NẾU CẦN HỖ TRỢ TẢI TÀI LIỆU, HOẶC GẶP KHÓ KHĂN GÌ KHI TẢI VÀ XEM TÀI LIỆU HÃY INBOX ĐỂ ĐƯỢC HỖ TRỢ.
Chúc bạn tìm được tài liệu đang cần.
Để trở thành học sinh giỏi môn toán lớp 11 thì ngoài việc học ghi nhớ những kiến thức trong sách giáo khoa. Sách dành cho học sinh giỏi toán 11 còn là một trong những phương pháp quan trọng và bất cứ cho bất cứ bạn học sinh nào, hoặc làm tài liệu tham khảo cho các thầy cô.
>>> Mua ngay: Sách cấp 3 tại đây 1
Ta được: vì a > 1, nên hàm số giảm trên [0; +] và ta có f[t] = 0 có nghiệm t = a nên f[t] có nghiệm duy nhất t = a.
Vậy: [1] [1] lna + 1[t + 1] = lnat t = a x2 – 2x – 12 = 8 + 4 [ thỏa *]
x2 – 2x – 20 - 4 = 0 x = 2 + 2 hoặc x = -2.
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm: x = 2 + 2 hoặc x = -2.
Giải phương trình: [1].
nên điều kiện là: x -1.
x2 + 2x + 2 = [x +1] + [x2 + x + 1], đặt ,
Với điều kiện x -1: [1] trở thành:
3[a2 + b2] = 10ab 3a2 – 10ab + 3b2 = 0 [a – 3b][3a – b] = 0 a = 3b hay a = b/3.
a = 3b =3 x + 1 = 9[x2 + x + 1] 9x2 + 8x + 8 = 0 [vô nghiệm]
a = b/3 3a = b 3 =9[x + 1] = x2 + x + 1 x2 - 8x - 8 = 0
Vậy phương trình có hai nghiệm:.
Giải phương trình :
Điều kiện: x -1
+] Nếu x > 3 thì:
x- 3x + 2 = [x – 1] - 3[x- 1] > 4[x – 1] – 3[x – 1] = x – 1 > Chứng tỏ x > 3 không thỏa mãn
Với -1 x 3
Đặt x = 2cost + 1 [ 0 t ]
Khi đó phương trình trở thành:
[2cost + 1] - 3[2cost + 1] + 2 =
8cost – 6cost =
2cos3t = 2cos
cos3t = cos
Giải phương trình
Hướng dẫn giải
Điều kiện xác định:
Đặt Ta có .
Phương trình đã cho trở thành
.
Đối chiếu điều kiện ta được nghiệm là
[Đề chọn hsg tỉnh Trà Vinh, 2014-2015] Giải phương trình :
[Đề thi hsg tỉnh Vĩnh Long, 2015-2016] Giải phương trình
Lời giải
Phương trình tương đương với
Đặt , ta có phương trình
Vì nên
Tập nghiệm
Giải phương trình: ,với
Hướng dẫn giải.
Từ pt ta thấy
[1]
Đặt:
Pt trở thành:
Giải phương trình
Giải phương trình: .
Hướng dẫn giải.
Đặt từ phương trình ta có
Như vậy: ngược hướng
Suy ra: [1]
Giải [1] và thử lại ta thấy phương trình đã cho có nghiệm là
Giải phương trình: ,với
Hướng dẫn giải.
Đk:
Đặt
Ta có:
Vậy phương trình có một nghiệm: ,
Giải phương trình: .
Giải phương trình:
Hướng dẫn giải.
Phương trình đã cho có điều kiện
Với điều kiện trên ta có:
Đặt ta có:
Với ta có :
So với điều kiện , phương trình đã cho có nghiệm
Giải phương trình sau trên tập số thực: .
Hướng dẫn giải.
Điều kiện: Đặt [],
ta thu được hệ
Suy ra
Do vậy
Thay vào, thử lại thấy thỏa mãn.
Đáp số:
Giải phương trình: .
Hướng dẫn giải.
