Tác giả: Bác sĩ Đinh Thị Mai Hồng Cập nhật: 27/05/2022
Mặc dù là đoạn xương dài và chắc nhất cơ thể nhưng xương đùi vẫn có khả năng bị gãy. Nguyên nhân nào có thể gây nên vấn đề này? Đâu là cách điều trị hiệu quả? Gãy xương đùi bao lâu thì lành? Hãy cùng Hello Bacsi theo dõi các thông tin dưới đây để tìm ra lời giải đáp nhé!
Xương đùi là xương dài và chắc, khỏe nhất trong cơ thể. Tuy nhiên, đoạn xương này vẫn có khả năng bị gãy nếu trực tiếp chịu tác động từ một lực lớn.
Tùy theo vị trí và mô hình gãy xương cũng như tình trạng thương tổn của các mô mềm [da, cơ, dây chằng…] xung quanh, gãy xương đùi được phân loại thành nhiều nhóm gồm:
- Gãy xương ngang [vết gãy xuyên qua trục xương đùi]
- Gãy xương xiên [vết gãy chạy dọc theo trục xương]
- Gãy xương xoắn ốc [đường đứt gãy bao quanh trục xương]
- Gãy xương nhiều mảnh [số lượng mảnh xương gãy được tìm thấy nhiều hơn ba]
- Gãy xương kín [da còn nguyên vẹn]
- Gãy xương hở [mảnh xương gãy chọc thủng qua da]
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết
Những dấu hiệu và triệu chứng gãy xương đùi là gì?
Xương bị gãy thường gây đau nghiêm trọng ngay lập tức. Bạn không thể đứng bên chân bị thương. Chân có thể bị biến dạng, co ngắn hơn chân kia và không còn thẳng nữa. Hãy gọi cho bác sĩ ngay lập tức khi bạn có các triệu chứng gãy xương đùi.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia.
Nguyên nhân
Nguyên nhân nào gây ra gãy xương đùi?
Gãy thân xương đùi ở người trẻ thường do một số loại va chạm rất mạnh. Nguyên nhân phổ biến nhất của gãy xương đùi là tai nạn xe hay rơi từ trên cao xuống, vết thương do đạn bắn.
Một sự cố với lực nhẹ hơn như ngã từ tư thế đứng có thể gây ra rạn vỡ xương đùi ở người lớn tuổi bị yếu xương.
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán gãy xương đùi?
Trước tiên, bác sĩ sẽ đặt một số câu hỏi về bối cảnh chấn thương cũng như bệnh sử của người bệnh, chẳng hạn như:
- Quá trình chân bị thương
- Bệnh nền [cao huyết áp, tiểu đường, hen suyễn hoặc dị ứng…]
- Những loại thuốc bạn đang dùng
Tiếp theo, các chuyên gia sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng để kiểm tra và đánh giá các dấu hiệu bất thường [đùi hoặc chân biến dạng, nứt da, các vết bầm tím hoặc mảnh xương xuyên thủng qua da…]. Sau đó, người bệnh có thể làm thêm một số thủ thuật xét nghiệm hình ảnh như chụp CT hoặc chụp X-quang.
Dựa vào các kết quả thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận chẩn đoán cuối cùng cũng như hướng điều trị hiệu quả, phù hợp.
Những phương pháp nào dùng để điều trị gãy xương đùi?
Hiện nay, bạn có nhiều lựa chọn trong việc điều trị gãy xương ở đùi. Trong đó, phổ biến nhất là:
- Điều trị bảo tồn: gồm nắn bó bột hoặc kéo liên tục, chủ yếu dành cho những trường hợp như:
- Người cao tuổi
- Trẻ nhỏ dưới 12 tuổi
- Nứt, rạn xương hoặc gãy xương kín
- Người bệnh không đạt tiêu chuẩn phẫu thuật [bệnh nền, sốc…]
- Điều trị phẫu thuật: thường dành cho các trường hợp:
- Người trưởng thành và trẻ lớn hơn 12 tuổi
- Điều trị bảo tồn không đem lại hiệu quả như mong đợi
- Các mảnh xương gãy dịch chuyển quá nhiều, không đúng vị trí
Gãy xương đùi bao lâu thì lành?
