Chỉ ra điểm Gióng nhau về tính cách của hai nhân vật trong truyện lợn cưới, áo mới

Xem thêm các sách tham khảo liên quan:

Đề bài: Em hãy kể tóm tắt truyện Lợn cưới, áo mới

Bài làm

   Anh chàng hay khoe của vừa may được chiếc áo mới, đứng suốt từ sáng đến chiều chưa khoe được thì gặp một anh chàng khác cũng đang tìm cơ hội khoe con lợn cưới. Cuộc đối đáp giữa họ thật độc đáo:

   – Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua không?

   – Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả!

Đề bài: Kể diễn cảm truyện Lợn cưới, áo mới

Bài làm

   Ở làng nọ, có anh tính hay khoe của. Một hôm, anh ta may được chiếc áo mới, liền đem ra mặc rồi cứ đứng hóng ở cửa, đợi xem có ai khen không.

   Đứng mãi từ sáng đến chiều mà chẳng thấy có ma nào thèm để ý, anh ta tức lắm, nghĩ bụng : “Mình có cái áo mới thế này, đẹp thế này mà chẳng ai khen cả. Thế có phí không chứ !”.

   Chán nản, anh ta định quay vào nhà thì chợt thấy từ xa, một anh chàng tất tưởi chạy đến hỏi:

   – Bác ơi ! Làm ơn cho tôi hỏi thăm, bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không ?

   Mừng rỡ, anh có áo mới vội giơ ngay vạt áo ra và bảo :

   – Từ lúc tôi mặc cái áo mới này đến giờ, tôi chẳng thấy có con lợn nào chạy qua đây cả !

Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về truyện Lợn cưới, áo mới

Bài làm

   Lợn cưới, áo mới là một trong những truyện cười đặc sắc của kho tàng truyện cười dân gian Việt Nam. Truyện chế giễu những người có tính hay khoe của. Tính xấu ấy thường biến người khoe của thành trò cười cho thiên hạ.

   Truyện ngắn gọn như một màn hài kịch nhỏ, kể lại cuộc tranh tài thú vị, bất ngờ giữa hai anh có tính hay khoe, mà của đem khoe chẳng đáng là bao. Một anh khoe con lợn cưới bị sổng chuồng và một anh khoe chiếc áo mới may.

   Anh đi tìm lợn khoe của trong một hoàn cảnh thật đặc biệt. Đó là lúc nhà anh ta có việc lớn [đám cưới], lợn để làm cỗ cưới lại bị sổng mất, nghĩa là trong lúc việc nhà đang bận bịu và bối rối, một tình huống tưởng như người trong cuộc không còn tâm trí nào để khoe khoang.

   Khi đi tìm lợn, lẽ ra anh ta chỉ cần hỏi: Bác có thấy con lợn của tôi chạy qua đây không? Hoặc nói rõ con lợn ấy là lợn gì, to hay nhỏ, trắng hay đen, thì anh ta lại hỏi: Bác có thấy con lợn CƯỚI của tôi chạy qua đây không? Câu hỏi thừa từ cưới, vì từ cưới không phải là từ thích hợp để chỉ đặc điểm của con lợn bị sổng và cũng không phải là thông tin cần thiết đối với người được hỏi. Người được hỏi không cần biết con lợn ấy được dùng vào việc gì [đám cưới hay đám tang]. Thế nhưng nó lại rất quan trọng đối với anh đi tìm lợn vì nó là cái cớ để anh ta khoe con lợn của mình. Thành ra câu hỏi của anh ta vừa có mục đích tìm lợn, vừa có mục đích khoe của, nhưng để khoe của là chính.

   Anh có áo mới cũng thích khoe đến mức may được cái áo, không đợi ngày lễ, ngày Tết hay đi chơi mới mặc mà đem ra mặc ngay. Tính thích khoe của đã biến anh ta thành trẻ con. [Già được bát canh, trẻ được manh áo mới]. Nhưng trẻ con thích khoe áo mói thì đó là lẽ thường tình bởi chúng rất ngây thơ, trong sáng; còn nhân vật trong truyện cười này mặc áo mới với mục đích là để khoe của.

