Trang web này phụ thuộc vào doanh thu từ số lần hiển thị quảng cáo để tồn tại. Vui lòng tắt trình chặn quảng cáo của bạn hoặc tạm dừng tính năng chặn quảng cáo cho trang web này.
Hướng dẫn
Chiều tối là bài thơ mang đậm phong vị cổ điển với những hình ảnh quen thuộc trong thơ ca kim cổ. Anh chị hãy phân tích bức tranh thiên nhiên mang phong vị cổ điển trong bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh.
I. Dàn ý chi tiết cho đề phân tích bức tranh thiên nhiên mang phong vị cổ điển trong Chiều tối
1. Mở bài
Giới thiệu tác phẩm: “Chiều tối” là một trong những thi phẩm đặc sắc nhất được rút ra từ tập Nhật kí trong tù của Hồ Chí Minh. Bài thơ đã phác họa đầy sống động bức tranh thiên nhiên rộng lớn, vắng lặng khi chiều tà, đồng thời qua đó bộc lộ được tinh thần lạc quan, tấm lòng giàu yêu thương của Bác.
2. Thân bài
– Chiều tối được sáng tác khi Bác đang trên đường chuyển lao từ Tĩnh Tây đến Thiên Bảo.
– Bài thơ thể hiện cái gian lao, vất vả của đường đi đồng thời cũng thể hiện được tâm hồn đầy tinh tế, tinh thần lạc quan cùng phong thái ung dung, kiên cường của người chiến sĩ các mạng.
– Mở đầu bài thơ, bức tranh thiên nhiên lúc chiều tà được Hồ Chí Minh điểm xuyết bằng hình ảnh của cánh chim mỏi mệt và chòm mây cô đơn:
+ Hình ảnh cánh chim và đám mây là những hình ảnh đặc trưng của thi ca cổ điển thường được sử dụng để diễn tả sự cô đơn, lạc lõng giữa cuộc đời.
+ Cánh chim mỏi mệt cũng từng xuất hiện trong thơ Bà Huyện Thanh Quan để diễn tả nỗi cô đơn của người lữ khách “Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi”.
–> Đám mây cô đơn trong thơ Bác cũng không nhẹ nhàng, thoát tục như trong thơ Lí Bạch mà chất chồng những suy tư, đó là nỗi lo lắng, suy tư của một người chiến sĩ luôn hết lòng vì dân, vì nước, vì vận mệnh của cả dân tộc.
Xem thêm: Trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của những trải nghiệm trong cuộc sống
– Bác đã sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình để phác họa lên bức tranh thiên nhiên đầy độc đáo, mang phong vị riêng thể hiện tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của Người
– Có thể thấy hình ảnh cánh chim mỏi mệt và chòm mây cô đơn có sự hô ứng, kết nối đặc biệt với trạng thái, tình cảm của người tù trên đường chuyển lao.
3. Kết bài
Sử dụng bút phạm cổ điển, Hồ Chí Minh đã vẽ lên bức tranh thiên nhiên đầy sống động, đó là những cảm nhận đầy tinh tế, sâu sắc về thiên nhiên, về sự sống của một con người yêu đời tha thiết.
Bài liên quan đến bài thơ Chiều tối:
>>Bình giảng về bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh – Văn mẫu lớp 12 tuyển chọn
>>Bình giảng bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh – Bài văn của cô giáo Thu Huyền chuyên văn Nguyễn Huệ
>>Phân tích bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh để làm nổi bật vẻ đẹp cổ điển và tinh thần hiện đại của bài thơ
>>Phân tích bài thơ Chiều tối [ Mộ ] của Hồ Chí Minh – Văn mẫu lớp 12 tuyển chọn
II. Bài tham khảo cho đề phân tích bức tranh thiên nhiên mang phong vị cổ điển của bài thơ Chiều tối
“Chiều tối” là một trong những thi phẩm đặc sắc nhất được rút ra từ tập Nhật kí trong tù của Hồ Chí Minh. Bài thơ đã phác họa đầy sống động bức tranh thiên nhiên rộng lớn, vắng lặng khi chiều tà, đồng thời qua đó bộc lộ được tinh thần lạc quan, tấm lòng giàu yêu thương, niềm tin mãnh liệt vào sự sống của Bác – người chiến sĩ cộng sản hết lòng vì dân, vì nước.
