Tại sao lại có hạch ở cổ

Trên cơ thể người, hạch phân bố ở nhiều nơi như trên xương đòn, cổ, nách và bẹn. Hiện tượng nổi hạch ở cổ có thể cảnh báo nhiều bệnh lý viêm nhiễm hoặc ung thư ở các cơ quan thuộc đường hô hấp, tuyến giáp, thanh quản và cơ vùng đầu cổ,...

Nhiệm vụ của hạch cổ

Có thể xem các hạch ở cổ như một nơi tập kết để loại bỏ chất độc hại lưu thông trong máu vùng đầu mặt. Nếu khu vực này có quá nhiều mầm bệnh thì nó sẽ là tác nhân khiến hạch nổi lên. Điều đáng nói là sẽ đến lúc các tế bào ung thư tràn ngập trong hạch nên việc nổi hạch ở cổ lúc này trở thành dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm cần được chú ý.

Nhận dạng mức độ nguy hiểm của hạch cổ

Bạn có thể chủ động nhận diện mức độ nguy hiểm của hạch cổ bằng cách quan sát các biểu hiện của chúng:

• Nếu sưng vì nhiễm khuẩn: hạch thường mềm, đau, có khả năng di động.
• Nếu hạch nổi do ung thư: thường cứng, ít hoặc không đau, cố định một chỗ.

Bình thường, hạch ở thể chìm, không sờ thấy được. Chỉ đến khi hạch phải hoạt động mạnh để chống lại bệnh tật thì mới sưng to. Vì chức năng của hạch là sản sinh ra dòng bạch cầu lympho và kháng thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Nổi hạch (còn gọi là sưng hạch) là hiện tượng xuất hiện các khối nhỏ bằng hạt đậu trên cơ thể. Các khối u này phát triển dọc theo các khớp cổ tay, bàn tay, Mắt cá chân hoặc bàn chân, nách, cổ, bẹn,... Chúng có hình bầu dục hoặc hình tròn, thường có chất dịch bên trong. Khi ấn vào các hạch sưng, người bệnh sẽ cảm thấy đau.

Hiện tượng nổi hạch thường xuất hiện ở những người 20 - 50 tuổi, tỷ lệ gặp ở phụ nữ gấp 3 lần so với nam giới. Trong đa số các trường hợp, Hạch to ra do viêm, nhiễm trùng hoặc mắc bệnh lý ác tính (ung thư hạch Nguyên phát hoặc ung thư di căn hạch).

3. Nổi hạch ở cổ do nguyên nhân gì?

Theo các chuyên gia, hiện tượng nổi hạch ở cổ có nhiều dạng và là biểu hiện của nhiều bệnh lý khác nhau như:

3.1. Nổi hạch ở cổ cảnh báo Tình trạng viêm nhiễm

• Do viêm nhiễm: Viêm nhiễm vùng mũi xoang, viêm loét amidan, viêm họng, viêm tấy nướu răng, viêm tuyến nước bọt,... gây nổi hạch cổ.
• Do cơ địa: Hiện tượng nổi hạch ở cổ thường gặp ở người gầy yếu, sức khỏe toàn thân kém. Hạch thường nhỏ, dễ di động, không đau và có mật độ chắc. Hạch sẽ tự lặn khi sức khỏe tổng quát tốt hơn và không cần phải điều trị;
• Bệnh giang mai: Trong giai đoạn đầu mới mắc bệnh, hạch nổi to gần chỗ xâm nhập của xoắn trùng (bẹn). Thường có 4 - 5 hạch nhỏ, hơi rắn, di động dễ và không đau. Đến giai đoạn II, hạch có thể nổi ở nhiều nơi trên cơ thể, bao gồm cả vùng cổ;
• Lao hạch: Hạch nhỏ, nhiều, có kích thước không đều nhau, không đau, xuất hiện dần dần, xếp thành chuỗi dọc theo 2 bên cơ ức đòn chũm, dưới xương hàm, vùng cổ. Bệnh nhân kèm thêm triệu chứng Sốt về chiều, sút cân, người gầy, xanh xao và có những tổn thương khác ở phổi, màng phổi, màng bụng.

