Phụ nữ có thai uống đường glucose

Thống kê cho thấy, cứ 7 phụ nữ mang thai sẽ có 1 người bị đái tháo đường thai kỳ. Bệnh lý này đang gia tăng nhanh chóng, gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho mẹ và thai nhi. Xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ là biện pháp hiệu quả nhất giúp tầm soát tình trạng này. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ kinh nghiệm đi xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ, chi phí hết bao nhiêu và mẹ bầu cần lưu ý những gì?

Gia đình chị có bố và mẹ đều bị bệnh đái tháo đường nên chị Lê Thanh Thúy (25 tuổi) rất lo lắng. Suốt thai kỳ, chị thăm khám thường xuyên, làm đủ các xét nghiệm cần thiết. Thời gian đầu thai kỳ, các kết quả xét nghiệm máu của chị cho thấy lượng đường ở mức bình thường. Tuy nhiên, khi làm thêm xét nghiệm dung nạp glucose ở tuần thứ 24 để tầm soát, kết quả chị bị đái tháo đường thai kỳ.

Thai phụ không nên chủ quan với đái tháo đường thai kỳ bởi cứ 7 phụ nữ mang thai sẽ có 1 người mắc căn bệnh này

Người mẹ trẻ nghe lời khuyên của bác sĩ tư vấn về phương pháp điều trị tiết chế dinh dưỡng và vận động để ổn định đường huyết. Tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nên chị Thúy không đến bệnh viện thăm khám và kiểm tra bệnh tình mình đầy đủ, lại thêm chế độ ăn uống khó kiểm soát, cũng như chị không thể tập vận động theo lời dặn dò của bác sĩ. Thêm vào đó, việc ở nhà không thể làm gì khiến chị cảm thấy căng thẳng, stress, mệt mỏi.

Hơn 10 tuần sau, chị Thúy thấy bụng to hơn các mẹ bầu khác cùng tuổi thai, chị hay mệt mỏi, cảm giác đau đầu, khát nước, đi tiểu liên tục. Đi tái khám lại, bác sĩ phát hiện em bé rất to, đa ối và lượng đường huyết đói trong máu cao gần 200mg%, tình trạng đái tháo đường thai kỳ đã diễn tiến nặng. May mắn chị được nhập viện cấp cứu ngay và được chỉ định tiêm Insulin để điều chỉnh lượng đường trong máu người mẹ, đồng thời theo dõi sát tình trạng sức khỏe mẹ và thai, nhờ đó tính mạng hai mẹ con được an toàn.

Hơn một tuần điều trị nội trú bằng Insulin, đường huyết chị dần dần ổn định nhưng đến tuần thứ 37, chị Thúy được chỉ định mổ bắt con vì thai to, đa ối, suy thai cấp, gia đình chị Thúy vỡ òa hạnh phúc chào đón em bé nặng đến 4,4 kg. Tuy không bị tím tái, nhưng bé thở không tốt, sợ bị suy hô hấp sơ sinh với có nguy cơ hạ đường huyết, nhiễm trùng nên bé được gửi lên khoa sơ sinh để tiếp tục theo dõi và điều trị.

Đây là một trong những trường hợp may mắn mẹ tròn con vuông sau khi được điều trị. Tuy nhiên, có rất nhiều trường hợp khác mất con, hoặc mất cả mẹ lẫn con chỉ vì đái tháo đường trong thời gian mang thai mà không hề phát hiện và kiểm soát.

ThS.BSNT Lâm Hoàng Duy, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, đái tháo đường rất nguy hiểm đối với cả thai phụ lẫn thai nhi. Ở thai phụ, đái tháo đường có thể khiến người mẹ bị tăng cân quá mức gây béo phì, khó lấy lại vóc dáng sau sinh. Ngoài ra, thai phụ còn có nguy cơ:

Thai to quá mức và đa ối khiến làm tử cung to nhanh làm cho người mẹ mệt mỏi, khó thở, đôi khi gây rối loạn tuần hoàn và hô hấp cho mẹ.