Xem thêm: Giới thiệu về tác phẩm Bài ca ngắn đi trên bãi cát của tác giả Cao Bá Quát
Chiều tối được sáng tác trong hoàn cảnh vô cùng đặc biệt khi Bác đang trên đường chuyển lao từ Tĩnh Tây đến Thiên Bảo. Bài thơ thể hiện cái gian lao, vất vả của đường đi đồng thời cũng thể hiện được tâm hồn đầy tinh tế, tinh thần lạc quan cùng phong thái ung dung, kiên cường của người chiến sĩ các mạng.
Mở đầu bài thơ, bức tranh thiên nhiên lúc chiều tà được Hồ Chí Minh điểm xuyết bằng hình ảnh của cánh chim mỏi mệt và chòm mây cô đơn:
“Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không”
Dịch:
Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chìm mây trôi nhẹ giữa tầng không
Hình ảnh cánh chim và đám mây là những hình ảnh đặc trưng của thi ca cổ điển thường được sử dụng để diễn tả sự cô đơn, lạc lõng giữa cuộc đời. Cánh chim mỏi mệt cũng từng xuất hiện trong thơ Bà Huyện Thanh Quan để diễn tả nỗi cô đơn của người lữ khách “Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi”. Hai câu thơ của Bác cũng có sự gặp gỡ thú vị với nhà thơ Lí Bạch của Trung Quốc khi đều xuất hiện hai hình ảnh đám mây, cánh chim:
“Chúng điểu cao phi tận
Cô vận độc khứ nhàn”
Dịch:
Bầy chim cao nhất loạt bay cao
Lưng trời thơ thẩn đám mây một mình
Tuy có sự tương đồng về hình ảnh thơ nhưng cảm xúc giữa hai bài thơ lại có sự khác biệt rõ nét, nếu như cánh chim trong thơ Lí Bạch “cao phi tận” là cánh chim ánh đời, thoát tục mà bay vào cõi hư vô thì cánh chim mỏi mệt trong thơ Bác lại bay về rừng, hướng về cuộc sống ở cõi thường. Đám mây cô đơn trong thơ Bác cũng không nhẹ nhàng, thoát tục như trong thơ Lí Bạch mà chất chồng những suy tư, đó là nỗi lo lắng, suy tư của một người chiến sĩ luôn hết lòng vì dân, vì nước, vì vận mệnh của cả dân tộc.
Xem thêm: Từ bài thơ “Tiến sĩ giấy” của Nguyễn Khuyến, anh chị hãy viết một bài văn bàn về danh và thực trong cuộc sống hiện nay
Bác đã sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình để phác họa lên bức tranh thiên nhiên đầy độc đáo, mang phong vị riêng thể hiện tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của Người, đồng thời qua bức tranh ấy độc giả có thể cảm nhận được bức chân dung tâm hồn của Người. Bác trân trọng từng dấu hiệu của sự sống, nếu đặt hai câu thơ trong tương quan với hoàn cảnh sáng tác ta có thể cảm nhận được bản lĩnh phi thường của người chiến sĩ, xiềng xích chỉ có thể giam giữ về tự do nhưng tinh thần của người hoàn toàn được giải phóng bởi nếu không tự do về tinh thần thì khó có thể phát hiện ra những cảnh sắc thiên nhiên độc đáo đến vậy.
Có thể thấy hình ảnh cánh chim mỏi mệt và chòm mây cô đơn có sự hô ứng, kết nối đặc biệt với trạng thái, tình cảm của người tù trên đường chuyển lao, đó là bước chân xiềng xích đầy mỏi mệt trên hành trình dài, là tâm trạng cô đơn, tâm tư chất chồng của người chiến sĩ yêu nước.
Sử dụng bút phạm cổ điển, Hồ Chí Minh đã vẽ lên bức tranh thiên nhiên đầy sống động, đó là những cảm nhận đầy tinh tế, sâu sắc về thiên nhiên, về sự sống của một con người yêu đời tha thiết.
