Giải mã 7 hàng không mẫu hạm “thảm họa” nhất thế giới
Thứ Ba, 07:15, 18/09/2018
VOV.VN - Không phải hàng không mẫu hạm nào cũng đầy uy lực. Có những con tàu liên tiếp gặp sự cố và trở thành “thảm họa” trong các lực lượng Hải quân.
Nhắc tới hàng không mẫu hạm [tàu sân bay] người ta thường liên tưởng tới những con tàu uy lực hạng nhất, với những khả năng ưu việt khi tham chiến. Hiện có ít nhất 42 hàng không mẫu hạm đang phục vụ cho khoảng 14 lực lượng hải quân các nước trên thế giới. Hàng không mẫu hạm có nhiều kiểu dáng và kích thước, trong đó có những mẫu hạm chở được những phi đội máy bay chiến đấu lớn và máy bay tấn công điện tử. Một số mẫu hạm chỉ chuyên chở trực thăng. Một số chạy bằng năng lượng hạt nhân, một số chạy nhiên liệu đơn giản là gas. Trên một số hàng không mẫu hạm, máy bay có thể cất-hạ cánh thẳng đứng, hoặc có hệ thống hỗ trợ cất-hạ cánh...
Tuy nhiên, có những hàng không mẫu hạm được xếp vào danh sách “thảm họa” vì ít được sử dụng và kể cả khi được sử dụng nó cũng không hoạt động được hết so với công suất thiết kế. Business Insider liệt kê danh sách 7 mẫu hạm “thảm họa” nhất vẫn đang phục vụ trong lực lượng hải quân các nước. Những mẫu hạm này từng xảy ra những sự cố hay hỏng hóc và không hoàn thành được các sứ mệnh của mình.
1. Liêu Ninh của Trung Quốc
Được đưa vào biên chế của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc năm 2012, Liêu Ninh [Liaoning] là hàng không mẫu hạm lớp Kiev, được một doanh nhân Hong Kong [Trung Quốc] mua lại trong một thương vụ tại sòng bài năm 1998.
| Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh trong một cuộc tập trận quân sự tại Tây Thái Bình Dương hôm 18/4/2018 vừa qua. Ảnh: Reuters |
Đây là hàng không mẫu hạm đầu tiên của quân đội Trung Quốc. Tuy nhiên, chỉ vài năm sau khi đưa vào sử dụng Liêu Ninh đã phát sinh sự cố về dò hơi nước và mất điện.
Từng xảy ra sự cố rò hơi nước gây ra một vụ nổ thổi bay hệ thống cấp điện trên tàu. Từ đó, Liêu Ninh không còn được tin dùng và chỉ được sử dụng phần lớn với vai trò là một mẫu hạm huấn luyện.
2. Đô đốc Kuznetsov của Nga
Kuznetsov cũng là một hàng không mẫu hạm lớp Kiev, hiện đang trong quá trình sửa chữa và không sẵn sàng trở lại hoạt động trước năm 2021.
Tháng 10/2016, Kuznetsov được triển khai tới Syria và đã phát sinh sự cố khó hiểu khi phun ra những cột khói đen lớn. “Vấn đề chính của mẫu hạm này là sự cố khó hiểu ở hệ thống động cơ”, Business Insider dẫn lời ông Dmitry Gorenburg- một nhà khoa học tại Trung tâm Phân tích Hải quân cho biết.
| Hình ảnh khói đen bốc lên từ hàng không mẫu hạm Đô đốc Kuznetsov được máy bay giám sát của Na Uy chụp lại trên vùng biển quốc tế phía Bắc Na Uy vào ngày 17/10/2016. Ảnh: Reuters |
Được đưa vào biên chế sử dụng của Hải quân Nga từ năm 1995, hàng không mẫu hạm Đô đốc Kuznetsov đã gặp một sự cố nghiêm trọng năm 1996 và ngừng hoạt động cho đến năm 1998. The National Interest mới đây cũng đã xếp Đô đốc Kuznetsov vào danh sách 5 mẫu hạm “thảm họa” nhất.
3. Tàu Chakri Naruebet của Thái Lan
Khi được biên chế năm 1997, hàng không mẫu hạm Chakri Naruebet được thiết kế để chở theo một phi đội máy bay, nhưng đến năm 2006, mẫu hạm này chỉ còn chở theo một trực thăng, với nguyên nhân chủ yếu là do các vấn đề ngân sách.
