Tình trạng hút thuốc la của học sinh hiện nay

Theo em L.T.H trường THPT Phan Đình Phùng: “Mặc dù được Nhà trường thường xuyên tuyên truyền về tác hại của hút thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha. Đặc biệt là Nhà trường đã kiểm tra, nhắc nhở và xử phạt, nhưng một số bạn vẫn hút thuốc, hút nhiều nhất vẫn là thuốc lá điện tử”. 

Bác sỹ Bệnh viện Đa khoa tỉnh kiểm tra phổi của bệnh nhân có tiền sử hút thuốc lá

Không những học sinh tại các trường THPT mà học sinh tại các trường THCS cũng đua đòi hút các loại thuốc lá. Em N.T.B trường THCS Thạch Trung bộc bạch: “Mặc dù Nhà trường cấm học sinh không được hút thuốc, nhưng em vẫn thấy có một số bạn lén lút hút thuốc lá điện tử trong nhà vệ sinh; nhất là khi tan học các bạn ra đường vẫn hút thuốc”.

Ở độ tuổi học sinh, thể trạng của các em chưa phát triển toàn diện, cơ thể không đủ kháng thể để chống lại những tác nhân độc hại từ khói thuốc lá. Do đó, các em sẽ mắc các bệnh cao hơn nhiều so với những người trưởng thành hút thuốc.

Bác sỹ Nguyễn Đức Quảng, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi cho biết: “Trong thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha đều chứa các chất độc hại, trong đó có chất nicotine là chất gây nghiện. Khi hút, khói thuốc hít vào tạo điều kiện đưa các chất độc hại này theo đường miệng vào bên trong cơ thể. Các chất độc hại tích tụ dần, phá hủy các tế bào, gây nên những bệnh nguy hiểm. Điển hình nhất là các bệnh về phổi như: lao phổi, ung thư phổi, tràn dịch màng phổi, viêm phế quản phổi… Ngoài ra, nó còn gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản sau này và gây nên những biến chứng nguy hiểm khác”.

Các loại thuốc lá không chỉ tác động đến cơ thể, sức khỏe các em mà còn ảnh hưởng xấu đến tinh thần và trí lực của học sinh. Đặc biệt, trong thuốc lá có chất nicotin gây nghiện, nó tác động trực tiếp đến hệ thần kinh còn non nớt của các em. Đa số những em học sinh hút thuốc lá thường bị thay đổi tâm tính, từ hiền lành, chăm học, ngoan ngoãn trở nên cộc cằn, thô lỗ, dễ dàng nổi cáu, thậm chí là nói dối, bỏ học, ăn cắp để có tiền mua thuốc hút.

Một số bệnh do hút thuốc lá mà bạn có thể chưa biết.

Theo Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá Quốc gia, mỗi năm có khoảng 40.000 người Việt Nam chết có nguyên nhân từ thuốc lá. Ước tính năm 2021 số người Việt Nam chết do sử dụng thuốc lá sẽ nhiều hơn tổng số người chết do HIV/AIDS, Lao, tai nạn giao thông và tự tử. Mặc dù, tại Hà Tĩnh chưa có số liệu thống kê đầy đủ về tình trạng số người, hoặc số học sinh mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá, nhưng theo báo cáo tại Bệnh viện Phổi Hà Tĩnh và các Bệnh viện Đa khoa tuyến huyện trên toàn tỉnh có từ 85% đến trên 90% bệnh nhân vào điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) đều có tiền sử liên quan đến thuốc lá, thuốc lào; trên 80% bệnh nhân bị ung thư phổi vào điều trị tại Khoa Ung bướu - Y học hạt nhân (BVĐK tỉnh Hà Tĩnh) có liên quan đến hút thuốc lá, thuốc lào.

Để giảm thiểu các tổn thất về sức khỏe học sinh, tạo môi trường học đường trong sạch, lành mạnh, theo bác sỹ Nguyễn Đức Quảng, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi: Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến tác hại của thuốc lá và các quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bên cạnh đó, phổ biến rộng rãi về tác hại của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha cho học sinh, giáo viên, người lao động tại cơ sở giáo dục. Đặc biệt, cần tiếp tục xây dựng môi trường, trường học không khói thuốc; tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán và sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha tại các cơ sở giáo dục.

