Thuốc điều trị viêm bờ mi mắt

Kháng sinh điều trị Viêm bờ mi do vi khuẩn

ĐẠI CƯƠNG

Viêm bờ mi do vi khuẩn (Bacterial blepharitis) là nhiễm khuẩn bờ mi gây ra bởi vi khuẩn, gây ra các biểu hiện kích thích của các bộ phận ngoài nhãn cầu.

NGUYÊN NHÂN

Thường gặp do tụ cầu (Staphylococcus).

TRIỆU CHỨNG

Lâm sàng

Thường gặp ở người trẻ, biểu hiện lâm sàng bao gồm ngứa bờ mi, cảm giác dị vật, bỏng rát, tiết tố dạng vảy cứng đọng quanh hàng chân lông mi ở bờ mi trước, có thể loét nhỏ bờ mi trước khi vảy cứng đã được lấy đi. Có hiện tượng giãn mạch ngoại vi của bờ mi trước và sau do phản ứng viêm, bạc lông mi, rụng lông, lông xiêu nhiều mức độ, thường kèm theo khô mắt tùy thuộc mức độ nặng và thời gian viêm ở bờ mi. 

Một số trường hợp có phối hợp viêm mạn tính bờ mi do viêm tắc tuyến Meibomius: giãn mạch bờ mi ở nửa sau, bờ mi dày và lỗ ống tuyến Meibomius bị đẩy lùi ra sau. 

Cận lâm sàng:

Nuôi cấy bệnh phẩm bờ mi thấy có tụ cầu.

ĐIỀU TRỊ

Chăm sóc bờ mi hàng ngày: cần duy trì kéo dài (ít nhất 1 - 2 tháng):

Dùng tăm bông ẩm tẩm dung dịch dầu gội đầu của trẻ sơ sinh pha loãng chà dọc bờ mi, lấy sạch vảy bám, thực hiện 2 lần/ngày.

Bôi mỡ kháng sinh vào hai bờ mi sau khi đã làm sạch: dùng cloramphenicol 1%,  polymyxine B hoặc fluoroquinolon, bôi 2 lần/ ngày.

Bổ sung nước mắt nhân tạo cho các người bệnh khô mắt (Systane, Refresh Tears).

Với trường hợp có phản ứng viêm mạnh ở bờ mi có thể phối hợp tra thuốc chống viêm corticoid (prednisolon acetat, flumetholon, loteprenol), cần lưu ý giảm liều và tránh dùng kéo dài.

Trong trường hợp viêm mạn tính bờ mi do tắc tuyến Meibomius, thường hay phối hợp trên cơ địa bệnh trứng cá đỏ (blepharitis associated with rosacea): chăm sóc bờ mi hàng ngày bằng chườm ấm và mát xa bờ mi, uống Doxycyclin 50-100 mg hàng ngày (trẻ em > 8 tuổi: 1,25 - 2,5 mg/kg cho đến 50 mg, bệnh không gặp ở trẻ < 8 tuổi), kéo dài 1 - 2 tháng hoặc dài hơn phụ thuộc đáp ứng lâm sàng.

PHÒNG BỆNH

Giữ vệ sinh mi, tránh tiếp xúc với môi trường bụi và ô nhiễm. Sau khi tiếp xúc với môi trường bụi bẩn nên tra rửa mắt bằng dung dịch NaCl 0,9%, lau sạch tiết tố và bụi bám ở bờ mi và chân lông mi.

SKĐS - Sáng nay, khi tỉnh dậy, tôi thấy mắt bên trái có biểu hiện ngứa, sưng đỏ phần mí mắt, rụng lông mi cảm giác có sạn trong mắt giống như bị viêm bờ mi. Xin hỏi bác sĩ với bệnh lý này thì nên dùng thuốc gì?