Riêng với thai nhi của những người mẹ bị đái tháo đường thai kỳ cũng dễ gặp phải những biến chứng nguy hiểm:

  • Tăng tỷ lệ dị tật thai nếu mẹ bị đái tháo đường từ trước khi có thai mà không được điều trị đúng cách.
  • Thai nhi dễ bị rối loạn tăng trưởng (hoặc quá to, hoặc quá nhỏ do tình trạng rối loạn chuyển hóa nặng). Trong trường hợp thai to sẽ khiến mẹ sinh khó, bé có thể gặp sang chấn lúc sinh như trật khớp vai, gãy xương đòn, liệt đám rối thần kinh cánh tay… Mẹ cũng dễ phải lựa chọn phương pháp sinh mổ vì con quá to.
  • Tỷ lệ tử cung chu sinh tăng gấp 2 – 5 lần. Đặc biệt là tuổi thai càng lớn, thai nhi càng có nguy cơ bị chết lưu đột ngột nếu đường huyết của mẹ mất ổn định.

Đối với trẻ sơ sinh được sinh ra bởi người mẹ bị đái tháo đường thai kỳ có thể sẽ có những biến chứng sau:

  • Trẻ sơ sinh dễ bị suy hô hấp do phổi chậm trưởng thành khi có tình trạng tăng đề kháng với insulin.
  • Trẻ sơ sinh dễ bị hạ đường huyết, hạ canxi, vàng da nặng và có thể hôn mê.
  • Khi lớn lên, trẻ dễ bị béo phì, đái tháo đường, cao huyết áp…

Đái tháo đường thai kỳ hay còn gọi là tiểu đường thai kỳ, là hiện tượng rối loạn dung nạp glucose ở bất kỳ mức độ nào, có thể khởi phát hoặc được phát hiện lần đầu tiên trong giai đoạn thai kỳ. Tình trạng này thường không có triệu chứng rõ ràng nên khó phát hiện, tuy nhiên thường sẽ biến mất sau 6 tuần tính từ thời điểm sinh. (Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO)

Nguyên nhân dẫn đến đái tháo đường thai kỳ là khi ăn, tuyến tụy sẽ giải phóng ra insulin – một loại hormone nằm phía sau dạ dày giúp cơ thể chuyển hóa đường thành năng lượng, đồng thời có vai trò kiểm soát lượng đường trong máu. Trong giai đoạn đầu thai kỳ, lượng insulin tiết ra tương đối ổn định nên ít ảnh hưởng đường huyết, tuy nhiên từ nửa sau thai kỳ, các hormone của nhau thai tăng cao làm đề kháng tác dụng kiểm soát đường huyết của insulin, sự mất cân bằng này khiến cho thai phụ dễ bị đái tháo đường thai kỳ.

Bác sĩ Lâm Hoàng Duy cho biết, có nhiều loại xét nghiệm để tầm soát và chẩn đoán bệnh đái tháo đường mà thai phụ nên thực hiện trong quá trình mang thai. Hiện nay, tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thống nhất thực hiện nghiệm pháp dung nạp 75gram glucose uống – 1 bước để chẩn đoán và tầm soát bệnh:

Loại xét nghiệm Cách thức thực hiện
Nghiệm pháp dung nạp 75gram glucose uống – 1 bước vào tuần thai thứ 24 – 28 Xét nghiệm này thường được thực hiện vào buổi sáng, khi thai phụ nhịn đói hoàn toàn từ 8 giờ.

Lấy máu xét nghiệm đường huyết lúc đói, sau đó cho bệnh nhân uống chai nước đường có chứa 75gram glucose trong 5 phút. Định lượng glucose huyết tại thời điểm 1 và 2 giờ sau khi uống nước đường.

Nếu mẫu máu cho kết quả dương tính, thai phụ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ và được bác sĩ hướng dẫn phác đồ điều trị hiệu quả.