   Cách khoe của anh ta cũng thật buồn cười: đứng hóng ở cửa, đợi có ai đi qua người ta khen. Vì nôn nóng khoe áo mới mà anh ta đã đứng mãi từ sáng tới chiều, kiên nhẫn đợi để khoe bằng được. Đợi mãi chẳng thấy có ai hỏi đến, anh ta tức lắm. Đang lúc cụt hứng vì không có ai để mà khoe áo mới thì anh chàng mất lợn chạy tới hỏi thăm. Mừng như bắt được vàng, anh có áo mới vội giơ ngay vạt áo ra để khoe và trả lời rằng: Từ lúc tôi mặc CÁI ÁO MỚI này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả. Đúng ra, anh ta chỉ cần đáp là có nhìn thấy hay không nhìn thấy, nhưng anh ta lại cố tình khoe áo mới cả bằng điệu bộ lẫn lời nói. Đấy là những yếu tố thừa nhưng lại là nội dung, mục đích thông báo chính của anh ta.

   Tính khoe của của nhân vật được đẩy tới tột đỉnh bằng nghệ thuật cường điệu, bởi trên đời nay không có ai lại khoe của một cách vô duyên và trơ trẽn như anh lợn cưới và anh áo mới.

   Đọc truyện chúng ta bật cười vì nhiều lẽ:

   Trước hết là về hành động, lời nói của nhân vật. Của chẳng đáng là bao, chỉ là chiếc áo, con lợn mà vẫn thích khoe. [Đây cũng chính là đặc điểm của loại người này]. Sau đó là lời khoe và cách khoe đều quá đáng và phi lí.

   Tác giả dân gian đã tạo ra cuộc ganh đua gay cấn trong việc khoe của giữa hai nhân vật. Người đi tìm lợn sổng mà cứ nhấn mạnh là lợn cưới. Kẻ trả lời là không thấy lợn thì lại cố đưa thêm cái áo mới của mình vào. Cái trái tự nhiên, không hợp với lẽ thường xuất hiện khiến cho tiếng cười chế giễu vang lên.

   Anh áo mới đứng hóng ở cửa, kiên nhẫn đợi suốt từ sáng đến chiều mà vẫn chưa khoe được áo. Đang tức tối thì lại bị anh lợn cưới khoe của trước. Anh áo mới đã không bỏ lỡ cơ hội cả ngày chỉ có một lần khoe áo mới trước mặt anh lợn cưới. Kết thúc bất ngờ của truyện tạo cảm giác rất hấp hẫn và thú vị cho người đọc.

   Tính khoe của là thói thích tỏ ra, trưng ra cho mọi người biết là mình giàu có. Đây là thói xấu thường thấy ở những người mới giàu [giàu xổ], thích học đòi. Nó biểu hiện qua cách ăn mặc, nói năng, giao tiếp, cách trang sức và xây cất, bài trí nhà cửa lố lăng, kệch cỡm.

   Tính khoe của là thói xấu của con người nói chung nhưng ở truyện này nó lại mang một sắc thái khá đặc biệt. Nhân vật trong truyện không phải là khoe tài, khoe lộc, khoe trí tuệ, học vấn, công lao đóng góp hay địa vị trong xã hội mà là khoe những thứ tầm thường, nhỏ nhặt, chẳng đáng đem khoe.

   Khi khoe của đã trở thành một thói quen, một nhu cầu cần thiết đến mức không khoe không chịu được thì nó sẽ là thói xấu và thói xấu ấy làm cho những người xung quanh khó chịu. Câu chuyện dí dỏm Lợn cưới, áo mới là một bài học bổ ích cho tất cả chúng ta.