Mặc dù Chakri Naruebet từng được sử dụng sau trận sóng thần khủng khiếp trên Ấn Độ Dương năm 2004 và từng tham gia các chiến dịch cứu hộ lũ lụt ở Thái Lan những năm 2010 và 2011, song mẫu hạm này chủ yếu nằm tại cảng trong phần lớn thời gian 20 năm phục vụ cho Hải quân Thái Lan.
| Hàng không mẫu hạm Chakri Naruebet của Hải quân Thái Lan. Ảnh: US Navy |
Chakri Naruebet không gặp nhiều vấn đề về hỏng hóc hay các vấn đề khi vận hành, tuy nhiên, mẫu hạm của Hải quân Thái Lan vẫn bị xếp vào danh sách này vì đơn giản là nó không được sử dụng hết công năng của mình.
4. USS Wasp của Mỹ
Hàng không mẫu hạm USS Wasp không được triển khai trực chiến trong 7 năm qua, kể cả trong thời gian cao điểm của các cuộc chiến Iraq và Afghanistan. Song lý do của điều này đến nay vẫn là bí ẩn.
Wasp là một tàu đổ bộ tấn công và gần đây còn chở theo các máy bay F-35B. Tuy nhiên, mẫu hạm này hoàn toàn vắng mặt trong các cuộc triển khai lớn của quân đội Mỹ ít nhất từ năm 2004 đến 2011.
| Lý do Wasp không được triển khai vẫn là một bí ẩn. Ảnh: US Navy |
Một người phát ngôn Hải quân Mỹ năm 2013 cho biết, sự vắng mặt của Wasp là do con tàu này được “sử dụng cho các cuộc thử nghiệm triển khai máy bay chiến đấu của Hải quân Mỹ”. Tuy nhiên, lý do này phù hợp với giai đoạn 2011-2013.
“Đây không phải là lý do tại sao Wasp không được triển khai. Điều này là vô lý khi không triển khai một mẫu hạm trong nhiều năm”, một Tướng Hải quân Mỹ đã nghỉ hưu nói với Thời báo Hải quân [Marine Times] năm 2013.
5. HMAS Canberra của Australia
Được biên chế năm 2014, HMAS Canberra là tàu sân bay mang theo trực thăng và là một trong hai mẫu hạm của Hải quâng Hoàng gia Australia.
| Hàng không mẫu hạm HMAS Canberra tới Chân Châu Cảng năm 2016. Ảnh: US Navy |
Dù HMAS Canberra tham gia cuộc tập trận RIMPAC 2018 [Vành đai lửa Thái Bình Dương 2018, do Mỹ dẫn đầu], song trước đó mẫu hạm này được đưa về cảng từ 3/2017 do gặp các vấn đề về động cơ nghiêm trọng. Theo dự kiến ban đầu, HMAS Canberra chỉ mất khoảng 10 ngày để sửa chữa, song đến 5/2017, Canberra thông báo mẫu hạm vẫn đang được sửa chữa. “Đây có thể là vấn đề về thiết kế”, Thiếu tướng Hải quân Adam Grunsell thông báo với ABC hồi tháng 5/2017.
Một trong những vấn đề những vấn đề của HMAS Canberra là lỗi ở động cơ lái gây rò rỉ dầu tới sang các khu vực khác của động cơ.
6. HMAS Adelaide của Australia
Được biên chế năm 2015, sau HMAS Canberra một năm, HMAS Adelaide là hàng không mẫu hạm thứ 2 của Hải quân Hoàng gia Australia.
| Hình ảnh hàng không mẫu hạm HMAS Adelaide. Ảnh: US Navy |
HMAS Adelaide đã tham gia cuộc tập trận RIMPAC 2018 và trước đó cũng bị đưa về cảng cùng năm 2017 với HMAS Canberra vì cùng lý do.
Cả hai hàng không mẫu hạm của Australia biên chế gần như cùng thời điểm và cùng gặp những sự cố giống nhau cho thấy nguyên nhân có thể bắt nguồn từ thiết kế của những con tàu này.