Các chuyên gia sản khoa cho biết, đái tháo đường thai kỳ đang là trở ngại đáng lo nhất đối với sức khỏe sản phụ. Nhiều sản phụ chưa nhận thức được tầm quan trọng của xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ trong khi căn bệnh này gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả sản phụ lẫn thai nhi.

“Xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ là vô cùng quan trọng và cần thiết để đảm bảo sức khỏe, sự phát triển của em bé. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời nhằm tránh các biến chứng như đã nói trên”, bác sĩ Lâm Hoàng Duy khuyến cáo.

Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, đái tháo đường thai kỳ sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi

Nhiều thai phụ thắc mắc nên xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ ở tuần bao nhiêu? Bác sĩ Lâm Hoàng Duy cho biết, tất cả phụ nữ mang thai nên sớm thực hiện nghiệm pháp dung nạp 75gram glucose uống – 1 bước (glucose tolerance test – GTT) vào tuần thứ 24 – 28 để tầm soát đái tháo đường thai kỳ.

Tuy nhiên, trong các trường hợp người mẹ có tiền sử đái tháo đường trong thai kỳ trước, sinh con nặng ký (trên 4kg), hoặc có tiền sử thai kỳ trước bị chết lưu lớn; hoặc người mẹ thừa cân béo phì, bị hội chứng buồng trứng đa nang; hoặc có chế độ ăn mất cân bằng dinh dưỡng, tăng cân quá mức (trên 3kg/ tháng), mang đa thai, thai to, đa ối,…có các biểu hiện như thường xuyên khát nước, miệng thấy vị ngọt, mệt mỏi quá mức…; đặc biệt là nếu gia đình có bố mẹ hoặc anh chị em ruột bị đái tháo đường được xem là có các yếu tố nguy cơ cao cần được xét nghiệm sớm hơn ngay từ 3 tháng đầu thai kỳ để xác định đái tháo đường tiềm ẩn từ trước khi mang thai.

Các yếu tố nguy cơ của đái tháo đường thai kỳ gồm:

  • Tuổi mẹ khi mang thai > 40 tuổi.
  • Bị béo phì (BMI) > 25.
  • Đã bị đái tháo đường thai kỳ ở lần mang thai trước.
  • Tiền sử sinh con nặng ký (≥4000g).
  • Tiền sử thai lưu 3 tháng cuối không rõ lý do.
  • Tiền sử sinh con có dị tật bẩm sinh không tìm được nguyên nhân.
  • Tiền sử gia đình có người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2.
  • Rối loạn phóng noãn kiểu buồng trứng đa nang.
  • Sử dụng thuốc như corticosteroids, thuốc kháng virus, hoặc nhiễm virus…

Bác sĩ Lâm Hoàng Duy cũng lưu ý thai phụ trong suốt thai kỳ không nên ăn quá nhiều “ăn cho hai người”, nên ăn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như thịt, cá, trứng, sữa, rau quả tươi…, nên chia nhỏ bữa ăn ra nhiều cử, hạn chế ăn nhiều đường, tinh bột, chất béo, và đặc biệt là thai phụ không nên ăn uống quá nhiều đồ ngọt như trà sữa, nước ngọt, nước mía hoặc các loại trái cây ngọt như mít, sầu riêng,… sẽ dẫn đến nguy cơ tăng chỉ số đường huyết trong thai kỳ nhưng thực chất lượng vitamin và dinh dưỡng cần thiết trao đổi qua thai nhi không thêm được bao nhiêu.

Các chuyên gia khuyến cáo, để có một kết quả đường huyết chính xác, trước khi làm xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ thai phụ phải nhịn đói ít nhất 8 tiếng trước khi lấy máu. Bởi nếu tiến hành lấy máu ngay sau khi ăn, chất dinh dưỡng sẽ chuyển hóa ngay thành đường glucose, sau đó ruột hấp thụ và biến đổi thành năng lượng để nuôi cơ thể. Khi đó, lượng đường hoặc lượng mỡ trong máu tăng rất cao, nếu làm xét nghiệm ngay thì kết quả sẽ không chính xác.

