Tại sao em bé chào đời lại khóc

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Đặng Thị Ngọc Chương - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Vì sao trẻ khóc nhiều? Đó là cách bé truyền đạt cảm giác đói, đau, sợ hãi, nhu cầu ngủ và hơn thế nữa. Vì vậy, làm thế nào bạn có thể biết chính xác những gì em bé của bạn đang cố gắng nói với bạn? Có thể khó để diễn giải tiếng khóc của con bạn, đặc biệt là lúc đầu.

Đây có lẽ là điều đầu tiên bạn nghĩ đến khi con bạn khóc. Học cách nhận biết các dấu hiệu đói sẽ giúp bạn bắt đầu cho trẻ bú trước giai đoạn khóc. Một số dấu hiệu đói cần lưu ý ở trẻ sơ sinh bao gồm quấy khóc, bặm môi, rướn người [phản xạ ở trẻ sơ sinh khiến trẻ quay đầu về phía tay bạn khi bạn vuốt má] và đưa tay lên miệng.

Các vấn đề về bụng kèm theo đầy hơi hoặc đau bụng có thể khiến trẻ quấy khóc nhiều. Tình trạng khá bí ẩn được gọi là đau bụng thường được mô tả là khóc không thể giải quyết được ít nhất ba giờ một ngày, ít nhất ba ngày một tuần, ít nhất ba tuần liên tiếp. Để được trợ giúp thêm, hãy tìm hiểu các chiến lược hữu ích để làm dịu trẻ đau bụng. Nếu em bé của bạn thường quấy khóc và quấy khóc ngay sau khi được cho bú, có thể bé bị đau bụng.

Trẻ khóc nhiều phải làm sao? Cha mẹ cho trẻ đến cơ sở y tế để được Bác sĩ khám và chẩn đoán. Ngay cả khi con bạn không bị đau bụng và chưa bao giờ quấy khóc sau khi ăn, một cơn đau bụng thỉnh thoảng có thể khiến bố mẹ đau lo lắng.

Nếu con bạn khóc sau khi bú, một tiếng ợ hơi tốt có thể là tất cả những gì bé cần. Trẻ nuốt không khí khi bú mẹ hoặc bú bình và điều này có thể gây khó chịu nếu không khí không thoát ra ngoài. Một số trẻ sơ sinh rất khó chịu vì có không khí ở trong bụng, trong khi những trẻ khác dường như không ợ hơi hoặc không cần phải ợ nhiều.

Khi tã bị bẩn hoặc có chất thải như phân, nước tiểu cha mẹ cần để ý và thay tã sạch cho bé. Tã bẩn bố mẹ hoặc ông bà có thể dễ kiểm tra và khắc phục đơn giản.

Trẻ có thể khóc khi tã bị bẩn vì chúng khiến trẻ cảm thấy khó chịu

Có vẻ như trẻ sơ sinh mệt mỏi nên có thể đi ngủ mọi lúc, mọi nơi. Nhưng đối với họ khó hơn bạn có thể nhận ra. Thay vì dễ dàng gật đầu, trẻ sơ sinh có thể quấy khóc đặc biệt là khi chúng quá mệt mỏi.

Trẻ sơ sinh cần được ôm ấp rất nhiều. Chúng thích nhìn thấy khuôn mặt của cha mẹ, nghe giọng nói của họ và lắng nghe nhịp tim của họ, và thậm chí có thể phát hiện ra mùi độc đáo của họ. Khóc có thể là cách họ yêu cầu được giữ lại gần.

Bạn có thể tự hỏi liệu mình có làm hư con mình bằng cách ôm con quá nhiều hay không, nhưng điều đó là không thể trong vài tháng đầu đời. Để giúp cánh tay của bạn nhẹ nhõm hơn, hãy thử cho con bạn đeo địu hoặc địu phía trước.

Khóc có thể là cách trẻ yêu cầu được gần gũi, ôm ấp

Nếu bé cảm thấy ớn lạnh, như khi bạn cởi quần áo để thay tã hoặc lau người bằng khăn lạnh, bé có thể phản đối bằng cách giật mình và khóc.

Trẻ sơ sinh thích được bế ôm ấp và giữ ấm nhưng không quá ấm. Trẻ sơ sinh chúng chưa biết nói nên về việc quá ấm hơn hay quá lạnh nên khi chúng bị thì phản xạ của chúng là khóc, khi đó cha mẹ hãy để ý và giúp chúng.

Trẻ sơ sinh có thể gặp rắc rối bởi một thứ gì đó khó phát hiện, ví dụ như một sợi tóc quấn chặt lấy ngón chân hoặc ngón tay nhỏ xíu, cắt đứt sự lưu thông. Khi đó trẻ khóc thét không nín vì trẻ bị đau, tổn thương gây cho trẻ khó chịu. [Các bác sĩ gọi tình huống đó là "garô tóc" và đó là một trong những điều đầu tiên họ tìm kiếm nếu một đứa trẻ dường như khóc không có lý do.]Hoặc trẻ bị kiến bò lên người nhưng cha mẹ không biết.