Ngày soạn:Ngày giảng:Tiết theo PPCT: 49Đọc thêm LỢN CƯỚI, ÁO MỚII. MỤC TIÊU BÀI HỌCSau bài học, HS có khả năng:1. Kiến thức- Hiểu rõ hơn về thể loại truyện cười, đặc điểm thể loại của truyện cười với nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm “Lợn cưới áo mới”.- Hiểu và cảm nhận được nội dung, ý nghĩa truyện “Lợn cưới áo mới”: Chế giễu, phê phán những người có tính hay khoe khoang hợm hĩnh chỉ làm trò cười cho thiên hạ. Nắm được một số nét chính về nghệ thuật gây cười của truyện.2. Kĩ năng- Rèn kỹ năng đọc – hiểu văn bản truyện cười.- Phân tích, hiểu ngụ ý của truyện. Nhận ra các chi tiết gây cười của truyện.- Kể lại được truyện.3. Định hướng phát triển năng lực- Năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo, hợp tác, tự quản bản thân.- Năng lực giao tiếp, thưởng thức văn học.4. Thái độ- Nhận rõ và biết phê phán một số thói hư tật xấu trong cuộc sống, tính “khoe” của hai anh chàng trong truyện “Lợn cưới, áo mới”.II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC - Phương pháp vấn đáp, đàm thoại gởi mở, động não, thảo luận nhôm - Thảo luận nhóm về giá trị về nội dung và nghệ thuật của truyện cười.III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH1. Giáo viên: nghiên cứu kĩ sách giáo khoa, sách bài tập, sách giáo viên, hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng, tư liệu tham khảo; bảng phụ A0, máy chiếu...2. Học sinh: đọc kĩ sách giáo khoa, sách bài tập, những tài liệu liên quan; soạn bài; và chuẩn bị đầy đủ theo hướng dẫn về nhà của giáo viên, giấy màu.III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC* LPHT báo cáo nội dung yêu cầu BTVN tiết trước và kết quả chuẩn bị của lớpKHỞI ĐỘNG- Mục tiêu: tạo hứng thú, tâm thế cho học sinh; tạo tình huống/vấn đề học tập nhằm huy động kiến thức, kinh nghiệm hiện có của học sinh và nhu cầu tìm hiểu kiến thức mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập- Phương pháp: đọc sáng tạo- Kĩ thuật: động não- Phương tiện: Máy chiếu- Thời gian: 5p* Hoạt động hình thành kiến thức- Mục tiêu: trang bị cho học sinh những kiến thức mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập nêu ra ở hoạt động khởi động.- Phương pháp: thuyết trình, pháp vấn, gợi mở, phân tích, nêu vấn đề,…- Kĩ thuật: Hỏi và trả lời, trình bày một phút- Phương tiện: Máy chiếu, phiếu học tập

- Thời gian: 15

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý của HS- Phương pháp: nêu vấn đề- Thời gian: 3 phút

- GV cho HS học sinh xem một vài hình ảnh về Phúc XO đeo vàng đầy người và đưa ra câu hỏi: Nhân vật trong bức ảnh có đặc điểm gì?

- GV giới thiệu: đây là một nhân vật từng rất nổi tiếng trên cộng đồng mạng thích phô trương thanh thế bằng cách đeo vàng đầy người: xe bọc vàng, nón vàng, dây chuyền mười mấy kg... Tuy nhiên đến khi bị bắt thì Phúc XO đã khai nhận toàn bộ số tiền mà anh ta đeo chỉ là...vàng giả. Trong cuộc sống, cón không ít người có lỗi sống như nhân vật trên, đó là một lối sống đáng phê phán, châm biếm. Thông qua câu chuyện cười " Lợn cưới áo mới", cha ông ta đã gửi gắm tiếng cười hài hước và cũng là bài học quý giá với thế hệ con cháu. Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểuHOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC- Mục tiêu: Giúp HS hiểu rõ hơn về thể loại truyện cười, đặc điểm thể loại của truyện cười với nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm “Lợn cưới áo mới”. Hiểu và cảm nhận được nội dung, ý nghĩa truyện. - Phương pháp: thuyết trình, pháp vấn, gợi mở, phân tích, nêu vấn đề,…

- Thời gian: 25 phút

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài họcHoạt động 1: Đọc, kể, tìm hiểu chú thích - Bước 1: GV hướng dẫn HS đọc truyện: to, rõ ràng, thể hiện đúng giọng điệu khoe khoang của nhân vật ở các lời thoại]- HS đọc.- GV yêu cầu HS đọc chú thích và giải nghĩa:+ Từ tất tưởi?+ tính khoe của?- HS suy nghĩ trả lời, GV nhận xét: Là thói thích tỏ ra, trưng ra cho người ta biết mình là giàu. Thói xấu này thể hiện ở cách ăn mặc, xây cất, bài trí nhà cửa, nói năng giao tiếp... 1. Đọc, kể, tìm hiểu chú thích- Bước 2: GV nêu câu hỏi:Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần?- HS trả lời, GV nhận xét và chuẩn kiến thức.