Nguyễn Hoàng Lan (Tuyên Quang)

Viêm bờ mi là tình trạng viêm ảnh hưởng đến mí mắt. Viêm bờ mi thường liên quan đến một phần của mí mắt, phát triển lông mi với các biểu hiện chảy nước mắt, đỏ mắt, cảm giác có sạn trong mắt, mí mắt xuất hiện rử, ngứa, sưng đỏ mí mắt, cặn lông mi khi tỉnh dậy, rụng lông mi...  Và cũng có rất nhiều nguyên nhân gây viêm bờ mi như do nhiễm khuẩn, do trục trặc tuyến ở mí mắt, dị ứng, trứng cá đỏ...

Nếu viêm bờ mi do nhiễm khuẩn, có thể dùng các thuốc kháng sinh tra, nhỏ mắt. Thuốc mỡ kháng sinh thường được ưu tiên sử dụng vào buổi tối trước khi đi ngủ như erythromycine, tetracycline... tra trực tiếp vào bờ mi. Thuốc kháng sinh nhỏ mắt (dạng dung dịch) thường được sử dụng ban ngày. Người bệnh cũng có thể dùng thuốc mỡ steroid để ngăn ngừa tình trạng viêm trong mắt và mí mắt.

Nước mắt nhân tạo cũng có thể được khuyến cáo sử dụng để bôi trơn hay giúp giảm khô mắt. Với các trường hợp này (trừ tụ cầu ở mi và kết mạc), ngoài việc vệ sinh sạch vảy bờ mi, massage bờ mi thì cần bôi mỡ kháng sinh như bacitracin, erythromycin. Những trường hợp dai dẳng phải dùng kháng sinh toàn thân như tetracyclin, doxycyclin, erythromycin... Chính vì vậy, bạn không nên tự ý sử dụng các loại thuốc này mà nên đến khám tại chuyên khoa mắt để được xác định đúng nguyên nhân, xem có đúng là mình bị viêm bờ mi hay không, nguyên nhân nào gây viêm bờ mi... Khi chẩn đoán chính xác và nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc và hướng dẫn cách dùng phù hợp thì bệnh mới mau khỏi.

SKĐS - Viêm bờ mi là bệnh lý nhãn khoa rất thường gặp. Bệnh hay tái phát, trở thành mạn tính, việc điều trị cần kết hợp nhiều biện pháp...

1. Biểu hiện của viêm bờ mi

Viêm bờ mi có các triệu chứng:

• Mí mắt ngứa, sưng, đỏ
• Cảm thấy có sạn hoặc nóng rát, chảy nước mắt nhiều. Tình trạng này là dấu hiệu của viêm bờ mi dẫn đến khô mắt.
• Mi mắt đóng vảy, rụng mi vào buổi sáng thức dậy.
• Da mí mắt khô, bị bong tróc, đóng vảy.
• Mắt nhạy cảm với ánh sáng mạnh, ánh sáng nhấp nháy…

Hình ảnh viêm bờ mi gây tổn thương mắt.

2. Chữa viêm bờ mi thế nào?

Tùy tình trạng viêm bờ mi sẽ có biện pháp điều trị khác nhau.

2.1 Viêm bờ mi nhẹ

- Vệ sinh mắt:Sử dụng miếng gạc sạch, thấm nước muối sinh lý dùng riêng cho mắt đã được làm ấm rồi nhẹ nhàng làm sạch dọc bờ mi từ trong gốc mắt đến đuôi mắt. Động tác này nhằm loại bỏ các chất bẩn tích tụ trên mi mắt.

Lưu ý cần làm nhẹ nhàng, tránh để mi mắt bị trầy xước, kích ứng.

- Massage: Có thể massage bằng chườm ấm và xoa bóp mi mắt (lưu ý dụng cụ chườm ấm phải sạch, để ở nhiệt độ vừa đủ chịu được, tránh bỏng), giúp tăng lưu thông mạch vùng mi mắt, tăng bài tiết vùng mi mắt. Nên chườm ấm 3-4 lần/ngày.