Việc mọc răng có thể gây đau đớn khi từng chiếc răng mới đâm qua nướu trẻ còn non. Một số trẻ sơ sinh bị nhiều hơn những trẻ khác, nhưng tất cả đều có khả năng quấy khóc và quấy khóc do mọc răng vào một thời điểm nào đó.

Nếu bé có vẻ bị đau và bạn không rõ nguyên nhân tại sao, hãy thử dùng ngón tay cảm nhận nướu của bé. Bạn có thể ngạc nhiên khi phát hiện ra phần thân cứng của một chiếc răng sữa mới mọc. [Trung bình, chiếc răng đầu tiên mọc từ 4 đến 7 tháng, nhưng nó có thể xảy ra sớm hơn.]

Việc mọc răng có thể gây đau đớn khi từng chiếc răng mới đâm qua nướu trẻ

Trẻ sơ sinh học hỏi từ sự kích thích của thế giới xung quanh, nhưng đôi khi chúng gặp khó khăn để xử lý tất cả - ánh sáng, tiếng ồn, được truyền từ tay này sang tay khác. Khóc có thể là cách nói của một đứa trẻ để phản xạ.

Nhiều trẻ sơ sinh thích thú khi được quấn tã. Nó dường như khiến họ yên tâm hơn khi thế giới tràn ngập. Nếu em bé của bạn đã quá lớn để quấn hoặc không thích điều đó, hãy thử lui vào một nơi yên tĩnh và để cho bé thông thoáng một lúc.

Một em bé "đòi hỏi" có thể hướng ngoại và mong muốn được nhìn thấy thế giới. Và thường cách duy nhất để ngăn trẻ quấy khóc là duy trì hoạt động. Điều này có thể gây mệt mỏi cho bạn.

Thử cho bé quay mặt ra ngoài trong một chiếc địu phía trước để bé có thể nhìn thấy mọi hoạt động xung quanh mình. Lên kế hoạch cho nhiều hoạt động. Đi chơi với các bậc cha mẹ khác có em bé. Thường xuyên đi chơi đến những địa điểm thân thiện với trẻ em, chẳng hạn như các công viên, các trung tâm vui chơi giải trí, bảo tàng trẻ em hoặc sở thú.

Nếu bạn đã đáp ứng những nhu cầu cơ bản của bé và dỗ dành bé mà bé vẫn khóc, thì có thể bé sắp làm gì đó. Bạn có thể muốn kiểm tra nhiệt độ của trẻ để loại trừ sốt và cảnh giác các dấu hiệu bệnh khác.

Tiếng khóc của trẻ ốm có xu hướng khác với tiếng khóc do đói hoặc bực bội. Nếu tiếng khóc của trẻ không nghe có vẻ "đúng", hãy tin vào bản năng của bạn và gọi hoặc đi khám bác sĩ.

Để phòng tránh các bệnh lý mà trẻ nhỏ hay mắc phải, cha mẹ nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Đồng thời bổ sung thêm thực phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng để trẻ ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.

Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:

Vì sao cần bổ sung Lysine cho bé?

Vai trò của kẽm - Hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý

Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.

XEM THÊM:

Tiếng khóc được xem là ngôn ngữ đầu tiên của trẻ sơ sinh kể từ khi chào đời đến những tháng tuổi sau này. Đặc biệt, với ba tháng đầu, các bậc phụ huynh dường như khó có thể hiểu được những nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc. Đôi khi trẻ khóc vì muốn được ti sữa mẹ, có lúc vì muốn được người thân ẵm bồng,v.v. Để giúp các bạn hiểu rõ hơn, bài viết hôm này sẽ chia sẻ cụ thể ý nghĩa tiếng khóc của trẻ sơ sinh.

1. Tiếng khóc là ngôn ngữ giao tiếp của trẻ sơ sinh

Kể từ khi chào đời, tiếng khóc của trẻ không chỉ là phản xạ đầu tiên mà còn hàm chứa nhiều ý nghĩa khác. Theo bác sĩ, trong tháng tuổi đầu tiên, trẻ thường ngủ nhiều hơn nên ít quấy khóc. Kể từ tuần tuổi thứ 6 trở đi, trẻ sẽ khóc nhiều hơn, nhất là vào buổi chiều, tối và thường giảm dần khi trẻ được 3 - 4 tháng tuổi. Tuy nhiên, tiếng khóc của trẻ không đơn thuần vì trẻ còn nhỏ nên thường hay khóc.