Theo Nhungbaivanhay.vn
Chủ đề: Bà Huyện Thanh Quanbình giảngCảm nhậncô giáocon ngườicuộc sốnggiới thiệuhiện đạihồ chí minhlí bạchNhật kí trong tùniềm tinphân tíchtả cảnh
I. Dàn Ý: Phân Tích Bức Tranh Thiên Nhiên Và Con Người Trong Bài Thơ Chiều Tối
1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả và tác phẩm, khái quát nội dung tác phẩm
- Tác giả Hồ Chí Minh
- Bài thơ “Chiều tối” trích trong “Nhật ký trong tù”
- Tình yêu thiên nhiên, cuộc sống và ý chí vươn lên của người tù cách mạng
2. Thân bài
- Bức tranh thiên nhiên vùng núi lúc chiều tối:
- Những hình ảnh quen thuộc trong thơ ca cổ: cánh chim, chòm mây
- Không gian rộng lớn, hoang vắng
- Gợi sự cô đơn, mỏi mệt, lạc lõng
- Bức tranh đời sống con người khi chiều tối:
- Cuộc sống lao động đời thường
- Dấu hiệu của sự sống, sức sống
- Ánh sáng lò than mang lại hy vọng và niềm tin
3. Kết bài
Giá trị của tác phẩm: Bài thơ “Chiều tối” thực sự là một bức tranh tuyệt đẹp, hài hòa giữa những mảng sáng và tối, thiên nhiên và con người.
II. Bài Mẫu: Phân Tích Bức Tranh Thiên Nhiên Và Con Người Trong Bài Thơ Chiều Tối
Bài thơ “Chiều tối” là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất nằm trong tập “Nhật ký trong tù” của Hồ Chí Minh. Bài thơ được ra đời trong hoàn cảnh Người đang trên đường bị áp giải chuyển lao từ nhà lao Tĩnh Tây đến nhà lao Thiên Bảo. Có thể nói bài thơ như một bức tranh hài hòa, giao quyện giữa bức tranh thiên nhiên và cuộc sống của con người, hay chính là sự kết hợp giữa bức tranh hiện thực đời sống và tinh thần thép của người tù cộng sản Hồ Chí Minh.
Có người nào được như Bác, có tinh thần nào lạc quan và yêu đời hơn tinh thần của Bác? Dù trong hoàn cảnh bị chuyển lao cực khổ nhưng trên đường đi Bác vẫn dùng tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống của mình để ghi lại những khung cảnh thiên nhiên và con người để rồi qua đó gửi gắm những nỗi niềm, tâm sự và cảm xúc thầm kín của mình. Mở đầu bài thơ là cảm xúc của người thi sĩ trước cảnh thiên nhiên vùng rừng núi khi chiều tà sẩm tối:
“Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không”
[Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không]
Cảnh chiều tối vùng sơn cước hiện lên rộng lớn, mênh mông nhưng hoang vắng, tĩnh mịch, người thi sĩ đã sử dụng bút pháp chấm phá của thơ cổ điển để tạo nên vẻ đẹp của bức tranh. Bằng những hình ảnh như cánh chim, chòm mây vốn đã quen thuộc trong thơ ca cổ, tác giả đã gợi lên không gian cuối ngày, một ngày đang dần tan trôi từ từ vào đêm tối, thời khắc cuối cùng của mọi hoạt động ban ngày. Trong không gian mênh mông, bóng đêm đang dần bao trùm xuống vạn vật ấy, những hình ảnh này tuy nhỏ bé, mờ nhạt nhưng lại làm tăng thêm sự trống trải, hoang vắng của cảnh núi rừng, đồng thời khắc họa rõ sự cô đơn của người tù cách mạng đang một thân một mình nơi đất khách quê người. Cánh chim mệt mỏi bởi chính không gian rộng lớn làm nó bay mải miết, về rừng tìm chốn ngủ đã nhấn mạnh đến thời điểm kết thúc ngày, cánh chim đã mỏi sau một ngày hoạt động, phải tìm nơi dừng chân, chỗ trú ngụ. Còn người chiến sĩ cách mạng dù cũng đã mệt mỏi nhưng biết bao giờ mới được dùng chân và cũng không biết sẽ dừng chân tại đâu. Hình ảnh “Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không” gợi ra sự lững lờ, ung dung tự tại nhưng lại có phần đơn độc, lẻ loi của người tù cách mạng đang lưu lạc. Mây trôi nhẹ giữa không gian rộng lớn còn gợi sự chậm chạp, khắc khoải trong mơ hồ, cũng giống như Người, trên đường chuyển lao Người băn khoăn trăn trở không biết được tương lai sẽ đi đến đâu, còn cả sự nghiệp cách mạng phía trước sẽ ra sao.