7. USS Gerald R. Ford của Mỹ
Hàng không mẫu hạm USS Gerald R. Ford lần đầu tiên ra mắt vào 8/4/2017 tại cảng Newport News, Virginia, Mỹ. Được biên chế cho Hải quân Mỹ chỉ 3 tháng sau đó, The USS Gerald R. Ford là tàu sân bay uy lực nhất và có khả năng mang nhiều máy bay nhất từng được đóng. Tuy nhiên, mẫu hạm này đã bị “xếp xó” vì liên tiếp gặp sự cố và không sẵn sàng trực chiến một năm sau khi được vào biên chế.
| Hàng không mẫu hạm USS Gerald R. Ford. Ảnh: US Navy/Getty |
Vào 4/2017 và 1/2018, USS Gerald R. Ford được đưa về cảng vì sự cố. Đến 5/2018, USS Gerald R. Ford vận hành thử nghiệm sau sửa chữa, song lại được đưa trở lại cảng sau 3 ngày vì lỗi động cơ. Mẫu hạm này cũng có vấn đề với hệ thống khởi động máy bay điện từ hiện đại và hệ thống bánh răng tiên tiến được thiết kế cho các máy bay cất-hạ cánh.
Trong email trả lời Business Insider, chuyên gia tàu chiến Eric Wertheim cho rằng: “Điều quan trọng là phải có thời gian để vận hành thử nghiệm các tàu chiến và các hệ thống vũ khí phức tạp. Kể cả khi đó là một thiết kế tàu chiến thành công nhất, thì nó vẫn thường xảy ra nhưng sự cố khi mới vận hành, nhưng sau đó nó sẽ được hoàn thiện. Nếu một tàu chiến vẫn hoạt động kém hiệu quả sau một thập kỷ hoặc hơn, thì có lẽ đây không phải là một thiết kế ưu việt”./.
Một tàu sân bay là một tàu chiến phục vụ như một căn cứ không khí đi biển, được trang bị sàn máy bay đầy đủ và các cơ sở để chở, vũ trang, triển khai và phục hồi máy bay. Thông thường, đó là tàu thủ đô của một hạm đội, vì nó cho phép một lực lượng hải quân chiếu điện trên toàn thế giới mà không phụ thuộc vào các căn cứ địa phương để tổ chức các hoạt động máy bay. Bằng sức mạnh ngoại giao và chiến thuật, tính di động của nó, sự tự chủ và sự đa dạng của phương tiện của nó, tàu sân bay thường là trung tâm của các đội tàu chiến đấu hiện đại.
Về mặt chiến thuật hoặc thậm chí là chiến lược, nó đã thay thế các tàu chiến trong vai trò của một hạm đội. Ưu điểm lớn của nó là, bằng cách đi thuyền ở vùng biển quốc tế, nó không can thiệp vào bất kỳ chủ quyền lãnh thổ nào và do đó làm giảm sự cần thiết của các quốc gia bên thứ ba, làm giảm thời gian và khoảng cách vận chuyển của máy bay và do đó tăng đáng kể thời gian tính khả dụng trên khu vực chiến đấu.
Dưới đây là 10 tàu sân bay lớn nhất trên thế giới.
Chuyển đổi tải đầy đủ: 100.000 tấn
Gerald R. Ford Class là một lớp tàu sân bay được xây dựng cho Hải quân Hoa Kỳ. Nó có sàn bay rộng 78m được trang bị hệ thống phóng máy bay điện từ và thiết bị bắt giữ tiên tiến. Người vận chuyển có khả năng mang theo hơn 75 máy bay và có thể chứa 4.539 nhân viên bao gồm Công ty Ship, Air Wing và các nhân viên hỗ trợ khác. Gerald R. Ford được cung cấp bởi hai lò phản ứng hạt nhân A1B. Vũ khí bao gồm các tên lửa Sparrow trên biển RIM-162, tên lửa khung máy bay [RAM] và hệ thống vũ khí gần Phalanx [CIWS].
2. Hãng hàng không hạng Nimitz
Chuyển đổi tải đầy đủ: 97.000 tấn
Lớp Nimitz là một lớp gồm mười người vận chuyển máy bay chạy bằng năng lượng hạt nhân phục vụ với Hải quân Hoa Kỳ. Supercarrier dài 332,8m có sàn bay rộng 4,5 mẫu có khả năng mang theo hơn 60 máy bay. Mỗi tòa tháp tàu 20 tầng trên mặt nước và có thể chứa 3.000 đến 3.200 công ty tàu, 1.500 cánh không khí và 500 phi hành đoàn khác. Lớp Nimitz được cung cấp bởi hai lò phản ứng hạt nhân cung cấp tốc độ tối đa hơn 30kt. Tên lửa Sparrow Sea, Hệ thống vũ khí gần [CIWS] và tên lửa khung máy bay [RAM] được gắn trên tàu bảo vệ chống lại các mối đe dọa tiềm tàng.
