Hệ thống hóa kiến thức bài 20 lịch sử 12 năm 2024

Kiến thức cơ bản - Lịch sử 12 Nguyễn Thị Điệp

Bài 12. PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM

TỪ NĂM 1919 ĐẾN NĂM 1925.

9. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội ở Việt Nam từ sau chiến

tranh thế giới thứ nhất.

1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp.

1. Hoàn cảnh quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ nhất.

- Sau CTTG I, một trật tự thế giới mới được thiết lập.

- Cách mạng tháng Mười Nga thành công, Quốc tế cộng sản ra đời.

- CTTG I đã để lại nhiều hậu quả nặng nề cho các nước tư bản châu Âu trong đó Pháp bị thiệt

hại nặng nề nhất.

- Để bù đắp vào những tốn thất đó, Pháp tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 ở Đông

Dương từ 1919 - 1929.

2. Nội dung chính sách khai thác kinh tế.

- Pháp đầu tư với tốc độ nhanh, qui mô lớn. (1924 - 1929: đầu tư 4 tỉ Phơrăng).

• Nông nghiệp: được đầu tư nhiều nhất, chủ yếu là đồn điền cao su, diện tích đồn điền cao su

mở rộng, nhiều công ty cao su ra đời.

+ Công nghiệp: - Chú trọng khai thác mỏ than, đầu tư thêm vào khai thác kẽm, thiếc, sắt ...

- Mở mang một số ngành công nghiệp chế biến: dệt, muối, xay xát…

+ Thương nghiệp: ngoại thương có bước phát triển mới, giao lưu nội địa được đẩy mạnh hơn.

+ Giao thông vận tải được phát triển, đô thị mở rộng, dân cư đông hơn.

+ Ngân hàng Đông Dương nắm quyền chỉ huy kinh tế Đông Dương.

+ Ngoài ra, Pháp còn thực hiện chính sách tăng thuế.

2. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam.

1. Kinh tế.

- Có bước phát triển mới.

- Kinh tế VN phát triển mất cân đối, lạc hậu, nghèo nàn, lệ thuộc vào kinh tế Pháp.

2. Xã hội: các giai cấp và xã hội ở Việt Nam có những chuyển biến mới:

- Giai cấp địa chủ: tiếp tục bị phân hoá, một bộ phận trung - tiểu địa chủ tham gia vào phong

trào dân tộc dân chủ chống thực dân Pháp và tay sai.

- Giai cấp nông dân: bị đế quốc, phong kiến tước đoạt ruộng đất, bị bần cùng hóa, mâu thuẫn

gay gắt với đế quốc Pháp và tay sai.

- Giai cấp tiểu tư sản: tăng nhanh về số lượng, nhạy bén với thời cuộc, có tinh thần chống thực

dân Pháp và tay sai.

- Giai cấp tư sản: số lượng ít, thế lực kinh tế yếu, bị phân hoá thành 2 bộ phận:

+ Tư sản mại bản: có quyền lợi gắn chặt với đế quốc, cấu kết với đế quốc.

+ Tư sản dân tộc: có khuynh hướng dân tộc dân chủ.

- Giai cấp công nhân: phát triển nhanh về số lượng, bị nhiều tầng áp bức, bóc lột, có quan hệ

gắn bó với nông dân, kế thừa truyền thống yêu nước của dân tộc, sớm chịu ảnh hưởng của trào

lưu cách mạng vô sản, vươn lên thành giai cấp lãnh đạo cách mạng.

Mâu thuẫn chủ yếu trong xã hội Việt Nam ngày càng sâu sắc, trong đó chủ yếu mâu thuẫn

giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc Pháp và bọn phản động tay sai.

II. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1925.

1. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam.

1. Hoạt động của tư sản.

- Mở cuộc vận động tẩy chay tư sản Hoa kiều, “chấn hưng nội hoá, bài trừ ngoại hoá”.

- 1923 đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn và xuất cảng gạo ở Nam Kì của tư bản Pháp.

1