2. Bố cục: 2 phần

+ P1 [Có anh... tức lắm]: Giới thiệu nv anh áo mới+ P2 [Còn lại]: Cuộc ganh đua khoe của của 2 nv- Bước 3: GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, hoàn thành phiếu bài tậpĐặc điểm Anh khoe lợn Anh khoe củaHoàn cảnhCách khoe- GV yêu cầu đại diện nhóm 1 thuyết trình => chỉ định một HS bất kì nhóm 3 thuyết trình- GV tổ chức cho HS nhận xét lẫn nhau và yêu cầu HS đánh giá, sửa chữa vào phiếu học tập- GV chuẩn kiến thức 3. Hướng dẫn phân tích3.1 Anh khoe lợn- Hoàn cảnh: rất bận rộn.- Cách khoe: Cố ý thông tin thừa3.2 Anh khoe áo- Hoàn cảnh: Kiên nhẫn đứng chờ

- Cách khoe: kết hợp điệu bộ và lời nói [thông tin thừa]

- Bước 4: GV yêu cầu HS nhận xét gì về tình huống truyện?- HS suy nghĩ trả lời, GV nhận xét:Tình huống truyện gây cười [dù rất bận rộn vẫn tranh thủ khoe; dù phải chờ từ sáng đến chiều cũng phải khoe bằng được]- GV khắc sâu thêm kiến thức về tình huống truyện và nghệ thuật tăng cấp.- GV đặt tiếp câu hỏi: So sánh cách khoe của 2 nhân vật, nhân vật nào đáng cười hơn?- HS suy nghĩ trả lời, GV nhận xét, chuẩn kiến thức+ Nhân vật anh áo mới đáng cười hơn.- GV đặt câu hỏi kết luận vấn đề: Qua đây em có nhận xét gì về 2 nhân vật trong truyện?

- HS trả lời. GV chuẩn kiến thức: Tính khoe của đến mức lố lịch

=> Tình huống truyện gây cười, nghệ thuật tăng cấp

- Lố bịch => Chế giễu thói khoe của [người giàu,...]- Bước 5: GV đặt câu hỏi liên hệ, HS thảo luận theo cặp đôi:+ Trong các đám cỗ, đám cưới bây giờ, thịt lợn không phải là một món hiếm. Vậy tại sao chỉ có con lợn cưới mà anh chàng này lại phải khoe bằng được?+ Việc mua quần áo mới bây giờ rất dễ dàng. Vậy tại sao anh này có áo mới thôi mà lại phải khoe bằng được?- HS suy nghĩ và nêu ý kiến. Các nhóm khác đưa thêm ý kiến.- GV bổ sung ý kiến:Chúng ta cần xét câu chuyện này đã được ra đời từ xa xưa. Ngày xưa khó khăn, phải gia đình giàu có mới có thịt lợn để ăn, có khi cả năm mới được vài lạng thịt lợn nên nhà anh ta có con lợn để làm lễ cưới là oai lắm, giàu lắm nên anh ta phải khoe cho bằng được.

Tương tự, thời xưa, cả một năm may ra mới được một cái áo mới. Chính vì vậy, nên anh chàng trên may được chiếc áo mới là lập tức muốn khoe cho cả thiên hạ biết mình có áo mới, mình giàu...

- Bước 6: GV yêu cầu HS khái quát nội dung, ý nghĩa văn bản?- HS trình bày, nhận xét bổ sung. GV chuẩn kiến thức.- GV đặt tiếp câu hỏi: Từ đây em rút ra cho mình bài học gì trong cuộc sống?- HS trình bày, nhận xét bổ sung. GV chuẩn kiến thức.=> Cần khiêm tốn, không nên khoe khoang, hợm hĩnh- Bước 7: GV gọi HS đọc ghi nhớ sgk Tr101.- HS đọc 4. Hướng dẫn tổng kết