Bỗng trong không gian thiên nhiên ấy hiện lên bóng dáng của con người, sự sống của con người đã làm sống dậy bức tranh, trở thành tâm điểm của cả bức tranh. Sự xuất hiện của cuộc sống con người đã xua tan đi nỗi cô đơn, lẻ loi của người tù cách mạng:
“Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,
Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng”
[Cô em xóm núi xay ngô tối,
Xay hết lò than đã rực hồng]
Nơi thôn quê miền sơn cước có bóng dáng của một thiếu nữ đang xay ngô chuẩn bị cho bữa tối, quả thực đây là một hình ảnh - cảnh tượng hết sức đời thường, bình dị và dân dã. Thế nhưng chính cái đời thường ấy lại là chất xúc tác mạnh mẽ mang đến những cảm xúc phi thường trong tâm hồn người thi sĩ. Nơi miền sơn cước khi chiều tối vắng vẻ lại hiện lên hình ảnh cô gái thôn nữ đang mải miết xay ngô, một hình ảnh tuyệt đẹp về con người trong lao động. Chính vẻ trẻ trung, hăng say lao động ở cô thôn nữ đã xua tan đi cái âm u, tĩnh mịch và hoang vắng của núi rừng khi vào đêm. Những hoạt động sinh hoạt đời thường gợi lên trong lòng tác giả cảm giác ấm cúng hạnh phúc và no đủ, hơn thế hoạt động của con người chính là hơi ấm của sự sống, không chỉ xua tan đi nỗi cô đơn mà còn mang đến niềm vui trong lòng người tù trên miền đất xa lạ. Hình ảnh “lô dĩ hồng” - lò than rực hồng kết thúc bài thơ và cũng chính là nhãn tự của bài thơ, từ điểm nhìn này bức tranh đời sống con người trở nên ấm áp hơn, màu hồng của lò than là ánh sáng của hy vọng, của niềm tin và sức sống. Điểm nhìn này cũng quay ngược trở lại khắc họa rõ thời khắc chuyển giao từ ngày sang tối của thời gian, không gian. Màn đêm đã bao phủ toàn bộ cảnh vật, đến nỗi chỉ một lò than có thể rực hồng nổi bật trong đêm tối của rừng núi sơn cước.
Bài thơ “Chiều tối” thực sự là một bức tranh tuyệt đẹp, hài hòa giữa những mảng sáng và tối, thiên nhiên và con người. Người tù cộng sản Hồ Chí Minh đã bằng những nét tinh tế, trong trẻo nhất của tâm hồn yêu thiên nhiên, cuộc sống để có thể vẽ nên một bức tranh kỳ diệu trong hoàn cảnh đặc biệt - trên đường đi chuyển lao tù.
//thuthuat.taimienphi.vn/phan-tich-buc-tranh-thien-nhien-va-con-nguoi-trong-bai-tho-chieu-toi-44840n.aspx
Chiều tối là tác phẩm nổi bật trong chương trình ngữ văn lớp 11, ngoài bài làm văn Phân tích bức tranh thiên nhiên và con người trong bài thơ Chiều tối, học sinh và thầy cô tham khảo thêm các bài làm văn mẫu khác như Phân tích bức tranh đời sống con người trong tác phẩm Chiều tối, Chỉ ra nét cổ điển và hiện đại trong bài thơ Chiều tối, Cảm nhận về bài thơ Chiều tối, Phân tích bài thơ Chiều tối hay cả phần tài liệu Soạn văn bài Chiều tối.