3.2. Nổi hạch ở cổ cảnh báo bệnh về máu

• Bệnh bạch cầu cấp: Hạch to, mềm, di động dễ, xuất hiện ở hầu hết các vùng có hạch như cổ, nách, bẹn, hố thượng đòn. Nổi hạch thường chỉ là triệu chứng phụ. Triệu chứng nổi bật là hội chứng thiếu máu, hội chứng chảy máu dưới da, Sốt cao, Lách to nhanh, có tổn thương loét niêm mạc miệng và họng. Khi làm huyết đồ sẽ thấy giảm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu tăng nhiều;
• Bệnh bạch cầu mạn thể lympho: Hạch nhiều, đa số là hạch bé, phát triển nhanh, di động được, mềm, phân bố ở cả vùng cổ, nách và bẹn. Lách bệnh nhân hơi to, khi làm huyết đồ và tủy đồ sẽ thấy hồng cầu và tiểu cầu giảm, dòng lympho tăng nhiều;
• Hạch Hodgkin: Phổ biến ở nam giới hơn nữ giới, Hạch to ở hố thượng đòn trái rồi lan đến cổ. Hạch có đặc điểm rắn, không đau, không dính vào da, không dính vào nhau và không hóa mủ. Bệnh nhân thường có triệu chứng sốt từng đợt, mỗi lần sốt hạch sẽ to thêm hoặc xuất hiện một hạch khác.

3.3. Nổi hạch ở cổ cảnh báo bệnh ung thư

Tầm soát ung thư: Phương pháp phát hiện sớm bệnh, giảm chi phí điều trị và tỷ lệ tử vong do ung thư

• Ung thư hạch: Có biểu hiện hạch to, mật độ rắn, ít di động vì dính vào tổ chức sâu. Có thể là những hạch riêng lẻ nhưng cũng có trường hợp hạch dính vào nhau thành từng đám. Bệnh nhân có thể có những triệu chứng khác đi kèm như phù, đau xung quanh vị trí sưng hạch do dây thần kinh, mạch máu bị chèn ép. Chẩn đoán xác định bằng sinh thiết hạch có thể phát hiện tế bào ung thư;
• Ung thư di căn: Các bệnh ung thư vùng đầu cổ như ung thư vòm họng, ung thư thanh quản,... đều gây triệu chứng nổi hạch cổ. Ngoài ra, các bệnh ung thư ở các cơ quan khác trên cơ thể như ung thư dạ dày, ung thư vú,... cũng có thể gây sưng hạch cổ.

Các bệnh ung thư vùng đầu cổ đều gây triệu chứng nổi hạch cổ

Khi bị nổi hạch cổ, bệnh nhân nên đi khám tại các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng sức khỏe của mình và có phương hướng điều trị thích hợp.

• Nổi hạch ở cổ do viêm họng, viêm amidan,... kéo dài thì người bệnh chỉ cần điều trị nguyên nhân gây bệnh là hạch sẽ tự chìm xuống sau vài ngày hoặc 1-2 tuần. Nếu thấy hạch sưng đau, bệnh nhân có thể dùng đá nóng chườm để làm dịu và giúp hạch bớt sưng;
• Nếu nghi ngờ hạch nổi do ung thư, bác sĩ có thể sử dụng máy Nội soi để tầm soát khối u Nguyên phát ở vùng mũi họng, thanh quản, đường tiêu hóa,... hoặc sinh thiết hạch. Trong trường hợp người bệnh được chẩn đoán mắc ung thư thì hạch đã mất đi chức năng bảo vệ cơ thể nên cần được điều trị bằng xạ trị hoặc phẫu thuật nạo vét toàn bộ hạch mang tế bào ung thư.

Khi thấy nổi hạch ở cổ, bệnh nhân nên sớm đi thăm khám để có kết quả chẩn đoán chính xác nhất. Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân nổi hạch. Sau khi điều trị, người bệnh cần tái khám thường xuyên để theo dõi kết quả và kịp thời điều chỉnh liệu pháp nếu phương pháp đang áp dụng không có hiệu quả.

Bỗng nhiên một ngày chúng ta phát hiện ra khu vực cổ chúng ta nổi hạch ở trước hoặc sau gáy. Điều này thường làm người mắc khá lo sợ, không biết nổi hạch ở cổ có nguy hiểm không, có phải mắc bệnh lý gì không. Điều này sẽ được giải đáp ở bài viết dưới đây. 

Hạch cổ là bệnh gì?

Sưng hạch cổ hay còn được gọi là sưng hạch , nổi hạch. Sưng hạch cổ là tình trạng hạch to ở vùng cổ và dưới cằm. Những hạch này chứa các hạch bạch huyết –  cụm tế bào miễn dịch rất nhỏ hoạt động như một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể. Có hơn 600 hạch bạch huyết trên khắp cơ thể, nhưng những hạch thường bị to hoặc sưng nhất là hạch ở cổ, dưới cằm, nách và bẹn. Sưng hạch cổ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, mọi giới tính nhưng thường xảy ra nhiều nhất ở trẻ em. 

Hạch ở cổ là gì?