Thông thường, thời gian để xương hồi phục là từ 3-6 tháng. Tuy nhiên, các chi dưới có thể mất thời gian lâu hơn do phải chịu trọng lượng của cơ thể. Tùy thuộc vào vị trí gãy xương mà thời gian bình phục sẽ khác nhau. Tốt nhất bạn nên tái khám thường xuyên để biết tiến độ phục hồi của xương và biết khi nào mình có thể tập đi.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng để giúp xương nhanh hồi phục. Bạn nên thiết kế chế độ ăn có đầy đủ chất đạm, chất béo và bột đường. Bên cạnh đó, bạn cũng cần bổ sung nhiều vi chất cần thiết cho quá trình hình thành xương như: kẽm, canxi, magie, axit folic, vitamin B12…
- Canxi có trong cải bắp, trứng, sữa, hải sản…
- Magie có trong chuối, rau xanh, cá trích, cá thu, sản phẩm từ sữa…
- Kẽm có trong cá biển, hải sản, hạt hướng dương, hạt bí ngô, ngũ cốc…
- Axit folic có trong chuối, đậu, rau xanh, cam quýt.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị gãy xương đùi tốt nhất nhé!
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Hiện nay, gãy xương mác là tình trạng thường gặp ở người. Tại các bệnh viện, bác sĩ chuyên khoa thường đưa ra phương pháp điều trị là mổ hoặc bó bột. Nhiều bệnh nhân còn băn khoăn, vì không xác định được gãy xương mác nên mổ hay bó bột? Vậy, đâu là phương pháp điều trị tốt nhất khi bị gãy xương mác. Hãy đến với thông tin chính xác về cách lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Gãy xương mác nằm ở đâu
Xương mác là xương ở phần cẳng chân. Nằm phía ngoài và song song với xương chày, xương nhỏ nhưng rất chắc chắn. Xương mác kết hợp với xương chày có tác dụng nâng đỡ chân. Khi bị một lực từ bên ngoài rất mạnh tác động vào sẽ làm xương mác gãy. Tốc độ phục hồi của xương mác được đánh giá là nhanh hơn so với gãy xương chày.
Nguyên nhân gãy xương mác bạn cần biết
Gãy xương mác chỉ xảy ra khi bị một lực rất mạnh tác động vào. Ngày nay, người ta chia nguyên nhân làm gãy xương mác ra làm hai nhóm chính, bao gồm:
- Cơ chế trực tiếp: Thường xảy ra khi bị tai nạn giao thông và tai nạn lao động chân tay. Lúc này, xương mác có thể bị gãy ngang và nhiều mảnh.
- Cơ chế gián tiếp: Xảy ra khi bị té ngã từ trên cao xuống. Bị tác động lực mạnh quá đột ngột làm gãy xương.
Triệu chứng khi bị gãy xương mác
Dưới đây là một vài triệu chứng cơ bản giúp bạn nhận biết mình có đang bị gãy xương mác hay không. Khi có những triệu chứng dưới đây hãy đến ngay bệnh viện để thăm khám:
- Có cảm giác đau nhói vùng bị gãy xương.
- Phần da có xương gãy xuất hiện vết bầm tím.
- Chân không vận động được như bình thường.
- Khi di chuyển sẽ có cảm giác rất đau nhói.
- Chân có thể bị biến dạng.
- Các phần xương có liên kết với xương mác bị ảnh hưởng.
- Phần da có xương gãy nổi cục u đỏ.
Các đối tượng dễ bị gãy xương mác
Một số đối tượng dễ bị gãy xương mác cần phòng tránh. Bao gồm:
- Người già: Xương khớp ở người cao tuổi không được chắc khỏe. Vì vậy khi bị tác động một lực vừa phải lên chân cũng dễ làm gãy xương.
- Phụ nữ đang ở trong độ tuổi mãn kinh.
- Người hay hút thuốc lá, uống rượu bia.
- Không vận động đúng cách khi chơi thể thao.
- Tham gia giao thông trong trạng thái không tỉnh táo.
Để phòng tránh gãy xương mác mọi người nên chú ý:
- Khi tham gia thể tao nhớ vận động đúng cách.
- Có mặc đồ bảo hộ khi tham gia hoạt động mạo hiểm.
- Tham gia giao thông cần tỉnh táo nhất.
- Khi chân đau thì nên nghỉ ngơi, không vận động mạnh.