Nghiệm pháp dung nạp 75gram glucose uống – 1 bước đòi hỏi sản phụ phải được lấy máu tĩnh mạch 3 lần, lúc đói, sau uống nước đường 1 giờ, và 2 giờ. Bên cạnh việc cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ, thai phụ cần tránh sử dụng các chất kích thích như cà phê, thuốc lá, chất kích thích… trước khi lấy máu để có kết quả chính xác nhất.

Thai phụ nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để làm xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ

Cách đọc kết quả nghiệm pháp dung nạp 75gram glucose – 1 bước:

Giá trị đường huyết bất thường sau khi thử nghiệm dung nạp glucose với dung dịch 75gram glucose trong 2 giờ là:

  • Đường huyết lúc đói > 90mg/dL (5,1mmol/L)
  • Sau 1 giờ > 180mg/dL (10,0mmol/L)
  • Sau 2 giờ >153 mg/dL (8,5mmol/L)

Nếu có một trong số các chỉ số trên vượt ngưỡng, xem như sản phụ bị đái tháo đường thai kỳ và cần được bác sĩ thăm khám tư vấn về việc điều trị và theo dõi.

Gặp bác sĩ để lên kế hoạch khi mang thai nhằm kiểm soát ổn định đường huyết của bạn và phòng tránh các tác động bất lợi trong thai kỳ.

  • Kiểm tra định kỳ để theo dõi và phát hiện sớm các thay đổi bất thường của cơ thể.
  • Ăn uống lành mạnh bằng các thực đơn được bác sĩ dinh dưỡng tư vấn để ổn định đường huyết.
  • Thực hiện chế độ và cường độ tập luyện hợp lý.
  • Theo dõi đường huyết thường xuyên để cân bằng chế độ ăn, luyện tập phù hợp sức khỏe mẹ và tùy thuộc tuổi thai.
  • Luôn mang theo đồ ngọt để tránh hạ đường huyết quá mức gây nguy hiểm đến mẹ và bé.
  • Nếu bạn được chỉ định tiêm insulin, bạn phải theo dõi đường huyết thường xuyên và liều lượng insulin phải được điều chỉnh bởi các chuyên gia.

Phụ nữ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ lần đầu có nguy cơ sẽ bị lần thứ hai khi tiếp tục mang thai và hơn 50% phụ nữ tăng nguy cơ bị đái tháo đường tuýp 2 về sau. Vì vậy, sau khi sinh bạn cần:

Tiếp tục theo dõi sức khỏe định kỳ với bác sĩ đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để kiểm tra lượng đường trong máu nhằm kiểm soát ổn định đường huyết và phòng tránh các biến chứng.

  • Uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ đang theo dõi và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
  • Chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường tập thể dục.
  • Theo dõi cân nặng và lên kế hoạch giảm cân.
  • Nên thực hiện lại xét nghiệm dung nạp glucose trong thời gian hậu sản từ 4 – 12 tuần để chẩn đoán đái tháo đường sớm.

Nhiều thai phụ thường quan niệm cơ sở y tế lớn, nhiều trang thiết bị hiện đại, phác đồ chuẩn quốc tế sẽ có chi phí xét nghiệm cao hơn. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất khang trang, sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, quy trình xét nghiệm chuẩn quốc tế cung cấp đa dạng dịch vụ xét nghiệm, trong đó có xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ. Đến với Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, thai phụ sẽ được trải nghiệm dịch vụ xét nghiệm cao cấp, chất lượng và chuyên nghiệp với mức giá hợp lý.

Thêm vào đó, khi đăng ký gói thai sản trọn gói tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, thai phụ được hưởng trọn gói các dịch vụ bao gồm cả xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ cùng nhiều xét nghiệm sàng lọc tầm soát sơ sinh,… đảm bảo cả mẹ và bé được chăm sóc toàn diện từ giai đoạn thai kỳ đến sinh nở với một mức chi phí ưu đãi so với từng dịch vụ riêng lẻ.