= 0
[x = 0 không là nghiệm]
Đặt ta được
So với điều kiện ta được
So với điều kiện , ta được
Giải phương trình sau: với .
Hướng dẫn giải.
Đặt . Khi đó phương trình trở thành:
[*]
[*]
Với thì có một nghiệm là
Với thì có một nghiệm là
Khi thì
hoặc .
Khi thì
hoặc .
Giải phương trình .
Hướng dẫn giải.
Điều kiện
Đặt ta có
Phương trình đã cho trở thành
Ta có nên
Ta được phương trình
Với thì
Với thì
Giải phương trình .
Hướng dẫn giải.
Ta có phương trình tương đương với
Xét [1], đặt , suy ra và .
Ta được
. Từ đó suy ra .
Thử lại ta được nghiệm của phương trình là và .
Giải phương trình .
Hướng dẫn giải
Phương trình tương đương với .
Đặt , ta có phương trình
Vì nên
Tập nghiệm .
[Chuyên Hưng Yên ] Giải phương trình
Hướng dẫn giải
Đặt , ta được hệ:Trừ vế với vế hai phương trình trên, ta được:
TH1:
TH2:
phương trình vô nghiệm.
Vậy phương trình đã cho có ba nghiệm:
Giải phương trình : .
Hướng dẫn giải
Đặt .
Từ phương trình đã cho ta có : [*]
Ta có : [*]
Với ta có
Đặt từ phương trình [**] ta có :[***]
Dùng máy tính điện tử hoặc khảo sát hàm số trên ta thấy [***] có một nghiệm duy nhất
Ta biểu diễn dưới dạng:
Ta có : nên có thể chọn sao cho :
Vậy ta có :
Như vậy được chọn là nghiệm của phương trình :
Suy ra:
Ta tìm được nghiệm của [***] là
.Suy ra :
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm
;
Giải phương trình sau: .
Hướng dẫn giải:
Ta có:
Đặt ,. Phương trình trở thành:
Dạng 3. Sử dụng hàm số
Giải các phương trình sau:
a]
b] .
Giải phương trình sau:
a]
b]
Giải phương trình .
Giải phương trình:
Phương trình đã cho tương đương với:
Xét x = 0; x = 1: Thay vào [1] ta thấy đều thỏa nên phương trình có các nghiệm: x = 0; x = 1.
Xét x 0; x 1: Khi đó [1]
Với t 0, xét hàm số: .
* Với t > 0 thì 3t – 1 > 0 f[t] > 0 và với t < 0 thì 3t – 1 < 0 f[t] > 0, do đó:
Vì [2] f[x] + f[x2 – 1] = 0 nên [2] vô nghiệm.
Vậy phương trình đã cho có tất cả là 3 nghiệm: x = 0; x = 1.
[Đề chọn hsg tỉnh Trà Vinh, 2014-2015] Giải phương trình :
Giải phương trình: .
Ta có [1].
Đặt thì do đó đồng biến và liên tục trên . Từ đó:
.
.
Vậy phương trình đã cho có 3 nghiệm.
Giải phương trình [1]
Hướng dẫn giải
Có không là nghiệm của [1]
Xét , chia hai vế cho , được
Đặt , khi đó có PT
Suy ra
Xét hàm số .Vì f[t] là hàm số đồng biến trên R
nên =
Giải tìm được y = 0 [loại];
Tính x theo
Tập nghiệm của phương trình [1] là
Giải phương trình .
Hướng dẫn giải.
Điều kiện:
Phương trình
Ta có: x = 0, x = 5 không là nghiệm phương trình.
Xét hàm số ; ta có: [*]
Áp dụng [*] với
Ta có:
. Vậy là nghiệm phương trình.
Giải phương trình .
Hướng dẫn giải.
Đặt ta được:
[*]
Xét hàm số trên có
hàm số đồng biến trên ; [*]
Thử lại, ta được: là nghiệm phương trình.
Giải phương trình : trên .
Hướng dẫn giải
Đặt .Với ta có .