Cơ thể con người dựa vào hệ thống bạch huyết để chống lại vi trùng, nhiễm trùng và các chất bất thường như tế bào ung thư. Các hạch bạch huyết là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn. Các hạch bạch huyết ở cổ bị sưng có thể do nhiễm trùng, bệnh ác tính và rối loạn tự miễn dịch. Sưng hạch cổ hay còn được gọi là sưng hạch , nổi hạch, sưng hạch hay sưng hạch.

Sưng hạch bạch huyết ở cổ có thể là dấu hiệu của một bệnh truyền nhiễm, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường, quai bị, rubella, viêm họng liên cầu, nhiễm trùng tai hoặc tăng bạch cầu đơn nhân, cũng như vết thương bị nhiễm trùng. Các hạch bạch huyết ở cổ bị sưng cũng có thể chỉ ra một số loại ung thư, chẳng hạn như ung thư hạch không Hodgkin hoặc bệnh Hodgkin (ung thư hạch Hodgkin).

Các hạch bạch huyết ở cổ bị sưng do nhiễm virus thường thuyên giảm mà không cần điều trị. Tuy nhiên, một số bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc các mầm bệnh khác cần được chăm sóc y tế. Đến gặp bác sĩ  kịp thời nếu các hạch bạch huyết bị sưng hơn hai tuần, có màu đỏ, mềm/ cứng, cảm giác bất thường hoặc khối sưng ngày càng tăng.

Mắc hạch ở cổ có nguy hiểm không?

Người bệnh thường sẽ thắc mắc khi bị hạch ở cổ có sao không. Tuy nhiên những trường hợp nhiễm vi-rút gây sưng hạch bạch huyết ở cổ thường có thể được điều trị bằng các biện pháp tự chăm sóc tại nhà và tình trạng sưng tấy sẽ biến mất khi cơ thể sản xuất kháng thể chống nhiễm trùng. Các biện pháp tự chăm sóc bao gồm nghỉ ngơi, uống nhiều nước, chườm ấm và dùng thuốc giảm đau không kê đơn.

Bị hạch ở cổ có nguy hiểm không?

Tuy nhiên với các trường hợp hạch ở cổ sưng, đỏ và đau dai dẳng hoặc mãn tính, người bệnh cần đến thăm khám ngay tại các cơ sở uy tín vì đây là những triệu chứng của nhiễm trùng do vi khuẩn. Nhiễm trùng do vi khuẩn sẽ cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh và bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị chuyên biệt cho từng trường hợp. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng do vi khuẩn khu trú có thể lan vào máu và nhanh chóng đe dọa tính mạng. Ngoài ra, bệnh ung thư hạch, bệnh bạch cầu và các bệnh ung thư khác không được điều trị hoặc kiểm soát kém có thể lây lan và dẫn đến mất mạng.

Theo thời gian, các hạch bạch huyết cổ sưng không được điều trị và/ hoặc không được chẩn đoán có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng bao gồm:

• Hình thành áp xe
• Sốt thấp khớp (bệnh viêm có thể phát triển thành biến chứng của viêm họng liên cầu khuẩn)
• Ban đỏ (phát ban do nhiễm trùng liên cầu)
• Lây truyền nhiễm trùng vào máu (nhiễm trùng huyết hoặc nhiễm trùng huyết)
• Hội chứng sốc nhiễm độc 

U lympho Hodgkin trên kính hiển vi

Một số bệnh ung thư gây xuất hiện hạch cổ như bệnh U lympho ác tính không Hodgkin, bệnh Hodgkin. Hạch cũng có thể di căn từ các ung thư khác: ung thư trong khoang miệng, ung thư vòm, ung thư họng, ung thư thanh quản, ung thư phổi, ung thư vú… những trường hợp này cần thăm khám để xác định rõ nguyên nhân.

Lời khuyên của chuyên gia 

Khi xuất hiện hạch ở cổ, chúng ta không cần quá lo lắng, sợ hãi. Điều đầu tiên cần làm làm đến ngay các cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được thăm khám và thực hiện một số xét nghiệm theo yêu cầu. Nếu hạch ở cổ là lành tính, sử dụng kháng sinh và lên chế độ sinh hoạt hợp lý theo chỉ định của bác sĩ sẽ làm khối hạch biến mất. Tuy nhiên với các trường hợp nghi ngờ hoặc xác định khối u là ác tính, người bệnh cần làm theo hướng phác đồ điều trị để đạt được kết quả tốt nhất

Đội ngũ Chuyên gia, cố vấn của Trung tâm Ung bướu & Điều trị giảm nhẹ sẵn sàng thăm khám, xác định và điều trị các trường hợp bị hạch ở cổ từ nhẹ đến nặng. Hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại giúp xác định được đúng khối hạch ở cổ có nguy hiểm hay không.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số Hotline của Bệnh viện 1900 2345 29 hoặc để lại thông tin để các chuyên gia phản hồi trong thời gian sớm nhất.