3. Hãng hàng không hạng Elizabeth
Chuyển đổi tải đầy đủ: 65.000 tấn
Lớp Nữ hoàng Elizabeth là một lớp của hai người vận chuyển máy bay của Hải quân Hoàng gia Vương quốc Anh. Các tàu có thể hỗ trợ bắt đầu lên tới 40 máy bay cánh quay và cố định. Công nghệ mới nhất và các hệ thống tự động trên tàu cho phép các hoạt động với một đội ngũ được sắp xếp hợp lý 679. Mỗi tàu trong lớp được trang bị CIWS Phalanx, súng 30 mm và súng nhỏ để tự vệ chống lại các mối đe dọa không đối xứng. Hãng hàng không được cung cấp bởi hai tuabin khí Rolls-Royce MT30 và bốn bộ máy phát điện diesel cung cấp tổng công suất lắp đặt 109mwe. Hệ thống động lực cho phép tàu đi thuyền với tốc độ tối đa 25kt.
4. Hãng hàng không Đô đốc Kuznetsov
Chuyển đổi tải đầy đủ: 58.500 tấn
Đô đốc Flota Sovetskogo Soyuza Kuznetsov là một tàu sân bay đóng vai trò là hạm của Hải quân Nga. Sàn máy bay rộng 14.700m² của Đô đốc Kuznetsov có thể chứa các máy bay chiến đấu SU-33, MIG-29K và SU-25UTG/UBP, cũng như máy bay trực thăng KA-27S, KA-27LD32 và KA-27PLO. Con tàu có thể chứa 1.960 công ty tàu, 626 Air Group và 40 nhân viên cờ. Hãng hàng không được đẩy bởi một hệ thống đẩy tuabin hơi nước, cung cấp tốc độ tối đa 32kt. Vũ khí bao gồm các khẩu súng AK-630 AA, CADS-N-1 Kashtan CIWS, P-700 Granit Anti-Sebract Missile và RBU-12000 UDAV-1 ASW Rocket Launcheter.
5. Hãng vận tải máy bay Liêu Ninh
Chuyển đổi tải đầy đủ: 58.000 tấn
Liêu Ninh là một tàu sân bay Type 001 của Trung Quốc, tàu sân bay đầu tiên được đưa vào Lực lượng Surface của Hải quân Quân đội Giải phóng Nhân dân. Ban đầu nó có nghĩa là một phần của lớp Đô đốc Kuznetsov. Tuy nhiên, nó vẫn chưa hoàn thành khi Liên Xô tan rã vào năm 1991 và cuối cùng được Ukraine bán cho Trung Quốc, hoàn thành tại Dalian và được ủy nhiệm là người liên lạc. Hãng hàng không được trang bị các CIWS 1030 CIW, HQ-10 và các bệ phóng tên lửa chống tàu ngầm [ASW]. Tàu được cung cấp bởi lực đẩy tuabin hơi nước. Boong máy bay của nó có thể chứa khoảng 50 máy bay, bao gồm máy bay và máy bay trực thăng cố định.
6. INS Vikramaditya Hãng hàng không
Chuyển đổi tải đầy đủ: 44.500 tấn
INS Vikramaditya là một tàu sân bay hạng hạng Kiev và là hạm của Hải quân Ấn Độ, được mua lại từ Nga. Các tàu chiến có kích thước dài 284m và rộng 60m. Boong máy bay cất cánh ngắn, nhưng được hỗ trợ phục hồi [Stobar] có thể mang theo hơn 30 máy bay bao gồm hỗn hợp MiG 29k/Sea Harrier, Kamov 31, Kamov 28, Sea King, ALH-DHRUV và Chetak Avlicopters. & NBSP;
Hãng được trang bị tên lửa chống hạm, tên lửa không đối không, bom có hướng dẫn và tên lửa. Hệ thống động lực của INS Vikramaditya tích hợp tám nồi hơi áp lực turbo và bốn tua-bin hơi nước tạo ra tổng công suất đầu ra là 180.000SHP. Sáu máy phát điện Turbo và sáu máy phát điện diesel trên tàu tạo ra tổng công suất 18MW.