Phương trình đã cho trở thành : [*]
Với Ta có:
Vậy trên phương trình đã cho có nghiệm .
Giải phương trình: .
Lời giải
Biến đổi phương trình: [1]
Đa thức có tối đa 3 nghiệm và ta có: ; ; ; . liên tục trên khoảng và , , nên có 3 nghiệm trên khoảng .
Do có đúng 3 nghiệm trong khoảng , nên ta có thể đặt với .
Phương trình [1] trở thành:
[do ]
[với ]
hay hay .
Giải phương trình sau: .
Hướng dẫn giải
Điều kiện .
Đặt .
Từ phương trình đã cho ,ta có hệ phương trình:
Đặt S = x + y; P = xy đưa đến hệ phương trình:
Kết hợp với điều kiện, nghiệm pt đã cho là:.
Giải phương trình:.
[Chưa giải]
Giải phương trình:
[Chưa giải]
Dạng 3: Sử dụng hàm số
Cho phương trình: với. Chứng minh rằng với mỗi số nguyên thì phương trình có một nghiệm dương duy nhất
Hướng dẫn giải:
Xét hàm số với nguyên, [1]
+] Ta có: . Do nên khi thì Vậy là hàm số đồng biến trên .
Lại có: [ vì nguyên và ]
Ta có: và liên tục, đồng biến nên phương trình có nghiệm duy nhất trên .
+] Mặt khác với thì suy ra với mọi
Như vậy ta đã chứng minh được [1] có nghiệm dương duy nhất với mọi nguyên,
Cho phương trình: .
Chứng tỏ phương trình [1] có đúng 5 nghiệm.
Với là nghiệm của phương trình nghiệm, tính tổng:
Hướng dẫn giải
1. Xét hàm số: .
* f[x] là hàm số xác định và liên tục trên R.
* Ta có:
;
Phương trình có 5 nghiệm phân biệt
sao cho:
* Ta có là nghiệm của [1] nên:
Do đó:
Xét biểu thức:
Đồng nhất thức ta được:
Do vậy:
Mặt khác:
Với ta được:
và
Do đó:
Vậy: .
Dạng 4: Đánh giá
Tìm tất cả các nghiệm nguyên dương của phương trình:
Hướng dẫn giải
Xem [1] là phương trình bậc hai ẩn x ta có: [1] .
* Để [1] có nghiệm x nguyên điều kiện cần là: [ k nguyên, không âm]
* Lại xem là phương trình bậc hai ẩn y . Để có nghiệm nguyên y điều kiện cần là là một số chính phương [m nguyên dương].
Do và 16 = 16.1 = 8.2 = 4.4 nên ta có các trường hợp.
+] TH1: suy ra phương trình [1] có nghiệm .
+] TH2: suy ra phương trình [1] có nghiệm .
+] TH3 : Loại.
[Đề xuất, Chuyên Hùng Vương Phú Thọ, DHĐBBB, 2015] Giải phương trình
Lời giải
Điều kiện:
Nhận thấy là một nghiệm của phương trình.
Xét Khi đó phương trình đã cho tương đương với
Vì nên và Suy ra
vì vậy
Do đó phương trình
Vậy phương trình đã cho có 2 nghiệm là hoặc
[Đề thi hsg tỉnh Nghệ An, bảng A, 2015-2016]
Ký hiệu là số nguyên lớn nhất không vượt quá x. Giải phương trình
Hướng dẫn giải
Ta có
pt
Vậy .
Có tham số
Tìm m để phương trình sau có hai nghiệm phân biệt
.[1]
Hướng dẫn giải
Đặt ; điều kiện: .
Ta có: [2]
Pt [2] có hai nghiệm phân biệt .Vậy .
Thay vào phương trình ta được: [3]
Đặt .
Ta có: số giao điểm của [C] và [d] là số nghiệm phương trình [3].
Phương trình [1] có hai nghiệm phân biệt khi phương trình [2] có đúng 1 nghiệm.
Xét hàm số ; .
Cho .