Tiếng khóc là ngôn ngữ đầu đời của trẻ

Vậy ý nghĩa tiếng khóc của trẻ là gì? Nếu người lớn giao tiếp bằng ngôn ngữ thì tiếng khóc được xem là ngôn ngữ giao tiếp ở trẻ sơ sinh. Bởi vì dựa vào tiếng khóc em bé có thể bày tỏ những nhu cầu, cảm xúc, trạng thái tâm lý của mình. Bên cạnh đó, tiếng khóc của trẻ cũng được xem là một tín hiệu với mức độ thanh âm khác nhau. Điều này có nghĩa khi trẻ khóc càng lớn thường do trẻ đang cảm thấy bất an nhiều. Nhờ đó, ba mẹ có thể đoán được nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc.

2. Trẻ quấy khóc do những nguyên nhân nào?

Hầu như các ba mẹ đều cảm thấy bối rối khi không hiểu trẻ sơ sinh quấy khóc vì điều gì. Thực tế, khi trẻ còn nhỏ, ba mẹ chỉ có thể dựa vào những cử động cơ thể và tiếng khóc của trẻ để dự đoán và đáp ứng nhu cầu cho trẻ. Trong đó, có khá nhiều nguyên nhân có thể được xem là yếu tố tác động khiến trẻ khóc. Khi hiểu được ý nghĩa tiếng khóc của trẻ, ba mẹ có thể dễ dàng hỗ trợ, trấn an, xoa dịu trẻ.

Đọc vị ý nghĩa tiếng khóc của trẻ sơ sinh

Vậy trẻ quấy khóc xuất phát từ những nguyên nhân nào? Theo bác sĩ, trẻ sơ sinh thường bộc lộ nhu cầu, cảm xúc của mình bằng cách khóc khi:

2.1. Trẻ muốn ti sữa

Hầu hết các trẻ đều quấy khóc khi muốn ti sữa, tức khi trẻ đói bụng. Đây cũng là suy nghĩ đầu tiên ở các bậc phụ huynh mỗi khi trẻ khóc. Nếu chú ý quan sát, ba mẹ có thể thấy mỗi khi trẻ đói ngoài quấy khóc thường có những biểu hiện khác đi kèm như nhóp nhép miệng, mút tay. Ngoài ra, sau khi bú xong, nếu trẻ tiếp tục khóc cũng có thể vì trẻ cảm thấy bú chưa đủ, chưa no.

2.2. Trẻ buồn ngủ

Nếu người lớn buồn ngủ có thể dễ dàng ngủ bất cứ lúc nào thì trẻ sơ sinh lại có biểu hiện quấy khóc mỗi khi buồn ngủ. Ngoài ra, trẻ còn có những hành vi khác như gãi đầu, gãi tai, mút tay, dụi mắt, gắt ngủ. Nếu trẻ buồn ngủ nhưng môi trường xung quanh quá ồn ào, không ngủ được, trẻ thường khóc lớn tiếng hơn, nhiều hơn. Để trấn an trẻ, lúc này người lớn nên vỗ về, ôm ấp để trẻ ngừng khóc và dễ vào giấc ngủ.

2.3. Tã bị ẩm ướt hoặc bẩn

Trẻ thường quấy khóc khi đi ị hoặc tè khiến tã, khăn bị ẩm ướt, gây cảm giác khó chịu cho da. Ý nghĩa tiếng khóc của trẻ trong trường hợp này là muốn báo hiệu với mọi người trẻ cần được vệ sinh và thay tã mới. Theo các chuyên gia, ở tình huống này trẻ thường chỉ khóc mà không có dấu hiệu gì đặc biệt.

Trẻ sơ sinh thường quấy khóc khi tã bị ướt

Nếu ba mẹ không hiểu ý, để trẻ khó chịu trong thời gian dài thì tiếng khóc có thể thét lớn hơn, nước mắt dàn dụa. Do đó, khi chăm trẻ, phụ huynh nên thường xuyên kiểm tra tã, vệ sinh và thay tã ngay sau khi trẻ tè hoặc ị. Ngoài ra, mọi người cần lưu ý không nên mặc tã cho trẻ quá nhiều có thể gây hăm đỏ da của trẻ.

2.4. Trẻ muốn được ôm ấp

Trẻ sơ sinh thường có nhu cầu được ôm ấp, âu yếm từ cha mẹ nhiều hơn. Do đó, khi trẻ ở một mình thường hay làm nũng mẹ hoặc ba bằng cách quấy khóc để tập trung sự chú ý và được vỗ về. Những biểu hiện cho thấy trẻ muốn được vỗ về như tiếng khóc lúc to, lúc nhỏ, ánh mắt đổi sang nhiều hướng, tay chân múa máy liên tục, khóc nhưng có thể không có nước mắt.

Nhiều phụ huynh lo lắng nếu ôm ấp, bế trẻ nhiều có thể chiều hư trẻ, sau này khó tách rời trẻ. Tuy nhiên, với những tháng tuổi đầu đời, ngoài việc tương tác với trẻ thì hành vi âu yếm cũng rất cần thiết để trẻ cảm nhận được tình thương yêu của mọi người. Do đó, trong những tháng đầu, ba mẹ nên gần gũi, đáp ứng nhu cầu ôm ấp, làm nũng của trẻ.

2.5. Trẻ khóc do bệnh lý

Tiếng khóc của trẻ không chỉ có ý nghĩa báo hiệu một số nhu cầu sinh lý bình thường mà có thể xuất phát từ một số vấn đề khác liên quan đến bệnh lý. Do đó, để giải mã tiếng khóc của trẻ, các bậc phụ huynh nên tìm hiểu kỹ lưỡng những nguyên nhân liên quan đến bệnh lý có thể khiến trẻ quấy khóc. Cụ thể như:

• Trẻ bị đau bụng: ba mẹ thường nhận thấy trẻ có biểu hiện quấy khóc nhiều sau mỗi lần bú, tiếng khóc khó chịu thường không dỗ dành được. Tình trạng này xảy ra thường xuyên và lặp lại ít nhất 3 giờ trong một ngày, mỗi tuần ít nhất 3 ngày và kéo dài trong nhiều tuần.

• Trẻ bị đầy hơi: tình trạng đầy hơi khiến trẻ cảm thấy khó chịu nên dễ quấy khóc. Trong trường hợp này, ba mẹ có thể thực hiện một số phương pháp giúp trẻ đẩy hơi ra ngoài như vỗ ợ hơi, massage bụng, xì hơi,v.v.

Trẻ quấy khóc do cơ thể cảm thấy nóng bức

• Cơ thể quá nóng hoặc quá lạnh: khi nhiệt độ cơ thể quá thấp hoặc quá cao cũng khiến trẻ cảm thấy khó chịu. Điển hình như việc mặc quá nhiều quần áo hoặc quấn khăn quá dày khi thời tiết nóng bức khiến nhiệt độ cơ thể tăng hoặc sau khi tắm xong trẻ cảm thấy quá lạnh.

• Trẻ khóc khi mọc răng: hầu hết trẻ sơ sinh đều cảm thấy khó chịu, đau đớn khi mọc răng nên trong thời gian này trẻ thường hay quấy khóc. Để giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn, ba mẹ nên tìm giải pháp giúp giảm đau cho trẻ.

3. Khi trẻ quấy khóc phụ huynh nên làm gì?

Ngoài việc thắc mắc về ý nghĩa tiếng khóc của trẻ thì nhiều ba mẹ còn muốn tìm hiểu thêm về những cách xử lý khi trẻ quấy khóc. Thực tế, hành vi ứng xử của ba mẹ khi con khóc không có ý nghĩa hỗ trợ, đáp ứng nhu cầu cho trẻ mà còn là một hình thức tương tác, gắn kết tình cảm của hai bên. Để giúp các bạn chăm sóc em bé của mình tốt hơn, xoa dịu cơn khóc của trẻ dễ dàng, sau đây là một số gợi ý cho ba mẹ:

• Vuốt ve, dỗ dành con: hành động âu yếm, vuốt ve, dỗ dành có thể giúp trẻ nhanh chóng vượt qua cảm giác bất an, lo lắng để lấy lại bình tĩnh. Do đó, khi trẻ khóc, ba mẹ không nên mặc kệ, thay vào đó hãy ẵm bồng, ôm ấp con nhiều hơn.

Giúp trẻ bình tĩnh bằng cách ôm ấp dỗ dành

• Tự trấn an và giữ bình tĩnh: đôi khi trẻ quấy khóc quá nhiều có thể khiến ba mẹ cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, bực bội. Trong những tình huống đó, ba mẹ cần giữ bình tĩnh để dễ dàng nhận ra nhu cầu của trẻ và xử lý phù hợp.

• Nếu em bé của bạn thường xuyên khóc kèm theo những biểu hiện như nôn trớ, lười bú, khó nuốt,… ba mẹ cần dỗ trẻ ợ hơi sau mỗi lần bú, khi nằm nên đặt đầu trẻ cao hơn. Ngoài ra, ba mẹ cần theo dõi trẻ nhiều ngày, nếu tình trạng này không thuyên giảm, cách tốt nhất hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ sớm.

Trên đây là những chia sẻ về ý nghĩa tiếng khóc của trẻ từ các bác sĩ, chuyên gia của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc nào cần tư vấn về sức khỏe, hãy liên hệ đến hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ tận tình.