Hiện tại Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh Viện Tâm Anh tư vấn thực hiện thường quy xét nghiệm dung nạp đường cho các thai phụ mang thai từ 24-28 tuần để phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm cho mẹ và bé.

Trung tâm Sản Phụ khoa còn phối hợp chặt chẽ với nhiều chuyên khoa khác tại bệnh viện như khoa Nội tiết, Trung tâm Xét nghiệm… theo dõi chặt chẽ giúp sản phụ đạt mục tiêu điều trị tốt nhất.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được đầu tư xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, cung cấp các dịch vụ chăm sóc toàn diện sức khoẻ sinh sản cho phụ nữ không chỉ đem lại cuộc sống hạnh phúc và khỏe mạnh cho phái đẹp mà còn giúp họ làm tròn thiên chức làm mẹ một cách trọn vẹn.

1. Đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành, giàu kinh nghiệm

Đội ngũ bác sĩ sản khoa được đào tạo chính quy, giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, tâm huyết và tận tình, trực tiếp thăm khám, theo dõi thai kỳ, chăm sóc sức khỏe toàn diện cho mẹ từ lúc mang thai đến khi con chào đời.

2. Cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị tối tân

Trung tâm Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh trang bị đầy đủ các thiết bị lấy mẫu, vận chuyển, bảo quản và phân tích mẫu thế hệ mới nhất của các hãng nổi tiếng của các nước như Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Thụy Sỹ… Đồng thời, áp dụng các phương pháp xét nghiệm cao cấp như sinh học phân tử, giúp đưa ra các kết quả xét nghiệm nhanh và chính xác nhất. Với hệ thống trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là hệ thống phân tích nhóm máu Tulip, máy phân tích máu tự động CS1600 Sysmex, máy phân tích miễn dịch tự động Cobas E411 – Roche, máy đo tốc độ máu lắng VESMATIC… Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có đủ thế mạnh để thực hiện tất cả các xét nghiệm y khoa nói chung và xét nghiệm thai sản nói riêng, cho kết quả nhanh chóng, chính xác với chi phí hợp lý.

3. Phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa khác: Nhi, Sơ sinh, Chẩn đoán hình ảnh, Xét nghiệm… để lập kế hoạch điều trị toàn diện, đa mô thức, rút ngắn thời gian và tăng hiệu quả điều trị.

4. Áp dụng các phương pháp chăm sóc thai sản tiên tiến:

Giúp mẹ vượt cạn nhẹ nhàng, con chào đời an toàn: sinh không đau, da kề da, cho bé bú sớm ngay sau sinh, cắt dây rốn chậm, lưu trữ tế bào gốc từ máu và mô dây rốn, thăm khám và tư vấn điều trị sàn chậu trong thai kỳ và sau sinh, tư vấn tâm lý, sàng lọc sơ sinh.

5. Dịch vụ chăm sóc, điều trị cao cấp

  • Dịch vụ cao cấp, toàn diện, bao gồm tư vấn chế độ dinh dưỡng trước khi mang thai – trong thai kỳ – sau sinh, dinh dưỡng cho bé, tập huấn các biện pháp cấp cứu cơ bản cho mẹ và bé, lớp yoga, massage trẻ sơ sinh, tư vấn tâm lý…
  • Hệ thống phòng nội trú riêng biệt, dịch vụ chăm sóc 24/24 cho mẹ và bé tận tình, chu đáo trước và sau sinh… thay cho người nhà cho mẹ cảm giác thoải mái như đi nghỉ dưỡng, tận hưởng quãng thời gian đáng nhớ và đẹp đẽ nhất của cuộc đời.
  • Phòng tiếp đón được trang trí với màu sắc nhã nhặn, tạo cảm giác ấm cúng và thân thiện.

6. Nhân viên chăm sóc chuyên nghiệp, tận tâm khi người bệnh đến khám, điều trị tại bệnh viện. Hỗ trợ tư vấn miễn phí qua tổng đài, Website và Fanpage.

Trung tâm Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sở hữu trang thiết bị hiện đại có kết quả nhanh chóng và chính xác