Bảng biến thiên
t1 2 +∞ y’ 0 +y8 +∞
7
Vậy phương trình [1] có hai nghiệm phân biệt .
Tìm tất cả các giá trị của tham số để phương trình sau có ba nghiệm phân biệt lập thành một cấp số nhân:
Hướng dẫn giải
Phương trình đã cho tương đương:
.
Phương trình đã cho có ba nghiệm phân biệt khi và chỉ khi [1] có hai nghiệm phân biệt khác 1, hay: [*].
Khi đó, PT đã cho có ba nghiệm và , trong đó là nghiệm của [1].
Theo định lý Viet ta có [2].
Xét các trường hợp sau:
*] Nếu [3]. Từ [2] và [3] ta có hệ:
.
*] Nếu [4]. Từ [2] và [4] ta có hệ: .
Vậy, có ba giá trị của m thỏa mãn yêu cầu bài toán là:.
Tìm các giá trị của tham số m để phương trình có nghiệm
Hướng dẫn giải.
Lời giải:
Điều kiện:
PT [1]
[2]
Đặt
Ta có: ;
Do đó :
Phương trình [2] trở thành [3]
Xét hàm số ,
Ta có :
Bảng biến thiên :
Phương trình [1] có nghiệm phương trình [3] có nghiệm
Tìm để phương trình sau [ẩn ] chỉ có một nghiệm.
Cho hai phương trình sau:
[1]
[2]
[a là tham số, x là ẩn số]
Tìm a để số nghiệm của phương trình [1] không vượt quá số nghiệm của phương trình [2].
Cho phương trình: có một nghiệm không nhỏ hơn 4. Chứng minh rằng phương trình có nghiệm.
Với mỗi số tự nhiên , gọi là số nghiệm của phương trình
.
Tính giới hạn sau
Lời giải
Giả sử là một nghiệm của phương trình , khi đó mọi nghiệm của phương trình trên có dạng
Vì x 0 và y 0 nên .
Suy ra
Suy ra
Kết hợp với , ta có .
Vậy
Tìm các giá trị của tham số m để phương trình sau có nghiệm
.
Hướng dẫn giải.
Điều kiện :
PT [1] [2]
Đặt , Do
Phương trình [2] trở thành : [3]
Xét hàm số ,
Ta có :
Bảng biến thiên :
Phương trình [1] có nghiệm phương trình [3] có nghiệm
Cho phương trình
.
Tìm m để phương trình có nghiệm thực.
Hướng dẫn giải.
Với tập xác định , Phương trình đã cho tương đương với
.
Đặt t = thì t 0; 3]
Xét hàm số ;
f’[t] = ; f’[t] = 0 t = - 4 hoặc t = 2.
Bảng biến thiên của hàm số f[t] trên đoạn 0; 3
Phương trình đã cho có nghiệm x - 2; 4] Đường thẳng y = m cắt đồ thị hàm số f[t], t 0; 3 - 6 ≤ m ≤ - 2
Cho phương trình: , với m là tham số. Tìm tham số m để phương trình có nghiệm thực.
Hướng dẫn giải.
Điều kiện: .Đặt với
Ta có: ;
suy ra:
Do nên phương trình trở thành:
Tìm m để pt sau có nghiệm .
Hướng dẫn giải.
. Ta đưa pt về dạng đẳng cấp
Từ pt suy ra
Chia hai vế pt cho , ta được
Đặt , lập bbt với tìm được
P t trở thành [1]
Phương trình ban đầu có nghiệm khi và chỉ khi pt [1] có nghiệm thuộc t thuộc [0;2].
Tìm được
[Chuyên Hưng Yên]. Giả sử với hai số dương thì phương trình có các nghiệm đều lớn hơn 1. Xác định giá trị của để biểu thức đạt giá trị nhỏ nhất và tìm giá trị nhỏ nhất đó [là số nguyên dương cho trước].
Hướng dẫn giải
Gọi là các nghiệm của phương trình đã cho.