- Ăn uống đầy đủ, bổ sung thêm vitamin giúp cơ thể có đề kháng khỏe mạnh.
- Không hút thuốc và uống rượu bia.
Gãy xương mác nên mổ hay bó bột?
Sau khi thăm khám tại bệnh viện, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận bệnh nhân bị gãy xương nặng hay nhẹ. Từ đó sẽ có phương pháp điều trị đúng cách. Bằng cách chụp X-quang, bác sĩ sẽ xác định được vị trí gãy. Hiện nay, có hai phương pháp điều trị gãy xương mác là mổ và bó bột. Hãy cùng chúng tôi đến với hai phương pháp điều trị phổ biến này.
Khi bệnh nhân bị gãy xương mác mức độ nhẹ thì nên điều trị bằng cách bó bột. Bó bột giúp cố định chân tốt nhất. Phần xương bị gãy nhanh lành và không bị biến dạng. Bằng phương pháp này thì trong 5-6 tuần xương có thể lành lại. Trong thời gian này, hạn chế vận động nhiều. Trong sinh hoạt nên có người giúp đỡ. Tránh để lực mạnh tác động mạnh vào chân.
Tìm hiểu thêm: Rạn xương mác cẳng chân bao lâu thì khỏi
Khi bệnh nhân được bác sĩ chẩn đoán bị gãy xương mác cấp độ nặng thì sẽ phải phẫu thuật. Bằng cách dùng nẹp cố định và đinh vít y tế, bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân cố định phần xương bị gãy. Phẫu thuật diễn ra nhanh chóng, không để lại di chứng. Đến khi chân lành hẳn thì sẽ tháo vít ra khỏi chân. Thời gian phục hồi xương mác là 1-3 tháng. Hiện nay, trong quá trình hồi phục, bệnh nhân nên kết hợp với vật lí trị liệu. Điều này giúp chân nhanh chóng phục hồi lại trạng thái như ban đầu.
Gãy xương mác bó bột bao lâu
Xương mác là một trong 2 xương cẳng chân [ bao gồm xương chày và xương mác]. Xương mác ít chịu lực hơn nên khi gãy thường nhanh lành hơn. Thời gian bó bột gãy xương mác thường từ 6 đến 8 tuần. Tuỳ thuộc vào mức độ gãy mà xương lành lâu hay nhanh. Xương gãy ít di lệch hoặc không di lệch thì bó bột sẽ nhanh lành.
Còn xương gãy nát hay di lệch nhiều thì bao lâu lành tuỳ thuộc vào xương có được bất động vững chắc hay không. Việc bó bột là một hình thức giúp cố định xương vững chắc hơn. Từ đó mà xương nhanh lành hơn.
Gãy xương không bó bột có sao không
Việc lành xương trước tiên cần có sự nắn chỉnh hoàn hảo về mặt giải phẫu. Tức là xương gãy cần trở lại vị trí giải phẫu ban đầu. Sau đó là yếu tố xương có được bất động vững chắc hay không. Vậy nên nếu xương mác không di lệch thì chỉ cần bất động vững chắc là được.
Bất động xương mác gãy có thể lựa chọn bó bột hoặc dùng nẹp vải đùi bàn chân nếu gãy không di lệch hoặc di lệch ít. Tức là gãy xương không bó bột vẫn được, mà dùng nẹp vải thay thế.
Tuy nhiên, đối với loại gãy di lệch nhiều. Việc bó bột hay phẫu thuật là cần thiết. Vì nếu không, xương có thể không lành dẫn đến các biến chứng của gãy xương mác. Như trong mục biến chứng bài viết dưới đây đã đề cập:
- Rạn xương mác cẳng chân bao lâu thì khỏi
Tóm lại, gãy xương mác nên mổ hay bó bột không còn là câu hỏi khó nữa. Tùy vào từng mức độ gãy xương, sẽ có phương pháp điều trị tốt nhất. Bổ sung dưỡng chất sẽ giúp bệnh nhân nhanh lành xương hơn. Bài viết được các chuyên gia DrQuynh chia sẻ, mọi thắc mắc hãy bình luận dưới bài viết nhé.
ĐỪNG QUÊN ĐỌC:
- Gãy xương mác bao lâu tập đi được – Bài tập cho người rạn xương mác cẳng chân
- Người bị rạn xương nên ăn gì