Thanh Loan

Lứa tuổi thiếu niên là một trong những giai đoạn quan trọng mà ai cũng phải trải qua để hướng đến sự trưởng thành về cả thể chất và tinh thân của con người. Ở lứa tuổi thiếu niên, trẻ chưa có suy nghĩ chín chắn, chưa suy sét được hết mức độ thiệt hơn, nên dễ phạm phải sai lầm, trong đó có việc tham gia sử dụng thuốc lá. Nếu không được can thiệp, kiểm soát kịp thời, rất dễ dẫn đến tình trạng nghiện thuốc lá, ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống sau này của trẻ.

​

Thiếu niên tụ tập hút thuốc lá tại thành phố Lạng Sơn

Thông thường ở vào lứa tuổi này, trẻ có tính ương ngạnh nên sự kiểm soát của các bậc phụ huynh đối với các việc làm sai trái của con em mình cần phải linh hoạt. Kết hợp giữa các biện pháp mềm dẻo và cứng rắn, tránh tạo áp lực cho trẻ, từng bước hướng con em mình tránh xa những thói hư, tật xấu.

Khi sử dụng phương pháp cứng rắn, vừa tạo áp lực cho trẻ, khiến cho trẻ bất mãn, thậm chí không thổ lộ, tâm sự của mình đối với cha mẹ. Những thói hư tật xấu của trẻ, không được kiểm soát kịp thời vì trẻ sẽ giấu diếm, sợ bị phát hiện khi thực hiện hành vi của mình. Trong khi đó không phải lúc nào các bậc cha mẹ cũng đi cạnh con cái để theo dõi chúng.

Thực tế cho thấy, có nhiều em học sinh tranh thủ giờ nghỉ tụ tập hút thuốc lá, thuốc lào mà các bậc cha mẹ không thể biết được. Khi sự việc được phát hiện, những trận đòn roi từ cha mẹ, có thể khiến cho trẻ sợ hãi ngay tại thời điểm đó, để rồi tiếp tục cảnh giác cao hơn khi thực hiện hành vi hút thuốc lá của mỉnh. Do đó việc dạy trẻ cần thiết phải áp dụng biên pháp mềm dẻo. Phương pháp này là khuyên nhủ, nhắc nhở, động viên con trẻ, để trẻ tự ý thức được các mặt lợi và hại, từ đó thực hiện chuyển đổi từ hành vi có hại thành hành vi có lợi đối với các thói hư, tật xấu của mình nói chung, hành vi hút thuốc lá nói riêng.

Hiện nay vẫn còn tình trạng học sinh ngồi trên ghế nhà trường hút thuốc lá trong thời gian nghỉ giải lao giữa các tiết học, hoặc tụ tập sau giờ tan trường để hút thuốc lá, thuốc lào. Càng nguy hiểm hơn khi trẻ sử dụng thuốc lá điện tử, vì theo nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của loại thuốc này gây ra cho người sử dụng nguy hiểm và nặng nề hơn so với thuốc lá truyền thống.

Khi hút thuốc lá trong thời gian dài dễ dẫn đến mắc các bệnh nguy hiểm như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, lao, ung thư thổi và các bệnh về tim mạch. Ngoài ra hút thuốc lá cũng có thể làm tổn thương AND và giảm khả năng sinh sản của cả nam và nữ. Đối với nam giới, có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, rối loạn cường dương. Đối với nữ giới có thể làm cản trở sự di chuyển của trứng và tăng khả năng mãn kinh sớm.

 Đối với lứa tuổi thiếu nên, cơ thể chưa phát triển hết về thể chất, cũng có nghĩa các bộ phận trong cơ thể chưa phát triển hết hoàn toàn, chính vì vậy mà nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ càng trở nên nặng nề hơn so với độ tuổi trưởng thành. 

Để kiểm soát tình trạng hút thuốc lá trong lứa tuổi thiếu niên, ngoài việc kết hợp hài hòa giữa cứn rắn và nhẹ nhàng của gia đình, còn cần sự phối kết hợp của giáo viên và nhà trường. Đối với nhà trường cần thường xuyên nhân cao nhận thức của các em về tác hại của thuốc lá thông qua các buổi ngoại khóa của lớp, của trường. Đối với giáo viên cần phối hợp với phụ huynh học sinh trong việc kiểm soát các hoạt động của học sinh trong và ngoài nhà trường. Kịp thời phát hiện những thói hư, tật xấu của con trẻ, trong đó có hành vi hút thuốc lá, để từng bước uốn nắn, hướng con trẻ đến các hành vi có lợi cho sức khỏe và có ích cho xã hội, trong đó có hành vi. Tránh tình trạng phát hiện quá muộn, khi trẻ đã trở nên nghiện thuốc lá thì việc từ bỏ thuốc là sẽ không còn là điều dễ dàng.

Minh Mạnh – TT KSBT