Theo định lý Vi-et ta có
Theo bất đẳng thức AM - GM ta được
hay
Theo bất đẳng thức
thì
hay
Suy ra , do [*]
Do đó ta có
Đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi Khi đó phương trình có ba nghiệm trùng nhau và đều bằng Vậy giá trị nhỏ nhất của là khi
Giải phương trình .
Tìm để BPT sau vô nghiệm:
Giải bất phương trình
Chứng minh phương trình: có ít nhất 2 nghiệm với
Hướng dẫn giải
Xét phương trình: [1]
Xét hàm số:
sao cho
sao cho
Hàm số liên tục trên các đoạn và
phương trình có ít nhất 1 nghiệm và ít nhất 1 nghiệm
Vậy phương trình có ít nhất 2 nghiệm.
Cho các phương trình: [1]
[2]
trong đó x là ẩn số và m là tham số [0 < m < 1].
1] Chứng tỏ rằng phương trình [1] có đúng 2 nghiệm phân biệt và 1 nằm trong khoảng nghiệm.
2] Chứng minh phương trình [2] có nghiệm.
[Chưa giải]
Cho phương trình.
Tìm tất cả các giá trị của m để phương trình trên có 3 nghiệm phân biệt thoả mãn điều kiện: .
[Chưa giải]
Tìm điều kiện của tham số a, b để phương trình sau có các nghiệm lập thành cấp số cộng:
[Chưa giải]
Tìm m để phương trình sau có nghiệm duy nhất:
[Chưa giải]
Tìm các giá trị của a để phương trình sau chỉ có một nghiệm:
[Chưa giải]
Giả sử phương trình có 3 nghiệm phân biệt.
Hãy xét dấu của biểu thức:
Hướng dẫn giải
+ Tập xác định: R.
là tam thức bậc hai có biệt số
+ Pt: có 3 nghiệm phân biệt nên có 2 nghiệm phân biệt và
+ Suy ra: [là hai nghiệm của phương trình ].
+ Thực hiện phép chia đa thức ta được:
Suy ra
+
+ Vì là 2 nghiệm của phương trình: nên
Do đó: .
suy ra:
+ Vì và nên
Cho phương trình: .
a/ Giải phương trình khi
b/ Tìm để phương trình có nghiệm.
Hướng dẫn giải
Câu a:
+Đặt u = v = .
+Ta có hệ
+Hàm số có nên f[u] tăng trên [1; + ].
+ và tăng nên hệ [I] chỉ có một nghiệm: từ đó ta có nghiệm của phương trình là: .
Câu b:
+ ] tăng trên [1; + ] mà nên phương trình có nghiệm khi hay
Giải và biện luận phương trình theo tham số m:
Hướng dẫn giải
[1].
+Điều kiện:
Đặt Phương trình trở thành: .
Xét tam thức bậc hai có:
+Trường hợp 1: t = 0 là nghiệm của [2].Khi đó ta có m = .
+ m = : [2] nên [1] lgcosx = 0 cosx = 1x =2k, kZ.
+ m =-: [2] nên [1]
+Trường hợp 2: Phương trình [2] có 2 nghiệm t1, t2 khác 0 [t1 t2]:
.
Với điều kiện [1] có nghiệm nên ta chỉ cần xét 2 trường hợp sau: a/; b/
a/ .
Khi đó [2] có hai nghiệm t1, t2 âm nên [1] có các họ nghiệm:.
b/
Khi đó [1] .
+Kết quả:
+ : [1] có nghiệm: .
+ : [1] có nghiệm:
+ : [1] có nghiệm:
+ [1] có nghiệm .
+ : [1] vô nghiệm.
+ : [1] có nghiệm
+ : [1] có nghiệm: .
BÀI TẬP CHƯA CÓ LỜI GIẢI
1. Giải phương trình: .
2. Giải phương trình:
3. Cho trước các số nguyên dương Chứng minh rằng phương trình
có vô số nghiệm nguyên dương.
4. Giải phương trình: . Trong đó a là tham số.
5. Giải phương trình:
6. Giải các phương trình sau:
a] ; b] .
c]
7. Giải phương trình: