơ trữ tình thành bi ca, tụng ca, thơ trào phúng. Ngày nay, người ta dựa vào đối tượng đã tạo nên cảm xúc của nhà thơ hoặc nhân vật trữ tình để phân chia thành thơ trữ tình tâm tình, thơ trữ tình phong cảnh, thơ trữ tình thế sự, thơ trữ tình công dân.
Các cách phân loại như trên đều hết sức tương đối, nhiều khi xen lẫn và biến dạng. Nhưng dầu sao, sự phân loại cũng giúp ta có thuận lợi hơn trong việc tìm hiểu cảm hứng chủ đạo, truyền thống nghệ thuật của bài thơ và khuynh hướng của nhà thơ.
Bài viết chủ đề văn học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
|
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thơ_trữ_tình&oldid=67390314”
Ý nghĩa của từ trữ tình là gì:
trữ tình nghĩa là gì? Ở đây bạn tìm thấy 4 ý nghĩa của từ trữ tình. Bạn cũng có thể thêm một định nghĩa trữ tình mình
| 37 có nội dung phản ánh hiện thực bằng cách biểu hiện những ý nghĩ, xúc cảm, tâm trạng riêng của con người trước cuộc sống [..] |
| 7 Nói nghệ thuật nặng về tả tình cảm của con người. | : ''Tính chất '''trữ tình''' của thơ.'' | : ''Nguyễn.'' | : ''Du.'' |
| 4 Nói nghệ thuật nặng về tả tình cảm của con người : Tính chất trữ tình của thơ Nguyễn Du.. Các kết quả tìm kiếm liên quan cho "trữ tình". Những từ phát â [..] |
“Thơ trữ tình” là 1 thể loại thơ ca có đặc trưng là bày tỏ, nói nên tư tưởng tình cảm cuả tác giả, thông qua tư tưởng tình cảm phán ánh cuộc sống. Vì vậy, thơ trữ tình không miêu tả quá trình sự kiện, không kể tình tiết đầy đủ câu chuyện, cũng không miêu tả nhân vật, cảnh vật cụ thể, mà mượn cảnh vật để bày tỏ tình cảm [tả cảnh trữ tình].
Đang xem: Trữ tình là gì
Trích: Lý luận văn học [Tác phẩm chữ tình]
Thơ trữ tình chiếm bộ phận lớn nhất trong loại tác phẩm trữ tình. Trong thơ trữ tình lại có thể chia ra nhiều thể loại khác nhau.
Căn cứ vào đặc điểm và tính chất của cảm xúc người ta chia thể thơ trữ tình thành các thể loại như bi ca, tụng ca, trào phúng, ballade…
Bi ca là những bài thơ u sầu, buồn bã. Đó là những bài thơ viết về nỗi buồn, về nỗi đau, những mất mát, xót thương Nhưng không phải mọi nỗi buồn đều thành bi ca mà chỉ những buồn đau đã được nâng lên thành triết lí, thành quan niệm nghệ thuật. Nhiều bài thơ nổi tiếng của V.Jucovsky, Nekrsov, S. Esenin đều viết theo thể bi ca. Ở ta có thể xem nhiều bài thơ viết về “nỗi buồn thế hệ”, về nỗi sầu hận trong thơ Huy Cận, Lưu Trọng Lư thời kì Thơ mới 1932 – 1945 là những bi ca.
Tụng ca là những bài thơ trữ tình dành để ca ngợi những hành động anh hùng, những chiến công hiển hách, những cảnh tượng hùng vó của thiên nhiên. Đặc điểm của tụng ca là sự trang trọng, sự thống thiết trong cảm xúc cũng như trong biện pháp thể hiện. Tụng ca hướng đến những cảm hứng cao cả. Cho nên trong Nghệ thuật thơ ca D.N. Boileau đã xem tụng ca cùng với bi kịch là những “thể loại cao cả”. P. Ronsard, Lomonosov, A. Pushkin thời trẻ, G. Byron, Maiacovsky đều để lại nhiều tụng ca nổi tiếng. Các bài thơ viết về đất nước, dân tộc, về cuộc chiến đấu anh dũng nhân dân ta trong thơ ca sau cách mạng tháng Tám đều có thể xem là những bài tụng ca.
Xem thêm: Trục Tung Độ Là Gì ? Từ Trục Tung, Trục Hoành Đến Tung Và Hoành
Trào phúng là một dạng đặc biệt của trữ tình. Với một chất giọng trào lộng, châm biếm, trào phúng phê phán đả kích những cái xấu, cái ác, những thói hư tật xấu của con người và xã hội. Những bài thơ của Tú Mở trong tập Dòng nước ngược, hay một số bài thơ châm biếm của Tú Xương đều được xem là những bài thơ trào phúng.
Ngoài ra ở phương Tây người ta thường nhắc đến thể trữ tình khá phổ biến là ballade. Thoạt đầu đây là loại tác phẩm có cốt truyện phi thường, về sau biến thành một bài thơ một vần ba đoạn. So với nhiều thểloại trữ tình khác, ballade là thể có nhiều yếu tố của tự sự, cho nên nhiều sách lí luận đã xếp nó vào loại tự sự – trữ tình. Tuy nhiên ở đây nói như Bielinsky trong ballade “cái chủ yếu không phải là sự kiện mà cảm giác do nó gợi ra, là suy nghó mà nó dẫn người đọc tới”. Do vậy ballade vẫn được xếp vào loại tác phẩm trữ tình.
Xem thêm: Hướng Dẫn Thủ Tục Mua Xe Máy Trả Góp Của Honda Từ A, Những Điều Cần Biết Về Mua Xe Trả Góp
Dựa vào nội dung thể loại có thể chia thơ trữ tình ra các thể loại: trữ tình tâm tình, trữ tình phong cảnh, trữ tình thế sự, trữ tình công dân. Trữ tình tâm tình là những bài thơ nghiêng về tâm tình, tình cảm con người trong các quan hệ riêng tư của đời sống tình cảm như tình yêu lứa đôi, tình cảm vợ chồng, cha mẹ con cái, anh em, bè bạn Những bài ca dao viết về tình yêu dang dở, hay than thân, trách phận, những bài thơ tình là thuộc thể loại này.
Xem thêm: Dép Lào Tiếng Anh Là Gì ? Nghĩa Của Từ Đẹp Lão Trong Tiếng Anh
Trữ tình phong cảnh là những bài thơ viết về thiên nhiên, cảnh sắc làng quê, đất nước, núi non, sông biển Ở đây thông qua thế giới thiên nhiên huyền diệu nhà thơ bộc bạch nỗi niềm tâm sự của mình trước con người và cuộc đời. Mỗi áng mâ trời, một lũy tre xanh, một cánh cò bay, một chiều thu, một sáng xuân đều đọng lại những trầm tư trữ tình của thi nhân.
Trữ tình thế sự là những bài thơ viết về thế thái, nhân tình. Đấy là những suy tư, chiêm nghiệm về những biến đổi, thăng trầm của thế sự. Những thời kì xã hội biến động thì xuất hiện loại trữ tình thế sự. Nhiều bài thơ của Nguyễn Trải, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Khuyến đầy những ưu tư về con người, về thời thế. Đó là những bài thơ trữ tình thế sự sâu sắc.
Trữ tình công dân là những bài thơ mà cảm hứng của nhà thơ bộc lộ với tư cách là một công dân của đất nước. Những bài thơ trữ tình công dân thường bắt nguồn từ những suy tư về Tổ quốc, là nỗi thiết tha về con người, đất đai Tổ quốc, là khát vọng xây dựng đất nước hòa bình, tươi đẹp. Trong những thời kì dân tộc chống xâm lược hay đứng trước những thử thách trọng đại thì thể trữ tình này phát triển mạnh. Thơ ca Việt Nam từ xưa đến nay cảm hứng công dân trở thành nét chủ đạo và nỗi bật.
Xem thêm: Luật Bằng Trắc Trong Thơ Là Gì, Thất Ngôn Bát Cú
Sự phân chia thơ trữ tình thành các loại thể như trên là rất tương đối. Trong thực tế không phải ranh giới của các thể loại không phải bao giờ cũng rạch ròi như vậy. Trong trữ tình tâm tình cũng có trữ tình thế sự, trong trữ tình công dân cũng có suy nghó riêng tư hay cảm xúc về thế sự. Sự phân loại trên chỉ là một cách nhìn chú ý nét ưu trội của kiểu trữ tình nào đó trong những tác phẩm cụ thể. Dựa vào đặc điểm loại hình này để cảm thụ và phân tích tác phẩm đúng đắn hơn.