Xoa bóp ngay sau chườm ấm bằng cách dùng đầu ngón tay áp út đưa nhẹ nhàng quanh viền mí mắt theo chuyển động tròn. Nên làm nhẹ nhàng để tránh tổn thương mi mắt.

- Nước mắt nhân tạo: Sử dụng nước mắt nhân tạo để hỗ trợ tình trạng khô mắt do viêm bờ mi, giúp giảm triệu chứng nóng, rát, chảy nước mắt và nhạy cảm với ánh sáng.

Quy trình này thực hiện khoảng 4-8 tuần, nếu triệu chứng không cải thiện thì chuyển sang dùng thuốc.

2.2 Viêm bờ mi trung bình đến nặng

Sau khi điều trị bằng những biện pháp nêu trên đủ liệu trình, nhưng tình trạng viêm bờ mi không bớt, có triệu chứng nặng lên cần chuyển sang biện pháp dùng thuốc.

Các thuốc được chỉ định là kháng sinh, kháng viêm dùng tại chỗ hoặc kháng sinh đường uống. Ưu tiên dùng kháng sinh tại chỗ trước khi chuyển sang đường toàn thân.

- Thuốc mỡ kháng sinh: Các thuốc mỡ tra mắt tại chỗ như bacitracin, erythromycin là kháng sinh có hoạt tính kháng khuẩn phổ rộng, được dung nạp và giảm triệu chứng viêm bờ mi bằng cách giảm số lượng vi khuẩn ở mi mắt và kết mạc.

Thuốc bôi trực tiếp lên bờ mi 1 lần/ngày trước khi đi ngủ trong 2 tuần, kết hợp cùng biện pháp điều trị viêm bờ mi nhẹ. Khi các triệu chứng được cải thiện, có thể ngừng kháng sinh, nhưng tiếp tục các biện pháp vệ sinh bờ mi.

- Dung dịch nhỏ mắt:Dung dịch azithromycin nhỏ mắt 1% là thuốc cho tình trạng viêm bờ mi sau. Nhỏ mỗi bên mắt 1 giọt, 2 lần/ngày, thời gian điều trị từ 10 đến 14 ngày.

- Kháng sinh đường uống: Các kháng sinh doxycycline, tetracycline, azithromycin được chỉ định cho tình trạng viêm bờ mi mạn tính, có đáp ứng kém với liệu pháp kháng sinh tại chỗ.

Kháng sinh được chỉ định từ 2-4 tuần, hàm lượng và cách sử dụng thì tùy thuốc và tình trạng của bệnh nhân, bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể. Riêng với tetracycline được chống chỉ định trong thai kỳ, cho con bú và trẻ em dưới 12 tuổi.

- Chống  viêm glucocorticoid: Các glucocorticoid nhẹ như rimexolone, loteprednol etabonate, và fluorometholone được ưu tiên sử dụng để giảm nguy cơ tác dụng phụ. Thuốc phải có chỉ định của bác sĩ nhãn khoa. Không dùng quá 2-3 tuần để giảm nguy cơ tác dụng phụ gây đục thủy tinh thể hoặc tăng nhãn áp.

Bệnh nhân sau đợt dùng glucocorticoid nên đi khám lại mắt để đánh giá tình trạng nhãn áp và thủy tinh thể.

- Cyclosporine: Đây là loại thuốc nhỏ mắt hàm lượng 0,05% và do bác sĩ kê đơn, bệnh nhân không tự ý mua sử dụng.

Khi đã sử dụng các biện pháp nêu trên theo đúng phác đồ bác sĩ hướng dẫn, nhưng tình trạng viêm bờ mi không đỡ, bệnh nhân cần đến bệnh viện để khám và có thể phải điều trị bằng các biện pháp phối hợp khác.

Mời độc giả xem thêm video:

Sáng 3/6: Lý lịch bất hảo kẻ thảm sát nhà vợ cũ; xúc động cảnh vệ dùng tay cứu người co giật SKĐS