4.1 NT

4.2 ND – YN* Ý nghĩa:- Phê phán, chế giễu thói khoe của.

- Nên khiêm tốn, không nên khoe khoang, hợm của

c. Ghi nhớ [SGK/128]HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP- Mục tiêu: hoàn thiện kiến thức vừa chiếm lĩnh được; rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức mới để giải quyết các tình huống/vấn đề trong học tập.- Phương pháp: Vấn đáp- Thời gian: 5 pHoạt động: GV tổ chức trò chơi thi đua giữa các tổ thông qua trò chơi “Hái táo”, mỗi trái táo tương ứng 1 câu hỏi trắc nghiệm.Câu 1: Truyện Lợn cưới, áo mới thuộc thể loại truyện dân gian nào?A. Truyện ngụ ngôn.B. Truyện thần thoại.C. Truyện cổ tích.D. Truyện cười.Câu 2: Tính khoe khoang được hiểu là:A. thích thể hiện bản thânB. luôn tự cao, tự đại, coi ý kiến bản thân mình là đúng.C. phô trương cho người ta thấy hay người ta nghe những gì mình có, cho mọi người biết mình có của.D. luôn nói khoác, phóng đại sự việc.Câu 3: Hai nhân vật chính trong truyện đều có điểm nào chung?A. là những người giàu có.B. là những người thích khoe khoang.C. là những người giàu có nhưng bủn xỉn.D. là những người nghèo khó nhưng ham làm giàu.Câu 4: Yếu tố gây cười trong truyện “ Lợn cưới, áo mới" là:A. Hai anh có tính khoe của gặp nhau.B. Cả hai anh đều khoe được của.C.Lời nói, cử chỉ, điệu bộ của anh có áo mớiD. Lời nói, cử chỉ, điệu bộ của cả hai anh.Câu 5: Truyện Lợn cưới, áo mới phê phán điều gì?A. Tính cách khoa trương, khoe của.B. Những người thích chưng diện đồ mới.C. Những người hỏi nhưng không trả lời cụ thể.D. Thái độ thiếu khiếm nhã đối với người khác.Câu 6: Ngụ ý của người hỏi trong truyện là gì?A. Cho mọi người biết rằng mình bị mất một con lợn cưới.B. Cho mọi người biết rằng mình có một con lợn cưới,C. Cho mọi người biết rằng mình sắp cưới vợ.D. Nhờ mọi người tìm giúp mình con lợn bị mất.Câu 7: Truyện Lợn cưới, áo mới khuyên chúng ta điều gì?A. Không nên có tính cách khoe khoang, biế mình thành kẻ lố bịch, hợm hĩnhB. Không nên nói năng thô lỗ, nhất là với người lớn tuổi,C. Cần thể hiện thái độ tôn trọng đối với người khác, nhất là trong lời nói và hành động.D. Cần nhìn nhận đúng bản thân, không nên khoe khoang quá sự thật.HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG- Mục tiêu: phát hiện các tình huống thực tiễn và vận dụng được các kiến thức, kĩ năng trong cuộc sống tương tự tình huống/vấn đề đã học.- Phương pháp: Vấn đáp- Thời gian: 5p- GV yêu cầu HS suy nghĩa và trả lời: Qua các truyện ngụ ngôn và truyện cười đã học, hãy so sánh điểm giống và khác nhau giữa truyện ngụ ngôn và truyện cười?- GV gợi ý thảo luận theo các tiêu chí: nhân vật, ý nghĩa, nội dung truyện, mục đích và yếu tố gây cười.* Giống nhau:- Đều thuộc thể loại truyện dân gian có ý nghĩa khuyên răn.- Đều ngắn gọn- Đều có yếu tố gây cười* Khác nhau:Tiêu chí Truyện cười Truyện ngụ ngônNhân vật [có ví dụ] Chủ yếu là con ngườiChủ yếu là loài vật. Ngoài ra có thể có đồ vật, bộ phận cơ thể người hoặc chính con người.Nội dung,Ý nghĩa[có ví dụ] Kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống Mượn chuyện loài vật, đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió chuyện con người.Mục đích - Để mua vui- Để phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội Để giáo huấn con người một bài học nào đó trong cuộc sốngYếu tố gây cười Là mục đích chínhChỉ là phương tiệnHOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG- Mục tiêu: Tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt đời.- Phương pháp: thảo luận nhóm, vấn đáp- Thời gian: 5p- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm: Tổ chức diễn kịch theo nội dung truyện Lợn cưới, áo mới. [đã chuẩn bị trước ở nhà]- HS quan sát, nhận xét và chấm điểm cho nhóm bạn. GV nhận xét và chuẩn kiến thức.- GV giao nhiệm vụ về nhà cho HS: Trong cuộc sống, em đã gặp những tinh huống hoặc câu chuyện nào tương tự như câu chuyện khoe của Lợn cưới, áo mới?4. Hướng dẫn về nhà [ 1 phút]- GV phát phiếu cho lớp trưởng- Đối với bài cũ:+ Ôn lại đặc trưng truyện cười+ Hoàn thiện các bài tập trong phần luyện tập

- Chuẩn bị bài: Số từ và lượng từ

Video liên quan

Chủ Đề