7. tàu sân bay Charles de Gaulle
Chuyển đổi tải đầy đủ: 42.000 tấn
Charles de Gaulle là hạm của Hải quân Pháp [Hàng hải quốc gia]. Con tàu là tàu sân bay thứ mười của Pháp, tàu bề mặt chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên của Pháp và tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân duy nhất hoàn thành bên ngoài Hải quân Hoa Kỳ. Con tàu mang theo phần bổ sung của 40 máy bay Dassault Rafale M, Super Étendard, E - 2c Hawkeye, SA365 Dauphin, EC725 Caracal và AS532 Cougar Trelicopters để tìm kiếm và cứu hộ chiến đấu, cũng như các tên lửa điện tử hiện đại và ASTER. & NBSP;
Tàu là một tàu sân bay loại catobar sử dụng hai máy phóng hơi nước 75 m C13 --3 của một phiên bản ngắn hơn của hệ thống máy phóng được lắp đặt trên các tàu sân bay lớp Nimitz của Hoa Kỳ . Charles de Gaulle là tàu sân bay không phải người Mỹ duy nhất có hệ thống phóng máy phóng, cho phép vận hành F/A-18E/F Super Hornets và C-2 Greyhound của Hải quân Hoa Kỳ. Nhà máy điện của nó bao gồm hai lò phản ứng nước điều áp K15 và cung cấp tốc độ 27kt.
8. Hãng hàng không São Paulo
Chuyển đổi tải đầy đủ: 32.000 tấn
São Paulo là một tàu sân bay hạng Clemenceau hiện đang được điều hành bởi Hải quân Brazil. Ban đầu do Hải quân Pháp ủy nhiệm vào năm 1963, hãng đã được bán cho Brazil vào năm 2000. São Paulo có thể bổ sung cho 1.920 phi hành đoàn, bao gồm 1.338 công ty tàu tàu và 582 phi hành đoàn Air Group. Boong máy bay của nó có thể chứa 39 máy bay bao gồm máy bay chiến đấu, máy bay cánh cố định và máy bay trực thăng.
Vũ khí trên con tàu bao gồm các hệ thống sacp crotale edir, bệ phóng Simbad và súng hải quân để bảo vệ chống lại các mối đe dọa bề mặt và trên không. Sáu nồi hơi tạo ra 126.000SHP khiến São Paulo trở thành một trong những người vận chuyển máy bay thông thường mạnh mẽ nhất đang hoạt động. Hệ thống đẩy của tàu cung cấp tốc độ tối đa 32kt.
9. Hãng vận tải máy bay Cavour
Chuyển đổi tải đầy đủ: 30.000 tấn
Cavour là một tàu sân bay Ý đóng vai trò là hạm của Hải quân Ý [Militare Marina]. Cavour có sàn bay 232,6m x 34,5m, có thể chứa các máy bay cánh cố định như AV-8B Harrier và JSF cũng như EH101, AB212, NH 90 và SH3D. Tàu có thể bổ sung cho 1.292 phi hành đoàn, bao gồm cả quân đội. Vũ khí bao gồm các hệ thống phòng thủ phạm vi ngắn, súng và bệ phóng Decoy bảo vệ chống lại nhiều mối đe dọa khác nhau. Nhà máy điện tích hợp bốn tuabin khí AVIO/GE LM2500 22MW cung cấp tốc độ duy trì tối đa là 29kt.
10. Hãng vận tải máy bay INS Viraat
Chuyển đổi tải đầy đủ: 28.700 tấn
INS Viraat là một tàu sân bay hạng Centaur do Hải quân Ấn Độ điều hành. Nó ban đầu được đưa vào Hải quân Hoàng gia với tư cách là HMS Hermes vào năm 1959 và được bán cho Ấn Độ vào năm 1986. INS Viraat & NBSP; Mang tới 30 máy bay cánh cố định và quay, như Sea Harrier, Westland Sea King, Hal Chetak và Hal Dhruv. Nó bổ sung cho một phi hành đoàn gồm 1.350, bao gồm 43 sĩ quan. Các bệ phóng Bofors AA và các bệ phóng tên lửa từ không trung [SAM] của Barak được gắn trên tàu sân bay Viraat bảo vệ con tàu khỏi các cuộc tấn công trên không và bề mặt. Hệ thống đẩy tuabin hơi nước cung cấp tốc độ tối đa 28kt.